Οι προσθέσεις του Υφ. Πολιτισμού μετά τα μέτρα για στήριξη των θεάτρων και οι αντιδράσεις των φορέων

Συνεχίζει τις διαβουλεύσεις με θεατρικούς φορείς το Υφυπουργείο Πολιτισμού, αναφορικά με το σχέδιο ΘΥΜΕΛΗ και εντός των επόμενων ημερών θα πραγματοποιήσει συναντήσεις τόσο με συντεχνίες, όσο και με εκπροσώπους κομμάτων, σε μια προσπάθεια να καταλήξει στις πρόνοιες που θα ικανοποιούν στο μέγιστο βαθμό τις ανάγκες των θεατρικών φορέων. Το Υφυπουργείο κατανοεί πλήρως την ανάγκη για περισσότερη υποστήριξη όλων των τομέων που αφορούν στον πολιτισμό και κυρίως του χώρου του θεάτρου, ενώ πρόθεση του είναι με τα υπάρχοντα μέσα και τους πόρους που διαθέτει, να υποστηρίξει όσο το δυνατόν περισσότερες θεατρικές παραγωγές, από όσο το δυνατόν περισσότερους φορείς.

Την ίδια ώρα, σε μια προσπάθεια να βρεθεί κοινή συνισταμένη, το Υφυπουργείο Πολιτισμού ανακοίνωσε δύο μέτρα, με στόχο παροχή των μέσων τόσο για την υλοποίηση όσο το δυνατόν περισσότερων θεατρικών παραγωγών για το Α’ εξάμηνο 2024, όσο και τη στήριξη των θεάτρων που διατηρούν τη δική τους στέγη.

Το πρώτο μέτρο αφορά το Σχέδιο ΘΥΜΕΛΗ 2024-Α΄ εξάμηνο όπου το Υφυπουργείο, στο πλαίσιο των δημοσιονομικών δυνατοτήτων και νενομισμένων διαδικασιών, θα δώσει επιπλέον ποσό ύψους 170.000 ευρώ, το οποίο θα δοθεί σε όλες τις θεατρικές παραγωγές που εγκρίθηκαν για επιχορήγηση. Το σκεπτικό είναι όπως αυτό το ποσό μοιραστεί αναλογικά, ώστε να μην επηρεαστεί η φιλοσοφία του Σχεδίου, η οποία στοχεύει στην ανάπτυξη και την προαγωγή των θεατρικών παραγωγών.

Η δεύτερη απόφαση του Υφυπουργείου αφορά το Σχέδιο Λειτουργικών Εξόδων, το οποίο αυξάνεται από 20.000 ευρώ σε 40.000 και καλύπτει 80% των επιλέξιμων δαπανών, αντί 60% που κάλυπτε το προηγούμενο σχέδιο. Συγκεκριμένα, θέατρα τα οποία έχουν τη δική τους στέγη, μπορούν να αιτηθούν για να λάβουν μέχρι και ποσό επιχορήγησης 40.000 ευρώ, με αύξηση των κατηγοριών των επιλέξιμων δαπανών. Το κάθε θέατρο θα μπορεί να υποβάλει τις εισηγήσεις του στο Υφυπουργείο Πολιτισμού, για αξιολόγηση στη βάση των αναγκών του. Το Υφυπουργείο Πολιτισμού, τονίζει πως το κάθε θέατρο πρέπει να έρθει με συγκεκριμένες προτάσεις και να αξιολογηθούν οι ανάγκες του.

Το τελικό κείμενο του Σχεδίου θα κατατεθεί εντός Φεβρουαρίου σε δημόσια διαβούλευση, για εις βάθος συζήτηση των θεμάτων και σημείων που χρήζουν βελτίωσης. Στόχος του Υφυπουργείου είναι η προκήρυξη του αναθεωρημένου σχεδίου για το Β΄ εξάμηνο να γίνει μέχρι το τέλος Μαρτίου, ώστε οι φορείς να έχουν αρκετό χρόνο να προετοιμάσουν τις προτάσεις τους.

Επιπρόσθετα, το Υφυπουργείο Πολιτισμού εκφράζει την πρόθεση του να εργαστεί μαζί με όλους τους φορείς, για την περαιτέρω αναβάθμιση του Σχεδίου, πάντοτε στα πλαίσια των δημοσιονομικών του δυνατοτήτων και των νενομισμένων διαδικασιών.

Αναμφίβολα, είναι μια μεγάλη πρόκληση, καθότι οι φορείς του θέατρου είναι πολλοί, οι ανάγκες μεγάλες, και ο προϋπολογισμός συγκεριμένος. Στο παρελθόν μέσω του Σχεδίου, λάμβαναν χορηγίες μόνο τα μεγάλα θέατρα, ενώ σήμερα από τη δεξαμενή παίρνουν περισσότερες ομάδες. Η πίτα δεν είναι αρκετή για όλους, ωστόσο πρέπει να κοπεί αξιοκρατικά, με διαφανείς διαδικασίες που να ενθαρρύνουν τις συνέργειες, την έρευνα στην παραγωγή θεατρικών έργων και τις ποιοτικές παραγωγές.

Σε ό,τι αφορά στο Σχέδιο ΘΥΜΕΛΗ του Α εξαμήνου του 2024, θα διατεθούν για τη χρηματοδότηση επαγγελματικών θεατρικών παραγωγών γύρω στις 654.000 ευρώ, σε σύγκριση με €570.000 που διατέθηκαν την αντίστοιχη περίοδο του 2023. Επιπλέον, αντίστοιχο ποσό θα διατεθεί με διαδικασία αξιολόγησης και στο Β εξάμηνο του 2024, διοχετεύοντας εντός του έτους 2024 το συνολικό ποσό 1.300.000 ευρώ στο κυπριακό θέατρο για μερικές χρηματοδοτήσεις παραστάσεων.

Σημειώνεται πως, το Σχέδιο ΘΥΜΕΛΗ προσφέρει μόνο μερική στήριξη της παραγωγής θεατρικών παραστάσεων και όχι την εξ΄ ολοκλήρου χρηματοδότηση των παραγωγών. Το Σχέδιο ΘΥΜΕΛΗ είναι ένα από τα σημαντικότερα Σχέδια, καθώς στηρίζει τον τομέα του θεάτρου, καλλιεργεί και διαδίδει τη θεατρική τέχνη.

«Αυτό το ''παίρνω από τον έναν για να δώσω στον άλλο'' είναι εγκληματικό»

«Βρισκόμαστε σε διαπραγματεύσεις, διαβουλεύσεις και συζητήσεις. Κάναμε μια συζήτηση και αναμένουμε γραπτώς την τελική τους πρόταση, οικονομική πρόταση που θα λειτουργήσει ως μια έμμεση οικονομική στήριξη, ώστε να καταστεί δυνατή η υλοποίηση των παραγωγών για το πρώτο εξάμηνο. Εάν η πρόταση που μας κάνει το Υφυπουργείο επιτρέπει την υλοποίηση των παραγωγών, τότε θα προχωρήσουμε, με βασικό λόγο να μη μείνουν οι καλλιτέχνες και οι εργαζόμενοι στις παραγωγές αυτές άνεργοι», ανέφερε στον REPORTER η εκπρόσωπος της Ομοσπονδίας Θεατρικών Φορέων Κύπρου, Μαριάννα Καυκαρίδου, πριν τις ανακοίνωσες των δύο μέτρων από το Υφυπουργείο Πολιτισμού.

Επίσης υπέδειξε ότι, «πρέπει να κάτσουμε στο τραπέζι και να γίνει ουσιαστικός και εποικοδομητικός διάλογος, ώστε να βρεθεί ένα Σχέδιο που να μας ενισχύει και όχι να μας συρρικνώνει και να μας οδηγεί, ουσιαστικά, σε κλείσιμο. Εμείς εξακολουθούμε να λέμε ότι το συγκεκριμένο Σχέδιο, δεν καλύπτει τις ανάγκες των παραδοσιακών φορέων. Δεν έχει καμιά σχέση με τον λόγο, τον στόχο και τον σκοπό που δημιουργήθηκαν αυτά τα θέατρα, τα οποία δημιουργήθηκαν με την ενίσχυση του κράτους για να έχουν συνεχή λειτουργεία και να εργοδοοτούν κόσμο, παράλληλα με την καλλιτεχνική τους δημιουργία και προσφορά. Το Υφυπουργείο πρέπει να αναγνωρίσει πως οι συνθήκες, κάτω από τις οποίες δουλεύουμε και δημιουργούμε, είναι διαφορετικές από των άλλων φορέων. Πρέπει να στηριχθούμε οικονομικά ώστε να μην εμποδίζεται η συνεχής μας λειτουργεία και παραγωγή».

Σε ερώτηση εάν ως Ομοσπονδία βλέπει με θετικό μάτι την πρόθεση του Υφυπουργείου Πολιτισμού στις συναντήσεις που πραγματοποιήθηκαν, είπε πως, το Υφυπουργείο επιμένει ότι με κάποιες διαφοροποιήσεις το συγκεκριμένο σχέδιο θα μπορέσει να διορθώσει σε μεγάλο βαθμό τα πράγματα. «Δεν μπορούμε να στηριχθούμε σε ένα σχέδιο, το οποίο θα λειτουργεί σε δύο φάσεις και υπάρχει η περίπτωση να μην επιχορηγηθεί η εφαρμογή. Άρα το θέατρο για ένα διάστημα κάποιο μηνών, μπορεί να μην έχει παραγωγή. Δεν συντηρούμε τα κτήρια, δεν έχουμε τις κτηριακές οικοδομές που έχουμε στήσει για να ενοικιάζομε μόνο τα θέατρα μας και να κάνουμε δράσεις, οι οποίες δεν έχουν σχέση με τις παραστάσεις. Υπάρχουμε για να παράγουμε έργο όλο τον χρόνο».

Στη συνέχεια η κα Καυκαρίδου ανέφερε πως, «λυπάμαι που το Υφυπουργείο Πολιτισμού αμφισβητεί την ποιότητα των παραστάσεων μας. Υπάρχουν οι Επιτροπές, περνάμε από αξιολογήσεις. Να αξιολογούν τις παραστάσεις μας και το δικό μας αποτέλεσμα και όχι την πρόταση μας. Σημασία έχει ότι δεν έπρεπε να είχαμε φθάσει σε αυτό το σημείο. Είναι κρίμα που το Υφυπουργείο δεν άκουσε από την αρχή τις ανησυχίες μας και όλα όσα υποδείξαμε για την καταστροφικότατα του θέατρου και φθάσαμε σε αυτά τα αποτελέσματα. Ζητούμε ανοιχτά αυτιά και να ακούνε και εμάς, γιατί δεν είμαστε τυχαία στον χώρο. Ξέρουμε τη λειτουργεία του θέατρου, τα προβλήματα και το τι χρειάζεται από τη ρίζα του. Είμαστε εκεί και παλεύουμε, δίνουμε τη ζωή μας. Δουλεύουμε επτά μέρες την εβδομάδα, δώδεκα μήνες τον χρόνο. Δεν μπορεί να ακυρώνεται μέσα σε μια στιγμή για τους λόγους που το Υφυπουργείο θεωρεί ότι θα γίνουν καλύτερα τα πράγματα. Βεβαίως να γίνουν καλύτερα, βεβαίως να ενισχυθούν και οι άνθρωποι που θέλουν να παράγουν τέχνη, αλλά αυτό το ''παίρνω από τον έναν για να δώσω στον άλλο'', είναι εγκληματικό. Υπάρχουμε εκεί για κάποιο λόγο, μας θέλει ο κόσμος μας, μας θέλουν οι θεατές μας. Εμείς έχουμε ρεπερτόριο που δεν καλύπτει μόνο μια μερίδα θεατών, καλύπτει όλους τους θεατές. Όλους τους ανθρώπους που θέλουν να παρακολουθήσουν θέατρο και όλα τα είδη θεάτρου».

Χαιρετίζει τη στάση του Υφυπουργείου Πολιτισμού η Συλλογικότητα

Από την πλευρά του ο εκπρόσωπος της Συλλογικότητας, Πάρης Ερωτοκρίτου, ανέφερε πως στον REPORTER πως η Συλλογικότητα χαιρετίζει την πρόθεση και τις αποφάσεις του Υφυπουργείου Πολιτισμού για αλλαγή στο Σχέδιο ΘΥΜΕΛΗ, ωστόσο υπέδειξε πως υπάρχουν κάποια θέματα, τα οποία χρίζουν βελτίωσης.

Όπως δήλωσε, «κάναμε μια συνάντηση με την υφυπουργό αλλά και με τους λειτουργούς του σχεδίου. Ενημερωθήκαμε και ακούσανε για κάποια θέματα που χρίζουν βελτίωσης και κάποια τεχνικά θέματα. Ακούσαμε και εμείς τη θέση του Υφυπουργείου Πολιτισμού. Εγώ πιστεύω ότι είναι σωστή η πρόθεση να αλλάξει το ΘΥΜΕΛΗ έτσι όπως αλλάζει, γιατί αλλάζουν και τα θεατρικά δεδομένα στην Κύπρο. Από θέμα πρόθεσης έγινε μια μεγάλη αλλαγή, μια τομή. Χρειάζεται μια συγκροτημένη πολιτική για το Θέατρο στην Κύπρο, ούτως ώστε βάση εκείνης της πολιτικής να βελτιωθεί το σχέδιο ή ακόμη να αλλάξει και άλλο».

Στη συνέχεια ο κ. Ερωτοκρίτου πρόσθεσε πως, «προσωπικά εγώ αλλά και η Συλλογικότητα χαιρετίζουμε το βήμα που έκανε το Υφυπουργείο, θεωρώ ότι ακούει τόσο εμάς, όσο και τους άλλους φορείς. Έκανε κάποιες βελτιωτικές κινήσεις, τα πράγματα για εμάς δένουν στην ορθή κατεύθυνση. Βέβαια πάντα, υπάρχουν αρκετά σημεία που χρειάζονται βελτίωση. Σκέψη, διαβούλευση για να πάει μπροστά το Θέατρο στην Κύπρο».

Ο κ. Ερωτοκρίτου υπέδειξε παράλληλα ότι το σχέδιο ΘΥΜΕΛΗ είναι πρόγραμμα θεατρικής ανάπτυξης και χρηματοδότησης και πως δεν είναι μόνο τα χρήματα. «Γίνεται συζήτηση περί πληρωμών και χρημάτων. Είναι σημαντικά για να κάνεις θέατρο εννοείται, όπως όλες τις τέχνες αλλά το ΘΥΜΕΛΗ πρέπει να είναι κομμάτι της πολιτικής για το θέατρο και όχι η πολιτική για το θέατρο. Εγώ θεωρώ άκρως θετικό το βήμα που έγινε από το Υφυπουργείο και χρειάστηκε και ιδιαίτερη τόλμη για να γίνει το βήμα. Πιστεύω ότι στις επόμενες διαβουλεύσεις για το δεύτερο εξάμηνο, θα ξεκινήσει μια πιο συγκρατημένη προσπάθεια από το Υφυπουργείο αλλά και από όλους τους φορείς. Πρέπει να συνεισφέρουμε και εμείς για να γίνει ένα σχέδιο, το οποίο θα βοηθήσει τη θεατρική δημιουργία της χώρας, βάση της εποχής που ζούμε αλλά και των επαγγελματιών που δουλεύουν στο θέατρο, ανεξαρτήτως του είδους θέατρου ή τέχνης που κάνουν».

Για τις εισηγήσεις του Υφυπουργείου ανέφερε πως, «είναι κάτι θετικό, γιατί βρίσκονται πόροι για μια μικρή αύξηση. Έτσι πολλές παραγωγές μπορούν να πραγματοποιηθούν. Οι άνθρωποι που δουλεύουν στις παραγωγές θα πληρώνονται τουλάχιστον αξιοπρεπώς. Είναι σημαντικό να γίνει διαχωρισμός του Σχεδίου ΘΥΜΕΛΗ, γιατί δεν είναι πρόγραμμα στήριξης μιας μη κερδοσκοπικής εταιρείας ή ενός θεάτρου, το ΘΥΜΕΛΗ είναι πρόγραμμα θεατρικής ανάπτυξης για παραγωγές. Άλλο το κτήριο, άλλο μια επιχείρηση θεατρική και άλλο η παραγωγή. Άρα τώρα το Υφυπουργείο έρχεται και το διαχωρίζει αυτό. Δίνεται ένα κονδύλι για να στηριχθούν τα λειτουργικά έξοδα των θεάτρων. Άρα το ΘΥΜΕΛΗ μένει αμιγώς για θεατρικές παραγωγές, οι οποίες μπορεί είτε να γίνονται σε θέατρα, είτε σε άλλους χώρους».

Καταλήγοντας ο κ. Ερωτοκρίτου σημείωσε πως, το Υφυπουργείο Πολιτισμού είναι διατεθειμένο να ακούσει τους θεατρικούς φορείς και πως υπάρχει ένας ανοιχτός δίαυλο επικοινωνίας.

«Η υφυπουργός ακούει δεν είναι απορριπτική. Αυτό είναι καλό γιατί υπάρχει επικοινωνία, για να μη χωριστεί το θέατρο σε δύο στρατόπεδα. Γενικά για τα πρόγραμμα επιχορηγήσεων ακόμη όταν ήταν και κάτω από τον ΘΟΚ, πριν ενάμισι χρόνο, πάντα υπήρχαν αντιδράσεις. Δεν θυμάμαι ποτέ να βγει ένα σχέδιο και να μην υπάρχουν αντιδράσεις. Αρκετά από τα πράγματα που λέγονται τώρα, υπήρχαν πάντοτε. Στο Υφυπουργείο, η δική τους πρόθεση είναι ότι πρέπει να εναρμονιστούμε με ένα άλλο τρόπο δημιουργίας θεάτρου πλέον και να πάμε ένα βήμα πιο μπροστά. Όταν γίνονται έτσι τομές, είναι φυσικό να υπάρχουν αντιδράσεις, το αφύσικο θα ήταν να μην εισακούονται οι αντιδράσεις και να μη γίνονται διαβουλεύσεις. Αλλά νομίζω το Υφυπουργείο είναι ανοιχτό και ακούει και πρέπει συλλογικά η κοινότητα του θεάτρου μαζί με την πολιτική ηγεσία να συμπράξουν κάπως, για να πάρουμε το θέατρο αν μπορούμε και όσο μπορούμε λίγο πιο μπροστά στη χώρα μας. Αυτός είναι ο στόχος».

Συνεπώς, μετά την ανακοίνωση των μέτρων από το Υφυπουργείο Πολιτισμού αναμένεται να υπάρξουν εκ νέου αντιδράσεις από τους θεατρικούς φορείς, για την πρώτη ανάγνωση των δύο μέτρων.