Σέρνεται η Δικαιοσύνη-Οκτώ μήνες στην ΕΕ για μια υπόθεση, 83 στην Κύπρο

Κοινή παραδοχή αποτελεί πως η Δικαιοσύνη στην Κύπρο δεν βρίσκεται σε επίπεδο που μπορεί να ικανοποιήσει τους πολίτες. Για άλλη μία φορά, κατά τη συζήτηση της έκθεσης της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για το κράτος δικαίου στην Επιτροπή Θεσμών της Βουλής, διαπιστώθηκε πως το κυπριακό σύστημα απονομής δικαιοσύνης πάσχει, αφού η Δικαιοσύνη στη χώρα μας έρχεται με καθυστέρηση και εν μέσω πρακτικών εμποδίων.

Από τον αδικαιολόγητα μεγάλο χρόνο που παίρνει μία υπόθεση για να εκδικαστεί, μέχρι τους λειτουργούς δικαιοσύνης που φοβούνται μην πέσει το κτίριο πάνω στα κεφάλια τους όταν πηγαίνουν για να κάνουν τη δουλειά τους και ένα ηλεκτρονικό σύστημα που αντί να μας οδηγήσει στη ψηφιοποίηση μας επέστρεψε στις κόλλες, είναι ξεκάθαρο πως για πολλά χρόνια δεν δινόταν η δέουσα σημασία στον τομέα αυτό στην Κύπρο. Ως αποτέλεσμα, σήμερα αναζητούνται λύσεις για καταστάσεις που δεν θα είχαν δημιουργηθεί ποτέ, εάν το κράτος φρόντιζε να αναβαθμίζει και να επικαιροποιεί όλες τις πτυχές της Δικαιοσύνης στον κατάλληλο χρόνο και να ανταποκρίνεται με ταχύτητα και επάρκεια στις νέες ανάγκες.

Οι κατά καιρούς εκθέσεις διεθνών θεσμών αλλά και η καθημερινότητα των εμπλεκόμενων καταδεικνύουν ότι έχουμε μείνει πίσω και θα χρειαστεί ακόμη αρκετός χρόνος για να μπορέσουμε να απονέμουμε Δικαιοσύνη στο επίπεδο που θεωρούν αυτονόητο οι υπόλοιποι Ευρωπαίοι πολίτες. Ενδεικτικά της απόκλισης που υπάρχει μεταξύ της Κύπρου και των εταίρων της ήταν τα στοιχεία της Eurostat, που παρέθεσε ενώπιον της Επιτροπής η ανεξάρτητη βουλεύτρια Αλεξάνδρα Ατταλίδου. Όπως είπε, ο μέσος όρος για να τελεσιδικήσει μία απόφαση στην ΕΕ είναι οκτώ μήνες και στην Κύπρο είναι 83 μήνες. Επίσης, ενώ ο ευρωπαϊκός μέσος όρος ποσοστού του ΑΕΠ που διατίθεται για λειτουργία των Δικαστηρίων είναι 0,32%, στη δική μας χώρα είναι μόλις 0,12%. Ταυτόχρονα, ενώ στην ΕΕ ο μέσος όρων δικαστών ανά 100,000 κατοίκους είναι 20, στην Κύπρο είναι 12.

Από πλευράς του, ο βουλευτής του ΑΚΕΛ Ανδρέας Πασιουρτίδης, ο οποίος είναι δικηγόρος, ανέφερε ότι σήμερα, στην καλύτερη περίπτωση, εκδικάζονται υποθέσεις του 2018, με τον αντιπρόεδρο του Παγκύπριου Δικηγορικού Συλλόγου Νικόλα Τσαρδέλλη να επισημαίνει ότι αυτό ισχύει μάλλον για τη Λάρνακα, την επαρχία του κ. Πασιουρτίδη, και σε άλλες πόλεις είναι ακόμα χειρότερα τα πράγματα.

Ο βουλευτής του ΑΚΕΛ έθιξε και το ζήτημα του υποστηρικτικού προσωπικού των Δικαστηρίων, ως σοβαρό λόγο στις καθυστερήσεις που παρατηρούνται, όπως και το ζήτημα των κτιριακών εγκαταστάσεων, χαρακτηρίζοντας τις συνθήκες τριτοκοσμικές. Η έκθεση, πρόσθεσε, μιλά για την ηλεκτρονική δικαιοσύνη και είχαμε την κωμωδία με το e-justice. Με τις επισημάνσεις του συμφώνησε και ο βουλευτής του ΔΗΚΟ, Ζαχαρίας Κουλίας, ο οποίος είναι επίσης δικηγόρος, λέγοντας πως «είναι σαν την Cyprus Airways η Δικαιοσύνη. Αγοράσαμε 50 αεροπλάνα και δεν έχουμε πιλότους να τα πετούν». Είναι αδιανόητο, είπε, να διορίζουμε δικαστές και να τους έχουμε παροπλισμένους.

Το θέμα του προσωπικού τέθηκε και από τον αντιπρόεδρο της οργάνωσης «Οξυγόνο», Νικόλα Κυριακίδη, ο οποίος επεσήμανε ότι οι δικαστές δεν έχουν ούτε νομική βοήθεια, ενώ έπρεπε να έχουν clerks, βοηθούς έρευνας δηλαδή, που να μπορούν να μαζεύουν μαρτυρίες, να διερευνούν τη νομολογία και να βοηθούν στην επιτάχυνση της διαδικασίας. Ανέφερε, ακόμη, πως θα έπρεπε να υπάρχει μία ανεξάρτητη υπηρεσία, που θα έχει από κάτω της όλα τα πρωτοκολλητεία και θα ξέρει τα προβλήματα της καθημερινότητας των Δικαστηρίων και να δίνει λύσεις άμεσα.

Από πλευράς του, ο κ. Τσαρδέλλης, δήλωσε χαρακτηριστικά πως «έχει μάντρες που τα κοπάδια δεν δέχονται να τα βάλουν μέσα σε τέτοιους κτιριακούς χώρους», λέγοντας ότι φοβάται ο κόσμος να μπει μέσα στο Δικαστήριο της πρωτεύουσας. Σημείωσε, ακόμη, ότι, παρά τις βελτιώσεις, η μεταρρύθμιση δεν άγγιξε καθόλου την πρωτοβάθμια δικαιοδοσία και η μάζα των υποθέσεων που προσφεύγουν οι πολίτες είναι σε πρώτο βαθμό.

Από το Υπουργείο Δικαιοσύνης επισημάνθηκε, πάντως, πως το 2023 ήταν κομβική χρονιά για τη Δικαιοσύνη, καθώς ξεκίνησαν όλες οι μεταρρυθμίσει και θα πρέπει να αναγνωρίζεται η προσπάθεια της Κυπριακής Δημοκρατίας για εκσυγχρονισμό, παρά τα προβλήματα. Σύμφωνα με την Φαίδρα Γρηγορίου, τώρα είμαστε ακόμα σε περίοδο εφαρμογής αυτών των αλλαγών και δεν αναμένονται αποτελέσματα από τη μία μέρα στην άλλη. Πρόσθεσε ότι προωθούνται από το Υπουργείο νέες νομοθεσίες, οι οποίες αφορούν τις εξωδικαστικές ρυθμίσεις, με ένα νομοσχέδιο να βρίσκεται ενώπιον της Νομικής Υπηρεσίας και άλλα στο στάδιο της ετοιμασίας.

Αυτές οι αναφορές είναι, βεβαίως, αληθείς. Αλλά όπως επεσήμανε ο αντιπρόεδρος του ΠΔΣ, για δεκαετίες παραμελήθηκε το σύστημα απονομής Δικαιοσύνης, δεν επενδύθηκαν χρήματα σε αυτό και προσπαθούμε τα τελευταία χρόνια να το αναβαθμίσουμε. Είμαστε, συνεπώς, αντιμέτωποι με κενά δεκαετιών. Κενά που δεν τα βλέπουμε μόνο εμείς αλλά τα διαπιστώνουν και άλλοι. Οι προσπάθειες θα πρέπει να ενταθούν σε όλα τα επίπεδα, για να απονέμουμε Δικαιοσύνη ευρωπαϊκού επιπέδου.