Οι ανησυχίες για το Κυπριακό, η ταυτότητα των κομμάτων του Κέντρου και η συμπολίτευση

Η κριτική που άσκησε για το Κυπριακό, στο πλαίσιο της συνεδρίας της Κεντρικής Επιτροπής του ΔΗΚΟ, ο βουλευτής του κόμματος της συμπολίτευσης, Χρίστος Ορφανίδης, μπορεί να ήταν σφοδρή και ιδιαίτερα αυστηρή, αλλά λειτούργησε ως μια πολύ σοβαρή υπενθύμιση: Ότι οι θέσεις των στελεχών των συμπολιτευόμενων κομμάτων δεν είναι πλήρως ευθυγραμμισμένες με αυτές του Νίκου Χριστοδουλίδη.

Το ζήτημα αυτό ήταν ανέκαθεν γνωστό, πολύ πιο πριν τις Προεδρικές Εκλογές. Και έχει συζητηθεί πολλές φορές. Δεν αφορά αποσπασματικά ορισμένα στελέχη κάποιου κόμματος. Αφορά ολόκληρο το ΔΗΚΟ (παρά τις επιλογές που γίνονται για αποφυγή δημόσιας κριτικής), ολόκληρη την ΕΔΕΚ (η οποία εκφράζει πολύ συχνά τις διαφωνίες της αλλά βρίσκεται σε μια φάση που δεν είναι ιδιαίτερα ισχυρή η φωνή της) και ένα μέρος των στελεχών της ΔΗΠΑ (η οποία γενικά διατηρεί μια πιο υποστηρικτική στάση και διαθέτει ίσως περισσότερους οπαδούς της Διζωνικής στις τάξεις της από την αντιομοσπονδιακή ΕΔΕΚ και το ΔΗΚΟ του σωστού περιεχομένου). Ο λόγος που τώρα επανέρχεται στην επιφάνεια, είναι γιατί καταγράφεται κινητικότητα στο Κυπριακό, καθώς και στα ελληνοτουρκικά και στα ευρωτουρκικά, εκεί που κατά τους πρώτους μήνες της διακυβέρνησης Χριστοδουλίδη δεν συνέβαινε τίποτα.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΔΩ: Δριμύ κατηγορώ του Χ. Ορφανίδη για Κυπριακό-«Αν συνέβαιναν επί Αναστασιάδη θα ήμασταν πάνω στα τραπέζια»

Υπενθυμίζεται ότι ο Χρίστος Ορφανίδης, μεταξύ άλλων, ανέφερε ότι «οι θέσεις μου είναι έκφραση ανησυχίας για την εκτροπή που βλέπουμε από τις πάγιες θέσεις μας, που, αν αυτά συνέβαιναν επί διακυβέρνησης Αναστασιάδη, θα ήμασταν πάνω στα τραπέζια». Διερωτήθηκε, δε, «σε τι διαφέρει η ΔΔΟ όπως την έχουν εξελίξει, από τη Συνομοσπονδία και τα δύο κράτη όταν η Τουρκία γνωρίζει ότι φτάσαμε στο σημείο του εξευτελισμού και μιλά για δύο κράτη και υποχωρώντας αυτοί διασφαλίζουν με βούλα τα δύο κράτη όπως τους τη δίνει η ΔΔΟ σήμερα;».

Ενδεικτικό του υποβάθρου που υπάρχει είναι το γεγονός πως, παρά τις σκληρές αναφορές του βουλευτή του ΔΗΚΟ, οι πληροφορίες αναφέρουν ότι κανένας από όσους έλαβαν τον λόγο μετά από αυτόν δεν εξέφρασε διαφωνία, ενώ ο Νίκολας Παπαδόπουλος, όταν κλήθηκε να απαντήσει, δεν έθιξε κάποιο ζήτημα ως προς την ορθότητα των όσων ανέφερε ο κ. Ορφανίδης, αλλά εξήγησε κυρίως τους χειρισμούς που έκανε το ΔΗΚΟ.

Ο κ. Ορφανίδης έθεσε, πάντως, ένα καίριο ερώτημα που ενδεχομένως αφορά και τα τρία κόμματα του Κέντρου που βρίσκονται στη συμπολίτευση: «Αν ξεφύγαμε από τις πάγιες θέσεις μας, ποια η διαφορά μας από το ΔΗΣΑΚΕΛ και ποιος ο λόγος ύπαρξής μας;». Η ύπαρξη του ΔΗΚΟ και της ΕΔΕΚ, τουλάχιστον, που είναι κόμματα με ιστορία δεκαετιών, είναι άμεσα συνυφασμένη με δύο πυλώνες πολιτικής δραστηριότητας: Την αυστηρή τους στάση στο Κυπριακό και την προώθηση κεντρώων κοινωνικοοικονομικών θέσεων, με προσανατολισμό κυρίως τη μεσαία τάξη. Επί της ουσίας, χωρίς μια ισχυρή γραμμή στο Κυπριακό, χάνουν ένα μέρος της ταυτότητάς τους, η οποία αντανακλάται και στις εκλογικές τους βάσεις. Για αυτό και εκφράζεται από στελέχη, πότε πιο δημόσια και πότε πίσω από κλειστές πόρτες, αυτή η αγωνία για ξεκάθαρες τοποθετήσεις στο Κυπριακό.

Αντικειμενικά η ΕΔΕΚ δεν προσπαθεί ιδιαίτερα να κρύψει τις διαφωνίες της. Ωστόσο είναι ένα τόσο βαθιά πληγωμένο κόμμα, λόγω της εσωστρέφειας που βίωσε τα τελευταία χρόνια, που ενδεχομένως ο λόγος της να μην έχει τη βαρύτητα που έχει στο παρελθόν και να μην γίνεται αντιληπτό πόσο συχνά διαχωρίζει τη θέση της από τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας στο Κυπριακό και παρεμφερή ζητήματα. Το ΔΗΚΟ, ωστόσο, που παρά τις απώλειες των τελευταίων χρόνων, διατηρεί πολύ μεγαλύτερη δυναμική, φαίνεται ότι ενδεχομένως να αποφεύγει να τοποθετηθεί όσο ελεύθερα θα το έκανε από την πλευρά της αντιπολίτευσης, ώστε να μην διαταράξει τις σχέσεις του με το Προεδρικό. Τοποθετήσεις που ενέχουν είτε το στοιχείο της ανησυχίας, είτε της διαφωνίας (η οποία δεν είναι απαραίτητη σε όλες τις περιστάσεις) γίνονται κατά κύριο λόγο από στελέχη μεμονωμένα, παρά από το κόμμα οργανωμένα.

Η ΔΗΠΑ είναι λίγο διαφορετική περίπτωση, καθώς, τα λίγα χρόνια ζωής της, δεν της επέτρεψαν να διαμορφώσει ακόμη μία ισχυρή ταυτότητα. Η μεγάλη μάζα των στελεχών και των μελών της, ωστόσο, αποτελείται από άτομα με ΔΗΚΟϊκό DNA, που ενδεχομένως δεν διαφέρουν ιδιαίτερα στις θέσεις τους στο Κυπριακό από τα στελέχη του ΔΗΚΟ. Αν και υπάρχει εντός της παράταξης μια τάση για πιο «μετριοπαθή» στάση στο εθνικό μας ζήτημα, υπάρχει αυτή τη στιγμή και μία πορεία καθοδική, εκεί που η ΔΗΠΑ από ιδρύσεώς της μόνο ανέβαινε, η οποία πλέον δημιουργεί και υπαρξιακούς κινδύνους. Μετά την καταστροφική παρουσία στις Ευρωεκλογές, η παράταξη πλέον δεν εντοπίζεται καν στις δημοσκοπήσεις, γεγονός που προφανώς και πρέπει να σημάνει συναγερμό. Και η πιθανή αποξένωση από τις mainstream απόψεις των κομμάτων του Κέντρου στο Κυπριακό, σε μία προσπάθεια αισθητής διαφοροποίησης, κυρίως από το ΔΗΚΟ, ίσως να μην είναι τελικά η επιτυχημένη συνταγή που θα την ξαναθέσει σε τροχιά ανόδου. Ευδοκιμούν, άλλωστε, πολύ διαφορετικές θέσεις από τις κεντρώες στο Κυπριακό σε άλλα κόμματα, που αποτελούν επιλογή για τους ψηφοφόρους.

Όλο αυτό δημιουργεί μια άβολη κατάσταση, αφού συχνά τα κόμματα του Κέντρου παρουσιάζονται κάπως «καταπιεσμένα». Προσεκτικά τι θα πουν και πώς θα το πουν, παρά ως οι πολιτικές δυνάμεις που ήταν στο παρελθόν με συνεχείς παρεμβάσεις. Γίνεται κατανοητό ότι σε αυτό το στάδιο οι ανησυχίες είναι πιο γενικές και όχι απαραίτητα ειδικές ως προς τους χειρισμούς που κάνει ο Νίκος Χριστοδουλίδης ή κάποιο συγκεκριμένο λάθος που θεωρούν ότι διέπραξε και ήταν πολύ σοβαρό, παρόλο που υπάρχει μουρμούρα και για αυτά. Είναι, όμως, ανησυχίες που το κοινό του ΔΗΚΟ, της ΕΔΕΚ και της ΔΗΠΑ αναμένει να εκφράζονται, ώστε τα κόμματά τους να αντανακλούν τα δικά τους αισθήματα. Και με τις Βουλευτικές Εκλογές να ξεπροβάλλουν, οι ισορροπίες καθίστανται ακόμη πιο δύσκολες.