Γιατί η ΑΗΚ διεκδικεί αύξηση 6%-Τα Επιτρεπόμενα Έξοδα, το δεκαετές πλάνο και τα ταμειακά διαθέσιμα

Εν αναμονή των αποφάσεων της ΑΗΚ, βρίσκεται τόσο η Κυβέρνηση όσο και οι καταναλωτές, σε σχέση με τη διεκδίκηση του αιτήματος για αύξηση 6% στους λογαριασμούς του 2024. Κάτι που αναπόφευκτα θα προκαλέσει ζήτημα αφενός στην Κυβέρνηση που ετοιμάζεται να ανακοινώσει νέα μέτρα για αντιμετώπιση του κόστους ενέργειας και αφετέρου στους καταναλωτές που θα κληθούν να πληρώσουν τη νύφη.

Γιατί όμως η ΑΗΚ ζητά αύξηση 6% και ποιος ευθύνεται για αυτή την κατάσταση; Σε υπόμνημα που απέστειλε στην κοινοβουλευτική επιτροπή Ενέργειας, η ΑΗΚ, εξηγεί τους λόγους, που θεωρεί πως το αίτημα της είναι δίκαιο και εδράζεται πάνω σε συγκεκριμένα δεδομένα.

Για τη μεθοδολογία που ακολουθείται για τις διατιμήσεις του ηλεκτρισμού, υπάρχουν οι αποφάσεις της ΡΑΕΚ του Φεβρουαρίου του 2015 και του Ιανουαρίου του 2021. Όπως αναφέρεται στο υπόμνημα, οι Διατιμήσεις της ΑΗΚ καθορίζονται με βάση τις Ρυθμιστικές Αποφάσεις που έχουν ως σκοπό να ρυθμίζουν τον τρόπο με τον οποίο η ΡΑΕΚ καθορίζει τα Επιτρεπόμενα Έσοδα (ΕΕ) και τις Διατιμήσεις της κάθε ρυθμιζόμενης Δραστηριότητας της ΑΗΚ για κάθε έτος.

Οι διατιμήσεις καθορίζονται με τέτοιο τρόπο, ώστε κάθε ρυθμιζόμενη δραστηριότητα να ανακτά τις εύλογες λειτουργικές δαπάνες, τις αποσβέσεις του εξοπλισμού και εγκαταστάσεων και την εγκεκριμένη απόδοση επί του απασχολούμενου κεφαλαίου. Η απόδοση επί του απασχολούμενου κεφαλαίου με βάση την μεθοδολογία που εγκρίθηκε από την ΡΑΕΚ βασίζεται στο μέσο σταθμικό κόστος κεφαλαίου, το οποίο εξαρτάται από το συσχετισμό δανεισμού και ιδίων κεφαλαίων καθώς και από το κόστος δανεισμού και το κόστος ιδίων κεφαλαίων.

Το εγκεκριμένο από τη ΡΑΕΚ ποσοστό απόδοσης επί του απασχολούμενου κεφαλαίου των Δραστηριοτήτων Παραγωγής, Μεταφοράς και Διανομής ανέρχεται σε 4,6%. Κάθε έτος οι Δραστηριότητες της ΑΗΚ υποβάλλουν στη ΡΑΕΚ τα επιτρεπόμενα έξοδα τους για το επόμενο έτος για εξέταση και έγκριση. Τα επιτρεπόμενα έξοδα καθορίζονται βάσει των Προϋπολογισμών των εξόδων των Δραστηριοτήτων της ΑΗΚ. Η ΡΑΕΚ έχει το δικαίωμα να τροποποιήσει τα προϋπολογισθέντα έξοδα των Δραστηριοτήτων, σε περίπτωση που τα θεωρεί ως μη εύλογα, και να υποδείξει αλλαγές.

Περαιτέρω με βάση τις Ρυθμιστικές Αποφάσεις, για στοιχεία που δεν είναι υπό τον έλεγχο τους, με δύο έτη οι ρυθμιζόμενες Δραστηριότητες της ΑΗΚ μπορούν να ανακτήσουν απολογιστικά τις αποκλίσεις καθυστέρηση π.χ. Απολογιστικές αναπροσαρμογές του έτους 2022 δύναται να περιληφθούν στα ΕΕ 2024.

Οι ρυθμιζόμενες δραστηριότητες της ΑΗΚ υπέβαλαν τα αιτήματα τους για τα επιτρεπόμενα έξοδα του έτους 2024 τον Ιούλιο 2023. Αφού έτυχαν εξέτασης από την ΡΑΕΚ και παρασχέθηκαν από την ΑΗΚ όλες οι πρόσθετες πληροφορίες και διευκρινίσεις που ζητήθηκαν, έτυχαν προκαταρκτικής έγκρισης από την ΡΑΕΚ με τις σχετικές Αποφάσεις 409- 412/2023, υποδεικνύοντας μειώσεις σε συγκεκριμένες δαπάνες.

Τον Δεκέμβριο 2023 υποβλήθηκαν από τις Δραστηριότητες της ΑΗΚ τα αναθεωρημένα επιτρεπόμενα έξοδα, όπως καθορίστηκαν με βάση τις εν λόγω Αποφάσεις της ΡΑΕΚ. Παράλληλα, υποβλήθηκαν οι Διατιμήσεις που προκύπτουν από τα εγκριθέντα από τη ΡΑΕΚ επιτρεπόμενα έξοδα και την αναμενόμενη ενεργειακή ζήτηση.

Οι νέες Διατιμήσεις επιφέρουν αύξηση 6% στον συνολικό λογαριασμό ενός ενδεικτικού οικιακού καταναλωτή (με βάση την τρέχουσα αναπροσαρμογή τιμής καυσίμου και διμηνιαία κατανάλωση 800kWh). Σημειώνεται, ότι σημαντικό μέρος της αύξησης των Διατιμήσεων οφείλεται στις Απολογιστικές Αναπροσαρμογές τους έτους 2022 ύψους €54εκ.

Το ποσό αυτό δαπανήθηκε από την ΑΗΚ το 2022 χωρίς να μπορέσει να το ανακτήσει μέσω των διατιμήσεων του 2022 και ως εκ τούτου, με βάση τη ρύθμιση, δικαιούται να το ανακτήσει το έτος 2024.

Την ίδια ώρα, η ΑΗΚ υπενθυμίζει επίσης ότι, η έκπτωση στα τιμολόγια ΑΗΚ κατά τα έτη 2020-2022, στοίχισε στην ΑΗΚ περίπου €53εκ., ποσό το οποίο δεν διεκδικείται από την ΑΗΚ. Επιπλέον, σημειώνεται πως η ΑΗΚ απώλεσε έσοδα €24εκ λόγω της καθυστέρησης της ΡΑΕΚ να εγκρίνει τις νέες διατιμήσεις του 2022 (πέντε μήνες καθυστέρηση), ποσό το οποίο δεν περιλήφθηκε στα ΕΕ 2024 και επομένως δεν διεκδικείται από την ΑΗΚ. Επιπλέον, αναφέρεται πως δεν εγκρίθηκαν νέες Διατιμήσεις για το έτος 2023 παρόλο που η ΡΑΕΚ είχε εγκρίνει τα ΕΕ του υπό αναφορά έτους.

Το Δεκαετές Αναπτυξιακό

Με βάση το Δεκαετές Αναπτυξιακό πρόγραμμα των ρυθμιζόμενων Δραστηριοτήτων, η ΑΗΚ έχει να υλοποιήσει έργα από το 2024 μέχρι το 2032 της τάξης του €1,7 δις. Έργα αξίας €1 δις αφορούν έργα που επιβάλλεται να υλοποιηθούν για την επέκταση και ενίσχυση του Δικτύου σύμφωνα με τους Διαχειριστές Συστήματος Μεταφοράς και Διανομής και τα οποία έχουν εγκριθεί από τη ΡΑΕΚ. Τα υπόλοιπα €0,7 δις αφορούν κυρίως έργα Παραγωγής τα οποία είναι απαραίτητα για την πράσινη μετάβαση η οποία αναμένεται ότι θα επιφέρει μείωση στην τιμή ηλεκτρικής ενέργειας.

Ταμειακά Διαθέσιμα

Παρόλο που τα Ταμειακά Διαθέσιμα της ΑΗΚ είναι σήμερα σε ικανοποιητικό επίπεδο, χωρίς την αύξηση στις Διατιμήσεις που καθορίζεται από την Μεθοδολογία, η ΑΗΚ δεν θα είναι σε θέση να εκτελέσει όλα τα έργα που περιλήφθηκαν στο Αναπτυξιακό της πρόγραμμα με τις συνεπακόλουθες επιπτώσεις στους καταναλωτές και την κοινωνία.