Κρίση ηγεσίας και πολιτικής-Οι συσχετισμοί διαχείρισης της ήττας σε ΣΥΡΙΖΑ, ΔΗΣΥ και ΑΚΕΛ

Εντελώς αδιάφορες και μάλλον άγνωστες, ήταν μέχρι το βράδυ της Πέμπτης, για την πλειοψηφία των Κυπρίων οι εσωκομματικές εκλογές που ολοκληρώνονται σήμερα στο ΣΥΡΙΖΑ, για την ανάδειξη του διαδόχου του Αλέξη Τσίπρα, μετά τις αποτυχίες του κόμματος στις διπλές εκλογές που προηγήθηκαν.

Η δήλωση του Στέφανου Κασσελάκη ο οποίος το βράδυ της Πέμπτης, μιλώντας μετά από εκδήλωση για την υποψηφιότητα του και αποκάλεσε το ψευδοκράτος, «κρατίδιο», απολύτως δικαιολογημένα, προκάλεσε σωρεία αντιδράσεων, εντός και εκτός Κύπρου, αφού θεωρήθηκε και πάλι δικαιολογημένα, αδικαιολόγητο, ένας άνθρωπος που διεκδικεί όχι μόνο την ηγεσία του ΣΥΡΙΖΑ, αλλά τη θεσμική θέση του αρχηγού της αξιωματικής αντιπολίτευσης να μην γνωρίζει, τα πλέον βασικά για το Κυπριακό. Αυτό βέβαια είναι άλλο θέμα.

Μιας όμως που υπήρξε ενδιαφέρον για τις εσωκομματικές εκλογές του ΣΥΡΙΖΑ, έστω και για αυτόν τον πρωτοφανή για τα πολιτικά δρώμενα της Ελλάδας λόγο, αξίζει τον κόπο, κανείς να εστιάσει λίγο πιο βαθιά στα τεκταίνομενα εντός του δεύτερου μεγαλύτερου κόμματος στην Ελλάδα, όπου μπορεί να εντοπίσει, παρόμοιους και ανάλογους προβληματισμούς, με αυτούς που απασχόλησαν τους δικούς μας χαμένους των εκλογών, τον Δημοκρατικό Συναγερμό, δηλαδή και το ΑΚΕΛ.

Η κρίση στον ΣΥΡΙΖΑ

Οι Εθνικές Εκλογές στην Ελλάδα πραγματοποιήθηκαν τον περασμένο Μάιο, ωστόσο λόγω αδυναμίας σχηματισμού Κυβέρνησης, διεξήχθησαν δεύτερες εκλογές στα τέλη του περασμένου Ιούνιου. Σε εκείνες τις εκλογές, ο Έλληνας Πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης και η Νέα Δημοκρατία σάρωσαν, επιτυγχάνοντας αυτοδυναμία στη Βουλή και αφήνοντας τον Σύριζα με μόλις 47 έδρες, μόλις έξ περισσότερες από το ΠΑΣΟΚ.

Η πίεση στον Αλέξη Τσίπρα, ο οποίος ήταν ο μεγάλος χαμένος των εκλογών, ήταν αφόρητη και έτσι λίγες μέρες μετά ο ίδιος παραιτήθηκε. Παρά τις φωνές, για να συγκληθούν τα όργανα του κόμματος, να προηγηθεί διάλογος, να αναζητηθούν τα αίτια της ήττας, ο ΣΥΡΙΖΑ προχώρησε άμεσα με τη διεξαγωγή νέων εκλογών για την εκλογή του νέου Προέδρο του κόμματος.

Για αρκετούς η διαδικασία ήταν τυπικής διαδικασίας, αφού η Έφη Αχτσιόγλου η 38χρονη Βορειοελλαδίτισσα πολιτικός, έμοιαζε ως η φυσική διάδοχος του Αλέξη Τσίπρα και υπήρχε η εκτίμηση ότι θα επικρατήσει όποιος κι αν ήταν απέναντι της. Η προεκλογική περίοδος στον ΣΥΡΙΖΑ κυλούσε υποτονικά ολόκληρο το καλοκαίρι, αφενός λόγω των σοβαρών προβλημάτων με τις πυρκαγιές που αντιμετώπισε η χώρα, αφετέρου λόγο του μηδαμινού ενδιαφέροντος των πολιτών.

Βιάστηκαν για τις εκλογές

Υποψήφιοι ήταν η Έφη Αχτσιόγλου, ο Νίκος Παπάς, ένας εκ των στενότερων συνεργατών και παλιός φίλος του Αλέξη Τσίπρα, ο Ευκλείδης Τσακαλώτος, ο οποίος επίσης υπήρξε συνεργάτης του Αλέξη Τσίπρα και υπηρέτησε την Κυβέρνηση του ως υπουργός Οικονομικών και ο Στέφανος Τζουμάκας.

Ο Στέφανος Τζουμάκας, που είναι σήμερα 77 ετών, είναι εκ των ιδρυτικών στελεχών του ΠΑΣΟΚ, διετέλεσε και είναι ακόμα βουλευτής, ενώ υπηρέτησε τις κυβερνήσεις του ΠΑΣΟΚ ως υπουργός. Το 2012 υπέβαλε υποψηφιότητα για την ηγεσία του ΠΑΣΟΚ, το 2013 αποχώρησε και ίδρυσε δικό του κόμμα, ενώ το 2019 συνεργάστηκε με τον ΣΥΡΙΖΑ κατόπιν πρόσκλησης του Αλέξη Τσίπρα.

Κάποιος επινόησε την επιλογή Κασσελάκη

Τα βαλτωμένα νερά της εσωκομματικής εκλογικής διαδικασίας, τάραξε στα τέλη Αυγούστου η πληροφορία ότι θα καταθέσει υποψηφιότητα ο Στέφανος Κασσελάκης. Ο κ. Κασσελάκης έρχεται από την Αμερική, είναι νέος, πλούσιος, γκέι και εμφανίσιμος, προκαλεί το ενδιαφέρον και των μέσων ενημέρωσης και των πολιτών. Αυτόματα τρεις εβδομάδες πριν, οι εσωκομματικές εκλογές στον ΣΥΡΙΖΑ γίνονται παντού το πρώτο θέμα, ενώ στον πρώτο γύρο των εκλογών σαρώνει με το εντυπωσιακό 45%. Πρόκειται για ένα απίστευτο φαινόμενο που όμοιο του ενδεχομένως να μην υπάρχει πουθενά.

Ο πρώτος γύρος των εκλογών πραγματοποιήθηκε την περασμένη Κυριακή και στον δεύτερο γύρο πέρασαν ο Στέφανος Κασσελάκης και η Έφη Αχτσιόγλου. Τον πρώτο στήριξε ο Νίκος Παπάς, ενώ τη δεύτερη ο Ευκλείδης Τσακαλώτος. Ο Στέφανος Τζουμάκας δεν τάχθηκε υπέρ κανενός, αν και δημόσια καταφέρθηκε με πολύ βαριές εκφράσεις εναντίον του συνονόματού του.

Ο Στέφανος Τζουμάκας

Πώς όμως αυτή η ιστορία του ΣΥΡΙΖΑ συνδέεται με τον ΔΗΣΥ και το ΑΚΕΛ. Μεταξύ πρώτου και δεύτερου γύρου των εκλογών, και σχεδόν ταυτόχρονα που ο Στέφανος Κασσελάκης περιέγραψε το ψευδοκράτος ως δεύτερο κρατίδιο στην Κύπρο, ο Στέφανος Τζουμάκας, έκανε τη μια και μοναδική τηλεοπτική του παρουσία. Όσοι την παρακολούθησαν, είτε απευθείας είτε αργότερα όταν αναρτήθηκε στο διαδίκτυο, πέραν των όποιων πολιτικών διαφωνιών, αναγνώρισαν στον έμπειρο πολιτικό, έναν καθαρό και κρυστάλλινο πολιτικό λόγο, που απουσιάζει, όχι μόνο στην Ελλάδα αλλά και την Κύπρο από το πολιτικό προσωπικό. Έναν λόγο ευθύ, με επιχειρήματα, κρυστάλλινες θέσεις και το σημαντικότερο με συνέπεια. Λόγο που δεν κρυβόταν πίσω από μεσοβέζικα μισόλογα και που δεν έχει ανάγκη τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης για να αναδειχθεί.

Είτε συμφωνεί, είτε διαφωνεί κανείς μαζί του, τα όσα ανέφερε ο 77χρονος πολιτικός, μοιάζουν διαχρονικά και ταιριάζουν και στη δική μας περίπτωση, όπου τα δύο μεγάλα κόμματα, μετά τις Προεδρικές απέφυγαν να κοιταχτούν στον καθρέφτη, έκρυψαν τα προβλήματα κάτω από το χαλί και φιλοδοξούν ότι θα τα κρύβουν για πάντα. Είναι όμως έτσι τα πράγματα στην πολιτική;

«Η ήττα ιστορικά ποτέ δεν δικαιώθηκε»

Ποιο κάτω ακολουθούν αυτούσια κομμάτια των τοποθετήσεων του Στέφανου Τζουμάκα

-Όλοι θέλουν να ξεπεράσουν τα αίτια της ήττας. Δεν μπορεί ποτέ να ξεπεραστεί μια ήττα. Και πάρα πολλές μεθοδεύσεις από αυτές που γίνονται είναι ακριβώς για αυτό. Όλο αυτό το έργο. Δηλαδή να αποφευχθεί η υπόθεση της ήττας. Ποτέ ιστορικά δεν δικαιώθηκε η ήττα. Για αυτό είπα και στην Κεντρική Επιτροπή, πρώτα να συζητήσουμε τα αίτια της ήττας και μετά να πάμε σε εκλογή. Το κυριότερο είναι να συζητήσεις για τα αίτια της ήττας για να πάμε πιο μπροστά. ΚΙ αυτό γιατί οι τέσσερις από τους πέντε υποψήφιους ήταν οι φανατικοί υποστηρικτές των πολιτικών της ήττας και τώρα είναι υποψήφιοι.

-Το δεύτερο είναι ότι έχουμε κρίση ηγεσίας που θα συνεχισθεί και την επόμενη περίοδο, για πολύ μεγάλο διάστημα. Γιατί ο Αλέξης έφυγε, κατά τη γνώμη μου έπρεπε να μείνει και να δώσει τη μάχη. Άρα θα έχουμε κρίση ηγεσίας. Άρα δεν θα υπάρχει δικαιολογία στην ήττα, θα έχουμε κρίση ηγεσίας, θα έχουμε κρίση πολιτικής γιατί θα έχουμε πολιτικές που δεν θα γίνουν αποδεκτές και θα έχουμε και κρίση πολιτικής ενότητας. Αυτά είναι τα βασικά. Τα άλλα είναι τι δήλωσε ο τάδε, τι απάντησε ο τάδε, τι δήλωσε ο Γιάννης και τι είπε στον Χρήστο.

«Θέλουν ένα τίποτα για ηγεσία»

-«Θέλουν ένα τίποτα στην ηγεσία του ΣΥΡΙΖΑ, που να λέει αέρα κοπανιστό, για να χάσει τις ευρωεκλογές. Αυτό το σύστημα τώρα στηρίζει τον Κασσελάκη, τον προωθεί με κάθε τρόπο. Τον Κασσελάκη τον φέρανε στη χώρα και τον φυτέψανε κανονικά. Υπάρχουν δυνάμεις στον ΣΥΡΙΖΑ που θέλουν τη διάλυση του κόμματος.

-Οι πολίτες πάντα θέλουν κάτι καινούριο, κάτι διαφορετικό κάτι που θα τους λύσει τα θέματα. Πώς λέμε πως ο πνιγμένος πιάνεται από τα μαλλιά του; Αυτό έχουμε εδώ. Το σύστημα τον προμοτάρει με κάθε τρόπο.

-Χρειαζόμαστε μια πολιτική ηγεσία για να μη συνεχιστεί η κρίση στην ηγεσία που δεν το βλέπω. Θα συνεχιστεί επίσης η κρίση στην πολιτική γιατί αυτά που ακούω είναι αέρας κοπανιστός. Είναι φαινόμενο βαθιάς υποβάθμισής της πολιτικής. Μεγάλης παρακμής. Αυτό δεν έχει ξαναγίνει πολιτικά στη χώρα.

«Έχουν μανία με την εξουσία και τις καριέρες»

-Βλέπω αυτές τις ημέρες ανθρώπους που ξέρω που είναι ικανοί να πιστέψουν οτιδήποτε. Θέλω ένα μύθο, θέλω ένα παραμύθι, θέλω μια ελπίδα. Το ρεύμα τιμωρητισμού, είναι ένας από λόγους που έχασε το σύστημα. Είναι ένα καραδεξιό σύστημα. Και το λέω έτσι γιατί χτυπάει πρόσωπα και όχι το σύστημα. Τα βάζει με τα πρόσωπα και το σύστημα ορνιθοτροφείο. Αυτό δεν είναι αριστερά, δεν είναι προοδευτική παράταξη, είναι παρακμή.

-Η δεξιά πώς πήρε τις εκλογές του 2019; Με την απάτη για τις Πρέσπες. Θα έλεγαν για την εξουσία οτιδήποτε. Έτσι και τώρα ορισμένοι που έχουν μανία με την εξουσία, το πόστο και την καριέρα, είναι πρόθυμοι να πουν ότι τίποτε στον ΣΥΡΙΖΑ.

-Το σημαντικότερο πρόβλημα του ΣΥΡΙΖΑ που έχασε τις εκλογές, ήταν η αξιοπιστία. Για το ίδιο θέμα, έλεγε άλλα αλλού άλλα κι αλλού άλλα.

Μετά την ήττα του 2019 συγκεντρωθήκαμε και είπαμε, πού θα πάμε; Είπαμε εμείς πολιτική και κοινωνική πλειοψηφία. Ήρθε η άλλη πλευρά και είπε, να φύγει η πολιτική πλειοψηφία, όχι 151 έδρες στη Βουλή. Να πάμε με στρατηγική δευτέρου κόμματος, γιατί έτσι μάθαμε. Να έχουμε κόμμα συσχετισμού δυνάμεων. Εμείς είπαμε, εμπρός για μια νίκη των προοδευτικών δυνάμεων, ήρθε η άλλη πλευρά και είπε, όχι η λέξη νίκη, αλλαγή συσχετισμού δυνάμεων. Είπαμε να είμαστε η εναλλακτική λύση. Είπαν αυτοί όχι εναλλακτική λύση, αλλά αντίβαρο στο σύστημα. Αυτές είναι απόψεις 40 χρόνων στην αριστερά. Και έρχονται τώρα διάφοροι και πουλούν αέρα κοπανιστό και φύκια με μεταξωτές κορδέλες. Έ ρε θα πέσει γέλιο. Εγώ το είπα θα πέσει γέλιο, αλλά και πολύ μεγάλη δυσκολία για τον χώρο.

Κρίση ηγεσίας, πολιτικής και ενότητας

-Όταν ο άλλος λέει ότι θέλει να είναι δεύτερο κόμμα και όταν ο άλλος λέει δεν θέλω νίκη, αλλά συσχετισμό δυνάμεων, είναι άλλη άποψη. Και όταν ο άλλος σου λέει θα σας κάνω μια άλλη χώρα (σ.σ. εννοεί τον Κασσελάκη)… Εντάξει, πολιτικές πριν το πενήντα.

-Εγώ βλέπω κρίση ηγεσίας, κρίση πολιτικής και κρίση ενότητας. Αυτά είναι τα μεγάλα θέματα για ένα κόμμα

-Εάν ο ΣΥΡΙΖΑ δεν ακολουθήσει προοδευτική πολιτική, δεν θα είμαι εγώ το πρόβλημα, αλλά ο ίδιος ο ΣΥΡΙΖΑ. Η αριστερά είναι ένα ρεύμα και έχουμε ένα τεράστιο πρόβλημα γιατί το προοδευτικό ρεύμα σε όλη την Ευρώπη έχει ηττηθεί. Δεν υπάρχει πουθενά όρθιο. Γιατί; Γιατί δεν βγήκε πουθενά να πει ποια πολιτική θα ακολουθήσει. «Και το ένα και το άλλο, και ξέρεις και θα δούμε».

-Θα έχουμε συζήτηση για το ποια ηγεσία, ποια πολιτική και ποια ενότητα θα έχει το κόμμα. Το πρώτο θέμα είναι η χώρα. Από παλιά αρχίζαμε στα αμφιθέατρα των Πανεπιστημίων «η αριστερά για την ανατροπή» διότι έχουν ένα μύθο ωραίο, αλλά στην πραγματική ζωή, έχουμε μια χώρα σε κρίση και πρώτο θέμα είναι να βγει η χώρα από την κρίση. Έκαναν τώρα οι υποψήφιοι καμία σοβαρή συζήτηση; Αέρα κοπανιστό. Τους είχατε εδώ Καρέζη-Βουγιουκλάκη, τι είπε ο ένας, τι είπε ο άλλος. Αυτό κάνουνε.

Στα δικά μας

Διαβάζοντας κανείς όσα ανέφερε ο Στέφανος Τζουμάκας, πέραν από το ότι μπορεί να αντιληφθεί ακόμα κι από απόσταση τι πραγματικά συμβαίνει εντός ΣΥΡΙΖΑ, ενδεχομένως να προβαίνει και σε συσχετισμούς με το τι συμβαίνει στα κυπριακά κόμματα που έχασαν τις εκλογές του περασμένου Μαρτίου. Από τη μια στον ΔΗΣΥ, όπως και στον ΣΥΡΙΖΑ έσπευσαν να κρύψουν τα προβλήματα κάτω από το χαλί και χωρίς να συζητήσουν ούτε λεπτό για τα αίτια της ήττας, προχώρησαν με την εκλογή Πρόεδρου.

Από την άλλη πολλές από τις παθογένειες που περιγράφει ο κ. Τζουμάκας, εντοπίζει κανείς και στα δύο κόμματα. Υπήρξαν σστον ΔΗΣΥ εσωτερικές προστριβές, ίντριγκες, καριέρες που απογειώθηκαν σε μικρό χρονικό διάστημα, κρύψιμο των προβλημάτων κάτω από το χαλί, υποομάδες που εξυπηρέτησαν συγκεκριμένα συμφέροντα;. Ήταν πραγματική τελικά η κόντρα Αβέρωφ Νεοφύτου και Νίκου Αναστασιάδη; Ποιος έπεισε την Αννίτα Δημητρίου να διεκδικήσει την προεδρία;

Και στην αντίπερα όχθη, ίσως και ακόμα περισσότερο τις ίδιες παθογένειας της αριστεράς και του προοδευτικού χώρου, αντιμετωπίζει και το ΑΚΕΛ. Υπενθυμίζεται πως μέχρι την εκλογή Χριστόφια το ΑΚΕΛ, δεν είχε κυβερνήσει ποτέ και υπήρχε από τον κόσμο της αριστεράς, το παράπονο πως ίσως η εκάστοτε ηγεσία, επεδίωκε να είναι στην αντιπολίτευση. Η ίδια κατηγορία επανήλθε όταν επιλέχθηκε ως υποψήφιος δύο φορές ο Σταύρος Μαλάς, ενώ σε σχέση με τις πιο πρόσφατες εκλογές, πολλοί εκτιμούν, ότι εάν το ΑΚΕΛ επέτρεπε στον Ανδρέα Μαυρογιάννη, να κάνει ανοίγματα στους Συναγερμικούς μεταξύ πρώτης και δεύτερης Κυριακής, τα δεδομένα θα ήταν πολύ διαφορετικά.

Και στο ΑΚΕΛ, άλλωστε, περιορίστηκαν σε μια εσωτερική συζήτηση για τα αίτια της ήττας, που στο κάτω κάτω δεν προκάλεσε και ιδιαίτερο προβληματισμό στο κόμμα, αφού εκ των αντιδράσεων διαφάνηκε πως για την Εζεκία Παπαϊωάννου, ήταν επιτυχία μόνο και μόνο η πρόκριση του υποψηφίου του κόμματος στον δεύτερο γύρο.

Συνοψίζοντας, είναι ξεκάθαρο πως τα πολιτικά κόμματα και ιδιαίτερα τα κόμματα εξουσίας, βρίσκονται σε μια παρατεταμένη κρίση, η οποία προκαλείται κυρίως από την έλλειψη ικανού πολιτικού προσωπικού, που θα οραματιστεί, θα σχεδιάσει και θα υλοποιήσει ένα πολιτικό πρόγραμμα που θα είναι προς το συμφέρον των πολιτών. Αντιθέτως τα κόμματα παρασύρονται και πέφτουν στην παγίδα της εύκολης λύσης, όπου προτάσσοντας συγκεκριμένους τύπους γνωστών ή άγνωστων προσώπων και επενδύοντας στα social media, χρησιμοποιώντας γενικόλογες αναφορές και κενά περιεχομένου συνθήματα, επιχειρούν να πείσουν τους πολίτες. Χωρίς πρόγραμμα, χωρίς όραμα και χωρίς πολιτικές.