Πέθανε ένας από τους τελευταίους Νάβαχο-Ήταν ο δημιουργός του κώδικα που δεν μπόρεσαν να σπάσουν οι Ναζί

Για δεκαετίες ο Τζον Κίνσελ και οι σύντροφοί του κρατούσαν μυστική τη δράση τους κατά τη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου.

Δουλειά τους ήταν να μεταφέρουν από τον ασύρματο απόρρητες πληροφορίες για τις στρατιωτικές επιχειρήσεις των αμερικανικών ενόπλων δυνάμεων. Το έκαναν χάρη σε μια ιδέα που αποδείχτηκε μεγαλοφυής.

Ο Κίνσελ και εκατοντάδες στρατιώτες που ήταν Ινδιάνοι Νάβαχο μιλούσαν στη γλώσσα τους η οποία ήταν ελάχιστα γνωστή έξω από τις ΗΠΑ. Έτσι μπορούσαν να μιλούν σχεδόν ελεύθερα γιατί κανένας -και κυρίως οι Ιάπωνες- δεν θα τους καταλάβαινε.

Το Σάββατο έφυγε από τη ζωή στα 107 του ο Κίνσελ, ένας από τους τελευταίους εναπομείναντες Νάβαχο που συνεισέφεραν με τον τρόπο τους στη νίκη των Συμμάχων κατά τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο.

Ο θάνατος του γηραιού Κίνσελ άφησε εν ζωή μόνο δύο ομιλητές Νάβαχο «code talkers», όπως τους έλεγαν οι Αμερικανοί. Είναι ο Τόμας Μπέγκαι και ο Πίτερ ΜακΝτόναλντ, και οι δύο πάνω από 90 χρονών.

Οι Ινδιάνοι με τον «άσπαστο» κώδικα

Ο Κίνσελ, όπως σημειώνει ο Guardian, ήταν ένας από τους 400 Ναβάχο που χρησιμοποίησαν τη μητρική τους γλώσσα Ντάιν για να βοηθήσουν στη δημιουργία ενός κώδικα που επέτρεψε στον αμερικανικό στρατό να επικοινωνεί με ασφάλεια κατά τη διάρκεια του Β' Παγκοσμίου Πολέμου.

Καθώς η γλώσσα Ντάιν ήταν ακόμη χωρίς σύστημα γραφής και με λίγους φυσικούς ομιλητές, η πιθανότητα να γίνουν αντιληπτοί οι Νάβαχο ήταν εξαιρετικά μικρή. Πράγματι, οι Ιάπωνες κρυπτολόγοι δεν κατάφεραν να αποκρυπτογραφήσουν όσα άκουγαν από τους Νάβαχο.

Εν τω μεταξύ, από το 1942 ως το 1945 οι αμερικανικές δυνάμεις προχωρούσαν από τη μία νίκη στην άλλη στο μέτωπο του Ειρηνικού χάρη και στους Νάβαχο που μετέφεραν πληροφορίες για τα σχέδια των Ιαπώνων, την επάνδρωση, τις κινήσεις τους και τις τακτικές τους.

Ο κώδικας των Ναβάχο έγινε ακόμη πιο «άσπαστος» στα αυτιά του εχθρού χάρη στην αντικατάσταση λέξεων γιατί η γλώσσα τους δεν είχε στρατιωτικούς όρους.

Αντί της λέξης «ραντάρ» έλεγαν «κουκουβάγια», γιατί βλέπει μακριά, και «πατάτα» αντί για «χειροβομβίδα» επειδή έχουν παρόμοια σχήματα. «Σιδερένιο ψάρι» ήταν το υποβρύχιο και «κολιμπρί» το «μαχητικό αεροσκάφος». «Σιδερένιο καπέλο» ήταν η Γερμανία, «Κόκκινος στρατός» η Ρωσία και «Σχιστό ματί» η Ιαπωνία.

Ως το τέλος του πολέμου είχαν πάνω από 400 λέξεις σε αντικατάσταση στρατιωτικών όρων.

Δείτε εδώτο «λεξικό» των Νάβαχο.

Αλλά ακόμη και έτσι το σύστημα ήταν πολύ πιο γρήγορο από τα τότε συστήματα κρυπτογράφησης. Η μετάφραση των Ναβάχο «έβγαζε» τρεις γραμμές σε 20 δευτερόλεπτα αντί για τα 30 λεπτά που χρειαζόταν μια συσκευή κρυπτογράφησης.

Ο Κίνσελ είχε καταταχθεί στους Πεζοναύτες το 1942, είχε βρεθεί με την μονάδα του, μεταξύ άλλων, στην Ίβο Τζίμα και το Γκουάμ. Ο ίδιος είχε δηλώσει στον Guardian το 2015 ότι για δεκαετίες κανένας δεν γνώριζε ποια ήταν η αποστολή του κατά τη διάρκεια της θητείας του. «Ούτε καν το έθνος Νάβαχο δεν γνώριζε», είχε δηλώσει.

Το απόρρητο πρόγραμμα μόλις το 1968 έγινε γνωστό όταν ο αμερικανικός στρατός αποχαρακτήρισε το σχετικό υλικό, οπότε έγινε γνωστή η συμβολή των Νάβαχο. Σήμερα η 14η Αυγούστου, η ημέρα των Code Talkers είναι πολιτειακή γιορτή στην Αριζόνα από όπου κατάγονταν οι Ινδιάνοι αυτής της φυλής.

Η ιστορία των Νάβαχο μεταφέρθηκε στον κινηματογράφο το 2002 στην ταινία «Windtalkers» με τον Νίκολας Κέιτζ.

Όπως πολλοί Νάβαχο, ο Κίνσελ ήταν δεμένος με τον τόπο όπου γεννήθηκε, το Κόουβ, και την οικογένειά του, όπως είναι η παράδοση της φυλής. Μετά τον πόλεμο εγκαταστάθηκε στην πόλη του και δεν έφυγε ποτέ ξανά.

Πηγή: Πρώτο Θέμα