Σε ρυθμούς τριμερούς μπήκε το Κυπριακό, ερώτημα η κάμψη της τουρκικής αδιαλλαξίας
06:00 - 03 Οκτωβρίου 2024
Παρά το γεγονός πως τα μηνύματα από την τουρκική πλευρά δεν είναι καθόλου ενθαρρυντικά, η καταφατική της απάντηση στην συμμετοχή σε τριμερή συνάντηση δημιούργησε ένα κάπως πιο αισιόδοξο σκηνικό για κινητικότητα στο Κυπριακό, η οποία θα μπορούσε να οδηγήσει σε επανέναρξη των διαπραγματεύσεων.
Αργά το βράδυ της Τετάρτης, ο Ερσίν Τατάρ ανακοίνωσε ότι κλείδωσε ως ημερομηνία πραγματοποίησης της τριμερούς η 15η Οκτωβρίου, αν και ανέφερε πως ακόμα να σταλεί η πρόσκληση. Υπενθυμίζεται ότι, όπως έγινε γνωστό, κατά τις βολιδοσκοπήσεις που προηγήθηκαν, η ελληνική πλευρά έδωσε συγκεκριμένες ημερομηνίες εντός Οκτωβρίου, κατά τις οποίες ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας είναι διαθέσιμος για την πραγματοποίηση τριμερούς.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΔΩ: Πάει Λονδίνο και μετά Νέα Υόρκη για τριμερή ο Πρόεδρος-Στις 15 του μήνα το ραντεβού
Οι πληροφορίες από κυβερνητικής πλευράς αναφέρουν ότι ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας θα μεταβεί στη Νέα Υόρκη απευθείας από το Λονδίνο, όπου έχει προγραμματισμένη συνάντηση με τον Βρετανό Πρωθυπουργό στις 14 του μήνα, ενώ θα επιστρέψει μέσω Βρυξελλών, όπου είναι προγραμματισμένο το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο. Ως εκ τούτου, θα έχει την ευκαιρία να ενημερώσει άμεσα τους εταίρους για τα όσα θα συζητηθούν στην τριμερή συνάντηση, στο πλαίσιο και της διασύνδεσης του Κυπριακού με τα ευρωτουρκικά.
Αναμένεται το επόμενο διάστημα να αναλωθεί στην προετοιμασία, καθώς η τουρκική πλευρά, παρά την αποδοχή της, δείχνει να προσπαθεί να σαμποτάρει την προσπάθεια. Δεν έχει ξεκαθαρίσει πώς θα καμφθεί η αδιαλλαξία της τουρκικής πλευράς, η οποία αφενός υπερτονίζει το άτυπο της συνάντησης, ώστε να στέλνει το μήνυμα πως δεν θεωρεί τίποτα δεσμευτικό και, αφετέρου, επιμένει στις απαράδεκτες θέσεις της, οι οποίες είναι ξεκάθαρο πως δεν μπορούν να οδηγήσουν σε λύση του Κυπριακού.
Ενδεικτικό είναι το γεγονός πως, ακόμα και όταν έτρεξε να γνωστοποιήσει πρώτος την ημερομηνία της κοινής συνάντησης, ο Ερσίν Τατάρ είχε έγνοια να την αποκαλέσει «ανεπίσημο δείπνο» και να τονίσει πως δεν υπάρχει ημερήσια διάταξη «και οι δύο ηγέτες θα ανταλλάξουν απόψεις σε μια κοινωνική ατμόσφαιρα».
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΔΩ: Ανακοίνωσε τριμερή χωρίς ημερήσια διάταξη στις 15 Οκτωβρίου ο Τατάρ
Τόσο από την Άγκυρα όσο και από τα κατεχόμενα το κυρίαρχο αφήγημα είναι η πλήρης απόρριψη της ομοσπονδιακής λύσης και ουσιαστικά καλείται η Κυπριακή Δημοκρατία, καθώς και η διεθνής κοινότητα, να προβούν σε αναγνώριση του ψευδοκράτους, ώστε οι συνομιλίες να γίνουν για τους τρόπους συνεργασίας των «δύο κρατών». Προφανώς κάτι τέτοιο είναι εκτός συζήτησης, με τον Κυβερνητικό Εκπρόσωπο να υποδεικνύει προς τον Ερσίν Τατάρ πως «είναι αποσαφηνισμένο -όχι μόνο από εμάς ως Κυπριακή Δημοκρατία, αλλά από τον ίδιο τον Γενικό Γραμματέα των Ηνωμένων Εθνών, από όλα τα μέλη των Ηνωμένων Εθνών- ότι το πλαίσιο είναι καθορισμένο και είναι αυτό που καθορίζουν τα ψηφίσματα του Συμβουλίου Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών».
Φυσικά ο Τατάρ τα γνωρίζει όλα αυτά και ξέρει ότι κινείται καθαρά εκτός πλαισίου. Ενδεχομένως ο λόγος που αποδέχτηκε να συμμετάσχει στην τριμερή συνάντηση είναι οι πιέσεις που δέχεται από διάφορες πλευρές και όχι επειδή έχει οποιαδήποτε πρόθεση να επιδείξει εποικοδομητική στάση ή να εργαστεί για πρόοδο στο Κυπριακό. Απλώς, επιδιώκει να μην φέρει ακεραία την ευθύνη στην περίπτωση νέου ναυαγίου και ενδεχομένως να ασκηθούν κάποιες πιέσεις στον Πρόεδρο της Δημοκρατίας να «προσεγγίσει» τις δικές του θέσεις.
Ο ίδιος ο Νίκος Χριστοδουλίδης, πάντως, κατά το διάγγελμά του για τη μέρα της Ανεξαρτησίας, ανέφερε πως, μετά το ταξίδι του στη Νέα Υόρκη, μπορεί μετά βεβαιότητας να πει πως πλέον όλοι αναγνωρίζουν την εποικοδομητική μας προσέγγιση και επικεντρώνονται στην κατεύθυνση της Τουρκίας για επανέναρξη ουσιαστικών συνομιλιών, στη βάση του συμφωνημένου πλαισίου. Τόνισε, ταυτόχρονα, πως «γνωρίζω πολύ καλά τους στόχους και τις επιδιώξεις μας, γνωρίζω τα όρια του συμβιβασμού και τις κόκκινες μας γραμμές», στέλνοντας εκ νέου μήνυμα στην τουρκική πλευρά πως δεν προτίθεται να κινηθεί στο πλαίσιο που προσπαθούν να καθορίσουν το τελευταίο διάστημα.
Αν και η Κυβέρνηση ευελπιστεί πως η τριμερής συνάντηση θα έχει θετικά αποτελέσματα, επί της ουσίας ως τέτοια προσδιορίζεται η επανέναρξη των συνομιλιών, το αποτέλεσμα των οποίων δεν μπορεί να προκαθαριστεί. Η ελληνική πλευρά επιμένει σε συνέχιση των διαπραγματεύσεων από το σημείο που έμειναν στο Κραν Μοντανά, με την τουρκική πλευρά να απορρίπτει ένα τέτοιο ενδεχόμενο, καθώς επιζητά νέες συνομιλίες, στη βάση της «κυριαρχικής ισότητας», δηλαδή με εντελώς διαφορετική ατζέντα από αυτό που γίνεται κατανοητό ως λύση του Κυπριακού. Και συνεχίζει να μην είναι ξεκάθαρο πώς θα καμφθεί αυτή η αδιαλλαξία.
Ο Πρόεδρος ποντάρει, σε κάποιο βαθμό τουλάχιστον, στα ευρωτουρκικά. Εάν, δηλαδή, υπάρχει ενεργός διαπραγμάτευση μεταξύ Άγκυρας και Βρυξελλών, να μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως μοχλός πίεσης στο Κυπριακό. Προς αυτή την κατεύθυνση ήταν που έδωσε και τη συναίνεσή της η Λευκωσία στη συμμετοχή του Χακάν Φιντάν στο άτυπο συμβούλιο Ευρωπαϊκών Υποθέσεων, όπου πέτυχε μια ρητορική νίκη, με σχεδόν όλους τους εταίρους να διασυνδέουν το Κυπριακό με τα ευρωτουρκικά. Θα φανεί, ωστόσο, στην πράξη εάν όντως θα υπάρξει εφαρμογή αυτής της διασύνδεσης με τρόπο που να ευνοεί την πρόοδο στο Κυπριακό.