Μειώθηκαν κατά 51% οι αιτητές ασύλου σε έξι μήνες-Συντονίζουν ενέργειες για κλιμάκωση μέτρων

Τα στοιχεία, που δείχνουν ότι η πολιτική της Κυβέρνησης, αναφορικά με το μεταναστευτικό, έχει τα επιθυμητά αποτελέσματα, παρουσίασε ενώπιον της Βουλής ο καθ’ ύλην αρμόδιος υπουργός, ο οποίος εντούτοις επεσήμανε πως είναι συγκρατημένα αισιόδοξος, καθώς θεωρεί πως υπάρχουν εξωτερικοί παράγοντες, που ενδεχομένως να αναστρέψουν τα δεδομένα. Την ίδια ώρα, δόθηκαν απαντήσεις για τα επιδόματα που δίνονται στους αιτητές ασύλου, αλλά και τις προσπάθειες της Κυβέρνησης για τους ασυνόδευτους ανήλικους.

Ο Κωνσταντίνος Ιωάννου βρέθηκε στη συνεδρία της Ad Hoc Επιτροπής για το δημογραφικό πρόβλημα και παρουσίασε τα στοιχεία του Υπουργείου Εσωτερικών και τόνισε πως η Κύπρος τα τελευταία τρία χρόνια είχε δεχθεί ασφυκτική πίεση στο μεταναστευτικό. Σημείωσε πως αυτή τη στιγμή, το 6% του πληθυσμού της Κύπρου είναι αιτητές ασύλου, κάτι που σημαίνει ότι είναι το εξαπλάσιο στην ΕΕ.

Ο κ. Ιωάννου τόνισε ότι η συντριπτική πλειοψηφία των ατόμων που έρχεται στην Κύπρο υποβάλλει αίτηση για άσυλο, ωστόσο απορρίπτονται και εξήγησε πως ο λόγος που έρχονται είναι οικονομικός, επισημαίνοντας πως οι προσπάθειες της Κυβέρνησης επικεντρώνονται στο να μετατραπεί η Κύπρος σε μη προσιτό προορισμό.

Όσον αφορά σε αριθμούς, ο υπουργός Εσωτερικών υπέδειξε πως, για τους πρώτους έξι μήνες διακυβέρνησης, τα μηνύματα είναι ενθαρρυντικά και όπως εξήγησε, «αυτό οφείλεται σε αποφάσεις δικές μας ή της προηγούμενης Κυβέρνησης και σε εξωγενείς παράγοντες». Συγκεκριμένα, ανέφερε πως οι αιτητές ασύλου μειώθηκαν κατά 51%, αφού από το Μάρτιο μέχρι τον Αύγουστο του 2023 είχαν έρθει στην Κύπρο 5,866 σε σχέση με τους 11,960 που ήρθαν στην Κύπρο την αντίστοιχη περίοδο του 2022.

Όσον αφορά στις επιστροφές, ο Κωνσταντίνος Ιωάννου σημείωσε πως έγινε καλή δουλειά από την προηγούμενη Κυβέρνηση και από τον Απρίλιο μέχρι σήμερα έχουν φύγει από την Κύπρο 4,803, ενώ οι αφίξεις για τη συγκεκριμένη περίοδο ήταν 4,187 άτομα, κάτι που δείχνει ότι το ισοζύγιο μεταξύ αφίξεων και αναχωρήσεων άλλαξε.

Ωστόσο, παρά το γεγονός ότι οι αριθμοί είναι ενθαρρυντικοί, ο υπουργός Εσωτερικών ξεκαθάρισε πως παρά το γεγονός ότι είναι σημαντικές, είναι και η Αχίλλειος πτέρνα για την Κυβέρνηση, καθώς δεν υπάρχουν χώροι κράτησης εκείνων που θα απελαθούν. Ο κ. Ιωάννου σημείωσε πως υπάρχει το κέντρο στην Κοφίνου, ωστόσο είναι χωρητικότητας 126 ατόμων και προς αυτό το σκοπό έχουν ξεκινήσει οι εργασίες για κατασκευή χώρου κράτησης, με χωρητικότητα 1,000 ατόμων, ωστόσο θα χρειαστούν 2 χρόνια.

Τα μέτρα της Κυβέρνησης για το Σχέδιο Ανατολικής Μεσογείου

Αναφορικά με το Σχέδιο της Ανατολικής Μεσογείου, ο υπουργός Εσωτερικών επεσήμανε πως η Κυβέρνηση έχει προτείνει τι θέλει να μπει και παρουσίασε τις προτάσεις της, ενώ τον Οκτώβριο αναμένεται να δημοσιευτεί. Όπως τόνισε ο κ. Ιωάννου, κάποιες από τις θέσεις της Κύπρου έχουν άτυπα υιοθετηθεί, αφού έχουν γίνει ταξίδια από αξιωματούχους των Βρυξελλών στην Τουρκία, για νουθέτηση των τουρκικών αερογραμμών.

Ένα άλλο μέτρο που έθεσε η Κυβέρνηση είναι να διαθέσει η Ευρωπαϊκή Ένωση κάποια εκατομμύρια, στις χώρες που είναι το πρόβλημα (σ.σ. πολίτες τους μεταφέρονται στην Κύπρο), για να ενημερώσουν τα άτομα τι θα συμβεί όταν μπουν σε μία βάρκα, για να έρθουν στην Κύπρο και εξήγησε πως η Κύπρος το κάνει από τον Ιούνιο.

Όσον αφορά στη φύλαξη της Πράσινης Γραμμής, ο υπουργός Εσωτερικών ξεκαθάρισε πως δεν είναι σύνορο και δεν μπορεί να αναγνωριστεί ως τέτοιο, με αποτέλεσμα να είναι περιορισμένα τα μέτρα που λαμβάνονται. Υπέδειξε, δε, ότι η Κυβέρνηση προσπαθεί με άλλους τρόπους να αντιμετωπίσει την κατάσταση και να πιέσει για κάποια θέματα.

Αναφορικά με τις διαδικασίες για εξέταση των αιτήσεων ασύλου, ο Κωνσταντίνος Ιωάννου ξεκαθάρισε πως έχουν επισπευσθεί οι εν λόγω διαδικασίες, τόσο όσον αφορά στο Υπουργείο Εσωτερικών, όσο και στο Δικαστήριο, αφού πλέον μέσα σε τέσσερις μήνες λύνονται οι υποθέσεις. Εξήγησε, παράλληλα, ότι όταν απορρίπτεται μία αίτηση, σταματούν τα επιδόματα προς τα άτομα και επιλέγουν είτε να φύγουν, με τις εθελούσιες επιστροφές, είτε να μείνουν παράνομα στην Κύπρο και όταν τους εντοπίσουν οι Αρχές, να συλληφθούν και να απελαθούν. Ωστόσο, το πρόβλημα με τους παράνομους μετανάστες είναι το γεγονός ότι η Κύπρος, αυτή τη στιγμή, δεν έχει χώρους κράτησης και παρά το γεγονός ότι η Αστυνομία γνωρίζει που βρίσκονται μαζεμένοι, δεν μπορεί να τους συλλάβει, αφού χρειάζονται δύο-τρεις εβδομάδες για να γίνουν οι διαδικασίες απέλασης.

Η περίπτωση των Σύρων και το πρόβλημα με Λίβανο

Αναφορικά με την περίπτωση των Σύρων μεταναστών, ο υπουργός Εσωτερικών εξήγησε πως είναι μία διαφορετική περίπτωση, αφού η Συρία θεωρείται ακόμη επικίνδυνη χώρα, κάτι που σημαίνει ότι καμία Ευρωπαϊκή χώρα δεν μπορεί να απελάσει τους Σύρους και να τους στείλει πίσω. Όπως επεσήμανε ο κ. Ιωάννου, ο καθ’ ύλη αρμόδιος οργανισμός για τους πρόσφυγες, έχει ένα χάρτη που καθορίζει ποιες περιοχές είναι ασφαλή και ποιες όχι και έτσι μόνο δύο περιοχές καθίστανται ασφαλή.

«Εμείς θα πιέσουμε στην ΕΕ να έχουμε τη δυνατότητα, αν είναι από εκείνες τις περιοχές, να μπορούμε να τους στείλουμε πίσω. Δεν έχει καμία χώρα τη δυνατότητα να το κάνει αυτό, όμως δεν μπορούμε να το αντέξουμε αυτό και πρέπει να αξιολογηθεί η Συρία. Εμείς θα συνεχίσουμε τις προσπάθειες. Οφείλουμε να το κάνουμε. Είναι το σωστό και το πρέπον. Επίσης, όταν εξεταστεί η αίτηση των Σύρων εγκρίνεται, επειδή έρχονται από επικίνδυνη χώρα».

Όσον αφορά στο Λίβανο, ο κ. Ιωάννου εξήγησε πως η χώρα έχει 2,5 εκατομμύρια Σύρους και ζήτησε βοήθεια από την Ευρωπαϊκή Ένωση, ενώ υπέδειξε πως για τον ίδιο είναι αδιανόητο να παρέχεται ευρωπαϊκή βοήθεια στην Τουρκία, που κρατά τους μετανάστες στα σύνορα με την Ελλάδα και όχι στο Λίβανο. «Εμείς έχουμε καλή συνεργασία με την Κυβέρνηση του Λιβάνου. Σε επίπεδο επιχειρησιακό έχουμε πολύ καλά αποτελέσματα. Πρέπει να κόψεις από τη ρίζα το πρόβλημα».

Συντονίζουν ενέργειες τα Υπουργεία

Καταλήγοντας, ο υπουργός Εσωτερικών επεσήμανε πως τα εμπλεκόμενα Υπουργεία θα έχουν συνάντηση, ώστε να μελετήσουν τα μέτρα που πρέπει να λάβει η Κυβέρνηση, για να σταματήσει η Κύπρος να είναι ελκυστικός προορισμός, αλλά και να βρεθούν οι τρόποι να υπάρχει ένταξη των αιτητών ασύλου στην κοινωνία. «Θα εξετάσουμε τους τρόπους ένταξής τους. Θα πρέπει να κάτσουμε τα εμπλεκόμενα Υπουργεία και να βρούμε τους τρόπους. Δεν είναι εύκολη εφαρμογή στην ημικρατική μηχανή».

Σε δηλώσεις του αποχωρώντας από την Επιτροπή, ο κ. Ιωάννου είπε ότι είναι εξίσου σημαντική η καταπολέμηση των δικτύων των κυκλωμάτων διακίνησης. «Έχει συσταθεί επιτροπή εδώ και ένα μήνα όπου επεξεργαζόμαστε τις πληροφορίες», είπε, σημειώνοντας ότι η αστυνομία έχει ήδη προβεί σε συλλήψεις πριν δύο εβδομάδες ενός κυκλώματος. «Γνωρίζουμε για την ύπαρξη άλλων κυκλωμάτων. Είναι σε εξέλιξη επιχείρηση της αστυνομίας όταν και εφόσον εντοπιστούν και τα υπόλοιπα κυκλώματα να προχωρήσουν», είπε.

Απαντώντας σε σχετική ερώτηση, ο Υπουργός διευκρίνισε ότι οι πρόσφυγες από τη Συρία δεν μπορούν να απελαθούν, καθώς προέρχονται από εμπόλεμη χώρα. Σημείωσε, ωστόσο, ότι ο ίδιος πρότεινε στην άτυπη συνάντηση των Υπουργών στο Τολέδο ότι μετά από 11 χρόνια πρέπει να αναθεωρηθεί το καθεστώς της Συρίας ή να καθοριστούν περιοχές της Συρίας, που θεωρούνται ασφαλείς. Είπε ότι η πρόταση προς το παρόν δεν φαίνεται να έχει ανταπόκριση.

Η τοποθέτηση της υφυπουργού Κοινωνικής Πρόνοιας

Παίρνοντας το λόγο, η υφυπουργός Κοινωνικής Πρόνοιας, Μαριλένα Ευάγγελου, σημείωσε πως το Υφυπουργείο έχει αρμοδιότητα στο πιο ευαίσθητο κομμάτι του μεταναστευτικού, που είναι οι ασυνόδευτοι ανήλικοι και οι ευάλωτοι μετανάστες και υπέδειξε πως αυτή τη στιγμή στην Κύπρο υπάρχουν 1,071 ασυνόδευτοι ανήλικοι και όπως εξήγησε στόχος τους είναι η εξεύρεση χωρών φιλοξενίας για τους εν λόγω ανήλικους.

Η κα. Ευαγγέλου τόνισε πως μέσα στο πλαίσιο συμπερίληψης των ατόμων και της ενσωμάτωσης, το πρώτο που πρέπει να γίνει είναι η εκμάθηση της ελληνικής και στα κέντρα φιλοξενίας υπάρχουν προγράμματα. «Είμαστε σε συνεργασία με το Υπουργείο Παιδείας, για να δημιουργηθούν κι άλλα προγράμματα για ένταξη. Χρειάζονται περισσότερα. Η προσοχή μας έχει στραφεί στη φιλοξενία τους, γίνονται βήματα και περιμένουμε να γίνουν κι άλλα».

Όσον αφορά στα επιδόματα, η υφυπουργός Κοινωνικής Πρόνοιας επεσήμανε πως δεν παίρνουν όλοι τα ίδια επιδόματα και διαφέρουν ανάλογα με τις περιπτώσεις, ενώ οι παράτυποι μετανάστες δεν δικαιούνται κανένα επίδομα. Σε περίπτωση που εγκριθεί η αίτηση κάποιου για άσυλο, τότε σταματούν τα επιδόματα και όταν υποβάλει αίτημα για ΕΕΕ, εξετάζεται η αίτησή του.

Αναφορικά με τους χώρους διαμονής των ανηλίκων, η κα. Ευαγγέλου υπέδειξε πως «στόχος μας είναι να έχουμε μικρές κατοικίες στην κοινότητα, για να μην υπάρχει γκετοποίηση. Δεν είναι εύκολο, επειδή είναι πολλοί, σε σχέση με τα δεδομένα της Κύπρου. Θέλουμε να έχουμε μικρές δομές για να μπορούν να πηγαίνουν εκεί οι ανήλικοι».

Κατά τη διάρκεια της συζήτησης ηγέρθηκε ξανά το θέμα κατά πόσο κάποιοι δηλώνουν ανήλικοι ενώ δεν είναι, με την Μαριλένα Ευαγγέλου να τονίζει πως ο έλεγχος για τους ανήλικους γίνεται από την Υπηρεσία Ασύλου.

Οι ανάδοχες οικογένειες

Στο μεταξύ, υπάρχει και ο θεσμός των ανάδοχων οικογενειών, για τα παιδιά που έρχονται ασυνόδευτα στην Κύπρο, με την υφυπουργό να εξηγεί πως υπάρχουν στοιχεία για 12 οικογένειες που είναι ανάδοχες και συνήθως επιλέγουν να είναι οικογένειες που είναι συμπατριώτες των ανήλικων.