Η απουσία γυναικών από τη διεκδίκηση αξιωμάτων και η πρώτη αποτυχία των κομμάτων

Με την εικόνα σιγά σιγά να συμπληρώνεται σε ό,τι αφορά τα πρόσωπα που θα διεκδικήσουν τα ανώτατα αξιώματα της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, πολλή συζήτηση μπορεί να γίνει αναφορικά με το προφίλ τους. Είτε πρόκειται για ανεξάρτητους είτε, στις περισσότερες περιπτώσεις, για κομματικές επιλογές, τα πρόσωπα αυτά μπορούν να αναλυθούν με βάση την πολιτική τους προέλευση, το κοινό που εκπροσωπούν, την ηλικιακή τους ομάδα, τη σχέση τους με την Τοπική Αυτοδιοίκηση και μία σειρά από άλλα χαρακτηριστικά.

Υπάρχει, όμως, ένα δημογραφικό στοιχείο που απουσιάζει από την εξίσωση: Το φύλο. Η μεγάλη πλειοψηφία των υποψηφίων είναι άντρες. Και η διαφορά είναι τόσο έντονη, που οι γυναίκες που διεκδικούν Δημαρχίες και Αντιδημαρχίες (Προεδρία Επαρχιακού Οργανισμού Αυτοδιοίκησης δεν διεκδικεί ούτε και μία) είναι δύσκολο να εντοπιστούν ανάμεσα στη θάλασσα των αντρικών ονομάτων.

Για άλλη μία φορά τα κόμματα απέτυχαν να βάλουν στις προτεραιότητές τους την πολιτική αξιοποίηση των γυναικών. Αν και αναμένεται κάποια τουλάχιστον από αυτά να επιχειρήσουν το 50-50% σε ό,τι αφορά τα ψηφοδέλτια των Ευρωεκλογών που είναι μικρά και πιο ελεγχόμενα, είναι ξεκάθαρο πως στις εκλογές της Τοπικής Αυτοδιοίκησης επέλεξαν να επενδύσουν περισσότερο στην τήρηση ισορροπιών ανάμεσα σε διάφορους άντρες, παρά στην αξιοποίηση γυναικών.

Με εξαίρεση τον Δήμο Πολεμιδιών, όπου η μάχη είναι γυναικεία υπόθεση μεταξύ της Γιωργούλλας Πατέρα και της Μαρίας Σουτζιή, σχεδόν σε όλους τους υπόλοιπους Δήμους είτε δεν υπάρχει καμία γυναίκα ανάμεσα στους διεκδικητές της Δημαρχίας και της Αντιδημαρχίας, είτε υπάρχει μόνο μία.

Αυτή η αποτυχία είναι βεβαίως συστημική και σχετίζεται με την παραδοσιακή προτίμηση των πολιτικών δυνάμεων στους άντρες πολιτικούς και την ενδόμυχη αντίληψή τους ότι η πολιτική είναι ανδρικός χώρος. Μετά από χρόνια παραγκωνισμού των γυναικών, ακόμη και σήμερα που τα κόμματα αναγνωρίζουν το ζήτημα και κάνουν βήματα προς διόρθωση της ξεκάθαρης ανισορροπίας που επικρατεί, συνεχίζουν να διαθέτουν ελάχιστους ή καθόλου μηχανισμούς που θα βοηθήσουν στην περαιτέρω προώθηση των γυναικών στελεχών τους, ώστε να μπορούν να διεκδικήσουν αξιώματα με αξιώσεις. Διότι το ζήτημα δεν είναι απλώς οι γυναίκες να βρίσκονται στα ψηφοδέλτια αλλά να ξεκινούν από την ίδια αφετηρία με τους άντρες υποψηφίους την κούρσα. Εάν βρίσκονται δέκα βήματα πίσω, επειδή οι άντρες συνυποψήφιοι τους είναι πολύ πιο προβεβλημένοι από το κόμμα για παράδειγμα, τότε έχουν να διανύσουν πολύ μεγαλύτερη απόσταση μέχρι το νήμα. Και αυτό το πλεονέκτημα που τα ίδια τα κόμματα δημιουργούν συχνά για τους άντρες υποψηφίους, αποτελεί αποτρεπτικό παράγοντα για τις γυναίκες που θα ήθελαν να πολιτευτούν.

Αν και τα τελευταία χρόνια φαίνεται να υπάρχει πολύ μεγαλύτερη κατανόηση ότι αυτός ο έμμεσος αποκλεισμός των γυναικών από τις διαδικασίες λήψεως αποφάσεων αποτελεί πλήγμα για τη Δημοκρατία και γίνονται κάποιες κινήσεις, οι αλλαγές συμβαίνουν αργά και δεν είναι σε θέση να καλύψουν αποτελεσματικά το γυναικείο κενό στα ψηφοδέλτια, όπως φαίνεται για άλλη μία φορά. Παρόλο που αναμένεται να είναι πιο ευρεία η γυναικεία συμμετοχή όταν παρουσιαστεί το σύνολο των υποψηφίων για τα Δημοτικά Συμβούλια και τις Σχολικές Εφορείες, θεωρείται σίγουρο πως ούτε και σε αυτά τα αξιώματα, που βρίσκονται χαμηλότερα στην πυραμίδα της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, θα υπάρχουν αριθμοί που θα δημιουργούν εικόνα ισότητας.

Όσο οι γυναίκες απουσιάζουν από τα συλλογικά όργανα των κομμάτων ή βρίσκονται εκεί μόνο στον βαθμό που καλύπτεται η ποσόστωση, θα απουσιάζουν και από τα ψηφοδέλτιά τους. Όσο οι γυναίκες δεν προωθούνται από τις πολιτικές δυνάμεις στην καθημερινότητα, τόσο πιο δύσκολο θα είναι να προωθούνται κατά τη διάρκεια προεκλογικών περιόδων. Και όσο το θέμα δεν συζητείται σοβαρά και δεν ενδιαφέρει πραγματικά τα -σε μεγάλο βαθμό ανδροκρατούμενα κόμματα- να βρουν λύσεις, η αλλαγή θα είναι μικρή και ανεπαίσθητη και η μεγάλη εικόνα θα είναι γεμάτη με αντρικά ονόματα.

Είναι ευθύνη των κομμάτων να μην αδιαφορούν και να μην παραγκωνίζουν. Να ιεραρχούν το ζήτημα της ισότητας ψηλά, εάν αναζητούν περισσότερη Δημοκρατία και μεγαλύτερη συμπερίληψη. Και μόνο και μόνο από τις λίστες με τα ονόματα, μήνες ολόκληρους πριν στηθούν οι κάλπες, όλα τους κατέγραψαν ήδη την πρώτη τους εκλογική αποτυχία.