Η απόφαση του Ανωτάτου χωρίς νικητή, το περί δικαίου αίσθημα και το δημόσιο συμφέρον

Άλλη μία πράξη του θεάτρου του παραλόγου, που συνιστά η υπόθεση Θανάση Νικολάου, παίχτηκε στο Ανώτατο Δικαστήριο. Αν και το Δικαστήριο αποδέχθηκε ότι το αίτημα του ιατροδικαστή Πανίκου Σταυριανού είχε νομικό έρεισμα, δεν θεώρησε πως θα εξυπηρετούσε το δημόσιο συμφέρον και την απονομή της Δικαιοσύνης η αποδοχή της αίτησής του για ακύρωση του πορίσματος της θανατικής ανακρίτριας.

Παρά το γεγονός πως η πλευρά του ιατροδικαστή δηλώνει πως θα μελετήσει περαιτέρω νομικές επιλογές, το βάρος έχει μεταφερθεί ξανά στους δύο ποινικούς ανακριτές, Θανάση Αθανασίου και Λάμπρο Παππά, οι οποίοι ανέλαβαν τη διερεύνηση όλων των πτυχών της πολύκροτης υπόθεσης, τόσο σε σχέση με το ίδιο το έγκλημα, όσο και σε σχέση με την αμέλεια που επιδείχθηκε στη διερεύνησή του.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΔΩ: Σολομώντεια απόφαση Ανωτάτου για το θάνατο του Θανάση-«Βρήκε δίκαιο» στον Σταυριανό, δεν ακυρώνει όμως το πόρισμα

Η μη ακύρωση του πορίσματος από το Ανώτατο Δικαστήριο ουσιαστικά σημαίνει πως γίνεται τελεσίδικα αποδεκτή η κατάληξη της δικαστού Ντόριας Βαρωσιώτου, ότι δηλαδή ο θάνατος του 26χρονου εθνοφρουρού ήταν αποτέλεσμα δολοφονίας διά στραγγαλισμού. Μετά από δύο δεκαετίες αμφισβητήσεων, δικαστικών μαχών, αλλεπάλληλων επιστημονικών εξετάσεων, ανακρίσεων επί ανακρίσεων και πορισμάτων επί πορισμάτων, το Δικαστήριο έκλεισε τον κύκλο της αμφισβήτησης, τον οποίο συντηρούσε κατά κύριο λόγο το ίδιο το κράτος, και πλέον αποτελεί επίσημο γεγονός πως ο Θανάσης Νικολάου υπήρξε θύμα εγκληματικής ενέργειας και δεν προέβη σε αυτοχειρία, όπως ήταν για χρόνια η θέση των Αρχών.

Αυτή η απόφαση δεν είναι όμως το τέλος του δρόμου. Ήταν μία ενδιάμεση στάση, η οποία ενδεχομένως προκάλεσε ακόμη μεγαλύτερη καθυστέρηση, δεν προσέφερε τίποτα ως προς την απονομή Δικαιοσύνης, αφού ούτε ενόχους οδηγεί ενώπιον Δικαστηρίου, ούτε τα άτομα που άσκησαν πλημμελώς τα καθήκοντά τους ενώπιον των ευθυνών τους. Αυτές οι διαδικασίες ενδεχομένως να αρχίσουν αναλόγως των ευρημάτων των δύο ποινικών ανακριτών.

Για την ακρίβεια η δικαστική απόφαση για το αίτημα certiorari του ιατροδικαστή Σταυριανού δεν προσέφερε απολύτως τίποτε σε κανέναν. Ούτε ο ίδιος εξασφάλισε το αποτέλεσμα που επιδίωκε αλλά ούτε και συνείσφερε ουσιαστικά με οποιοδήποτε τρόπο στην υπόθεση, στην ουσία της οποίας δεν υπεισήλθε έτσι κι αλλιώς, αφού δεν ήταν τέτοια η φύση του αιτήματος. Αναγνώρισε ότι η θανατική ανακρίτρια θα έπρεπε να είχε ακούσει την μαρτυρία του Πανίκου Σταυριανού και όχι να τον αποκλείσει, δηλαδή ότι υπήρξε νομικό σφάλμα, παρά τις εις βάρος του αναφορές από το ΕΔΑΔ, το οποίο είχε καταγράψει παραλήψεις του ιατροδικαστή, ενώ ταυτόχρονα αναγνώρισε ότι μια νέα θανατική ανάκριση θα εξυπηρετούσε το δημόσιο συμφέρον.

Πρόκειται για μία απόφαση, στην οποία όλοι αισθάνονται δικαιωμένοι και όλοι αισθάνονται αδικημένοι, σε μία υπόθεση για την οποία έχουν ισχυρές απόψεις και συναισθήματα πολύ περισσότεροι από τους εμπλεκόμενους, αφού απασχολεί την κοινή γνώμη εδώ και είκοσι χρόνια. Το πλήθος που μαζεύτηκε έξω από την Νομική Υπηρεσία, για παράδειγμα, ανταποκρινόμενο στο κάλεσμα της οικογένειας Νικολάου, για να ζητήσει Δικαιοσύνη για τον Θανάση, ήταν μια πρωτοφανής έκφραση λαϊκής αντίδρασης έναντι νομικής φύσεως χειρισμών και μορφοποίησε την κοινωνική απαίτηση. Ενδεχομένως η απόφαση να είναι τόσο παράξενη, ως προς την κατάληξή της, επειδή αυτή τη φορά το Δικαστήριο, που πρόσφατα βρέθηκε στο μάτι του κυκλώνα στην υπόθεση του τέως Γενικού Ελεγκτή, έλαβε υπόψιν του στην εξυπηρέτηση του δημοσίου συμφέροντος και την ικανοποίηση του περί δικαίου αισθήματος της κοινωνίας.

Αναγνωρίζοντας αφενός τη νομική ορθότητα κάποιων εκ των ισχυρισμών Σταυριανού, αλλά απορρίπτοντας αφετέρου το αίτημά του, ενδεχομένως αυτό που πέτυχε το Δικαστήριο ήταν να φράξει τον δρόμο για περαιτέρω διαδικασίες ενώπιον του ΕΔΑΔ -σε αυτό τουλάχιστον το στάδιο- είτε από την μία πλευρά, είτε από την άλλη, που θα εξέθεταν περαιτέρω τους χειρισμούς της Κυπριακής Δημοκρατίας σε μία υπόθεση για την οποία έχει ήδη καταδικαστεί στο παρελθόν.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΔΩ: Πώς το Ανώτατο έκοψε στην μέση την απόφαση για Θανάση-Έκρινε «απαραίτητο» τον Σταυριανό, επίκληση στο δημόσιο συμφέρον

Είναι προφανές πως εξελίξεις στην υπόθεση Θανάση Νικολάου θα προκύψουν, πλέον, όταν ολοκληρώσουν το έργο τους οι ποινικοί ανακριτές, αναλόγως των συμπερασμάτων στα οποία θα καταλήξουν. Και δεδομένου ότι αυτοί διορίστηκαν μέσα από πολιτική και όχι δικαστική διαδικασία, το έργο τους θα συνεχιζόταν έτσι κι αλλιώς, κάτι που αναγνώρισε και το Ανώτατο, το οποίο επεσήμανε τον διορισμό τους, παραπέμποντας στη διαδικασία που βρίσκεται σε εξέλιξη, ως μέρος του σκεπτικού του. Γίνεται, ωστόσο, κατανοητό πως τυχόν αποδοχή του αιτήματος του ιατροδικαστή θα οδηγούσε και σε τέταρτη θανατική ανάκριση, λίγους μήνες πριν την εικοστή επέτειο της δολοφονίας του 26χρονου, παρατείνοντας ακόμη περισσότερο αυτό το τεράστιο ρεζιλίκι για το κράτος μας και τροφοδοτώντας ακόμη περισσότερο τη λαϊκή οργή, που είναι παράγωγο των κακών θεσμικών χειρισμών δύο δεκαετιών.

Η αλήθεια είναι πως το Ανώτατο Δικαστήριο υπέδειξε το αυτονόητο και δεν έκανε σε κανένα χάρη: Πως δεν είναι προς το δημόσιο συμφέρον υποθέσεις να πηγαινοέρχονται άλυτες στα Δικαστήρια για δυο τρεις δεκαετίες, για αυτό και αποφάσισε να μην θέσει άλλο ένα εμπόδιο.

Δεν είναι, όμως, ούτε προς το δημόσιο συμφέρον συνεχώς να εκτίθεται το κράτος μας. Στα μάτια της κοινής γνώμης, η υπόθεση Θανάση Νικολάου, είναι πρώτα μία υπόθεση ανικανότητας ή/και κουκουλώματος και μετά μια παγωμένη υπόθεση δολοφονίας. Είναι η Κύπρος που δεν θέλουμε και που δεν μας αξίζει. Είναι η Κύπρος της εξυπηρέτησης συμφερόντων, των «παντοδύναμων» που δεν μπορεί κανένας να αγγίξει, της επιβράβευσης της ανεπάρκειας. Είναι η Κύπρος στην οποία η Δικαιοσύνη δεν φτάνει στον απλό άνθρωπο ή φτάνει πολύ καθυστερημένα, σε σημείο που δεν είναι πια Δικαιοσύνη. Προς το δημόσιο συμφέρον είναι αυτή η Κύπρος να περάσει για πάντα στο παρελθόν, χωρίς σκιές και λεκέδες. Και η υπόθεση Θανάση Νικολάου εξακολουθεί να είναι μία από τις μεγαλύτερες τάτσες για αυτό το κράτος.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΔΩ: Οι πρώτες αντιδράσεις των στρατοπέδων για την απόφαση Ανωτάτου για Θανάση-Διαφορετικές αναγνώσεις