Κραυγή αγωνίας από μονογονιούς, σωρεία τα προβλήματα με επιδόματα και τις διατροφές

Σε απόγνωση βρίσκονται οι μονογονιοί, καθώς αντιμετωπίζουν σωρεία προβλημάτων αναφορικά με τα επιδόματα που λαμβάνουν, ανάμεσά τους και οι διατροφές από τους συζύγους τους, αφού αρκετοί επιλέγουν να δυσκολέψουν τις διαδικασίες και να περιμένουν το δικαστήριο να εκδικάσει τις υποθέσεις τους, με αποτέλεσμα να υπάρχει μεγάλη καθυστέρηση στην καταβολή τους. Σημειώνεται πως αυτή τη στιγμή, υπάρχουν 35,000 μονογονεϊκές οικογένειες στην Κύπρο.

Το θέμα των οικονομικών δυσκολιών που αντιμετωπίζουν οι μονογονεϊκές οικογένειες έχει ανοίξει στην Επιτροπή Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων και Ίσων Ευκαιριών, σε μία συνεδρία κατά την οποία ακούστηκε ο Γολγοθάς που περνά ένας μονογονιός για να μπορεί να διαβιώνει με αξιοπρέπεια. Όπως ανέφερε η πρόεδρος του συνδέσμου Μονογονεϊκών Οικογενειών και Φίλων, Αργεντούλλα Ιωάννου, έχουν συγκεντρώσει προβλήματα για το Ελάχιστο Εγγυημένο Εισόδημα και εξήγησε πως στις γυναίκες που λαμβάνουν ΕΕΕ, αποκόπτεται η διατροφή που λαμβάνει, με αποτέλεσμα να είναι χαμηλό το ύψος του επιδόματος που θα λάβουν, ενώ στους άντρες καταβάλλεται το επίδομα και η διατροφή πρέπει να καταβληθεί από προσωπικά τους έξοδα.

Η κα. Ιωάννου αναφέρθηκε και σε μία έρευνα που είχε γίνει το 2017, μετά από εισήγηση της Επιτροπής Παρακολούθησης της Σύμβασης για εξάλειψη των ανισοτήτων και ζητήθηκε από την Κυπριακή Δημοκρατία να γίνει έρευνα για τις οικονομικές δυσκολίες που αντιμετωπίζουν οι διαζευγμένες γυναίκες. «Από το 2017 υπάρχει η έρευνα, με παθογένειες και έμεινε κρυμμένη στα συρτάρια του Υπουργείου Δικαιοσύνης, επειδή έλεγε να παρθούν μέτρα για να μην υπάρχουν ανισότητες. Φαίνεται από αυτή την έκθεση, ότι οι γυναίκες περνούν πολύ πιο δύσκολα, επειδή τους ανατίθεται στο 98% η φύλαξη των παιδιών και επηρεάζει την ανέλιξή της στη δουλειά. Θα πρέπει να συζητηθεί η έκθεση, επειδή περιέχει τα προβλήματα».

Η κα. Ιωάννου επεσήμανε πως ως σύνδεσμος έχουν στείλει αρκετές επιστολές τόσο προς τον νυν υπουργό Εργασίας, όσο και στον προηγούμενο για συνάντηση, ωστόσο δεν έλαβαν καμία απάντηση. «Δεν είναι ο στόχος μας η επιδοματοποίηση του κόσμου και να αυξάνεται ο κοινωνικός αποκλεισμός. Τα επιδόματα πρέπει να είναι ένα μέτρο στήριξης, μέχρι την κοινωνική ένταξη αυτών των ατόμων. Πρέπει να γίνει στρατηγικό σχέδιο που να αντιμετωπίζει όλα τα προβλήματα».

Η πρόεδρος του Συνδέσμου Μονογονεϊκών Οικογενειών τόνισε πως ζήτησαν συνάντηση με τους υπουργούς Οικονομικών, Δικαιοσύνης, καθώς και με τον Αρχηγό της Αστυνομίας, ώστε να συζητηθούν τρόποι στήριξης στις οικογένειες, χωρίς να λάβουν οποιαδήποτε απάντηση.

«Όσον αφορά στα ζητήματα για την επιδοματική πολιτική, ζητήσαμε αναδιάρθρωση του επιδόματος μονογονιών. Η υφυπουργός Πρόνοιας είπε ότι θα φέρει ριζοσπαστικές αλλαγές στο επίδομα μονογονιών και στο θέμα της συμβίωσης, επειδή κόβεται το επίδομα μονογονιών».

Σε αυτή το σημείο, εξηγήθηκε από βουλευτές της Επιτροπής ότι βάσει της πολιτικής, είναι επίδομα του νοικοκυριού και όχι του μονογονιού. «Δεν γίνεται με μία απλή συμβίωση να αποκόπτεται το επίδομα. Ακόμη και αν ερμηνεύεται ως επίδομα νοικοκυριού, για ποιο λόγο να αποκόπτεται όταν ο άλλος είναι άνεργος; Με πήρε τηλέφωνο μία κοπέλα, που είναι μονογονιός, έχει ΔΕΠΥ, απέκτησε το παιδί από περιστασιακή σχέση, είμαστε στα δικαστήρια για την πατρότητα του παιδιού και με την υποψία ότι έκανε παιδί με άλλο άτομο, της απέκοψαν και το επίδομα για το πρώτο μωρό και πρέπει να τα βγάλει πέρα με 200 ευρώ και ό,τι της δώσει η εκκλησία. Εμείς κάναμε κινήσεις για να τη δει οι ΥΚΕ».

Πλησιάζουν τα 400 τα διαζύγια για το 2024

Από πλευράς της, η εκπρόσωπος του Παγκύπριου Δικηγορικού Συλλόγου ανέφερε πως κάθε χρόνο καταχωρούνται 800 διαζύγια, ανά επαρχία, τον χρόνο, κάτι που σημαίνει ότι καταχωρούνται 3,200 διαζύγια ανά το χρόνο. «Σήμερα που είναι Φεβρουάριος πλησιάζουμε στη Λευκωσία τα 100 διαζύγια, με τον αριθμό να είναι αντίστοιχος σε άλλες επαρχίες (σ.σ. 300 διαζύγια μέχρι στιγμής για το 2024)».

Η εκπρόσωπος του Δικηγορικού Συλλόγου πρόσθεσε πως «υπάρχει τόσο μεγάλη αυξητική τάση στους διαζευγμένος και αυτός είναι ο αριθμός που έχουν την οικονομική άνεση να πάνε στο Δικαστήριο, ενώ υπάρχουν άλλοι που είναι χωρισμένοι, αλλά δεν προχωρούν επειδή δεν έχουν την οικονομική ευχέρεια να προχωρήσουν».

Αναφορικά με τη διαδικασία για τις διατροφές, η εκπρόσωπος του Παγκύπριου Δικηγορικού Συλλόγου τόνισε πως πάσχουν και εξήγησε πως μέχρι να ολοκληρωθούν οι διαδικασίες και να καταβληθούν τα λεφτά στους δικαιούχους, χαρακτηρίζοντάς το σπατάλη χρήματος. Όσον αφορά στα εντάλματα για καταβολή των διατροφών, τα οποία ονομάζονται φυλακιστήρια, εξήγησε πως στα 2/3 των περιπτώσεων, όταν ειδοποιούνται από την Αστυνομία, πηγαίνουν άμεσα για καταβολή των λεφτών.

«Έχουν τα λεφτά και αναγκάζουν τους δικαιούχους να ταλαιπωρούνται για να κάνουν τη διαδικασία. Δική μου εισήγηση είναι να υπάρχει πρόστιμο για εκείνους που έχουν τα λεφτά και δεν τα δίνουν. Υπάρχουν περιπτώσεις που δεν πληρώνουν, παρά τα φυλακιστήρια, μέχρι να γίνει 18 το παιδί».

Ένα άλλο θέμα που ήγειρε η εκπρόσωπος του Παγκύπριου Δικηγορικού Συλλόγου αφορά στη νομική αρωγή στους μονογονιούς και τόνισε πως κάθε 50 αιτήσεις εγκρίνεται η μία στα οικογενειακά δικαστήρια.

Πολλά παράπονα στην Επίτροπο Διοικήσεως

Από πλευράς της, η εκπρόσωπος του γραφείου της Επιτρόπου Διοικήσεως, Νάσια Διονυσίου, τόνισε πως η Επίτροπος διαφωνεί με την αποκοπή επιδομάτων, όταν ένας μονογονιός συμβιώνει με άλλο πρόσωπο και το σκεπτικό ότι πρόκειται για το νοικοκυριό, καθώς θεωρεί ότι είναι ένα επίδομα για στήριξη της οικογένειας και του γονιού για τα παιδιά του και σε περίπτωση συμβίωσης δεν πρέπει να αποκόπτεται. Όσον αφορά για την είσπραξη των ενταλμάτων, επεσήμανε πως λαμβάνουν ως γραφείο αρκετά παράπονα από γυναίκες, που απευθύνονται στην Αστυνομία για να λάβουν τις διατροφές και τα εντάλματα και μετά τη διαδικασία γίνεται η είσπραξη.

Η απάντηση του Υφυπουργείου Κοινωνικής Πρόνοιας

Ο λειτουργός της Υπηρεσίας Διαχείρισης Επιδομάτων Πρόνοιας (ΥΔΕΠ) του Υφυπουργείου Κοινωνικής Πρόνοιας, Χρίστος Διομήδους, αναφέρθηκε στο Ελάχιστο Εγγυημένο Εισόδημα και επεσήμανε πως ο συνυπολογισμός του επιδόματος τέκνου, στα υπόλοιπα επιδόματα, καθορίζεται εντός του ΕΕΕ, επειδή διασφαλίζει την αξιοπρεπή διαβίωση ενός ατόμου. Σημείωσε πως το ύψος του ΕΕΕ είναι 480, ενώ δίνονται επιπρόσθετα επιδόματα, αναλόγως με τις ανάγκες. Αναφορικά με τη νομική αρωγή επεσήμανε πως «παρέχουμε δωρεάν νομική στήριξη για τους δικαιούχους του ΕΕΕ. Πληρώνουμε εμείς τους δικηγόρους. Δεν είναι μόνο τα 480 ευρώ. Υπάρχουν παροχές που δίνουμε εμείς, στους δικαιούχους. Αν χρειάζονται κάποιες έκτακτες επισκευές, εμείς τα καλύπτουμε».

Σημειώνεται πως το ύψος του Ελάχιστου Εγγυημένου Εισοδήματος παραμένει το ίδιο, εδώ και δέκα χρόνια. Σε δηλώσεις της μετά το τέλος της συνεδρίας της Επιτροπής, η Ειρήνη Χαραλαμπίδου, πρόεδρος της Επιτροπής, είπε ότι έχουν περάσει 10 χρόνια, ενώ το ΕΕΕ έμεινε στάσιμο, αλλά οι ανάγκες δεν μένουν στάσιμες, ειδικά στις διαζευγμένες και μονογονεϊκές οικογένειες. «Έπρεπε να υπάρξει ελάχιστη προσπάθεια αναθεώρησης», τόνισε, προσθέτοντας ότι «παίζουμε με την αξιοπρεπή διαβίωση γονέων και παιδιών». 

Ετοιμάζονται τέσσερα νομοσχέδια για το οικογενειακό δίκαιο

Η εκπρόσωπος του Υπουργείου Δικαιοσύνης, Φαίδρα Γρηγορίου, επεσήμανε πως για το οικογενειακό δίκαιο, είχαν κατατεθεί 8 νομοσχέδια. «Τα 4 ψηφίστηκαν σε νόμο το Γενάρη του 2023, μετά από πολλές διαβουλεύσεις και τα άλλα πέρασαν το νομοθετικό έλεγχο και θα κατατεθούν στη Βουλή».

Η κα. Γρηγορίου σημείωσε πως πολλά αιτήματα των μονογονεϊκών οικογενειών και των συνδέσμων έχουν ληφθεί υπόψη και στα νομοσχέδια που ψηφίστηκαν και σε εκείνα που θα έρθουν στη Βουλή. «Κάποιες εισηγήσεις που λήφθηκαν υπόψη είναι ότι θα επιτρέπεται σε ένα γονέα να παρακολουθείται το παιδί από κάποιες υπηρεσίες, χωρίς τη συγκατάθεση του άλλου, η υποχρέωση να ενημερώνει ο ένας τον άλλο για τα περιουσιακά στοιχεία τους. Θα τύχουν συζήτησης στην Επιτροπή Νομικών».

Από πλευράς Αστυνομίας, ο αστυνόμος Β’, Μάριος Χατζηβασιλείου, ανέφερε πως μεταξύ των καθηκόντων της Αστυνομίας είναι και η εκτέλεση των ενταλμάτων και εξήγησε πως υπάρχουν δεκατρείς κατηγορίες ενταλμάτων, μία εξ αυτών και τα φυλακιστήρια για τη διατροφή, τα οποία είναι το 0,5% του συνόλου. Σε αριθμό, αυτή τη στιγμή είναι 1,637 εντάλματα. «Όσον αφορά στη διαδικασία για τα εντάλματα, όταν εκδοθούν από το οικογενειακό δικαστήριο, θα σταλούν στο Επαρχιακό Δικαστήριο της Λευκωσίας και χρειάζεται περίπου ένας μήνας για να το παραλάβει η Αστυνομία».