Πού εστιάζουν οι πέντε πυλώνες της Εθνικής Στρατηγικής για βία στα σχολεία-Στο επίκεντρο γονείς και μαθητές

Ένα ακόμη εργαλείο εντάσσεται στη φαρέτρα του Υπουργείου Παιδείας, σε μία προσπάθεια να αντιμετωπίσει ολιστικά το μείζον ζήτημα που είναι η βία και παραβατικότητα, ειδικά μετά από μία περίοδο που οι αποκαλύψεις για ακραία περιστατικά βίας, μέχρι και σεξουαλικής παρενόχλησης από μαθητές σε μαθητές Δημοτικού, είχαν συνταράξει την κοινωνία. Όλα αυτά την ώρα που το Υπουργείο Παιδείας προσπαθεί να ετοιμάσει το εναλλακτικό κέντρο για τους μαθητές με παραβατική συμπεριφορά, που ενώ θα έπρεπε να λειτουργήσει τον Οκτώβριο, τελικά θα λειτουργήσει το δεύτερο τετράμηνο.

Την περασμένη Παρασκευή, το Υπουργικό Συμβούλιο άναψε πράσινο φως στην πρόταση του Υπουργείου Παιδείας, αναφορικά με την εφαρμογή μίας Εθνικής Στρατηγικής για πρόληψη και διαχείριση της βίας στα σχολεία, σε μία προσπάθεια να αντιμετωπιστούν τα σοβαρά ζητήματα που άπτονται της συμπεριφοράς μερίδας μαθητών στις σχολικές μονάδες, ώστε να μην επηρεάζεται η ομαλή λειτουργία τους. Αυτός είναι ο βασικός στόχος της Εθνικής Στρατηγικής, αλλά και να ενδυναμωθούν οι μαθητές και να καταλάβουν ότι μέσα από τις συμπεριφορές τους, φέρνουν σε δύσκολη θέση τους συμμαθητές τους.

«Είχαμε απόφαση του Υπουργικού Συμβουλίου, την περασμένη εβδομάδα, που ενέκρινε την Εθνική Στρατηγική για πρόληψη και διαχείριση της βίας στα σχολεία και έχουμε και ένα σχέδιο δράσης για την περίοδο 2024-2028. Η συγκεκριμένη Εθνική Στρατηγική έρχεται για να ενδυναμώσει τα σχολεία μας, τόσο για το κομμάτι της πρόληψης όσο και για το κομμάτι της διαχείρισης των φαινομένων βίας. Όπως έχουμε πει πολλές φορές, αυτά τα φαινόμενα είναι αποτέλεσμα πολλών παραγόντων και μπορεί να εκδηλώνονται στα σχολεία, όμως δεν ευθύνεται μόνο το σχολικό περιβάλλον», εξήγησε στον REPORTER η Διευθύντρια του Παιδαγωγικού Ινστιτούτου, Έλενα Χατζηκακού.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΔΩ: Ν. Χριστοδουλίδης: Σε εφαρμογή η Εθνική Στρατηγική για Πρόληψη και Διαχείριση της Βίας στα Σχολεία

Ουσιαστικά, αυτό που διαμηνύεται από πλευράς Υπουργείου Παιδείας είναι ότι χρειάζεται να υπάρχει μία ολιστική προσέγγιση, για να αντιμετωπιστούν τα περιστατικά βίας στα σχολεία και γι’ αυτό κρίνεται αναγκαίο να δημιουργηθούν συνέργειες μεταξύ του σχολείου, της οικογένειας, αλλά και άλλες υπηρεσίες του κράτους και Υπουργεία.

«Η Εθνική Στρατηγική εντάσσεται στις αποφάσεις για να υπάρχει ένα συμπεριληπτικό σχολείο. Η απόφαση του Υπουργικού Συμβουλίου αυτή, έρχεται μετά από ένα χρόνο που είχε περάσει και η απόφαση για την στήριξη των σχολείων για πρόληψη της βίας. Είχε γίνει απλοποίηση των διαδικασιών για διαχείριση κρίσεων».

Βασισμένη σε πέντε πυλώνες η Εθνική Στρατηγική

Σύμφωνα με τους σχεδιασμούς του Υπουργείου Παιδείας, η Εθνική Στρατηγική που έχει καταρτιστεί, είναι βασισμένη σε πέντε πυλώνες, οι οποίοι αφορούν τόσο τις σχολικές μονάδες και τους εκπαιδευτικούς, όσο και τους γονείς και μαθητές.

Συγκεκριμένα, ο πρώτος πυλώνας αφορά στην διασφάλιση του συμπεριληπτικού σχολικού περιβάλλοντος και μέσα από συγκεκριμένες δράσεις, το Υπουργείο Παιδείας θέλει να προωθήσει την ενδυνάμωση των σχολείων και θα υπάρχουν ενιαίες πολιτικές. Αυτό θα γίνει μέσα από στήριξη από φορείς που υλοποιούν προγράμματα.

«Πολύ σημαντικό είναι να αναγνωριστεί ότι εντός των σχολείων μπορούν να γίνουν πολλά πράγματα, για αντιμετώπιση της βίας. Κάτι που το τεκμηριώνει και η έρευνα, ότι σε σχολικές μονάδες που αντιλαμβάνονται τη σημασία να κάνει έγκαιρα δράσης πρόληψης, υπάρχουν μειωμένα περιστατικά βίας και παραβατικότητας. Μέσα από τον πρώτο πυλώνα ενδυναμώνονται οι δομές σε κάθε σχολική μονάδα, όπως είναι η Επιτροπή Αγωγής Υγείας που υπάρχει σε κάθε σχολείο, με επιμόρφωση και υλικό και υπάρχει πρόθεση να ενισχυθούν και οι σύμβουλοι στα σχολεία Μέσης Εκπαίδευσης και οι υπηρεσίες εκπαιδευτικής ψυχολογίας για να στηρίζουν τις σχολικές μονάδες», τόνισε η κα. Χατζηκακού.

Ο δεύτερος πυλώνας αφορά την επιμόρφωση και ενδυνάμωση των εκπαιδευτικών και των γονέων, με το Υπουργείο Παιδείας να συνεχίζει τις επιμορφωτικές δράσεις που προσφέρει για τους εκπαιδευτικούς, για διάφορες θεματικές, με διάφορες μορφές επιμόρφωσης.

«Προσπαθούμε να ενδυναμώσουμε και διάφορες ομάδες, όπως είναι τα διευθυντικά στελέχη και οι υπεύθυνοι τμήματος, που είναι σημαντικά για τη διαχείριση και την πρόληψη της βίας. Μέσα από αυτόν τον πυλώνα προσπαθούμε να ενδυναμώσουμε και τους γονείς. Ήδη κάνουμε κάποιες δράσεις, όμως η μεγάλη πρόκληση είναι πώς διασφαλίζεις της συμμετοχή των γονέων. Δεν υπάρχει κάποιος μηχανισμός που να αναγκάζει τους γονείς. Προσπαθούμε μέσα από δράσεις για να δουν πώς θα βοηθήσουν τα παιδιά οι συγκεκριμένες ενέργειες εντός της Εθνικής Στρατηγικής».

Ο τρίτος πυλώνας είναι τα ίδια τα παιδιά, καθώς θεωρείται πως στα θέματα της βίας και παραβατικότητας υπάρχουν διάφοροι παράγοντες κινδύνου, που πολλές φορές άπτονται του χαρακτήρα του κάθε παιδιού και την προσωπικότητά του. Συγκεκριμένα, όπως εξήγησε η Διευθύντρια του Παιδαγωγικού Ινστιτούτου, συνήθως πρόκειται για παιδιά που δεν έχουν αυξημένη την ενσυναίσθηση, που δεν νιώθουν φόβο και μπορεί να εκδηλώσουν θέματα βίας.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΔΩ: Σε πέντε πυλώνες η Εθνική Στρατηγική για πρόληψη και διαχείριση της βίας στα σχολεία

«Η επιστήμη λέει ότι τα παιδιά πρέπει να ενδυναμώνονται για να μάθουν να διαχειρίζονται τα συναισθήματά τους. Άρα μία σχολική μονάδα που ο καθένας ανάλογα, ενδυναμώνεται, θα υπάρχουν και λιγότερα περιστατικά βίας και παραβατικότητας. Αν τα ίδια τα παιδιά, όταν εκδηλώσουν συμπεριφορά, δεν αντιλαμβάνονται ότι μπορεί να προκαλέσουν ζημιά στους συμμαθητές τους, δύσκολα θα μπορεί κάποιος να επιδράσει πάνω τους. Γι’ αυτό, γίνεται μία συστηματική προσπάθεια για να αναπτυχθούν κοινωνικές δεξιότητες τα παιδιά, μέσα από τα αναλυτικά προγράμματα, μέσα από δράσεις, από την έγκαιρη παρέμβαση που γίνεται στα σχολεία και ενθαρρύνονται τα παιδιά να ασχοληθούν με τον αθλητισμό. Στόχος είναι να ενδυναμώνονται τα παιδιά και να μπαίνουν στη θέση του συμμαθητή τους, αλλά και να μπορούν και τα ίδια να βάζουν κάποια όρια. Να μπορούν, δηλαδή, να πουν τι τους ενοχλεί».

Ο τέταρτος πυλώνας αφορά την καλύτερη οργάνωση του Υπουργείου Παιδείας, με διάφορες πολιτικές και ουσιαστικά, στην Εθνική Στρατηγική, υπάρχει πρόνοια για ανάπτυξη του διαδικτυακού συστήματος για καταγραφή των περιστατικών βίας. Είναι μία προσπάθεια που ξεκίνησε και πραγματοποιείται και με αυτόν τον τρόπο, το Υπουργείο Παιδείας θα έχει μηχανισμούς συλλογής δεδομένων και θα μπορεί να παρακολουθεί την κατάσταση, ώστε να αναλαμβάνει κάποιες δράσεις.

«Ο πέμπτος πυλώνας έχει να κάνει με τη δημιουργία συνεργασίας με άλλους φορείς. Η βία και παραβατικότητα δεν αφορά μόνο στα σχολεία, εμπλέκονται κι άλλες υπηρεσίες και αυτές οι συνέργειες πρέπει να αναπτυχθούν. Επίσης, μπορούμε να το επιτύχουμε και με τη συμμετοχή του Υπουργείου Παιδείας σε ευρωπαϊκά προγράμματα, αλλά και με την έγκαιρη ενημέρωση των σχολείων».

Το δεύτερο τετράμηνο το κέντρο για παραβατικούς μαθητές

Σημειώνεται, δε, πως το Υπουργείο Παιδείας συνεχίζει τις διαδικασίες, ώστε να είναι ολοκληρωθούν οι απαραίτητες εργασίες, για να μπορέσει να λειτουργήσει το σχολείο για παραβατικούς μαθητές, εντός του δεύτερου τετραμήνου, μετά την καθυστέρηση που παρατηρήθηκε, λόγω των αντιδράσεων όταν είχε αποφασιστεί να δημιουργηθεί δίπλα από το Παγκύπριο. Ουσιαστικά, το Υπουργείο Παιδείας επέλεξε να δημιουργήσει το κέντρο δίπλα από ένα ιστορικό σχολείο, με γνώμονα ότι τα παιδιά που θα φοιτήσουν στο εν λόγω κέντρο, θα έπρεπε να νιώθουν ότι ανήκουν σε μαθητική κοινωνία.

Ωστόσο, λόγω των αντιδράσεων από γονείς, αλλά κυρίως από καθηγητές, που θα έπρεπε να είναι οι πρώτοι που θα αγκάλιαζαν αυτό το εγχείρημα, δεδομένου ότι θα βοηθούσε τους μαθητές, τελικά άλλαξαν τα πλάνα του Υπουργείου Παιδείας και αναζητήθηκε νέος χώρος, μακριά από το συγκεκριμένο σχολείο. Λόγω αυτής της καθυστέρησης, το αρχικό πλάνο να λειτουργήσει εντός του πρώτου τετραμήνου το κέντρο, έλαβε αναβολή και θα λειτουργήσει τελικά το δεύτερο τετράμηνο.