Στα ύψη η νεανική παραβατικότητα-Η αντίδραση των νέων, ο ρόλος της κοινωνίας και οι ευθύνες των γονιών

Τα διαδοχικά περιστατικά στα οποία εμπλέκονται ανήλικα πρόσωπα, φέρνουν στην επιφάνεια για άλλη μία φορά το τεράστιο ζήτημα της νεανικής παραβατικότητας, το οποίο ταλανίζει τα τελευταία χρόνια την Κυπριακή κοινωνία, που βλέπει την κατάσταση σε πολλές περιπτώσεις να βγαίνει εκτός ελέγχου. Τα πρόσφατα γεγονότα, όπως οι επιθέσεις σε ντελιβεράδες ή τα επεισόδια από ανήλικους που «γιόρταζαν» την ημέρα κατά της Αστυνομίας (A.C.A.B.) είναι ενδεικτικά ως προς τον εκτροχιασμό της κατάστασης, αφού πλέον οι νεαροί επιλέγουν να εκφράζουν τον θυμό ή την αγανάκτηση τους με διαφορετικό τρόπο, ενώ στην εξίσωση υπάρχουν και οι σχεδόν καθημερινές ποινικές υποθέσεις, στις οποίες εμπλέκονται έφηβοι, κάτι που έπρεπε προ πολλού να προβληματίσει τους αρμόδιους.

Σε σχέση με την αντίδραση των νέων έναντι της Αστυνομίας, ο κοινωνιολόγος Νίκος Περιστιάνης, ανέφερε στον REPORTER πως το γεγονός ότι έχει κατά κάποιο τρόπο θεσμοθετηθεί η 13η Δεκεμβρίου ως διεθνής μέρα εναντίον της Αστυνομίας από τους ανήλικους, προσθέτει στην εξίσωση το συναίσθημα των νέων, ότι «αγωνίζονται εναντίον των δικών μας Αστυνομικών και νιώθουν ότι είναι μέρος της παγκόσμιας ομάδας των νέων που αγωνίζονται και εκείνοι εναντίον της εξουσίας». Σημείωσε δε, ότι με το να προχωρούν σε τέτοιες ενέργειες, τους κάνει να νιώθουν ότι γίνονται μέρος ενός παρόμοιου φαινομένου σε όλο τον κόσμο και είναι αντιστασιακοί με τον ίδιο τρόπο που όλοι οι νέοι αντιστέκονται στην εξουσία, δίνοντας ένα ιδιαίτερο κύρος στην δική τους την εξέγερση.

Παράλληλα, ο κ. Περιστιάνης τόνισε πως νιώθουν ότι ανήκουν σε ένα φαντασιακό επίπεδο σκέψης ενός αλληλέγγυου κινήματος νέων εναντίον των κρατικών εξουσιών, εξηγώντας πως στα μάτια τους φαίνεται ως μία περαιτέρω νομιμοποίηση του τρόπου αντίδρασης, ενώ αγωνίζονται εναντίον μίας παγκόσμιας τάξης πραγμάτων, στην οποία οι νεαροί είναι καταπιεσμένοι.

Από την άλλη, σημείωσε, «οι πράξεις τους καταδεικνύει την προσπάθεια των ανήλικών να γίνουν αρεστοί σε μία παρέα, κάτι που γίνεται ο κεντρικός σκοπός της ζωής τους. Ενώ προηγουμένως μπορεί να ήταν προσκολλημένοι στους γονείς τους μέχρι την ηλικία των 12 ετών, μέχρι να νιώσουν ώριμοι και να μπορέσουν να σταθούν αυτόνομοι σαν άνθρωποι, πλέον γίνονται τρομερά σημαντικοί οι φίλοι, αφού συνήθως προχωρούν σε τέτοιες πράξεις ως ομάδα ‘πάνω στην πελλάρα’, δηλαδή πάνε να εκφραστούν με ένα τρόπο που οι ίδιοι αναγνωρίζουν ότι είναι παράλογος».

Αντίσταση εναντίον των θεσμών του κράτους

Ένας από τους κύριους λόγους αυτής της έκρηξης των ανήλικων που οδηγεί σε επεισόδια, από κάποιους ερμηνεύτηκε ως περιφρόνηση των θεσμών του κράτους, με τον κ. Περιστιάνης ωστόσο να εξηγεί πως «κατά το πρώτο στάδιο της ζωής τους, οι νεαροί δεν μπορούν να κατανοήσουν αυτούς τους θεσμούς, αφού σε τέτοιες ηλικίες απλώς έχουν πολλά ένστικτα περιορισμένα και δεν έχουν την δυνατότητα να τα εκφράσουν. Νιώθουν δηλαδή μία γενική δυσφορία και μία ματαιότητα γιατί ζουν σε μία περίοδο της ζωής τους κατά την οποία αρχίζουν να διερωτώνται ποιοι είναι, εξού και εύκολα επηρεάζονται ο ένας από τον άλλο με ένα τρόπο εντελώς παράλογο». Σημείωσε επίσης, πως για τους ίδιους λόγους, «τους κολλούν το επίθετο ''ανεγκέφαλοι'' γιατί ακριβώς συμπεριφέρονται με ένα τρόπο ο οποίος δεν βασίζεται στη λογική που δεν τους ενδιαφέρει».

Την ίδια ώρα ανέφερε πως νιώθουν ότι αυτή η λογική τους περιορίζει, ενώ θέλουν να εκφράσουν πιο πρωτόγονα ένστικτα τα οποία δεν έχουν καλλιεργήσει. «Καλούνται να λειτουργήσουν κόσμια, σε κάποια πλαίσια ευγένειας και καλής συμπεριφοράς, ενώ εκείνοι νιώθουν γεμάτοι πρωτόγονα συναισθήματα τα οποία δεν έχουν τρόπο να τα εκφράσουν προς τα έξω και το κάνουν όταν προσφέρεται το περιβάλλον, όπως ένα σχολείο αφρούρητο γιατί δεν έχει μάρτυρες και έτσι είναι πιο εύκολο μέσα σε παρέα να εκδηλωθείς με ένα πρωτόγονο τρόπο και οι μεγάλοι να λένε ότι ‘έδειξαν το νου τους΄».

Κατά το δεύτερο στάδιο της ζωής τους, όπως εξήγησε ο κ. Περιστιάνης, θέλουν να δείξουν την εναντίωσή τους σε κάθε είδος ελέγχου. «Νιώθουν εκνευρισμένοι γιατί πνίγονται από τους ελέγχους και θέλουν να δείξουν το θυμό και την εναντίωσή τους, προχωρώντας σε μικρές επαναστάσεις ενάντια σε κάθε είδους αρχής, ξεκινώντας από τους γονείς τους, καταλήγοντας μέχρι τους δασκάλους τους, ώστε να δείξουν ότι είναι και εκείνοι ‘αντράκια’ και πως η λογική δεν είναι το πιο σημαντικό δεδομένο. Στο τέλος η πιο μεγάλη επανάσταση τους γίνεται εναντίον των εκπροσώπων των Πολιτειακών Αρχών, δηλαδή την Αστυνομία καθώς αποτελεί μία σημαντική εξουσία στην κοινωνία, παίζοντας ο ουσιαστικά ανταρτοπόλεμο».

Όλα αυτά, σημείωσε ο κ. Περιστιάνης, «είναι μία κουλτούρα που επικρατεί στους νεαρούς η οποία έχει μία δική της λογική, όχι με τα δεδομένα των ενηλίκων, αλλά με τα δικά τους. Είναι οι ''παλικαριές'', οι μικρές νίκες εναντίον μίας απρόσωπης εξουσίας. Οι δράσεις τους αυτές δείχνουν τόλμη, ήθος ανδρισμού. Το ότι οι μικροί υιοθετούν τέτοιους τρόπους αντιμετώπισης, είναι η αντανάκλαση των μεγάλων της κοινωνίας και πως οι ίδιοι κάνουν τις αντιστάσεις τους».

Λάθος η αντιμετώπιση από τους γονείς

Σε ό,τι αφορά τους γονείς των παιδιών που εμπλέκονται σε επεισόδια, ο κοινωνιολόγος ανέφερε πως είναι μέρος ενός θεάτρου του παραλόγου, με σκοπό να δικαιολογήσουν τις πράξεις των παιδιών τους, ότι δηλαδή παραστράτησαν και προσπαθούν να τους γλιτώσουν. Όπως επισήμανε, οι γονείς «συμπεριφέρονται συνήθως με τέτοιο τρόπο που δεν βοηθάει τα παιδιά να ενηλικιωθούν και να ωριμάσουν γιατί παίζουν και οι ίδιοι τα δικά τους τα παιχνίδια», σημειώνοντας παράλληλα πως «αντί να τους εξηγήσουν ότι υπάρχουν και άλλοι τρόποι να δείξουν την ανδρεία τους και ότι είναι τολμηροί στις αποφάσεις τους, λένε ότι παρασύρθηκαν από άλλους, παρουσιάζοντας μία γενική δικαιολόγηση. Δεν μπαίνουν στην διαδικασία να δουν τις δικές τους στάσεις και πεποιθήσεις και προσπαθούν να τις περάσουν και στα παιδιά τους».

Ως προς το ερώτημα τι ενέργειες θα πρέπει να γίνουν ώστε να εξαληφθούν αυτά τα φαινόμενα, ο κ. Περιστιάνης σημείωσε πως κυρίως, θα πρέπει «να ωριμάσουμε όλοι ως κοινωνία, να αναλαμβάνουμε τις ευθύνες μας και να μην τα ρίχνουμε σε τρίτους και σε ξένους δάκτυλους και να υπάρξει μία αυτογνωσία. Οι νεαροί πρέπει να μάθουν ότι υπάρχουν πιο συγκροτημένοι τρόποι εκτόνωσης».

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ:

• Εκτροχιασμένη κατάσταση, έλλειψη παιδείας και μία κοινωνία σε ρόλο θεατή
• ΒΙΝΤΕΟ: Άγριες συμπλοκές ανηλίκων με Αστυνομία-Πετούσαν μολότοφ και πυροτεχνήματα, δέκα συλλήψεις
• Πάνω από 60 κλήσεις στην Πυροσβεστική λόγω των άγριων επεισοδίων-Τι συμβολίζει η 13η Δεκεμβρίου
• ΒΙΝΤΕΟ: Χάος παγκύπρια με ναυτικές φωτοβολίδες και μολότοφ-Συνελήφθησαν δωδεκάχρονοι, αρκετές ζημιές