Ανεξεταστέα η Κύπρος στα δικαιώματα ηλικιωμένων-«Οι περισσότεροι κακοποιούνται στα σπίτια τους»
Μύρια Οδυσσέως 06:00 - 26 Σεπτεμβρίου 2023
Ως ντροπιαστική για την κοινωνία μας θα μπορούσε να χαρακτηριστεί η κατάσταση που επικρατεί στην Κύπρο, όσον αφορά τα δικαιώματα των ατόμων τρίτης ηλικίας, αφού όπως διαπιστώθηκε από τις αναφορές των εμπλεκόμενων φορέων κατά τη συνεδρία της Επιτροπής Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, παρά τις προσπάθειες που γίνονται, υπάρχουν αρκετά κενά και ο δρόμος παραμένει μακρύς, ώστε οι ηλικιωμένοι να απολαμβάνουν αξιοπρεπή καθημερινότητα.
Ειδικότερα, όσον αφορά τις υπηρεσίες υγείας έχουν διαπιστωθεί κενά στις περιοχές της υπαίθρου, όπου ηλικιωμένοι αντιμετωπίζουν αρκετές ελλείψεις, ενώ παράλληλα καταγράφονται στοιχεία ηλικιακού ρατσισμού, αλλά και κακοποίησης ηλικιωμένων συμπολιτών μας, είτε από οικιακούς βοηθούς, είτε σε οίκους ευγηρίας. Σε όλα αυτά, έχει προστεθεί και η καθυστέρηση της λειτουργίας του «κόκκινου κουμπιού», την ώρα που σύμφωνα με τη βουλεύτρια των Οικολόγων, Αλεξάνδρα Ατταλίδου, η ανάγκη για υλοποίησή του ήταν επιτακτική, αφού καταγράφηκαν τρία περιστατικά όπου ηλικιωμένοι έπεσαν στο έδαφος και χρειάστηκαν άμεσα βοήθεια. Οι δύο σώθηκαν, ωστόσο ο τρίτος ηλικιωμένος, απεβίωσε.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΔΩ: Ούτε φέτος έτοιμο το «κόκκινο κουμπί» για ηλικιωμένους-Φωνές κατά του Υφυπουργείου Πρόνοιας
«Οι περισσότερες κακοποιήσεις ηλικιωμένων γίνονται σε σπίτια»
Προτάσσοντας την πρόσφατη έκθεση του Παρατηρητηρίου Τρίτης Ηλικίας, ο πρόεδρός του, Δήμος Αντωνίου, κατά τη διάρκεια της συνεδρίας αναφέρθηκε σε ηλιακό ρατσισμό, που είναι διάχυτος και σε επίπεδο δημόσίων υπηρεσιών, στα νοσηλευτήρια (δημόσια και ιδιωτικά), αλλά και στα ιδρύματα που φιλοξενούνται ηλικιωμένοι. Παράλληλα ανέφερε πως, η πλειοψηφία των περιστατικών κακοποίησης ηλικιωμένων γίνεται στα σπίτια τους, από οικιακές βοηθούς και όχι στα ιδρύματα. «Υπάρχουν ένα σωρό πράγματα που μπορούμε να κάνουμε, για τα οποία έχουμε δώσει πολλές συμβουλές προς το κράτος. Απουσιάζει δυστυχώς το όραμα για την τρίτη ηλικία. Είναι μια δημογραφική βόμβα η μετατόπιση του πληθυσμού προς την γήρανση και έχουμε μείνει ανεξεταστέοι. Για παράδειγμα, δεν έχουμε δομές για κακοποιημένους ηλικιωμένους. Έχουμε ιδρύματα που ορισμένα είναι κολαστήρια. Έχουμε άψογη συνεργασία με τις υπηρεσίες κοινωνικής ευημερίας, έχουν κλείσει ορισμένα ιδρύματα και έγιναν κάποιοι έλεγχοι, αλλά δεν είναι αρκετοί», είπε.
Σημείωσε δε πως, «υπάρχουν άνθρωποι που κατασκοτώνονται στα σπίτια τους από τις οικιακές βοηθούς και δεν έχουμε προγράμματα κατάρτισης. Τους φέρνουν για να φροντίζουν το σπίτι τους και αντί αυτού φροντίζουν τους παππούδες και τις γιαγιάδες. Είχαμε θανάτους σε σπίτια από τέτοιες συμπεριφορές. Δυστυχώς, δεν βλέπω ότι υπάρχει παράθυρο ελπίδας σε σύντομο χρονικό διάστημα».
Αναφέρθηκε, ακόμα, στις προσπάθειες που καταβάλλει το Παρατηρητήριο, το οποίο λαμβάνει κρατική χορηγία μέσω του Υπουργείου Υγείας, ύφους 30.000 ευρώ, επισημαίνοντας ότι κάνει τη δουλειά που θα έπρεπε να κάνει το κράτος, για οργάνωση προγραμμάτων πρόληψης. «Έχουν παρατηρηθεί θετικά αποτελέσματα από προγράμματα πρόληψης με εκγύμναση ατόμων τρίτης ηλικίας, λέγοντας ότι σε κάποιες περιπτώσεις οι γιατροί τους ανέφεραν πως σταμάτησαν να έχουν ανάγκη φαρμάκων», υπογράμμισε.
Από πλευράς της, η εκπρόσωπος της Ομοσπονδίας Συνδέσμων Ασθενών Κύπρου (ΟΣΑΚ), ανέφερε πως έχει διαπιστωθεί από τις καταγγελίες που φτάνουν κοντά τους, ότι οι περισσότερες αφορούν ηλικιωμένους. «Παρατηρούμε ότι υπάρχει ηλικιακός ρατσισμός και κυρίως αναφέρονται σε κακοποιητικές συμπεριφορές από άτομα που βρίσκονται σε κλειστές δομές», σημείωσε.
Ταλαιπωρούνται οι ηλικιωμένοι στην ύπαιθρο
Όσον αφορά την προσβασιμότητα των ηλικιωμένων που διαμένουν στην ύπαιθρο σε υπηρεσίες υγείας, ο Οργανισμός Κρατικών Υπηρεσιών Υγείας, σημείωσε πως παρέχονται υπηρεσίες μέσα από δέκα κέντρα υγείας στην ύπαιθρο, με επιπλέον, το νοσοκομείο Τροόδους και το νοσοκομείο της Πόλης Χρυσοχούς, ενώ αναμένεται αναβάθμιση της Φυματιολογικής Κλινικής του νοσοκομείου Τροόδους και η αναβάθμιση της Παθολογικής του νοσοκομείου της Πόλης Χρυσοχούς.
Με αφορμή τις αναφορές της υπαίθρου, η κα Ατταλίδου, κατήγγειλε την περίπτωση ασθενή που εγχειρίστηκε στο Γενικό Νοσοκομείο Λευκωσίας, μετέβηκε στην Κυπερούντα, όπου υπέστη επιπλοκή και ήθελαν να τον μεταφέρουν στο Γενικό Νοσοκομείο Λεμεσού, αντί στο νοσοκομείο όπου εγχειρίστηκε. Ως αρμόδιος φορέας, ο ΟΚΥπΥ, απάντησε ότι ο ασθενής θα έπρεπε να μεταφερθεί στο Γενικό Νοσοκομείο Λευκωσίας, ενώ όσον αφορά την κατηγοριοποίηση ασθενών, ο εκπρόσωπος Τύπου του ΟΚΥπΥ, Χαράλαμπος Χαριλάου, ανέφερε πως στα δημόσια νοσοκομεία δίνεται προτεραιότητα στους ασθενείς ανάλογα με την κατάσταση της υγείας τους.
Έτοιμη να πάει Υπουργικό η Εθνική Στρατηγική για της υγεία των ηλικιωμένων
Πάντως, εκπρόσωπος του Υπουργείου Υγείας, ανέφερε πως έχει αναπτυχθεί Εθνική Στρατηγική για υγιή γήρανση για το 2023-2027, το οποίο αναμένεται να οδηγηθεί ενώπιον του Υπουργικού Συμβουλίου. Συγκεκριμένα όπως αναφέρθηκε, «έχει δημιουργηθεί ένα επιστημονικό εργαστήρι με όλους τους εμπλεκόμενους φορείς για να μελετήσουν τι θα ήταν αναγκαίο να εισαχθεί στην Εθνική Στρατηγική».
Η Εθνική Στρατηγική του Υπουργείου Υγείας , συμπεριλαμβάνει τέσσερις άξονες. Πρώτον, την πρόληψη, με ένα μεγάλο κομμάτι περιλαμβάνει την φυσική άσκηση. Δεύτερον, περιλαμβάνει την προώθηση της υγιούς γήρανσης. Τρίτον, το φιλικό περιβάλλον και τελευταίο την έρευνα και την εκπαίδευση. «Η Εθνική Στρατηγική έχει κοστολογηθεί, έχει εγκριθεί από το Υπουργείο Οικονομικών και είναι έτοιμη για να πάει προς έγκριση στο Υπουργικό Συμβούλιο», ανέφερε η εκπρόσωπος του Υπουργείου Υγείας.