Δύσκολη η διακίνηση των ατόμων με αναπηρία στην Κύπρο-«Το μεγαλύτερο πρόβλημα ο ελλιπής σεβασμός»

«Τα Άτομα με Αναπηρία (ΑμεΑ) πρέπει να ζουν ανεξάρτητα και να συμμετέχουν πλήρως σε όλες τις πτυχές της ζωής. Τα Κράτη Μέρη οφείλουν να λαμβάνουν κατάλληλα μέτρα για να εξασφαλίσουν στα ΑμεΑ πρόσβαση, σε ίση βάση με τους άλλους». Αυτή είναι μία από τις θεμελιώδεις πρόνοιες της Σύμβασης των Ηνωμένων Εθνών για τα Δικαιώματα των Ατόμων με Αναπηρία. Ωστόσο, στην Κύπρο, παρά τα σημαντικά βήματα που έχουν σημειωθεί, ο δρόμος για την πλήρη και ισότιμη ενσωμάτωση των ατόμων με αναπηρία παραμένει μακρύς.

Σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Στατιστική Υπηρεσία, το 21,1% του πληθυσμού της Κύπρου είναι άτομα με αναπηρία. Περισσότεροι από 2.000 πολίτες με βαριές κινητικές αναπηρίες χρησιμοποιούν τροχοκάθισμα. Αυτά τα δεδομένα αναδεικνύουν τη σημασία της προσαρμογής της κοινωνίας στις ανάγκες αυτών των ανθρώπων.

Μιλώντας στον REPORTER, ο Πρόεδρος της Ομοσπονδίας Παραπληγικών Κύπρου (ΟΠΑΚ), Δημήτρης Λαμπριανίδης, ανέδειξε τα σοβαρά προβλήματα που αντιμετωπίζουν τα ΑμεΑ. Όπως επισήμανε, «η έλλειψη ουσιαστικού σεβασμού από την κοινωνία δημιουργεί εμπόδια στην καθημερινότητά τους, επηρεάζοντας την προσβασιμότητα και τη διακίνηση».

Ο κ. Λαμπριανίδης εξήγησε, ότι «έχουν γίνει βήματα προόδου σε μέσα μαζικής μεταφοράς και κτήρια δημόσιων υπηρεσιών. Ωστόσο, τα μεγαλύτερα προβλήματα παρατηρούνται στις γειτονιές, όπου τα άτομα με τροχοκάθισμα αντιμετωπίζουν εμπόδια, όπως παράνομα παρκαρισμένα οχήματα, κάδους απορριμμάτων και γλάστρες που κλείνουν τα πεζοδρόμια».

Παρά την προσβασιμότητα των δημόσιων λεωφορείων, προβλήματα υπάρχουν στις στάσεις, οι οποίες βρίσκονται σε ακατάλληλες θέσεις, όπως σε χωράφια ή μη προσβάσιμα πεζοδρόμια. Αντίθετα, θετικό παράδειγμα αποτελεί ο Δήμος Λευκωσίας, όπου υπάρχουν παντού προσβάσιμα πεζοδρόμια.

Πέρα από τις δημόσιες υπηρεσίες, τα προβλήματα επεκτείνονται και στον ιδιωτικό τομέα. Σε χώρους όπως φαρμακεία ή περίπτερα, η πρόσβαση συχνά είναι είτε ανεπαρκής είτε ανύπαρκτη. Ο κ. Λαμπριανίδης σημείωσε ότι οι αρμόδιες αρχές δεν πραγματοποιούν επαρκείς ελέγχους.

«Αν όλοι μας δείχναμε τον απαιτούμενο σεβασμό, θα κάναμε τις απαραίτητες αλλαγές χωρίς να μας υποχρεώνει κάποιος νόμος. Και αν το κάναμε συνειδητά, θα το κάναμε καλύτερα», ανέφερε χαρακτηριστικά.

Σύμφωνα με τον κ. Λαμπριανίδη, το Κράτος υστερεί νομοθετικά, καθώς δεν έχει θεσπίσει τα απαραίτητα εργαλεία για την επιβολή των σχετικών νομοθεσιών. Από το 2018, η ΟΠΑΚ έχει αποστείλει επιστολές στην Κοινοβουλευτική Επιτροπή Εσωτερικών, ζητώντας την εισαγωγή εξώδικων προστίμων για παραβάσεις που αφορούν την προσβασιμότητα. Ωστόσο, μέχρι σήμερα, δεν έχει ληφθεί καμία απάντηση.

Στις επιστολές της, η ΟΠΑΚ υπογραμμίζει ότι «τα ΑμεΑ συχνά διατρέχουν κίνδυνο λόγω της αδυναμίας των τοπικών αρχών να εφαρμόσουν τη σχετική νομοθεσία. Η εφαρμογή εξώδικων προστίμων, όπως υποστηρίζει, θα ενίσχυε τη συμμόρφωση όλων με τις προβλέψεις του νόμου».

Η προσβασιμότητα αποτελεί ζωτική ανάγκη για τα άτομα με βαριές αναπηρίες, ενώ ακόμη και τα άτομα με ελαφρύτερα κινητικά προβλήματα μπορούν να επωφεληθούν σημαντικά από αυτήν, αποκτώντας ασφάλεια και αυτονομία.

«Όσο βλέπουμε αυτοκίνητα παρκαρισμένα στα πεζοδρόμια, αυτό αποτελεί ένδειξη ασέβειας της κοινωνίας προς τον ίδιο της τον εαυτό», κατέληξε ο κ. Λαμπριανίδης. Υπογράμμισε την ευθύνη της Πολιτείας να θεσπίσει τα απαραίτητα εργαλεία για την επιβολή των νομοθεσιών και να ενισχύσει την ενσωμάτωση των ΑμεΑ σε όλους τους τομείς της ζωής.

Ο σεβασμός στους ανθρώπους με αναπηρία αρχίζει πρώτα από την πολιτεία και τους Θεσμούς, μέσω προνοιών, νομοθετημάτων και δράσεων που θα έχουν ως βασικό πυλώνα την βελτίωση της καθημερινότητας των ατόμων αλλά και την καλύτερη ενσωμάτωση τους στην κοινωνία.

Επιπλέον, αν κάτι γίνεται εύκολα αντιληπτό, είναι πως πέραν από τους θεσμούς, ούτε η ίδια η κοινωνία επιδεικνύει τον απαιτούμενο σεβασμό στα άτομα με αναπηρία, άλλωστε, οι ίδιοι οι συμπολίτες των ανθρώπων με αναπηρία τους δυσκολεύουν τη ζωή.

Όπως ανέφερε σε προηγούμενο δημοσίευμα ο REPORTER, η Ομοσπονδία Παραπληγικών Κύπρου, προσπαθεί μέσω ενεργειών της να ευαισθητοποιήσει όχι μόνο την κοινωνία αλλά και τις αρμόδιες Αρχές, καθώς απέστειλε σχετική επιστολή προς την Επιτροπή Νομικών, η οποία κοινοποιήθηκε τόσο στον Αρχηγό Αστυνομίας, όσο και στον Πρόεδρο της Ένωσης Δήμων.

Στην επιστολή της η ΟΠΑΚ εισηγείται όπως «οι αστυνομικοί και οι τροχονόμοι να μπορούν, με φωτογραφία του παράνομα σταθμευμένου οχήματος, να προχωρούν στην καταχώρηση καταγγελίας, χωρίς να απαιτείται η φυσική παρουσία τους για την έκδοση εξώδικου προστίμου. Στη συνέχεια, το πρόστιμο να αποστέλλεται στον ιδιοκτήτη του οχήματος».

Πάντως ο κ. Λαμπριανίδης, τόνισε με νόημα ότι «τα άτομα, και κυρίως τα παιδιά με αναπηρίες, δεν χρειάζονται εράνους, ούτε πολιτικούς που βγάζουν φωτογραφίες. Χρειάζονται νόμους που εφαρμόζονται, για να προστατεύονται τα δικαιώματά τους».

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΔΩ:

• Πράσινο Υπουργικού για 75 νέες δράσεις για τα Άτομα με Αναπηρία-Ανάμεσα τους και η αύξηση των κοινωνικών παροχών
• Tέσσερα ακόμα μικρά λεωφορεία για ΑμεΑ παρέλαβε το Υπουργείο Μεταφορών
• Εντός του 2026 έργα ενίσχυσης προσβασιμότητας ποδηλατιστών, πεζών και ΑμεΑ στη Λεμεσό