Ξεκάθαρο μήνυμα Στάινμαϊερ-«Η στάση της Τουρκίας στο Κυπριακό θίγει και τη σχέση της με ΕΕ»
12:16 - 12 Φεβρουαρίου 2024
Πρέπει να γίνεται συχνά σαφές στην Τουρκία ότι η συμπεριφορά της προς την επίλυση του Κυπριακού θίγει και άλλα θέματα της Τουρκίας όπως η προσέγγιση στην ΕΕ, δήλωσε από τη Λευκωσία ο Γερμανός Πρόεδρος Φρανκ Βάλτερ Στάινμαϊερ, ο οποίος πραγματοποιεί την πρώτη επίσημη επίσκεψη Γερμανού Προέδρου στην Κύπρο, και ενθάρρυνε όλα τα εμπλεκόμενα μέρη να δείξουν την απαραίτητη ετοιμότητα για συμβιβασμό στο Κυπριακό.
Ο Γερμανός Πρόεδρος μιλούσε μέσω διερμηνέα σε κοινή διάσκεψη Τύπου με τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας Νίκο Χριστοδουλίδη, στο Προεδρικό Μέγαρο.
Από την πλευρά του, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας Νίκος Χριστοδουλιδης είπε ότι η ΕΕ μπορεί να διαδραματίσει έναν πιο ενεργό ρόλο στο Κυπριακό καθώς έχει τα απαραίτητα εχέγγυα. Η Λευκωσία, είπε, είναι ένθερμος υποστηρικτής στενότερων σχέσεων μεταξύ ΕΕ και Τουρκίας οι οποίες περνούν μέσα από τις εξελίξεις και την επίλυση του Κυπριακού.
Ο Πρόεδρος Χριστοδουλίδης ανέφερε ότι ευελπιστεί πως η πρώτη επίσημη επίσκεψη Γερμανού Προέδρου στην Κύπρο θα συμβάλει στην περαιτέρω σύσφιξη των σχέσεων των δύο χωρών.
«Συμπληρώνονται φέτος 35 χρόνια από την πτώση του Βερολίνου. Ελπίδα και επιδίωξή μου είναι σύντομα να μπορέσουμε να έχουμε την ευκαιρία να γιορτάσουμε και την επανένωση της Κύπρου, της Λευκωσίας, της τελευταίας διαιρεμένης πρωτεύουσας της Ευρώπης», είπε ο Πρόεδρος Χριστοδουλίδης.
Ανέφερε ότι συζήτησαν για τις διμερείς σχέσεις, τις περιφερειακές εξελίξεις, την ενέργεια, την Ευρωπαϊκή ατζέντα, και το Κυπριακό. Ευχαρίστησε την Γερμανία για την εθελοντική αποδοχή πέραν των 1.000 αιτητών ασύλου από την Κύπρο.
Παράλληλα εξέφρασε ικανοποίηση για τη στενή συνεργασία των δύο χωρών σε θέματα πολιτισμού, μετανάστευσης, άμυνας, υγείας και τουρισμού και είπε ότι ο στρατηγικός στόχος είναι η περαιτέρω διεύρυνση της συνεργασίας.
Ερωτηθείς αν υπάρχει προσπάθεια αναβίωσης των σχέσεων της Τουρκίας με την ΕΕ αλλά και για την άποψή του σχετικά με την επιθυμία τη Κύπρου να διοριστεί απεσταλμένος της ΕΕ για το Κυπριακό, ο Πρόεδρος της Γερμανίας είπε ότι «γνωρίζω την επιθυμία της Κύπρου να υπάρξει ένας απεσταλμένος και επίσης η Τουρκία να εμπλακεί περισσότερο. Ο διορισμός, η αποστολή ενός εντεταλμένου είναι το ένα».
Πρόσθεσε ότι εξίσου σημαντικό στην Κύπρο είναι να γίνεται συχνά σαφές στην Τουρκία, ανεξαρτήτως ποιος θα το κάνει, πως η συμπεριφορά ως προς την επίλυση του Κυπριακού πρέπει να σχετίζεται και με άλλα θέματα της Τουρκίας όπως η προσέγγιση προς την ΕΕ. «Και από τα κράτη μέλη πρέπει να σταλεί αυτό το μήνυμα προς την Τουρκία», σημείωσε.
Ερωτηθείς ποιο είναι το μήνυμα που θέλει να στείλει στους Ευρωπαίους εταίρους σε σχέση με το ίδιο ερώτημα, ο Πρόεδρος Χριστοδουλίδης είπε ότι η Κυπριακή Δημοκρατία είναι ένθερμος υποστηρικτής των στενότερων σχέσεων ανάμεσα στην ΕΕ και την Άγκυρα οι οποίες, όπως σημείωσε, περνούν μέσα από τις εξελίξεις και την επίλυση του Κυπριακού.
«…Και χαίρομαι που σε επίπεδο Βρυξελλών υπάρχουν προχωρημένες συγκεκριμένες συζητήσεις, και ενδεχομένως θα δούμε ποια θα είναι η ημερήσια διάταξη του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου του Μαρτίου, αν θα υπάρχει συζήτηση για τις ευρωτουρκικές σχέσεις - εμείς το επιθυμούμε, είναι κάτι για το οποίο απαντήσαμε θετικά σε σχετικό ερώτημα από πλευράς Βρυξελλών. Θα δημιουργήσει εκείνα τα δεδομένα, μέσα από την ενεργότερη πρωταγωνιστική εμπλοκή της ΕΕ, για την προσπάθεια για επίλυση του Κυπριακού», είπε.
Καθήκον της πολιτικής να προσπαθεί αυτό που φαίνεται αδύνατο
Ερωτηθείς για το πώς αξιολογεί τις δυνατότητες επίλυσης του Κυπριακού, ο κ. Στάινμαϊερ, ανέφερε ότι στο παρελθόν υπήρχαν αισιόδοξες φάσεις που έδιναν ελπίδες για μια καλύτερη κατάσταση.
«Όμως η πολιτική έχει καθήκον να προσπαθεί αυτό που φαίνεται αδύνατον», σημείωσε και εξέφρασε την ευγνωμοσύνη του προς τον Πρόεδρο Χριστοδουλίδης για την προτεραιοποίηση της επίλυσης του Κυπριακού με τη στήριξη του ΟΗΕ. Πρόσθεσε ότι τόσο η Γερμανία όσο και τα άλλα κράτη-μέλη θα στηρίξουν τις προσπάθειες του ΟΗΕ.
Απαντώντας σε ερώτηση για τις προοπτικές επίλυσης του Κυπριακού χωρίς απώλειες, ο Πρόεδρος Χριστοδουλίδης ανέφερε ότι από την ημέρα ανάληψης των καθηκόντων του έθεσε το Κυπριακό ως προτεραιότητα και εξέφρασε ικανοποίηση που κάτι τέτοιο αναγνωρίζεται και από τον Γερμανό Πρόεδρο, τη διεθνή κοινότητα και τον ΓΓ του ΟΗΕ.
Πρόσθεσε ότι ο διορισμός της προσωπικής απεσταλμένης ήταν αποτέλεσμα των δικών του, επίμονων προσπαθειών. Επανέλαβε ότι η παρούσα κατάσταση πραγμάτων δεν μπορεί να είναι η λύση του Κυπριακού και εξέφρασε την πεποίθηση ότι στην πλειοψηφία τους τόσο Ε/κ όσο και Τ/κ επιθυμούν την επανένωση, τη λύση στη βάση του συμφωνημένου πλαισίου.
Πρόσθεσε ότι μετέφερε το μήνυμα ότι η εμπλοκή της ΕΕ θα είναι «καταλυτική» για επίτευξη της λύσης του Κυπριακού και ότι θα πρέπει να επιδειχθεί βούληση από την Άγκυρα.
«Θεωρούμε ότι η ΕΕ λειτουργώντας ενισχυτικά στην προσπάθεια του ΟΗΕ, ακριβώς επειδή έχει τα εργαλεία, ακριβώς επειδή έχει τα μέσα, μέσα στο πλαίσιο και των ευρωτουρκικών σχέσεων, μπορεί ναι, να μας οδηγήσει σε μια αμοιβαία επωφελή κατάσταση για την Κύπρο, για τους Ε/κ και τους Τ/κ, για την περιοχή μας και τη σχέση της ΕΕ με την Τουρκία», είπε.
Πρόσθεσε ότι προς αυτή την κατεύθυνση η ΚΔ είναι έτοιμη να συνεργαστεί με όλους τους εταίρους της, συμπεριλαμβανομένης και της Γερμανίας, η οποία διατηρεί άριστες σχέσεις με την Τουρκία. Πρόσθεσε ότι θεωρεί την επίλυση του Κυπριακού ως ένα εφικτό στόχο.
Αποστολή ειρηνευτών από τη Γερμανία για την ΟΥΝΦΙΚΥΠ
Ο Πρόεδρος της Γερμανίας ανακοίνωσε ότι για στήριξη του ΟΗΕ θα στείλει για πρώτη φορά Γερμανούς αστυνομικούς στην ΟΥΝΦΙΚΥΠ στην Κύπρο.
Αναφέρθηκε επίσης στην επέτειο από την ένταξη της Κύπρου στην ΕΕ, αλλά και στα 50 χρόνια από την διαίρεση της Κύπρου και σημείωσε ότι είναι καιρός «να εργαστούμε προς εξεύρεση λύσης του Κυπριακού».
Χαιρέτισε το ότι ο Πρόεδρος Χριστοδουλίδης θέτει ως προτεραιότητα την επίτευξη προόδου και κατέστησε σαφές ότι η Γερμανία στηρίζει μια διζωνική, δικοινοτική λύση του Κυπριακού στη βάση των παραμέτρων του ΟΗΕ.
Εξέφρασε την ικανοποίησή του για τον διορισμό της νέας προσωπικής απεσταλμένης του ΓΓ του ΟΗΕ για το Κυπριακό, σημειώνοντας ότι αυτό είναι ένα σημαντικό μήνυμα για να δώσει νέα δυναμική στη λύση του Κυπριακού και να σπάσει τη στασιμότητα.
Ενθάρρυνε όλα τα εμπλεκόμενα μέρη να δείξουν την απαραίτητη ετοιμότητα για συμβιβασμό, ώστε αυτές οι βολιδοσκοπήσεις από την απεσταλμένη του ΓΓ να γίνουν και πραγματικός διαπραγματευτικός προσανατολισμός.
Παράλληλα είπε ότι τα 60 χρόνια παρουσίας της ειρηνευτικής αποστολής της ΟΥΝΦΙΚΥΠ και των καλών υπηρεσιών στην Κύπρο, αποτελούν προειδοποίηση ότι πρέπει τώρα να γίνουν «τολμηρά βήματα».
Ανέφερε ότι ως έμπρακτο σημάδι στήριξης της Γερμανίας για συνεργασία του ΟΗΕ στην Κύπρο, θα στείλουν για πρώτη φορά Γερμανούς αστυνομικούς στην ΟΥΝΦΙΚΥΠ, σύμφωνα με απόφαση του Υπουργικού Συμβουλίου της Γερμανίας την περασμένη Τετάρτη. Σημείωσε ότι αυτοί οι αστυνομικοί θα αναλάβουν τους ερχόμενους μήνες τα καθήκοντά τους.
Ο Πρόεδρος Χριστοδουλίδης είπε επίσης ότι η επίσκεψη του Γερμανού Προέδρο στην Κύπρο αποτελεί και ένα αναπόσπαστο κομμάτι των εορτασμών για την ένταξη μας στην ΕΕ, τη σημαντικότερη επιτυχία της ΚΔ από την ίδρυσή της.
Αναφορικά με την επέτειο των 50 χρόνων από την τουρκική εισβολή και κατοχή, σημείωσε τις εκατοντάδες χιλιάδες Κύπριους Ευρωπαίους που εκτοπίστηκαν, την αναζήτηση απαντήσεων από τις οικογένειες των αγνοουμένων και την αναμονή από τους εγκλωβισμένους για το τέλος της κατοχής.
Η Κύπρος ασφαλές λιμάνι για την περιοχή
Ο Γερμανός Πρόεδρος τόνισε ότι η Κύπρος για τη Γερμανία και για όλη την Ευρώπη είναι πραγματικά ένα ασφαλές λιμάνι στην περιοχή, ειδικά μετά την τρομοκρατική επίθεση της Χαμάς στο Ισραήλ. Σημείωσε ότι έπρεπε να προετοιμαστούν για πιθανή εκκένωση Γερμανών και για αυτό έστειλαν στρατιώτες στην Κύπρο.
Ευχαρίστησε την Κύπρο και τον Πρόεδρο Χριστοδουλίδη για την στήριξη που έδωσε η οποία ήταν ταχεία, πολύπλευρη και αποτελεσματική. Σημείωσε ότι θέλουν να ενισχύσουν τη συνεργασία σε θέματα πολιτικής άμυνας και αυτό το υπέγραψαν στην κοινή δήλωση προθέσεων.
Χαιρέτισε επίσης την ενότητα της ΕΕ προς τον πόλεμο της Ουκρανίας, κάτι που διατηρείται δύο χρόνια από την έναρξη του πολέμου.
Από πλευράς του ο Πρόεδρος Χριστοδουλίδης υπογράμμισε την ανάγκη για τερματισμό των εχθροπραξιών στη Γάζα και έναρξη μιας πολιτικής διαδικασίας στη βάση λύσης των δυο κρατών, τη μόνη επιλογή για ειρηνική και οριστική επίλυση της διένεξης.
Αναφέρθηκε επίσης και στην προσπάθεια της Λευκωσίας για δημιουργία θαλάσσιου ανθρωπιστικού διαδρόμου και είπε ότι για μια κρίση που εκτυλίσσεται στη γειτονιά της ΕΕ έχουν καθήκον τα κράτη-μέλη να διαδραματίσουν πιο πρωταγωνιστικό ρόλο στις εξελίξεις.
Ο Πρόεδρος είπε επίσης ότι επανέλαβε τη θέση αρχή της Κύπρου αναφορικά με τον πόλεμο στην Ουκρανία μετά την παράνομη ρωσική εισβολή και είπε ο σεβασμός του διεθνούς δικαίου, της εδαφικής ακεραιότητας και της κυριαρχίας οποιασδήποτε χώρας δεν είναι θέμα προς συζήτηση.
Σε σχέση με το μέλλον της Ευρώπης, ανέφερε ότι η θέση της Κυπριακής Δημοκρατίας είναι ότι θα να υπάρξει περαιτέρω ολοκλήρωσή της ΕΕ.
Η ΕΕ να κάνει περισσότερα για τη μετανάστευση
Ερωτηθείς κατά πόσο είναι η στιγμή για την Ευρώπη να είναι πιο πρακτικά αλληλέγγυα προς τις χώρες που αντιμετωπίζουν το μεγαλύτερο μεταναστευτικό βάρος, ο Πρόεδρος της Γερμανίας αναγνώρισε την μεγάλη πρόκληση που αντιμετωπίζει η Κύπρος ως προς τη μετανάστευση. Ανέφερε επίσης ότι η Κύπρος χρειάζεται στήριξη και από τη Γερμανία και από την ΕΕ.
Σημείωσε ότι στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Εθελοντικού Μηχανισμού Αλληλεγγύης συνεργάστηκαν εντατικά και με επιτυχία με την Κύπρο και μετέφεραν 1000 αιτητές ασύλου από την Κύπρο στη Γερμανία. Αυτή όπως είπε, είναι έμπρακτη αλληλεγγύη σε ευρωπαϊκό επίπεδο.
Ωστόσο ανέφερε ότι αυτό δεν επαρκεί και ότι πρόκειται για μια μεγάλη ευρωπαϊκή πρόκληση που απαιτεί εξαιρετικές λύσεις.
Αναφέρθηκε στη συμφωνία που έχει επιτευχθεί στο Συμβούλιο της ΕΕ σε ερωτήματα που ήταν ανοιχτά στο παρελθόν αναφορικά με το κοινό Ευρωπαϊκό σύστημα ασύλου. Σημείωσε ότι ο στόχος είναι κοινός και πρέπει πριν από το τέλος της θητείας του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου το 2024 να υπάρξει μια λύση.
Υπενθύμισε τις μεγάλες προσπάθειες που έγιναν για το Κοινό Ευρωπαϊκό Σύστημα Ασύλου και σημείωσε ότι έχει επιτευχθεί συμφωνία με τους αρχηγούς κρατών και Κυβερνήσεων.
Είπε επίσης ότι θα επισκεφθεί αύριο το κέντρο φιλοξενίας αιτητών ασύλου στην Κοφίνου για να αποκτήσει μια ιδέα για το πώς αντιμετωπίζει το πρόβλημα αυτό η Κύπρος και πώς μπορεί να στηρίξει η ΕΕ.
Ο Πρόεδρος Χριστοδουλίδης ανέφερε ότι η παρούσα Κυβέρνηση από την πρώτη μέρα ανάληψης των καθηκόντων της αντιμετωπίζει το μεταναστευτικό ως ύψιστη προτεραιότητα και εξέφρασε ικανοποίηση γιατί ένα χρόνο μετά, οι κινήσεις αυτές έχουν συγκεκριμένα, μετρήσιμα αποτελέσματα.
Τόνισε παράλληλα ότι «ως ΕΕ θα πρέπει να κάνουμε πολύ περισσότερα στο μεταναστευτικό» και σημείωσε ότι οι χώρες της πρώτης γραμμής δέχονται ένα τεράστιο βάρος στο οποίο από μόνες τους δεν είναι σε θέση να ανταποκριθούν.
«Αν θέλουμε πραγματικά να αντιμετωπίσουμε το μεταναστευτικό δεν είναι μέσα από χρηματοδοτήσεις ή ενέργειες που αποσκοπούν να αντιμετωπίσουν το φαινόμενο» είπε και ανέφερε ότι ο ολιστικός τερματισμός του φαινομένου της μετανάστευσης θα επέλθει «αντιμετωπίζοντας τις γενεσιουργές αιτίες που προκαλούν το φαινόμενο της μετανάστευσης. Για αυτό πρέπει να εργαστούμε ως ΕΕ με τις χώρες από τις οποίες προέρχονται οι μετανάστες».
Παράλληλα είπε ότι η ΕΕ οφείλει να αναπτύξει και να ανοίξει το θέμα της κατάστασης στη Συρία.
«Υπάρχουν περιοχές στη Συρία που θα πρέπει να εξετάσουμε αν είναι ασφαλείς και κατ’ επέκταση να μπορούν να επιστραφούν μετανάστες από τις συγκεκριμένες περιοχές. Το να μην συζητούμε την κατάσταση στη Συρία δεν θεωρώ ότι είναι σωστή επιλογή από πλευράς ΕΕ», ανέφερε.
Πρόσθεσε ότι η ΚΔ σε συνεργασία με άλλα κράτη-μέλη της ΕΕ που ασπάζονται αυτή την προσέγγιση εργάζονται προς την κατεύθυνση της συζήτηση εντός ΕΕ και του θέματος της Συρίας αλλά γενικότερα της κατάστασης στην περιοχή.
Συνεργασία σε οικονομία και ενέργεια
Ο Γερμανός Πρόεδρος σημείωσε την επιθυμία της χώρας του για ενδυνάμωση της συνεργασίας σε θέματα άμυνας, οικονομίας και ενέργειας.
Σε ερώτηση γιατί η Κύπρος δεν αξιοποιεί όσο θα μπορούσε τις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας (ΑΠΕ), ο Πρόεδρος Χριστοδουλίδης συμφώνησε με τη διαπίστωση.
«Κάνουμε σημαντικά βήματα ειδικότερα τα τελευταία χρόνια. Να σας πω ότι περίπου σήμερα έχουμε 50% παραγωγή από τις ΑΠΕ. Δυστυχώς όμως στο μείγμα του ηλεκτρισμού μας είναι μόνο 19% από ΑΠΕ λόγω της έλλειψης δυνατοτήτων αποθήκευσης παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από ΑΠΕ. Είναι για αυτό που εντός του 2024 η Κυβέρνηση θα προκηρύξει δύο σχέδια, συνολικής αξίας περίπου 80 εκ. ευρώ, ακριβώς για να αναπτυχθούν μπαταρίες με τις οποίες θα μπορούμε να αποθηκεύσουμε την ενέργεια που παράγεται από ΑΠΕ. Είναι ένα θέμα που θέλουμε και επιθυμούμε την τεχνική υποστήριξη και από την γερμανική Κυβέρνηση», είπε.
Ο Γερμανός Πρόεδρος ανέφερε ότι θα μιλήσει με τον Κύπριο Υπουργό Ενέργειας και εκπροσώπους της οικονομίας, ακριβώς για αυτά τα θέματα. Πρόσθεσε ότι η Γερμανία είναι ανοικτή ως προς την τεχνολογία της ενέργειας και είναι έτοιμη και πρόθυμη να μοιραστεί την τεχνογνωσία της με άλλες χώρες, λέγοντας ότι θα θίξουν το θέμα όταν επιστρέψει στο Βερολίνο.
Σχόλιο για αναφορά Τραμπ για ΝΑΤΟ
Κληθείς να σχολιάσει αναφορά του Ντόναλντ Τραμπ ο οποίος είπε ότι αν εκλεγεί Πρόεδρος των ΗΠΑ, οι εταίροι του ΝΑΤΟ που δεν πληρώνουν το μερίδιο τους στο ΝΑΤΟ δεν θα έχουν βοήθεια σε περίπτωση που τους επιτεθεί η Ρωσία, ανέφερε «βρίσκονται σε προεκλογικό αγώνα στις ΗΠΑ. Ορισμένα λόγια αποτελούν πρόκληση, αυτό όμως δεν σημαίνει ότι δεν το λαμβάνουμε σοβαρά υπόψη».
Πρόσθεσε ότι τον Οκτώβριο πέρυσι πήγε ο ίδιος στην Ουάσινγκτον και μίλησε με τον Πρόεδρο Μπάιντεν και κάλεσε τους Ευρωπαίους να μην θεωρούν ότι έχουν ήδη αποφασιστεί οι εκλογές στις ΗΠΑ. Εξέφρασε την άποψη πως ο σημερινός Πρόεδρος των ΗΠΑ αποτελεί έναν σύμμαχο του ΝΑΤΟ και διασφάλισε την ενότητα του ΝΑΤΟ και αυτό διαρκεί μέχρι σήμερα.
«Εμείς έχουμε κάθε ενδιαφέρον και συμφέρον η ενότητα του ΝΑΤΟ, όχι μόνο ως προς αυτό το ερώτημα, να παραμείνει ισχυρή. Είναι σαφές. Εμείς στην Ευρώπη και εμείς στη Γερμανία πρέπει να κάνουμε το μερίδιο μας ώστε το ΝΑΤΟ να ενισχυθεί στο εγγύς μέλλον, ανεξαρτήτως του νέου Προέδρου των ΗΠΑ. Αυτό δεν το λέω μόνο εγώ αλλά και άλλοι εκπρόσωποι της γερμανικής Κυβέρνησης», ανέφερε.
Σε σχέση με αυτά που ακούστηκαν από τον Τραμπ, είπε ότι αυτές δεν είναι υπεύθυνες δηλώσεις και βοηθούν τη Ρωσία και σίγουρα για τη συμμαχία «δεν είναι θετικές».
Τέλος ο Γερμανός Πρόεδρος κάλεσε όλους τους πολίτες της ΕΕ να ψηφίσουν κόμματα τα οποία τάσσονται υπέρ της Ευρώπης και προσφέρουν λύσεις. Σημείωσε ότι οι καιροί είναι δύσκολοι και επικίνδυνοι για να αφεθεί η Ευρώπη στα χέρια λαϊκίστικων και αντιδημοκρατικών δυνάμεων, κατά την έκφρασή του.
Πηγή: ΚΥΠΕ