Φορτωμένο προβλήματα για το Υπουργείο Μεταφορών το 2024-Γεμάτο ανοιχτά ζητήματα το 2025

Το 2024 αποτέλεσε αναμφίβολα μια πολύ δύσκολη χρονιά για τον τομέα των Μεταφορών, με τον υπουργό Αλέξη Βαφεάδη να βρίσκεται ενώπιον βαρυσήμαντων εξελίξεων, κυρίως αρνητικών, σε πολλά και διαφορετικά επίπεδα. Διακοπές συμβάσεων όπως για παράδειγμα στο δρόμο Πάφου-Πόλης, προβλήματα με βανδαλισμούς λεωφορείων, αναθέρμανση του ζητήματος με τους ελαττωματικούς αερόσακους ΤΑΚΑΤΑ, είναι μόνο μερικά από όσα κλήθηκε κατά καιρούς να διαχειριστεί το Υπουργείο Μεταφορών.

Την ίδια ώρα, η αύξηση των τροχαίων δυστυχημάτων, αλλά και οι τροποποιήσεις που επιδιώκει η Βουλή σε σχέση με το σύστημα καμερών, αποτέλεσαν μερικά από τα υπόλοιπα καίρια ζητήματα που κλήθηκε να διαχειριστεί το Υπουργείο, το οποίο μέρα παρά μέρα αντιμετώπισε πολλά και διαφορετικά ανοιχτά ζητήματα, τα οποία επιχείρησε να βελτιώσει, κάποια από τα οποία στέφθηκαν με επιτυχία και κάποια άλλα όχι.

Το μεγαλύτερο θέμα που κλήθηκε να διαχειριστεί το Υπουργείο και θα συνεχίζει να διαχειρίζεται και το 2025, είναι αυτό με τους ελαττωματικούς αερόσακους ΤΑΚΑΤΑ, που άνοιξε για δεύτερη συνεχόμενη χρονιά, μετά τον θάνατο της 19χρονης Στυλιανής Γιωργαλλή τον περασμένο Οκτώβριο, που ήταν ο δεύτερος μετά από εκείνο του 24χρονου Κυριάκου Όξινου, τον Ιανουάριο του 2023.

Αμέσως μετά την ιατροδικαστική εξέταση για τα αίτια θανάτου της 19χρονης, που επήλθε από αιμορραγικό σοκ συνέπεια ρήξης ανιούσας αορτής και πνεύμονα από μεταλλικό αντικείμενο στο πλαίσιο διερευνώμενου οδικού τροχαίου δυστυχήματος, άνοιξε ο ασκός του Αιόλου για τους ελαττωματικούς αερόσακους ΤΑΚΑΤΑ, διότι για περίπου ενάμιση χρόνο οι αρμόδιοι δεν έπραξαν τα δέοντα ώστε να εντοπίσουν τα οχήματα που έχουν τους συγκεκριμένους αερόσακους.

Το Υπουργείο Μεταφορών βρέθηκε στο επίκεντρο των επικρίσεων, αφού από το θάνατο του Κυριάκου Όξινου μέχρι το θάνατο της Στυλιανής Γιωργαλλή δεν προέκυψε οποιαδήποτε ενδελεχής διερεύνηση για τον αριθμό των οχημάτων που χρήζουν αλλαγών, με αποτέλεσμα η Βουλή να εγγράψει αυτεπάγγελτα θέμα για συζήτηση και στη συνέχεια πρόταση Νόμου.

Μάλιστα, είχε ζητηθεί από τον πρόεδρο της Επιτροπής Εμπορίου, Κυριάκο Χατζηγιάννη η παραίτηση του υπουργού Μεταφορών, ενώ ακολούθησε σωρεία αποκαλύψεων για την κακή διαχείριση που έγινε, η οποία ξεκίνησε από το 2017, όταν το Τμήμα Οδικών Μεταφορών, που υπάγεται στο Υπουργείο, είχε εκδώσει εγκύκλιο, με την οποία ο διανομέας δεν φέρει ευθύνη για ανακλήσεις που ανακοινώνονται. Από τότε μέχρι και σήμερα, χάθηκε η αλυσίδα ενημέρωσης, με αποτέλεσμα αυτή τη στιγμή, ενώ επιχειρείται χαρτογράφηση της κατάστασης, να μην μπορεί να γίνει με ευκολία, λόγω του σπασίματος της αλυσίδας ενημέρωσης.

Ενδεικτική ήταν εξάλλου η αρχική αναφορά ενώπιον της Βουλής για περίπου 12,500 οχήματα, τα οποία φέρουν τους συγκεκριμένους αερόσακους, που στην πορεία αυξήθηκαν, με τις σημερινές εκτιμήσεις να κάνουν λόγο για 80 με 100 χιλιάδες. Η πρόταση Νόμου που δημιουργήθηκε για να ενώσει την αλυσίδα ενημέρωσης οδηγήθηκε στην Ολομέλεια της Βουλής, όπου κι εκεί προέκυψε ένα μπάχαλο με αναβολή της συζήτησης του θέματος, καθότι προέκυψαν αλλαγές της τελευταίας στιγμής, με αποτέλεσμα η Βουλή να μεταθέσει το θέμα για συζήτηση πριν την Ολομέλεια για τους προϋπολογισμούς, όπου τελικά την υπερψήφισε.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΔΩ: Από μπάχαλο ξεκίνησε, σε χάος κατέληξε η πρόταση Νόμου για τους ΤΑΚΑΤΑ-Ερωτηματικό η επόμενη μέρα

Μπάχαλο και με το δρόμο Πάφου-Πόλης

Ένα άλλο πολύ μεγάλο ζήτημα που απασχόλησε την κοινή γνώμη, το τελευταίο δίμηνο του έτους, ήταν η διακοπή της σύμβασης για το δρόμο Πάφου-Πόλης Χρυσοχούς, ενός έργου το οποίο θα έπρεπε αυτή τη στιγμή να χρησιμοποιείται από τους πολίτες. Αντ’ αυτού, έχει υλοποιηθεί μόλις ελάχιστο ποσοστό επί του συνόλου των εργασιών, με την εταιρεία που ανέλαβε το έργο να ζητά παράταση σχεδόν πέντε ετών, σύμφωνα με το Υπουργείο, ως επίσης και μεγαλύτερο χρηματικό ποσό για να ολοκληρώσει την πρώτη φάση του έργου.

Τελικά, αποφασίστηκε όπως η σύμβαση διακοπή και να προκηρυχθεί νέα προσφορά, ώστε εντός τριών με έξι μηνών να κατοχυρωθεί και να αρχίσουν οι εργασίες, με τον Υπουργό να εκτιμά ότι θα είναι έτοιμο μετά από τρία χρόνια.

Παρόλα αυτά, στον Αλέξη Βαφεάδη ασκήθηκε εκ νέου κριτική από διάφορα δημόσια πρόσωπα, τα οποία εκτιμούν ότι είναι αδύνατο η πρώτη φάση του έργου να υλοποιηθεί πριν το 2030, επί της επόμενης δηλαδή διακυβέρνησης.

Μετά τον τερματισμό της σύμβασης, υπήρξε κόντρα ανάμεσα στον νυν και τον πρώην υπουργό Μεταφορών Γιάννη Καρούσο, για τις ευθύνες που αναλογούν στον καθένα, ώστε να οδηγηθεί το έργο σε τέλμα και να τερματιστεί η σύμβαση, ενώ η υπόθεση οδηγήθηκε στα πολιτικά Δικαστήρια μεταξύ εταιρείας και Κυβέρνησης.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΔΩ: Εντός έξι μηνών ολοκληρώνονται οι προσφορές για το δρόμο Πάφου και Πόλης-Εκτιμήσεις για κόστος 90 εκ.

Ταλαιπωρημένο και το έργο της Μαρίνας Λάρνακας

Ταλαιπωρημένη ιστορία αποτελεί και το έργο της Μαρίνας Λάρνακας, η σύμβαση για το οποίο επίσης τερματίστηκε εντός του 2024. Μετά τον τερματισμό, η ανάδοχος εταιρεία, Kition Ocean Holding, έριξε όλο το μερίδιο ευθύνης της κατάρρευσης της συμφωνία στην Κυβέρνηση, κάνοντας λόγο για πλήρης ανεπάρκεια στη διαχείριση της κατάστασης, κάτι που αποτέλεσε αιτία κάθε προβλήματος στη λειτουργία του λιμανιού και της μαρίνας επηρεάζοντας ακόμη και τη μεταφορά των υπαλλήλων, των εργασιών και των περιουσιακών στοιχείων.

Η Κυβέρνηση από την πλευρά της, αναφέρθηκε σε ένα διαζύγιο που δεν μπορεί να χαρακτηριστεί ως βελούδινο, ωστόσο γίνονταν όλες οι απαραίτητες διεργασίες για να προχωρήσει το έργο. Μάλιστα πρόσφατα το Υπουργείο Μεταφορών απηύθυνε κάλεσμα προς τους ενδιαφερόμενους οικονομικούς φορείς-επενδυτές να καταθέσουν το όραμά τους για την ανάπτυξη του λιμανιού και της μαρίνας Λάρνακας.

Περί τα τέλη του έτους προέκυψαν αντιδράσεις από τους ιδιοκτήτες σκαφών, οι οποίοι προειδοποίησαν με κλείσιμο του λιμανιού και της Μαρίνας, η οποία τελικά αναβλήθηκε για τις 11 Ιανουαρίου, με την Κυβέρνηση να εκφράζει τη θέση ότι εντός τριών μηνών θα ανατεθεί η διαχείριση της Μαρίνας της Λάρνακας στο Κυπριακό Ινστιτούτο για την Θάλασσα και την Ναυτιλία.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΔΩ: Ανάθεση διαχείρισης της μαρίνας Λάρνακας εντός τριών ο στόχος Υπ. Μεταφορών

Αυξήθηκαν τα θανατηφόρα δυστυχήματα

Ένα άλλο μεγάλο ζήτημα που το Υπουργείο επιχείρησε να δώσει λύσεις, εκεί και όπου μπορούσε, δυστυχώς χωρίς αποτέλεσμα, ήταν τα θανατηφόρα τροχαία δυστυχήματα, που σημειώθηκαν το 2024 και τα οποία ξεπέρασαν από τον Νοέμβριο τους αριθμούς ολόκληρου του προηγούμενου έτους.

Οι νεκροί στην άσφαλτο ξεπέρασαν τους σαράντα το 2024, με το Υπουργείο Μεταφορών να δέχεται επικρίσεις για τις κάμερες φωτοεπισήμανσης και το γεγονός ότι δεν βοήθησαν στη μείωση των θανατηφόρων και σοβαρών οδικών συγκρούσεων, επιχείρημα για το οποίο απάντησε η Αστυνομία, η οποία τόνισε ότι χρειάζεται να βελτιωθεί η οδική συνείδηση και να καλλιεργηθεί η παιδεία στους νέους.

Μάλιστα, κατά τη διάρκεια του έτους και περί τις αρχές Σεπτεμβρίου, το Υπουργείο Μεταφορών είχε προβεί σε σύγκληση του Συμβουλίου Οδικής Ασφάλειας, για να εξετάσει μέτρα ώστε να μειωθούν τα τροχαία δυστυχήματα, ωστόσο οι αποφάσεις δεν οδήγησαν σε βελτίωση της κατάστασης.

Παρόλα αυτά, οι αναφορές περί καλλιέργειας οδικής συνείδησης και παιδείας στους νέους, είναι πλέον μια αναφορά που ειπώθηκε πάρα πολλές φορές στο παρελθόν και ενδεχομένως η εκτελεστική εξουσία να πρέπει να λάβει τα μέτρα της, ώστε να αρχίσει σιγά σιγά να χτίζεται και τα αποτελέσματά της να διαφανούν σε βάθος χρόνου.

Βανδαλισμοί λεωφορείων και πρόβλημα με τους οδηγούς

Στα σοβαρά ζητήματα που απασχόλησαν το Υπουργείο Μεταφορών, είναι οι βανδαλισμοί λεωφορείων από μαθητές, το οποίο κλήθηκε να διαχειριστεί ο Αλέξης Βαφεάδης. Το συγκεκριμένο πρόβλημα, είναι κάτι που δεν έχει ευθύνη το Υπουργείο, ωστόσο συνεχίζεται για μεγάλο χρονικό διάστημα εντός του έτους.

Τέθηκε μάλιστα, περί τα μέσα Νοεμβρίου ενώπιον της Επιτροπής Μεταφορών της Βουλής, όπου οι εταιρείες των λεωφορείων εξέφρασαν τα έντονα παράπονά τους για διάφορα συμβάντα, όπως η ανάβαση μαθητών σε λεωφορεία, την ώρα που ήταν εν κινήσει, οι υλικές ζημιές στους εσωτερικούς χώρους.

Παράλληλα, ένα συναφές θέμα που σχετίζεται με τον κλάδο των λεωφορείων, είναι η έλλειψη οδηγών που παρατηρείται πλέον στην Κύπρο, γεγονός που επεξεργάζεται το Υπουργείο Μεταφορών, ώστε να εξεύρει λύσεις, αφού επηρεάζεται ο θεσμός του Pame Express, που εφαρμόστηκε με επιτυχία στην Λευκωσία και ο οποίος θα επεκταθεί και στη Λεμεσό.

Το ίδιο πρόβλημα παρατηρείται και σε ένα άλλο θεσμό, αυτόν του Door to Door που εξυπηρετεί μαθητές ώστε να μεταφέρονται στο σχολείο. Δυστυχώς, το πρόβλημα με τους οδηγούς είναι ένα θέμα που συνεχίζει να απασχολεί το Υπουργείο και θα συνεχίσει με το 2025, αφού ενδεχομένως να πρέπει να δοθούν κίνητρα για να αυξηθεί το ενδιαφέρον από οδηγούς.

Σε εξέλιξη ο περιμετρικός της Λευκωσίας-Βραχνάς το κυκλοφοριακό

Την ίδια ώρα, στα θετικά για το Υπουργείο Μεταφορών είναι η ανάπτυξη του περιμετρικού της Λευκωσίας, κομμάτι του οποίου παραδόθηκε εντός χρονοδιαγράμματος και βοήθησε στην μείωση του κυκλοφοριακού προβλήματος της πρωτεύουσας. Μάλιστα, το έργο βρίσκεται σε πλήρη εξέλιξη με στόχο να ολοκληρωθεί η επόμενη φάση του, το 2028.

Το κυκλοφοριακό αποτελεί μεγάλο βραχνά, όχι μόνο για τη Λευκωσία, αλλά και για ολόκληρη την Κύπρο, με το Υπουργείο Μεταφορών να επεξεργάζεται λύσεις και να λαμβάνει μέτρα άμβλυνσής του. Ωστόσο, το γεγονός ότι στις ελεύθερες περιοχές ξεπεράστηκε το ένα εκατομμύριο οχήματα εντός του 2024, δυσχεραίνει την αποστολή του Υπουργείου για αναχαίτησή του.

Η χρονιά για το Υπουργείο Μεταφορών δεν μπορεί να χαρακτηριστεί ως ρόδινη, αφού βρισκόταν συνεχώς στο προσκήνιο για διαφορετικούς λόγους και με βάση τα όσα συνέβησαν το 2024, το πιθανότερο είναι να είναι συνεχώς στο προσκήνιο και το 2025, αφού θα τρέξουν οι εξελίξεις σχεδόν για όλα τα ζητήματα που τέθηκαν πιο πάνω.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΔΩ: «Στον προϋπολογισμό του 2025 υπάρχει ποσό για να αρχίσει να καθορίζεται η διαδρομή του τραμ»