Με εσωτερικό έλεγχο θέλει να λύσει το ζήτημα του ανέλεγκτου του Γενικού Εισαγγελέα η Νομική Υπηρεσία

Τις προθέσεις της αναφορικά με τον χειρισμό του ζητήματος του ανέλεγκτου του Γενικού Εισαγγελέα, το οποίο θεωρείται σε πολιτικό επίπεδο παρωχημένο και τροχοπέδη στις προσπάθειες για περισσότερη διαφάνεια και λογοδοσία, ανέφερε ενώπιον της Επιτροπής Θεσμών της Βουλής η Νομική Υπηρεσία, κατά τη συζήτηση του σκέλους που αφορά την απονομή Δικαιοσύνης στην έκθεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για το κράτος δικαίου. Ταυτόχρονα, το Υπουργείο Δικαιοσύνης, δήλωσε ότι βρίσκεται στο στάδιο της έρευνας για επεξεργασία νομοσχεδίου για το θέμα του διαχωρισμού των αρμοδιοτήτων του Γενικού Εισαγγελέα, που σήμερα είναι ταυτόχρονα δημόσιος κατήγορος και νομικός σύμβουλος του κράτους.

Η εκπρόσωπος του Υπουργείου Δικαιοσύνης, Φαίδρα Γρηγορίου, ανέφερε στη Βουλή πως το Υπουργείο βρίσκεται στο στάδιο της πραγματοποίησης μελέτης, για την ετοιμασία νομοσχεδίων αναφορικά με το ζήτημα του διαχωρισμού των αρμοδιοτήτων του Γενικού Εισαγγελέα, κάτι που, όπως επεσήμαναν και οι βουλευτές, αποτελεί προεκλογική δέσμευση του Νίκου Χριστοδουλίδη. «Αυτό περιλαμβάνεται όντως στο προεκλογικό πρόγραμμα του Προέδρου της Δημοκρατίας. Εξακολουθεί να αποτελεί προτεραιότητα της εκτελεστικής εξουσίας. Εκείνο που μπορώ να σας πω είναι ότι είμαστε σε έρευνα και μελέτη και των διαφόρων παρόμοιων συστημάτων με εμάς και διάφορες μελέτες άλλες για την ετοιμασία σχετικών νομοσχεδίων», ανέφερε.

Όπως εξήγησε η κ. Γρηγορίου, πρόκειται για ένα πολύ σοβαρό συνταγματικό ζήτημα που δεν μπορεί να ετοιμαστεί νομοσχέδιο μέσα σε μία νύχτα, αναφέροντας ενδεικτικά πως δούλευαν πάνω στα νομοσχέδια για τον διαχωρισμό του Ανώτατου Δικαστηρίου για πάνω από ένα χρόνο, πριν παρουσιαστούν για διαβούλευση. Η εντύπωση που δημιουργήθηκε, ωστόσο, είναι πως άρχισε όντως η εκτελεστική εξουσία να εργάζεται πάνω στο ζήτημα, ενώ, όπως επεσήμαναν βουλευτές, σε προηγούμενες συνεδρίες είχε αναφερθεί πως βρίσκεται σε πολύ προκαταρτικό στάδιο.

Σε ό,τι αφορά το ζήτημα του ανέλεγκτου, οι εκπρόσωποι της Νομικής Υπηρεσίας Έλενα Ζαχαριάδου και Δέσποινα Κυπριανού, προανήγγειλαν πως σύντομα θα προβεί σε ανακοινώσεις ο Γενικός Εισαγγελέας, Γιώργος Σαββίδης, ως προς τον μηχανισμό στον οποίο κατέληξαν και που θεωρεί η Υπηρεσία ότι απαντά στις ανησυχίες που εκφράζονται τόσο στο εσωτερικό όσο και από διεθνείς θεσμούς. Στην ουσία θα δημιουργηθεί μία διαδικασία ελέγχου των αποφάσεων σε ό,τι αφορά την προώθηση και την αναστολή των ποινικών διώξεων, η οποία θα γίνεται εσωτερικά από τη Νομική Υπηρεσία.

Όπως αναφέρθηκε, ο Γενικός Εισαγγελέας έχει αποφασίσει να προωθήσει διεργασία εσωτερικής επανεξέτασης, σύμφωνα με την οποία, κάθε παραπονούμενος που έχει έννομο συμφέρον, έχει την ευκαιρία να ζητήσει επανεξέταση της απόφασης για δίωξη, μη δίωξη ή αναστολή της δίωξης, που λήφθηκε σε πρώτο βαθμό. Διευκρινίστηκε ότι ανέκαθεν εξέταζε αιτήσεις για επανεξέταση αποφάσεων η Νομική Υπηρεσία, αλλά συμφωνεί ότι η επίσημη και δομημένη διαδικασία θα ενισχύσει τη διαφάνεια. Ακολούθως, όταν ψηφιστεί το νομοσχέδιο που επιτρέπει στον Γενικό Εισαγγελέα να εκδίδει οδηγίες, θα μετατρέψει σε οδηγία τη διαδικασία. Ουσιαστικά, με βάση τον σχεδιασμό, μια νέα ομάδα νομικών λειτουργών θα αναλαμβάνει να επανεξετάζει την απόφαση και το σκεπτικό της θα κοινοποιείται στο επηρεαζόμενο πρόσωπο. Επίσης, έχει αποφασιστεί πως θα γίνει κωδικοποίηση των κριτηρίων για τις διώξεις ή μη διώξεις.

Θα πρέπει, πάντως, να σημειωθεί πως οι παρευρισκόμενοι δεν πείστηκαν από την εν λόγω πρόθεση. Όχι επειδή τη θεωρούν λανθασμένο βήμα, αλλά επειδή ο Γενικός Εισαγγελέας θα διατηρεί το προνόμιο της δίωξης και του ανέλεγκτου, χωρίς ο έλεγχος να γίνεται από κάποιο δευτεροβάθμιο όργανο.

«Πώς θα λειτουργήσει η εσωτερική επανεξέταση όταν δεν μπορεί κανένας να είναι ιεραρχικά ανώτερος από τον Γενικό Εισαγγελέα;», διερωτήθηκε ο βουλευτής του ΑΚΕΛ Ανδρέας Πασιουρτίδης, επισημαίνοντας ότι «δεν θα είναι υπόχρεος ο Γενικός Εισαγγελέας, ακόμα και όταν το όργανο εσωτερικού ελέγχου βρει ότι έγινε λάθος, να κάνει ή να μην κάνει κάτι και να εξηγήσει γιατί, καθώς το προνόμιο αναγνωρίζεται στο πρόσωπό του». «Ποιος από τη Νομική Υπηρεσία θα σηκώσει ανάστημα και θα πει του Γενικού Εισαγγελέα δεν έπρεπε να βγάλεις αυτή την απόφαση;», διερωτήθηκε η βουλεύτρια του ΑΚΕΛ Ειρήνη Χαραλαμπίδου. «Προς τα πού θα λογοδοτεί ο Γενικός Εισαγγελέας; Προς τους επηρεαζόμενους; Και υπάρχει περίπτωση να αποδεχθούν την εξήγηση του Γενικού Εισαγγελέα;», διερωτήθηκε από πλευράς του ο ανεξάρτητος βουλευτής Ανδρέας Θεμιστοκλέους.