Τα περσινά ξινά σταφύλια για τη βία στα γήπεδα, η παταγώδης αποτυχία και η νέα ευκαιρία Χαρτσιώτη και ΚΟΑ

Τον περασμένο Δεκέμβριο η τέως υπουργός Δικαιοσύνης, Άννα Κουκκίδη Προκοπίου, ανακοίνωσε μετά τη συνεδρίαση του Υπουργικού Συμβουλίου στις 20 Δεκεμβρίου τα μέτρα που αποφασίστηκαν για την πάταξη της βίας στα γήπεδα. Τα εν λόγω μέτρα, δεν ήταν κάτι καινούριο. Ήταν το ίδιο ξαναζεσταμένο φαγητό που η ίδια είχε σερβίρει τον περασμένο Μάρτιο, μετά τα σοβαρά επεισόδια στο Τάσος Παπαδόπουλος, όπου η Αστυνομία ενώ είχε πληροφορίες για τις προθέσεις οπαδών, δεν έλαβε τα απαραίτητα μέτρα.

Από τον Μάρτιο όταν η νέα Κυβέρνηση είχε εξαγγείλει τα μέτρα μέχρι και σήμερα, το ποδοσφαιρικό πρωτάθλημα διεξάγεται κανονικά. Και μπορεί -ευτυχώς- να απουσιάζουν τα σοβαρά επεισόδια οπαδικής βίας, αν και είδαμε εικόνες ντροπής εκτός γηπέδων, ωστόσο όσοι τολμούν να πηγαίνουν στα γήπεδα, γνωρίζουν ότι από τύχη κάθε εβδομάδα αποφεύγονται τα χειρότερα.

Οι πρώτοι που το λένε αυτό είναι οι ίδιοι οι αθλητές, ο Σύνδεσμος των οποίων, έχει βγει μπροστά και θέτει μια σειρά από σοβαρά ζητήματα που προκύπτουν. Έχει γίνει πλέον επαναλαμβανόμενο το φαινόμενο, κροτίδες υψηλής ισχύος και φωτοβολίδες να πέφτουν σε απόσταση αναπνοής από ποδοσφαιριστές. Για αυτό ο ΠΑΣΠ, μεταξύ άλλων ζήτησε έκτακτη συνάντηση με τον νέο υπουργό Δικαιοσύνης, Μάριο Χαρτσιώτη και τον Αρχηγό Αστυνομίας.

Τον περασμένο Δεκέμβριο, όταν η υπουργός Δικαιοσύνης Άννα Προκοπίου ανακοίνωνε το νέο πακέτο μέτρων, που μέσες άκρες περιλαμβάνει τη δυνατότητα για διενέργεια αλκοτέστ και ναρκοτέστ προτού εισέλθουν στους αγωνιστικούς χώρους οι φίλαθλοι, την υποχρεωτική λειτουργία κλειστών κυκλωμάτων παρακολούθησης σε όλους τους αθλητικούς χώρους, την εντατικοποίηση των ελέγχων, τον εντοπισμό και κατάσχεση παράνομων και επικίνδυνων αντικειμένων, και την αύξηση των ποινών αποκλεισμού από τα γήπεδα μέχρι και τα δέκα έτη, ζήτησε περίοδο χάριτος ενός χρόνου, δηλαδή μέχρι τον Δεκέμβριο του 2024.

Προκύπτουν όμως ερωτήματα, όχι για την περίοδο χάριτος που ζητήθηκε, αλλά για την αδυναμία της Αστυνομίας σήμερα να εφαρμόσει τον Νόμο. Διότι, είναι κατανοητό πως χρειάζεται χρόνος για να τοποθετηθούν κάμερες στα γήπεδα, δεν είναι όμως κατανοητό, ότι η υπουργός νιώθει την ανάγκη να δηλώσει ότι θα εντατικοποιηθούν οι έλεγχοι.

Όσοι πηγαίνουν στα γήπεδα - και δεν είναι λίγοι, αλλά δεκάδες χιλιάδες - γνωρίζουν πολύ καλά τι γίνεται. Σε πρόσφατο αγώνα, η Αστυνομία είχε δημιουργήσει τρεις ζώνες ελέγχου. Τρεις ζώνες που έλεγχε τους οπαδούς συγκεκριμένης ομάδας για να μην περάσουν στα γήπεδα επικίνδυνα αντικείμενα. Το αποτέλεσμα ήταν κατά την έναρξη του αγώνα οι συγκεκριμένοι οπαδοί να ανάψουν περίπου 70 πυρσούς, πολλοί εκ των οποίων κατέληξαν εντός του αγωνιστικού χώρου.

Ο Νόμος που λέει ότι απαγορεύεται η μεταφορά πυρσών, καπνογόνων και κροτίδων στους αθλητικούς χώρους υπάρχει. Προβλέπει μάλιστα τις διαδικασίες ελέγχου των οπαδών, όχι μόνο από τα μέλη της ομάδας ασφαλείας των γηπέδων. Διερωτάται λοιπόν κανείς, τι περιμένουμε να γίνει μετά την περίοδο χάριτος, σε ένα χρόνο, που θα είναι διαφορετικό από αυτό που συμβαίνει σήμερα.

Και τίθεται βεβαίως και ένα άλλο ζήτημα. Αναμφίβολα η προσπάθεια για να τοποθετηθούν κάμερες σε όλα τα γήπεδα και σε όλους τους αθλητικούς χώρους, είναι προς την ορθή κατεύθυνση. Το ερώτημα είναι αν στο πιο σύγχρονο γήπεδο, που είναι το Αλφαμέγα στη Λεμεσό, οι οπαδοί πετούν καπνογόνα και κροτίδες, με τη μεγαλύτερη ευκολία, χωρίς να εντοπίζονται ποτέ, αφού φροντίζουν να αποκρύβουν τα χαρακτηριστικά τους με κουκούλες, σε τι θα ωφελήσει.

Αν δηλαδή το εκ του αποτελέσματος αποτυχημένο μέτρο της κάρτας φιλάθλου, όπου δεκάδες, ίσως και εκατοντάδες οπαδοί κάθε εβδομάδα, μπαίνουν με την ίδια ή με πλαστή ή ακόμα και χωρίς κάρτα στις κερκίδες, δεν αλλάξει, πώς αναμένουν οι αρμόδιοι ότι θα βοηθήσουν οι κάμερες; Αποτελεί άλλωστε κοινή παραδοχή, πως οι σπασμένες και θολές φωτογραφίες κουκουλοφόρων που δεν διακρίνεις ούτε καν τα μάτια τους, ελάχιστα προσφέρουν, όταν δημοσιεύονται από την Αστυνομία.

Και αυτά δεν αποτελούν αυθαίρετα συμπεράσματα, αλλά είναι γεγονότα που φτάνουν συχνά και ενώπιον Δικαστηρίου. Το γεγονός δηλαδή ότι οπαδοί μπαίνουν χωρίς κάρτα φιλάθλου στο γήπεδο, έχει αποδειχθεί και η Αστυνομία το ξέρει πολύ καλά, αφού ακόμα και πρόσωπα που συνέλαβε ή έτυχε να ελέγξει μετά τον ποδοσφαιρικό αγώνα, είτε δεν ήταν κάτοχοι κάρτας φιλάθλου, είτε αυτή δεν χτυπήθηκε και δεν συσχετιζόταν με κανένα εισιτήριο που κόπηκε.

Στη διαχρονική προσπάθεια της πολιτείας για να περιορίσει τη βία στους αθλητικούς χώρους παρουσιάζεται πάντα το ίδιο μοτίβο. Βασικοί εμπλεκόμενοι είναι πάντα η Αστυνομία, ο Κυπριακός Οργανισμός Αθλητισμού, σε κάποιες περιπτώσεις η Κυπριακή Ομοσπονδία Ποδοσφαίρου, από κοντά και κάποιες αρχές, όπως η Αρχή Αδειοδότησης Σταδίων, η Βουλή και λοιποί πολιτειακοί αξιωματούχοι. Οι μεγάλοι απόντες από τη συζήτηση είναι πάντα οι ίδιοι οι οπαδοί.

Όλοι οι παραπάνω κάνουν συσκέψεις και παρασυσκέψεις, χωρίς ποτέ να υπολογίζουν τις απόψεις αυτών που κατηγορούνται ως εκκολαπτήρια της βίας. Το βασικό επιχείρημα των εκάστοτε κυβερνώντων είναι πως δεν μπορούν να καταστεί το κράτος συνομιλητής με αυτούς που δημιουργούν τη βία. Αυτό το επιχείρημα όμως, έρχεται σε σύγκρουση με το γεγονός ότι η τέως υπουργός Δικαιοσύνης και ο Αρχηγός Αστυνομίας, συναντήθηκαν με τον Σύρο που απειλούσε στην Πάφο πως θα την γυρίσει ανάποδα και εναντίον του εκκρεμούσαν εντάλματα σύλληψης.

Από την άλλη, όσοι γνωρίζουν πράγματα και καταστάσεις, ξέρουν ότι στους Συνδέσμους Φιλάθλων δραστηριοποιούνται εκατοντάδες νέοι. Οι εξέδρες των οργανωμένων, είναι οι πιο ασφυκτικά γεμάτες, είτε πρόκειται για τη Νότια του ΓΣΠ και τους Πορτοκαλί, είτε το πέταλο του Αντώνης Παπαδόπουλος και τους Μαχητές, είτε το νότιο πέταλο του Άλφαμέγα και τη Θύρα 1 ή τη Θύρα 3. Επιπλέον, θα διαπιστώσει πως σε πολλές περιπτώσεις, ειδικά το τελευταίο διάστημα οι κεντρικές οδηγίες από τους Συνδέσμους απέτρεψαν σοβαρότερα επεισόδια, ενώ οι συνήθεις ύποπτοι είναι ελάχιστοι σε σχέση με τον όγκο οργανωμένων των μεγάλων ομάδων.

Εκεί ενδεχομένως να κρύβεται και η ουσία. Αν το κράτος τα τελευταία χρόνια, αντί να δικάζει και να καταδικάζει τυφλά, άλλοτε να χρησιμοποιεί υπέρμετρη βία και άλλοτε να παρακολουθεί με απάθεια, επιχειρούσε να ανοίξει διαύλους επικοινωνίας, έτσι ώστε να βρεθεί η χρυσή τομή, τα πράγματα σήμερα, έξι χρόνια μετά την εφαρμογή της Κάρτας Φιλάθλου, αναμφίβολα θα ήταν διαφορετικά.

Αν δηλαδή τα προηγούμενα χρόνια, όταν οι οργανωμένοι απείχαν και έβρισκαν παντού κλειστές πόρτες, όταν ήθελαν να συζητήσουν τα προβλήματα από την εφαρμογή της κάρτας, το κράτος είχε διαφορετική αντιμετώπιση, ή τουλάχιστον προετοιμαζόταν για την επιστροφή τους, αναμφίβολα θα είχαν αποφευχθεί πολλά από όσα συνέβησαν, όταν επέστρεψαν στα πέταλα. Το ίδιο ισχύει και σήμερα. Εκ του αποτελέσματος, τα μέτρα που προωθούνται, δεν είναι εσφαλμένα. Θα φανεί όμως ότι δεν θα είναι και αποτελεσματικά, αφού πλείστα εξ αυτών θα έπρεπε ήδη να εφαρμόζονται, στη βάση του Νόμου. Στο συμπέρασμα που πάντα καταλήγουμε, είναι πως ευθύνη βαραίνει όλους όσους εμπλέκονται με την ασφάλεια των γηπέδων, είτε αυτή είναι η Αστυνομία είτε οι ομάδες ασφαλείας των γηπέδων, που μοιάζουν ανήμποροι να διασφαλίσουν την ασφαλή διεξαγωγή αγώνα, χωρίς να κινδυνεύουν οι ποδοσφαιριστές, στη βάση της Νομοθεσίας που είναι σε ισχύ.

Σήμερα παρουσιάζεται μια νέα ευκαιρία. Το Υπουργείο Δικαιοσύνης άλλαξε χέρια, ενώ μέχρι το τέλος του μήνα, αλλάζει και το Διοικητικό Συμβούλιο του Κυπριακού Οργανισμού Αθλητισμού. Τα νέα πρόσωπα που αναλαμβάνουν, έχουν τη δυνατότητα, εάν συμφωνούν πως τα πράγματα δεν οδεύουν προς την ορθή κατεύθυνση, να επανεξετάσουν τις επιλογές τους. Να εγκαταλείψουν τις σπασμωδικές και σε πολλές περιπτώσεις μεμονωμένες προσπάθειες των προκατόχων τους και να κοιτάξουν το θέμα της βίας στα γήπεδα συνολικά.

Και σίγουρα να επανεξετάσουν μέτρα όπως η απαγόρευση μετακίνησης φιλάθλων ή διεξαγωγής αγώνων κεκλεισμένων των θυρών. Κάτι τέτοιο, εκτός από παραδοχή αδυναμίας και αποτυχίας των μέτρων που εφαρμόστηκαν μέχρι σήμερα, θα φέρει ακόμα χειρότερα αποτελέσματα, ανάλογα με αυτά που βλέπουμε στην Ελλάδα, όπου απαγορεύεται εδώ και χρόνια η μετακίνηση φιλάθλων στα εκτός έδρας και τα τελευταία χρόνια, η Ελληνική Αστυνομία και οι Σύνδεσμοι Φιλάθλων μετρούν νεκρούς. Από τον Άλκη, στον Μιχάλη κι από τον Μιχάλη στον αστυνομικό, Γιώργο Λυγγερίδη.

Η λύση, δηλαδή, δεν είναι το κόψιμο του γηπέδου στη συντριπτική πλειοψηφία των φιλάθλων που ούτε φορούν κουκούλες, ούτε συμμετέχουν στα επεισόδια. Η λύση είναι οι αρμόδιοι να βρουν τους τρόπους. Για αυτό πληρώνονται, για αυτό τους εμπιστεύθηκαν θέσεις ευθύνης, έτσι ώστε να περιοριστούν τα φαινόμενα βίας στους αθλητικούς χώρους.