Τα ανοιχτά ζητήματα του Κυπριακού στο τραπέζι του Εθνικού Συμβουλίου
06:00 - 08 Ιανουαρίου 2024
Το πλήρες φάσμα των ζητημάτων που σχετίζονται με το Κυπριακό αναμένεται να συζητηθούν κατά τη σημερινή συνεδρία του Εθνικού Συμβουλίου. Πρόκειται για την πρώτη σύγκλησή του για το 2024, την οποία τα κόμματα της αντιπολίτευσης ζητούσαν καθ’ όλη τη διάρκεια του Δεκεμβρίου, λόγω των τουρκικών προκλήσεων στη νεκρή ζώνη και του επικείμενου διορισμού της απεσταλμένης του ΓΓ για το Κυπριακό. Η Κυβέρνηση, ωστόσο, θεωρούσε πως αυτός είναι ο κατάλληλος χρόνος για πραγματοποίησή της.
Υπάρχει μία σειρά από ζητήματα που αναμένεται να απασχολήσουν τον διάλογο του Προέδρου της Δημοκρατίας με τους πολιτικούς αρχηγούς. Το πρώτο αφορά τον διορισμό της Μαρία Άνχελα Όλγιν Κουεγιάρ. Αναμένεται να συζητηθούν τα ερωτήματα που υπάρχουν αναφορικά με τους όρους εντολής της και οι εκτιμήσεις ως προς τις επαφές που θα έχει. Η απεσταλμένη του Αντόνιο Γκουτέρες θα διερευνήσει το έδαφος για το ενδεχόμενο επανέναρξης των συνομιλιών για το Κυπριακό. Ωστόσο δεν είναι ξεκάθαρη η μεθοδολογία που θα ακολουθήσει, ο χρόνος που θα διαρκέσει η προσπάθεια, η παραμονή της στην Κύπρο και άλλα στοιχεία.
Αναμένεται ότι τα κόμματα θα καταθέσουν τις δικές τους ιδέες ως προς τον τρόπο που θα μεταφερθούν τα μηνύματα στην Κολομβιανή διπλωμάτη, αλλά κυρίως για τη διαχείριση που πρέπει να γίνει σε ό,τι αφορά την στάση της τ/κ πλευράς, που κάθε άλλο παρά ενθαρρυντική μπορεί να χαρακτηριστεί. Ο ίδιος ο Πρόεδρος αναμένεται, όπως δήλωσε, να παρουσιάσει τα πιθανά σενάρια σε σχέση με το ενδεχόμενο επανέναρξης των συνομιλιών και τις δικές του σκέψεις σε ό,τι αφορά την στρατηγική που θα ακολουθηθεί.
Ενόψει, πάντως, της έλευσης της κ. Όλγιν, ο Νίκος Χριστοδουλίδης ενημέρωσε τα κόμματα πως θα στελεχώσει την ομάδα Κυπριακού του και μάλιστα ζήτησε εισηγήσεις για ονόματα. Κάποιες πολιτικές δυνάμεις του έχουν ήδη προωθήσει τις προτάσεις τους, ενώ φαίνεται πως κάποιες άλλες ήθελαν περαιτέρω διευκρινίσεις. Πάντως, η προαναγγελθείσα πρόθεση είναι η ομάδα να συγκροτηθεί στις αρχές του χρόνου και, ως εκ τούτου, αναμένεται πως αν θα δοθούν εισηγήσεις από τα κόμματα, αυτό θα πρέπει να γίνει σύντομα.
Πέραν των ζητημάτων που αφορούν τη διερεύνηση των συνθηκών για ξεκλείδωμα της διαπραγματευτικής διαδικασίας, επί τάπητος αναμένεται να βρεθούν και οι εκθέσεις που βρίσκονται ενώπιον του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ και έχουν κυκλοφορήσει ήδη προσχέδια. Υπενθυμίζεται ότι ο Ειδικός Αντιπρόσωπος, Κόλιν Στιουαρτ, αναμένεται τις επόμενες ημέρες να προβεί σε ενημέρωση στη Νέα Υόρκη, όπου προτίθεται να συναντήσει και την Μαρία Άνχελα Ολγίν Κουεγιάρ για μια πρώτη συζήτηση. Στο επίκεντρο φέτος, και ιδιαίτερα ενόψει της ανανέωσης της αποστολής της ΟΥΝΦΙΚΥΠ, βρίσκονται οι παραβιάσεις της τουρκικής πλευράς στη νεκρή ζώνη, πλην όμως, όπως άλλωστε μας έχουν συνηθίσει τα Ηνωμένα Έθνη, τηρείται η λογική των ίσων αποστάσεων. Το ίδιο ισχύει και σε ό,τι αφορά το τέλμα στο οποίο έχει περιέλθει το Κυπριακό.
Πάντως, περαιτέρω ενημέρωση αναμένεται να ζητήσουν τα κόμματα από τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας και για την περιβόητη συναντίληψη του Κόλιν Στιούαρτ για την Πύλα, η οποία έχει τιναχθεί στον αέρα από την τουρκική πλευρά. Ταυτόχρονα, το Εθνικό Συμβούλιο αναμένεται να απασχολήσουν οι νέες παραβιάσεις στην νεκρή ζώνη, καθώς στο διάστημα που μεσολάβησε από την τελευταία συνεδρία τοποθετήθηκε και η κάμερα στο «σπίτι της Μαρίας» στην περιοχή Αγίου Δομετίου και σημειώθηκαν ενέργειες της τουρκικής πλευράς και σε άλλες περιοχές όπως η Δερύνεια.
Άγνωστο είναι κατά πόσον οι πολιτικές δυνάμεις θα εκμεταλλευτούν την ευκαιρία για να ζητήσουν ενημέρωση από τον Πρόεδρο και για τις σκέψεις του σε ό,τι αφορά την πραγματοποίηση ανασχηματισμού, που είναι το πρώτο θέμα συζήτησης στην πολιτική ατζέντα τις τελευταίες ημέρες.