Μικροκινητικότητα: Η Κύπρος ενώπιον μεγάλων αλλαγών στη μετακίνηση και την κυκλοφορία

Το τελευταίο διάστημα, με αφορμή τη συζήτηση για τη χρήση των ηλεκτρικών scooters επανήλθε στη δημόσια σφαίρα το θέμα του κυκλοφοριακού και της μικροκινητικότητας. Πρόκειται για μια τάση που κερδίζει συνεχώς έδαφος, κυρίως στις μεγάλες ευρωπαϊκές πόλεις, ενώ φαίνεται ότι πλέον άρχισε να καθιερώνεται και στο νησί μας.

Είναι γεγονός ότι το κυκλοφοριακό αποτελεί σημαντικό ζήτημα, το οποίο επηρεάζει το σύνολο σχεδόν του πληθυσμού ανά το παγκύπριο. Το πρόβλημα είναι ιδιαίτερα αισθητό στον Δήμο μας, για λόγους που ανέλυσα σε προηγούμενες παρεμβάσεις μου, ενώ οι συνέπειές του είναι πολυεπίπεδες και εκτείνονται από τον περιβαλλοντικό μέχρι τον ανθρώπινο-ψυχολογικό τομέα. Βάσει της πεποίθησης αυτής, είχα εκφράσει και στο παρελθόν την άποψη ότι θα έπρεπε η πολιτεία να θέσει το συγκεκριμένο ζήτημα στις άμεσες προτεραιότητές της, αφήνοντάς το εκτός γραφειοκρατικού πλαισίου.

Πλέον έχει δημιουργηθεί μια νέα κατάσταση εξαιτίας της γρήγορης και έντονης υιοθέτησης της μικροκινητικότητας και ειδικά της μετακίνησης με τα scooters. Πρόκειται για φαινόμενο που παρατηρείται σε πολλές μεγάλες πόλεις παγκοσμίως, το οποίο επιφέρει μια σειρά από ευεργετικά αποτελέσματα που αφορούν στο περιβάλλον, στο κυκλοφοριακό πρόβλημα, στην εύκολη μετακίνηση και στάθμευση, και, εν τέλει, στην ποιότητα ζωής του κοινού. Οι δυνατότητες που παρέχει η τεχνολογία (ιδίως μέσω της χρήσης των έξυπνων κινητών) λειτουργούν ενισχυτικά ως προς την εξέλιξη αυτή, καλύπτοντας τις ανάγκες και παρέχοντας λύσεις σε προβλήματα που δημιουργήθηκαν τις προηγούμενες δεκαετίες στα μεγάλα αστικά κέντρα.

Εντούτοις, όπως όλα τα φαινόμενα, έτσι και η στροφή στη μικροκινητικότητα απαιτεί προεργασία σε διάφορα επίπεδα. Κυρίως σε υποδομές εκ μέρους του κράτους και των τοπικών Αρχών, αλλά και σε καλλιέργεια ανάλογης κουλτούρας εκ μέρους του κοινού. Η άκριτη εισαγωγή τάσεων, χωρίς να προηγηθούν οι σχετικές διεργασίες, μπορεί να οδηγήσει τελικά σε μεγαλύτερα προβλήματα. Ενδεικτικά αναφέρω την ανάγκη εναρμόνισης με το νομοθετικό πλαίσιο και τον κώδικα οδικής κυκλοφορίας. Περαιτέρω, προκειμένου να επενδύσουμε στη μικροκινητικότητα (αναγνωρίζοντας το οφέλη που προσφέρει), θα πρέπει να επιχειρηθεί η στοχευμένη δημιουργία και αξιοποίηση υποδομών, ώστε να καταστεί στη συνείδηση του κόσμου μια συμφέρουσα επιλογή. Για παράδειγμα, δεν νοείται προώθηση αυτής της λύσης χωρίς προηγούμενη διαμόρφωση κατάλληλων χώρων στάθμευσης, οι οποίοι θα συνδέονται με τα μέσα μαζικής μεταφοράς και με κεντρικά σημεία των πόλεων.

Στην παρούσα φάση, για αντιμετώπιση των προβλημάτων που προκύπτουν από τη χρήση των scooters προχωρήσαμε πρόσφατα σε συμφωνία για οριοθέτηση των σημείων αφετηρίας ενοικίασής τους. Επιπλέον, στις υπεύθυνες εταιρείες κοινοποιήθηκαν τα εξής αιτήματα:

• Ενίσχυση των περιπολιών εκ μέρους των εταιρειών, με σκοπό την περισυλλογή και συντήρηση των scooters που βρίσκονται στο οδικό δίκτυο.
• Αυστηρή παρατήρηση προς τους χρήστες των εν λόγω μέσων, ώστε να είναι προσεκτικοί στο πού και πώς τα αποθέτουν, με στόχο να μην παρακωλύεται η πρόσβαση και κυκλοφορία στους χώρους πεζοδρομίων, αλλά και να τηρείται ο κώδικας οδικής κυκλοφορίας.
• Διασαφήνιση της θέσης ότι, σε περίπτωση που δεν τηρηθούν τα πιο πάνω, οι Δήμοι θα προχωρούν σε κατάσχεση των scooters στις περιπτώσεις που εμποδίζουν την απρόσκοπτη κυκλοφορία στις οδούς και τα πεζοδρόμιο, επιβάλλοντας σχετικό πρόστιμο.

Σε κάθε περίπτωση, παρά τα προβλήματα που παρατηρούνται, φαίνεται ότι βρισκόμαστε ενώπιον μιας μεγάλης αλλαγής στη μορφή μετακίνησης και κυκλοφορίας. Πρέπει, όμως, να έχουμε κατά νου ότι, ενώ η μικροκινητικότητα μπορεί να προσφέρει πολλές λύσεις στις σύγχρονες κοινωνίες, απαιτείται εντατική και πολύπλευρη (προ)εργασία εκ μέρους της πολιτείας και των τοπικών Αρχών σε συνεργασία με τους ιδιώτες επιχειρηματίες. Πρωτίστως, όμως, απαιτείται βούληση εκ μέρους της κοινωνίας για συμμόρφωση με τους κανόνες οδικής κυκλοφορίας, για ασφαλή μετακίνησης, για σεβασμό στον συνάνθρωπο και στο περιβάλλον.

Ανδρέας Β. Παπαχαραλάμπους, Δήμαρχος Στροβόλου