Το όραμα και οι πυλώνες του ΥΠΑΝ, οι στόχοι που εκπτύχθηκαν και η αλλαγή του σχολείου από τον Σεπτέμβριο

Από τον ερχόμενο Σεπτέμβριο το σχολείο αλλάζει σταδιακά, ανέφερε η Υπουργός Παιδείας, Αθλητισμού και Νεολαίας, Δρ Αθηνά Μιχαηλίδου, μιλώντας σε διάσκεψη Τύπου με θέμα τον απολογισμό του έργου του Υπουργείου Παιδείας για το 2023 και τον προγραμματισμό δράσεων για το 2024. Η διάσκεψη πραγματοποιήθηκε το μεσημέρι της Δευτέρας στο Υπουργείο Παιδείας, στη Λευκωσία.

Το όραμα και οι πυλώνες του Υπουργείου Παιδείας

Η Αθηνά Μιχαηλίδου επισήμανε ότι όραμα του ΥΠΑΝ είναι ένα εκπαιδευτικό σύστημα μέσα από το οποίο θα διαμορφώνονται πολίτες με δεξιότητες, υπευθυνότητα, δημοκρατικό ήθος, ιστορική ταυτότητα και σεβασμό στη διαφορετικότητα.

Προς την πιο πάνω κατεύθυνση, πρόσθεσε, το ΥΠΑΝ έχει θέσει ως προτεραιότητά του, στη βάση του Προγράμματος Διακυβέρνησης, τη μετάβαση στο σύγχρονο, ανθρωποκεντρικό και συμπεριληπτικό σχολείο, το οποίο θα καλλιεργεί ικανότητες, δεξιότητες και γνώσεις, με απώτερο στόχο την ουσιαστική βελτίωση των μαθησιακών αποτελεσμάτων.

Οι πολιτικές του ΥΠΑΝ για την υλοποίηση του οράματος και των στόχων του, σημείωσε η Υπουργός Παιδείας, αναλύονται σε έξι βασικούς πυλώνες, που είναι οι εκπαιδευτικές πολιτικές για τον/τη μαθητή/μαθήτρια, το ανθρώπινο δυναμικό, οι διοικητικές δομές/υποδομές, η ανώτερη και διά βίου εκπαίδευση, ο αθλητισμός και η νεολαία.

Οι στόχοι που έχουν επιτευχθεί

Αναφερόμενη στους σημαντικούς στόχους που έχουν ήδη επιτευχθεί κατά τον πρώτο χρόνο διακυβέρνησης, η Υπουργός Παιδείας επεσήμανε την εφαρμογή νέου συστήματος αξιολόγησης του/της μαθητή/μαθήτριας, την προώθηση του εκσυγχρονισμού και της επικαιροποίησης των Αναλυτικών Προγραμμάτων, την επέκταση του θεσμού του ολοήμερου σχολείου, και την αναβάθμιση της Μέσης Τεχνικής και Επαγγελματικής Εκπαίδευσης και Κατάρτισης και των Μεταλυκειακών Ινστιτούτων Επαγγελματικής Εκπαίδευσης και Κατάρτισης.

Ακόμη, ανέφερε την επίσημη εξαγγελία για έναρξη διαλόγου με σκοπό την αναβάθμιση της Ανώτερης Εκπαίδευσης, την έναρξη της διαδικασίας για τη μετάβαση από την Ειδική στην Ενιαία Εκπαίδευση, την παιδαγωγική αναβάθμιση των υποστηρικτικών προγραμμάτων του ΥΠΑΝ, καθώς και την επιτάχυνση του ψηφιακού μετασχηματισμού του εκπαιδευτικού συστήματος.

Ακολούθως, η κ. Μιχαηλίδου είπε ότι έχουν ληφθεί μέτρα για πρόληψη, έγκαιρη διάγνωση και παρέμβαση σε θέματα βίας/παραβατικότητας και αλφαβητισμού και έχουν ενισχυθεί τα προγράμματα Αγωγής Ζωής. Επιπλέον, αναφέρθηκε στην ενδυνάμωση των εκπαιδευτικών και την ενίσχυση της παιδαγωγικής αυτονομίας, στη βελτίωση των υποδομών, στην περαιτέρω ενίσχυση των διεθνών συνεργασιών, στην υιοθέτηση Σχεδίου Δράσης και προτεραιοτήτων για την περαιτέρω ανάπτυξη του κυπριακού αθλητισμού και στην ανάπτυξη δράσεων σε θέματα που απασχολούν τους/τις νέους/νέες της Κύπρου.

Οι στόχοι του 2024-2025

Αναφερόμενη στους στόχους που έχουν τεθεί για το 2024-25, η Υπουργός Παιδείας είπε ότι κατά τους επόμενους μήνες επιδιώκονται, ανάμεσα σε άλλα, η πλήρης εφαρμογή του νέου συστήματος αξιολόγησης του/της μαθητή/μαθήτριας, η εφαρμογή επικαιροποιημένων Αναλυτικών Προγραμμάτων σε όλα τα μαθήματα και όλες τις τάξεις, η περαιτέρω αύξηση και αναβάθμιση των ολοήμερων σχολείων και η περαιτέρω αύξηση και ποιοτική βελτίωση των προγραμμάτων στις Τεχνικές Σχολές.

Επιπρόσθετα, η Αθηνά Μιχαηλίδου είπε ότι επιδιώκεται η ολοκλήρωση του διαλόγου και η νομοθετική ρύθμιση για περαιτέρω αναβάθμιση, βελτίωση της ποιότητας και διεθνοποίηση της Ανώτερης Εκπαίδευσης, η ολοκλήρωση των αλλαγών για τη μετάβαση από την Ειδική στην Ενιαία Εκπαίδευση και η λήψη τελικών αποφάσεων για περαιτέρω παιδαγωγική αναβάθμιση όλων των υποστηρικτικών προγραμμάτων του ΥΠΑΝ.

Στους στόχους για το 2024-25 συμπεριλαμβάνονται η ενσωμάτωση ψηφιακών δεξιοτήτων στα Αναλυτικά Προγράμματα, η ολοκλήρωση του ηλεκτρονικού «Συστήματος Υπηρεσιών Υποστήριξης» και η επιμόρφωση εκπαιδευτικών για την ψηφιακή ενσωμάτωση, καθώς και η προώθηση νομοθετικής ρύθμισης για παροχή δωρεάν υποχρεωτικής προδημοτικής εκπαίδευσης από τεσσάρων ετών και η εισαγωγή διαγνωστικών διαδικασιών έγκαιρης παρέμβασης στο νηπιαγωγείο.

Εν συνεχεία, η Υπουργός Παιδείας αναφέρθηκε στον σχεδιασμό νέας Εθνικής Στρατηγικής για τη Βία και την Παραβατικότητα, στην ενδυνάμωση εκπαιδευτικών σε θέματα πρόληψης και αντιμετώπισης της βίας και της παραβατικότητας και την εισαγωγή προγράμματος εναλλακτικής φοίτησης για παιδιά με ακραία παραβατική συμπεριφορά.

Είπε ακόμη ότι θα προωθηθούν δράσεις για τα 50 χρόνια από την τουρκική εισβολή, και θα αρχίσει διάλογος για το νέο Σύστημα Αξιολόγησης των Εκπαιδευτικών και του Εκπαιδευτικού Έργου. Πρόσθεσε ότι θα υπάρξει περαιτέρω βελτίωση των υποδομών με προϋπολογισμό €51 εκατ. για το 2024, ενώ θα εγκατασταθούν κλιματιστικά, μέσω συμφωνίας-πλαίσιο, στα πρώτα 50 σχολεία.

Επιπλέον, ανέφερε ότι σχεδιάζεται η περαιτέρω προώθηση διεθνών συνεργασιών με υπογραφές μνημονίων, νέα προγράμματα, κινητικότητα και ανταλλαγές, η υλοποίηση και η συνεχής παρακολούθηση του Σχεδίου Δράσης για την ανάπτυξη του κυπριακού αθλητισμού, η υλοποίηση του Σχεδίου Δράσης για τη Νεολαία και η αναβάθμιση του διαλόγου με τον ΟΝΕΚ και το Συμβούλιο Νεολαίας.

Η Αθηνά Μιχαηλίδου τόνισε ότι «από τον ερχόμενο Σεπτέμβριο το σχολείο αλλάζει σταδιακά, αφού υλοποιείται ο στόχος για ένα βήμα προς το συμπεριληπτικό και αποτελεσματικότερο σχολείο». Όπως είπε, παρόλο που πολλά ακόμα πρέπει να γίνουν για αντιμετώπιση των χρόνιων ζητημάτων του εκπαιδευτικού μας συστήματος, το σχολείο ήδη γίνεται πιο μαθητοκεντρικό, πιο συμπεριληπτικό, πιο ασφαλές και περισσότερο επικεντρωμένο στις ανάγκες των μαθητών/ριών και των εκπαιδευτικών, με έμφαση στην πρόληψη και την έγκαιρη παρέμβαση.

Μαθησιακά αποτελέσματα και Ενιαία Εκπαίδευση οι μεγαλύτερες προκλήσεις

Απαντώντας σε ερώτηση για το πότε αναμένει ουσιαστική βελτίωση των μαθησιακών αποτελεσμάτων, η Υπουργός Παιδείας έκανε λόγο για «στοχευμένες δράσεις» του Υπουργείου για να επιτευχθούν καλύτερα μαθησιακά αποτελέσματα. «Χρειάζεται χρόνος για να υιοθετηθούν αυτές οι αλλαγές στην πράξη, αλλά έχουμε ήδη αρχίσει», τόνισε, εκφράζοντας την  πεποίθηση ότι πολύ γρήγορα θα έχουμε τα πρώτα μας αποτελέσματα». Ακόμη, είπε ότι «δεν μπορούμε να μιλήσουμε για χρονοδιαγράμματα», προσθέτοντας ότι «θα πρέπει να δούμε πιο θετικά αποτελέσματα από τις επόμενες διεθνείς και τοπικές έρευνες».

Κληθείσα να τοποθετηθεί σχετικά με τον διάλογο για την αξιολόγηση των εκπαιδευτικών, η κ. Μιχαηλίδου είπε το Υπουργείο Παιδείας έχει μια πολύ καλή συνεργασία με τις εκπαιδευτικές οργανώσεις. «Σαφέστατα δεν συμφωνούμε σε όλα, αλλά μέχρι στιγμής φαίνεται να υπάρχει σύμπνοια στους στόχους μας». σημείωσε. Όπως είπε, συμφωνήθηκε η θεσμοθέτηση της αυτοαξιολόγησης της σχολικής μονάδας, προσθέτοντας ότι όλοι συμφωνούν ότι πρέπει να αλλάξει το σύστημα αξιολόγησης του εκπαιδευτικού. «Είναι θέμα χρόνου να καταλήξουμε σε πρόταση, η οποία ίσως χρειαστεί να πάει στη Βουλή για να μπορέσουμε να έχουμε ένα σύγχρονο σύστημα αξιολόγησης του εκπαιδευτικού», υπογράμμισε.

Ερωτηθείσα για την πρόθεση λήψης δυναμικών μέτρων από τους εργαζομένους στα προγράμματα ΔΡΑΣΕ και ΚΙΕ, η Υπουργός Παιδείας είπε ότι το Υπουργείο βρίσκεται σε διάλογο με τις εκπαιδευτικές οργανώσεις και με τις υπόλοιπες συνδικαλιστικές οργανώσεις. «Έχουμε ήδη προχωρήσει στη βάση χρονοδιαγραμμάτων και στη βάση απόφασης του Υπουργικού Συμβουλίου με ένα προσχέδιο νομοθεσίας για το καθεστώς των εργαζομένων σε αυτά τα προγράμματα και τους είπαμε ότι εντός των επόμενων εβδομάδων θα τους δώσουμε την παιδαγωγική μας πρόταση για την αναδόμηση των προγραμμάτων», ανέφερε, τονίζοντας ότι θεωρεί πρόωρη την απόφαση για δυναμικά μέτρα. 

Αναφερόμενη στο ενδεχόμενο εισαγωγής των τελειόφοιτων μαθητών στο Πανεπιστήμιο μέσω του απολυτηρίου Λυκείου και χωρίς Παγκύπριες Εξετάσεις, η Αθηνά Μιχαηλίδου είπε ότι θα υπάρχουν αλλαγές τα επόμενα χρόνια ως προς τις επιλογές των εξεταζόμενων μαθημάτων για πρόσβαση στην τριτοβάθμια εκπαίδευση. Παράλληλα, διευκρίνισε ότι καμία απόφαση δεν θα έχει άμεση ισχύ για να μη θυματοποιηθούν παιδιά που ήδη έχουν κάνει τις επιλογές τους. Όπως είπε, έχει συσταθεί Επιτροπή Ωρολογίων Προγραμμάτων, η οποία συζητά με τους εταίρους τις αλλαγές που πρέπει να υπάρξουν για πιο σωστή πρόσβαση στις πανεπιστημιακές σχολές. «Συζητήσεις για τις Παγκύπριες Εξετάσεις δεν έχουμε κάνει, αλλά είμαστε έτοιμοι – αν χρειαστεί – να συζητήσουμε και αυτά τα ζητήματα με τους εταίρους μας», επεσήμανε.

Σχολιάζοντας τα ζητήματα της απουσίας στρατηγικού σχεδιασμού στην Ανώτερη Εκπαίδευση και της μη κατάθεσης του προϋπολογισμού του ΤΕΠΑΚ στη Βουλή, η Υπουργός Παιδείας ανέφερε ότι υπάρχει η βούληση από πλευράς Κυβέρνησης και Υπουργείου Παιδείας για εκσυγχρονισμό της νομοθεσίας, προσθέτοντας ότι έχει ήδη ζητηθεί από τα Πανεπιστήμια να καταρτίσουν στρατηγικό σχεδιασμό. 

Μιλώντας για τον προϋπολογισμό του ΤΕΠΑΚ, η Γενική Διευθύντρια του Υπουργείου, Δρ Μαρίνα Ιωάννου Χασάπη, είπε ότι αναμένονται οι προτάσεις του ΤΕΠΑΚ προς το Υπουργείο Παιδείας σε ό,τι αφορά τον προϋπολογισμό του. «Μόλις το Υπουργείο αξιολογήσει αυτές τις προτάσεις, θα τις στείλει στο Υπουργικό Συμβούλιο και μετά στη Βουλή», συμπλήρωσε.

Απαντώντας σε ερώτημα για την επέκταση της δωρεάν φοίτησης στην προσχολική εκπαίδευσης από το 4ο έτος, η Υπουργός Παιδείας είπε ότι αναμένει από τη Βουλή να υπερψηφίσει αυτήν την πρόταση. «Ο σχεδιασμός υπάρχει», επεσήμανε, τονίζοντας ότι το Υπουργείο επιδιώκει την ομαλή συλλειτουργία των δημόσιων και των ιδιωτικών νηπιαγωγείων. Αναφερόμενη στην επικείμενη συνάντησή της με την Υφυπουργό Κοινωνικής Πρόνοιας και την θα εξεταστούν διευκολύνσεις και χρόνια αιτήματα των ιδιωτικών νηπιαγωγείων, προσθέτοντας ότι μάλλον θα ικανοποιηθεί το αίτημά τους για έναρξη της επιδότησης της φοίτησης στα ιδιωτικά νηπιαγωγεία από το 2024.

Σε ό,τι αφορά το ζήτημα της εγκατάστασης κλιματιστικών στα σχολεία, η Αθηνά Μιχαηλίδου σημείωσε ότι η εγκατάσταση θα λάβει χώρα μόλις ολοκληρωθεί η διαδικασία με τη συμφωνία-πλαίσιο. Εξέφρασε την ελπίδα ότι η εγκατάσταση θα γίνει αμέσως.

Μιλώντας για τις μεγαλύτερες προκλήσεις στις οποίες κλήθηκε να αντεπεξέλθει, η Υπουργός Παιδείας ανέφερε τα μαθησιακά αποτελέσματα και την Ενιαία Εκπαίδευση. Αναφερόμενη στα μαθησιακά αποτελέσματα, είπε ότι το εκπαιδευτικό σύστημα στην Κύπρο δεν υστερεί σοβαρά έναντι των εκπαιδευτικών συστημάτων άλλων χωρών, προσθέτοντας ότι «πρέπει να φροντίσουμε ώστε τα παιδιά να μπορούν να ανταποκριθούν στις ικανότητες και δεξιότητες που απαιτούνται».

Αναφερόμενη στην Ειδική Εκπαίδευση, η κ. Μιχαηλίδου είπε ότι πρόκειται για ένα ευαίσθητο και δύσκολο θέμα, στο οποίο – όπως είπε - «πρέπει με πολύ προσεκτικά βήματα να φέρουμε την αλλαγή που όλοι θέλουμε ως προς το συμπεριληπτικό σχολείο».

«Η προσπάθειά μας από τον Μάρτιο του 2023 είναι προς μια κατεύθυνση, το σύγχρονο συμπεριληπτικό σχολείο, με καλύτερα μαθησιακά αποτελέσματα», υπογράμμισε η Υπουργός. «Υπάρχει προσήλωση στους στόχους μας και συστηματική δουλειά που εδράζεται σε παιδαγωγικά κριτήρια», κατέληξε.

Πηγή: ΚΥΠΕ