Ανοίγει ο δρόμος για διαχωρισμό εξουσιών Εισαγγελέα-Ο προβληματισμός στα κόμματα και οι θέσεις ΠτΔ

Σημαντική θεωρείται η σημερινή ημέρα, στην προσπάθεια, μιας σειράς βουλευτών, να ανοίξει με επίσημο τρόπο η συζήτηση για το θέμα διαχωρισμού των εξουσιών του Γενικού Εισαγγελέα. Αυτό θα συμβεί με πρόταση Νόμου που θα καταθέσει στη σημερινή Ολομέλεια η βουλευτής του ΑΚΕΛ, Ειρήνη Χαραλαμπίδου, που θα συνυπογράφεται από βουλευτές όλων των κομμάτων.

H πρόταση Νόμου, που αναμένεται να απασχολήσει αρκετά και τη Βουλή αλλά και τον νομικό και πολιτικό κόσμο της χώρας το επόμενο διάστημα, προβλέπει την 19η τροποποίηση του Συντάγματος και ανοίγει τον δρόμο στην Κυβέρνηση για κατάθεση Νομοσχεδίου, έτσι ώστε να υλοποιηθεί και η προεκλογική δέσμευση του Προέδρου της Δημοκρατίας, για τον διαχωρισμό.

Σύμφωνα με τα όσα προανήγγειλε η κα. Χαραλαμπίδου, στόχος της πρότασης Νόμου, είναι να θέσει το πλαίσιο για τον διαχωρισμό εξουσιών του Γενικού Εισαγγελέα, σε νομικό σύμβουλο του κράτους και δημόσιο κατήγορο, ενώ παράλληλα θα αίρει το ανέλεγκτο στο θέμα αναστολής ποινικών διώξεων.

Για να γίνει αυτή η αλλαγή στο Σύνταγμα και συγκεκριμένα στο άρθρο 113, το οποίο δεν είναι θεμελιώδες, συνεπώς επιδέχεται αλλαγών, απαιτείται αυξημένη πλειοψηφία δύο τρίτων στη Βουλή. Με δεδομένο ότι την πρόταση θα συνυπογράφουν πέραν της Ειρήνης Χαραλαμπίδου, ο Δημήτρης Δημητρίου από τον ΔΗΣΥ, ο Παύλος Μυλωνάς από το ΔΗΚΟ, ο Χαράλαμπος Θεοπέμπτου, ο Σταύρος Παπαδούρης και οι ανεξάρτητοι βουλευτές Κωστής Ευσταθίου και Αλεξάνδρα Ατταλίδου, δημιουργούνται οι προϋποθέσεις.

Σε στάση αναμονής και προβληματισμού τα κόμματα

Ωστόσο, είναι ξεκάθαρο πως ακόμα κι από πλευράς ΑΚΕΛ, αλλά και στο ΔΗΣΥ και το ΔΗΚΟ, κόμματα δηλαδή από τα οποία προέρχονται βουλευτές που συνυπογράφουν την πρόταση, υπάρχει προβληματισμός και τίποτα δεν θα πρέπει να θεωρείται δεδομένο, πριν η εν λόγω πρόταση κατατεθεί επίσημα και τύχει συζήτησης στην αρμόδια Επιτροπή της Βουλής.

Μάλιστα από πλευράς ΑΚΕΛ, η επίσημη θέση του κόμματος, εκφράστηκε από τον βουλευτή Αντρέα Πασιουρτίδη, ο οποίος ανέφερε πως το όλο θέμα θα πρέπει να τύχει ενδελεχούς μελέτης αφού πέραν από τη νομική πτυχή υπάρχει και η πολιτική. Σε σχέση με το θέμα των θεσμικών αντιβάρων, υπενθύμισε πως στο Σύνταγμα του 1960 προβλεπόταν Ελληνοκύπριος Γενικός Εισαγγελέας και Τουρκοκύπριος Βοηθός Γενικός Εισαγγελέας, που ο ένας θα ασκούσε έλεγχο στον άλλο.

Επιπρόσθετα, έριξε την ευθύνη για τη σημερινή κατάσταση, στις πολιτικές αποφάσεις του τέως προέδρου της Δημοκρατίας για τους διορισμούς, αλλά και στην ίδια τη σημερινή ηγεσία της Νομικής Υπηρεσίας, που με τις αποφάσεις της δημιούργησαν προβλήματα. Η θέση του ΑΚΕΛ, όπως εκφράστηκε από τον κ. Πασιουρτίδη, είναι πως θα πρέπει να προστατευθεί ο δικοινοτικός χαρακτήρας του Συντάγματος και πως θα πρέπει να αγγίξουμε το Σύνταγμα μέχρι εκεί που μπορούμε.

«Το ΑΚΕΛ το συζητά αλλά η τοποθέτηση του ΑΚΕΛ θα γίνει, αφού ακουστούν νομικές και συνταγματικές απόψεις. Δεν αποφασίζουμε επειδή το είπε κάποιος, είτε είναι από το ΑΚΕΛ, είτε όχι», ανέφερε με νόημα ο βουλευτής του κόμματος, ενώ σε άλλο σημείο εξέφρασε την άποψη πως, «κάποιοι παραγνωρίζουν ότι το Σύνταγμα έχει δικοινοτικό χαρακτήρα που πρέπει να προστατευθεί».

Από την πλευρά του ο κοινοβουλευτικός εκπρόσωπος του Δημοκρατικού Κόμματος, εξέφρασε τη θέση, ότι πρώτα θα πρέπει να διαβάσει την πρόταση Νόμου και ακολούθως να τοποθετηθεί, ενώ, τόνισε πως η προσωπική του θέση είναι πως τέτοια ζητήματα δεν μπορούν να επιλυθούν με προτάσεις Νόμου από βουλευτές, υποδεικνύοντας πως ο κάθε βουλευτής θα πρέπει να γνωρίζει τα όρια της εξουσίας του.

Σημείωσε παράλληλα πως πρόκειται για «συνταγματοπολιτικό», ζήτημα αφού γίνεται παρέμβαση σε ένα θεσμό και πώς για να καταλήξει κάποιος νομικός σε ξεκάθαρη άποψη, θα πρέπει να να λάβει υπόψη την ύπαρξη κάποιων σοβαρών μελετών, συνταγματολόγων, καθηγητών πανεπιστημίου.

Οι προεκλογικές θέσεις του ΠτΔ

Θα πρέπει να σημειωθεί, ότι η συζήτηση για τον διαχωρισμό εξουσιών του Γενικού Εισαγγελέα, δεν είναι σημερινή, ούτε άνοιξε με την προαναγγελία της Ειρήνης Χαραλαμπίδου, για κατάθεση σχετικής πρότασης Νόμου στη Βουλή. Το εν λόγω θέμα απασχολεί την επικαιρότητα, πιο επισταμένα, τουλάχιστον τον τελευταίο χρόνο, ενώ απετέλεσε και θέμα συζήτησης μεταξύ των υποψηφίων για την Προεδρία της Δημοκρατίας.

Υπενθυμίζεται ότι τότε, υπήρξε κοινή γραμμή, τουλάχιστον από έξι υποψηφίους Προέδρους, μεταξύ των οποίων και ο Νίκος Χριστοδουλίδης, ότι θα εργάζονταν για να υπάρξει διαχωρισμός των εξουσιών του Γενικού Εισαγγελέα.

Η θέση του Νίκου Χριστοδουλίδη, όπως είναι καταγεγραμμένη στο προεκλογικό του πρόγραμμα αναφέρει πως, «αξιολογούμε, σύμφωνα και με τις συστάσεις της GRECO, τον διαχωρισμό του ρόλου του νομικού συμβούλου του Κράτους από εκείνο του δημόσιου κατήγορου».

Άλλωστε στο τελευταίο debate των Προεδρικών, που διεξήχθη μεταξύ πρώτου και δεύτερου γύρου των Προεδρικών, ο Νίκος Χριστοδουλίδης ερωτηθείς για το τι θα πράξει με τα πορίσματα που έμειναν στα συρτάρια της Νομικής Υπηρεσίας απάντησε πως, «το πώς θα διαχειριστούμε τα πορίσματα, είναι θέμα των θεσμών. Τότε θα μιλούμε για κράτος δικαίου. Θα σας πω κάτι που θα κάνουμε άμεσα. Θα διαχωρίσουμε τις εξουσίες του Γενικού Εισαγγελέα, σε δημόσιο κατήγορο και νομικό σύμβουλο του κράτους».

Υπενθυμίζεται πως στην έκθεση της η Επιτροπή GRECO, τονίζει πως οι δημόσιοι κατήγοροι πρέπει να απολαμβάνουν την απαραίτητη ανεξαρτησία και αυτονομία για εκτέλεση των καθηκόντων τους, ενώ υποδεικνύει πως το Γραφείο του Δημόσιου Κατήγορου, θα πρέπει να είναι πλήρως απαλλαγμένο από πιθανούς κινδύνους και ακατάλληλες επιρροές. Πράγμα, που ενδεχομένως να γίνεται όταν πέραν από τον ρόλο του δημόσιου κατηγόρου, βρίσκεται κάτω από την ίδια στέγη και ο ρόλος του νομικού συμβούλου του Προέδρου της Δημοκρατίας και κατ΄ επέκταση της Κυβέρνησης και των υπουργών.