Σε ντόμινο εξελίσσονται οι ακυρώσεις συμβάσεων σε μεγάλα έργα-Πληρώνει τα σπασμένα της πρώην η νυν Κυβέρνηση

Σαν ντόμινο πέφτουν η μία μετά την άλλη οι συλλογικές συμβάσεις με τις ανάδοχες εταιρείες που τους ανατέθηκε να φέρουν εις πέρας μεγάλα δημόσια έργα ανάπτυξης, αφού όπως φαίνεται, η Κυβέρνηση δεν πρόκειται να ανεχθεί άλλες καθυστερήσεις και δικαιολογίες, παρόλο που το ενδεχόμενο καταβολής μεγάλων αποζημιώσεων είναι τεράστιο λόγω τερματισμού των συμβολαίων πριν την ολοκλήρωσή τους.

Κυριότερος παράγοντας της λήξης των συμφωνιών των μεγάλων αυτών έργων, ήταν οι αδικαιολόγητες, συνεχόμενες και μεγάλες καθυστερήσεις που παρατηρήθηκαν για χρόνια, με αποτέλεσμα να μην ολοκληρώνονται τα έργα αυτά και έτσι να μην υπάρχει ανάπτυξη στον κάθε τομέα ξεχωριστά. Η Κυβέρνηση, ως η Αναθέτουσα Αρχή, έχει κάθε δικαίωμα να τερματίσει την οποιαδήποτε σύμβαση, εάν υπάρχουν οι οποιεσδήποτε υποψίες περί αδυναμίας εκπλήρωσης των υποχρεώσεων από πλευράς Αναδόχου.

Ωστόσο οι καθυστερήσεις στην ανάπτυξη των έργων μετά τον τερματισμό των συλλογικών συμβάσεων με τους Αναδόχους θα είναι ακόμη μεγαλύτερες, αφού θα πρέπει η Κυβέρνηση να εξετάσει τη δυνατότητα επαναπροκήρυξης διαγωνισμού, ώστε να βρεθεί ο επόμενος ανάδοχος και να υπογραφεί νέα σύμβαση. Στο πλαίσιο αυτό, θα πρέπει αφενός να επανεξεταστούν οι ανάγκες που είχαν εντοπιστεί αρχικά για την κάθε ανάπτυξη και οι οποίες θα καλύπτονταν από την εν λόγω σύμβαση και αφετέρου να εντοπιστούν τυχόν νέες επιπρόσθετες ανάγκες ή απαιτήσεις. Τα προβλήματα απόδοσης του Αναδόχου, τα τυχόν κενά της σύμβασης που είχε υπογραφτεί και όλη η εμπειρία που αποκομίστηκε από τα λάθη στη διαχείριση της σύμβασης θα πρέπει να ληφθούν σοβαρά υπόψη, τόσο κατά την προετοιμασία των εγγράφων του νέου διαγωνισμού, όσο και κατά τη διαχείριση της νέας σύμβασης με το νέο Ανάδοχο ώστε να αποφευχθεί η επανάληψή τους.

Δύο έργα σε διάστημα μίας ημέρας

Με διαφορά 24 ωρών ανακοινώθηκε ο τερματισμός των συμβάσεων για τη δημιουργία του δρόμου Πάφου-Πόλης Χρυσοχούς και της διαμόρφωσης του αλιευτικού καταφυγίου και του Ποταμού του Λιοπετρίου.

Οι καθυστερήσεις επί ετών για τη δημιουργία του δρόμου Πάφου-Πόλης Χρυσοχούς, έφεραν διαδοχικά προβλήματα στους οδηγούς, αφού σύμφωνα με τη σύμβαση, το έργο έπρεπε να παραδοθεί μέχρι το τέλος Νοεμβρίου, ωστόσο αυτό βρίσκεται ακόμα στο 30%. Σημειώνεται πως πρόκειται για ένα δρόμο τετραπλής κατεύθυνσης, ο οποίος θα πρέπει παραδοθεί σε δύο φάσεις.

Ωστόσο το έργο κόλλησε λόγω τριών σοβαρών προβλημάτων που προέκυψαν το τελευταίο χρονικό διάστημα. Το πρώτο αφορούσε τη διαφωνία ανάμεσα στην κατασκευάστρια εταιρεία και το Υπουργείο Μεταφορών, λόγω ερμηνείας των ακατάλληλων υλικών που περισσεύουν από τις επιχωματώσεις. Το δεύτερο πρόβλημα αφορά τον αποθηκευτικό χώρο για τα υλικά του έργου, καθώς η σύμβαση προέβλεπε αποθηκευτικούς χώρους για 8 εκατομμύρια κυβικά μέτρα υλικών, ενώ το κράτος εξασφάλισε χώρο μόλις για 2 εκατομμύρια, οδηγώντας έτσι την εταιρεία να στραφεί σε ιδιώτες, κάτι το οποίο είναι εκτός της σύμβασης.

Το τελευταίο πρόβλημα που προέκυψε αφορά τα αδρανή υλικά (σε αυτή την περίπτωση άμμος/χαλίκι), τα οποία σύμφωνα με την σύμβαση του έργου, η εταιρεία είχε το δικαίωμα να λαμβάνει μόνο από τρία λατομία της Πάφου, εκ των οποίων τα δύο έχουν κλείσει εδώ και καιρό, με αποτέλεσμα το ένα και μοναδικό λατομείο που μπορεί να παρέχει τα υλικά αυτά, να αυξήσει κατά πολύ τις τιμές του. Ωστόσο, θέση του Υπουργείου Μεταφορών, είναι πως ενημερώθηκε από τους εργολάβους για τα τεχνικά προβλήματα που προέκυψαν σε σχέση με την ύπαρξη λατομείων στην περιοχή και την απόσταση που πρέπει να διανύσουν, προκειμένου να μεταβούν για να πετάξουν τα χώματα που δεν μπορούν να χρησιμοποιηθούν. Έτσι κατόπιν διαβουλεύσεων ο λατόμος της περιοχής δήλωσε ότι μπορεί να συνεργαστεί με τον εργολάβο.

Σε ό,τι αφορά τη διαμόρφωση του αλιευτικού καταφυγίου και του Ποταμού του Λιοπετρίου, η ανακοίνωση για λύση της σύμβασης έγινε από πλευράς Υπουργείου Εσωτερικών, αφού, εξαντλήθηκαν όλα τα περιθώρια και δόθηκαν πολλές ευκαιρίες, αλλά και πίστωση χρόνου, τόσο στον μηχανικό, όσο και στον εργολάβο και τελικώς, αφού δεν συμμορφώθηκαν με τις δεσμεύσεις τους προκλήθηκαν τεράστιες καθυστερήσεις.

Οι εργασίες για την Α΄ φάση του έργου, σύμφωνα με τη σύμβαση, ξεκίνησαν στις 18 Σεπτεμβρίου 2020, με συμβατική ημερομηνία ολοκλήρωσης στις 18 Μαρτίου 2023 και διάρκεια τριάντα μήνες έναντι ποσού των 8.117.000 ευρώ. Μετά από εξασφάλιση σημαντικού αριθμού δικαιολογημένων εγκρίσεων από την ΤΕΑΑ και την ΚΕΑΑ για παράταση χρόνου (συνολικά 22 μήνες πρόσθετα του αρχικού συμβατικού χρόνου), η ημερομηνία ολοκλήρωσης του έργου μετατέθηκε στις 14 Ιανουαρίου 2025. Εντούτοις, παρά την έγκριση των πιο πάνω αιτημάτων παράτασης του χρόνου ολοκλήρωσης, η ανταπόκριση του εργολάβου δεν ήταν η αναμενόμενη, αφού καθ’ όλη τη διάρκεια του έργου καταγράφονταν μειωμένοι και εξαιρετικά αργοί ρυθμοί προόδου.

Στον πάγο η αναβάθμιση της Δικαιοσύνης

Ήταν ένα σύστημα το οποίο λειτούργησε μόλις μία μέρα και δημιούργησε τεράστια προβλήματα στους δικηγόρους. Το αρκετά φιλόδοξο έργο του e-justice θα έδινε επιπρόσθετα εργαλεία στα χέρια των δικηγόρων, μεταβαίνοντας στην ηλεκτρονική Δικαιοσύνη, με στόχο την μείωση των χρόνων στις γραφειοκρατικές διαδικασίες.

Για εννέα ολόκληρους μήνες, προσπαθούσαν να επιλυθούν τα προβλήματα του συστήματος και αφού αυτό δεν έγινε, το Υφυπουργείο Έρευνας και Καινοτομίας πήρε τελικά την απόφαση να τερματίσει την συλλογική σύμβαση με την ανάδοχο εταιρεία και να ξεκινήσει διαδικασίες διαβουλεύσεων με τους εμπλεκόμενους φορείς για τα επόμενα βήματα. Ένα από τα σενάρια που επικρατούν είναι η δυνατότητα επέκτασης του ήδη ενεργού i-justice, ωστόσο μέχρι στιγμής δεν έχει ξεκαθαριστεί τίποτα αφού χρειάζεται χρόνος.

Σημειώνεται πως το ποσό υλοποίησης του έργου, ανερχόταν στα 6,2 εκατ. ευρώ, εκ των οποίων μέχρι τον Ιανουάριο του 2024, λίγες μέρες πριν να τεθεί σε λειτουργία το σύστημα και να καταρρεύσει, κατατέθηκαν τα 1,2 εκατ. ευρώ.

Στον αέρα η επένδυση-μαμούθ του λιμανιού και μαρίνας Λάρνακας

Στα 1,2 δισ. ευρώ ανερχόταν η επένδυση για την ανάπτυξη του λιμανιού και της μαρίνας Λάρνακας, με το έργο-μαμούθ να καταρρέει τον περασμένο Μάρτιο. Η Kition Ocean Holding, η ανάδοχος εταιρεία με την οποία τερματίστηκε το συμβόλαιο, έριξε όλο το μερίδιο ευθύνης της κατάρρευσης της συμφωνία στην Κυβέρνηση, κάνοντας λόγο για πλήρης ανεπάρκεια στη διαχείριση της κατάστασης, κάτι που αποτέλεσε αιτία κάθε προβλήματος στη λειτουργία του λιμανιού και της μαρίνας επηρεάζοντας ακόμη και τη μεταφορά των υπαλλήλων, των εργασιών και των περιουσιακών στοιχείων.

Υπενθυμίζεται πως η διαχείριση του έργου, πέρασε στα χέρια της Kition την 1η Απριλίου 2021 και μέχρι τις 31 Ιανουαρίου 2024 η εταιρεία υλοποιούσε στο έπακρο τις υποχρεώσεις της, ανανεώνοντας κατά διαστήματα τις εγγυητικές προς το κράτος. Ωστόσο, στα τέλη Ιανουαρίου και ενώ όφειλε όπως προβλεπόταν και στην σύμβαση, δεν προχώρησε στην ανανέωση της μίας εκ των τριών εγγυητικών, αυτής που αφορούσε τη λειτουργία και συντήρηση του λιμανιού και της μαρίνας.

Από την άλλη, δια στόματος του ίδιου του Προέδρου Χριστοδουλίδη, υπήρξαν αναφορές για ένα όχι και τόσο βελούδινο διαζύγιο, ωστόσο γίνονταν όλες οι απαραίτητες διεργασίες για να προχωρήσει το έργο. Πάντως, πρόσφατα το Υπουργείο Μεταφορών προχώρησε σε κάλεσμα προς τους ενδιαφερόμενους οικονομικούς φορείς-επενδυτές να καταθέσουν το όραμά τους για την ανάπτυξη του λιμανιού και της μαρίνας Λάρνακας.

Εγκλωβίστηκε ο «Προμηθέας» και τερματικό γιοκ

Εγκλωβισμένη στη Σαγκάη παραμένει εδώ και καιρό η πλωτή μονάδα «Προμηθέας», μετά τον τερματισμό της συμφωνία για τη δημιουργία προβλήτα τερματικού στο Βασιλικό μεταξύ της Εταιρείας Υποδομών Φυσικού(ΕΤΥΦΑ) και της κινεζικής κοινοπραξίας CPP-METRON Consortium Ltd (CMC).

Τον περασμένο Μάρτιο, οι κινέζοι αιφνιδιαστικά ανακοίνωσαν την αποχώρησή τους από το έργο, προχωρώντας σε καταγγελία της σύμβασης. Η κινεζική κρατική εταιρεία CMC που ηγείται της κοινοπραξίας και ανέλαβε την κατασκευή και λειτουργία του τερματικού φυσικού αερίου στο Βασιλικό, υποστήριξε πως δεν έχει άλλη εναλλακτική από το να τερματίσει τη σύμβασή της με την ΕΤΥΦΑ για το έργο του τερματικού σταθμού παραλαβής και επαναεριοποίησης LNG.

Τότε ο Υπουργός Ενέργειας, ξεκαθάρισε ότι η οριστική λήξη της σύμβασης θα επέλθει όταν και εφόσον παραδοθεί η πλωτή μονάδα, κάτι που αναμένεται να γίνει πριν το τέλος του χρόνου. Έτσι, αρχές Σεπτεμβρίου η ΕΤΥΦΑ προχώρησε στην προκήρυξη του διαγωνισμού για τον τεχνικό σύμβουλο που θα την καθοδηγεί και θα παρακολουθεί τους εργολάβους και στη συνέχεια θα γίνει η προκήρυξη των προσφορών για τους εργολάβους του έργου.

Μηδέν λύσεις για το σύστημα απενεργοποίησης κινητών στις Κεντρικές

Έξι ολόκληρα χρόνια ταλανίζει τους αρμοδίους το θέμα του συστήματος απενεργοποίησης κινητών τηλεφώνων στις Κεντρικές Φυλακές, αφού η καθυστέρηση της εγκατάστασής του έφερε προβλήματα, καθώς με την αλλαγή της τεχνολογίας από 3G σε 4G και αργότερα σε 5G, κατέστη αδύνατη την αναβάθμισή του.

Το όλο ζήτημα ξεκίνησε από το 2018 όταν υπογράφηκε η σύμβαση για εγκατάσταση του συστήματος απενεργοποίησης κινητών στις Φυλακές, αξίας δύο εκατομμυρίων ευρώ, με την διάρκεια ολοκλήρωσης του έργου να ορίζεται στις 16 εβδομάδες. Με δύο χρόνια καθυστέρηση, παρά τις διαδοχικές προειδοποιήσεις από την τότε Διεύθυνση, έγινε τελικά η εγκατάσταση του, ωστόσο θα έπρεπε να γίνει αναβάθμισή του, αφού είχαν έρθει στο προσκήνιο τα 5G.

Μετά από 35 επιστολές της τότε Διευθύντριας των Κεντρικών Φυλακών, Άννας Αριστοτέλους, ήρθε η έκθεση του τέως Γενικού Ελεγκτή, όπου αφενός την δικαίωνε και αφετέρου, επιβεβαίωσε τις αδυναμίες να ανταποκριθεί στις υποχρεώσεις της η ανάδοχος εταιρεία, παρά το γεγονός ότι τότε υπουργός Μεταφορών και Δικαιοσύνης, επέμεναν και διαβεβαίωναν πως είναι θέμα χρόνου η αναβάθμιση του συστήματος.

Τελικά, αφού οι αποτυχίες της εταιρείας ήταν διαδοχικές, διαπιστώθηκε πως το σύστημα δεν μπορεί να ανταποκριθεί, αφού δεν μπορούσε να περιοριστεί η λειτουργία του στην κλειστή φυλακή, με αποτέλεσμα να μένουν χωρίς σήμα οι κάτοικοι της περιοχές.

Ως εκ τούτου, αποφασίστηκε η αναστολή της συλλογικής σύμβασης με την ανάδοχο εταιρεία, παρά την ανεκτικότητα που επέδειξαν τα εμπλεκόμενα Υπουργεία, ενώ φτάνοντας στη φετινή χρονιά, πριν από λίγους μήνες ο Υπουργός Δικαιοσύνης, Μάριος Χαρτσιώτης, ανέφερε σε δηλώσεις του πως νέο σύστημα απενεργοποίησης κινητών τηλεφώνων αναμένεται σε ενάμιση περίπου χρόνο.

Ωστόσο, κατά πόσο αυτό θα μπορεί να ανταποκριθεί, δεδομένου πως οι Φυλακές βρίσκονται σε κατοικημένη περιοχή και ως εκ τούτου δεν θα πρέπει να επηρεαστούν οι πολίτες, είναι κάτι που θα διαφανεί στην πορεία, εφόσον τελικά εγκατασταθεί το σύστημα.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ:

• Τα τρία σενάρια στο κάδρο του Υπ. Εσωτερικών για ολοκλήρωση του αλιευτικού καταφύγιου και Ποταμού Λιοπετρίου
• Τερμάτισε τη σύμβαση για αλιευτικό καταφύγιο και Ποταμό Λιοπετρίου ο ΥΠΕΣ-Εξάντλησε κάθε περιθώριο
• Καθυστερήσεις επί καθυστερήσεων για τον δρόμο Πάφου-Πόλης Χρυσοχούς και τα χρονοδιαγράμματα λήγουν
• Τι προβλέπουν οι συμβάσεις του κράτους σε ισχύ-Οι υποχρεώσεις έναντι των ανάδοχων και ποιες οι απαιτήσεις