Σηκώνουν ανάστημα στο bullying-Οι ποινές για εκφοβισμό σε σχολεία, στρατό και εργασία

Να εξαφανίσει τα φαινόμενα εκφοβισμού «bullying», από τα σχολεία, τους χώρους εργασίας και το στράτευμα, επιχειρεί η Βουλή μέσα από την πρόταση Νόμου που κατατέθηκε στη Βουλή από την πρόεδρο του Σώματος και της Βουλής, Αννίτα Δημητρίου και τον βουλευτή του ΑΚΕΛ, Ανδρέα Πασιουρτίδη.

Όπως αναφέρεται στην πρόταση Νόμου, σκοπός της είναι η θέσπιση του ιδιώνυμου αδικήματος του σχολικού εκφοβισμού, του γνωστού ως «bullying», το οποίο θα επισύρει ποινή φυλάκισης μέχρι δώδεκα μήνες ή χρηματική ποινή μέχρι δύο χιλιάδες ευρώ ή και τις δύο αυτές ποινές.

Ο σχολικός εκφοβισμός ως φαινόμενο, αναφέρουν οι δύο βουλευτές, «προσλαμβάνει στις σημερινές κοινωνίες ολοένα και πιο ανησυχητικές διαστάσεις μεταξύ ανηλίκων σε σχολικούς και άλλους συναφείς χώρους όπου συναθροίζονται μαθητές και σε αυτό εμπλέκονται πολλά μέρη, ήτοι ο μαθητής που δέχεται τη βία, ο μαθητής και/ή η ομάδα μαθητών που ασκεί τη βία, ο μαθητής και οι μαθητές θεατές οι οποίοι παρίστανται κατά την τέλεση, αλλά και οι εκπαιδευτικοί και οι γονείς».

Η σχολική βία, όπως διευκρινίζεται στην πρόταση, «διαφέρει από το «πείραγμα» μεταξύ φίλων στο πλαίσιο του παιγνιδιού, το οποίο επ' ουδενί αποσκοπεί στην πρόκληση σωματικού ή ψυχικού πόνου, εν αντιθέσει με τον σχολικό εκφοβισμό στον οποίο εμπλέκονται μαθητές που δεν έχουν φιλικές σχέσεις και οι οποίοι μεταξύ τους παρουσιάζουν ανισορροπία δυνάμεων όσον αφορά τα ατομικά, κοινωνικά ή άλλα χαρακτηριστικά».

«Συναφώς, ο σχολικός εκφοβισμός αποσκοπεί στην πρόκληση φόβου, αναστάτωσης, απομόνωσης, βλάβης και σωματικού ή ψυχολογικού πόνου ή άλλων ανάλογων καταστάσεων», τονίζουν Αννίτα Δημητρίου και Ανδρέας Πασιουρτίδης.

Οι δύο βουλευτές σημειώνουν πώς πέραν των διάφορων προληπτικών μέτρων τα οποία η πολιτεία βάσει της ήδη θεσπισθείσας νομοθεσίας, είναι αναγκαία και η ποινικοποίηση των πράξεων που συνιστούν σχολικό εκφοβισμό ως μέτρο κατασταλτικό. Την ίδια ώρα, προσθέτουν πως, «η ποινικοποίηση του σχολικού εκφοβισμού και η διασύνδεση της καταδίκης του μαθητή που ασκεί εκφοβισμό και έχει κριθεί ένοχος από αρμόδιο δικαστήριο με την επιβολή αναμορφωτικών μέτρων, στο πλαίσιο του προσφάτως ψηφισθέντος περί Παιδιών σε Σύγκρουση, θα δώσει το αναγκαίο υπόβαθρο προς αναμόρφωση των προσώπων που εμπλέκονται σε πράξεις άσκησης σχολικού εκφοβισμού, δεδομένου ότι έχει επιστημονικά τεκμηριωθεί ότι τα ανήλικα πρόσωπα που εμπλέκονται σε πράξεις σχολικού εκφοβισμού στην ενήλικη τους ζωή παρουσιάζουν εγκληματικές τάσεις.

Εκφοβισμός σε εργασία και στράτευμα

Πέραν όμως του φαινομένου του σχολικού εκφοβισμού παρουσιάζονται με ολοένα και μεγαλύτερη ένταση φαινόμενα εργασιακού εκφοβισμού και εκφοβισμού στο στράτευμα, τα οποία χρήζουν επίσης αντιμετώπισης, με την Αννίτα Δημητρίου και τον Ανδρέα Πασιουρτίδη να υπογραμμίζουν, ότι είναι αναγκαία η λήψη κατασταλτικών μέτρων, «καθότι προκαλούν ψυχικό πόνο και ταλαιπωρία όχι μόνο στον στόχο αλλά και στους οικείους του θύματος, οι οποίοι στις πλείστες των περιπτώσεων δεν έχουν τρόπο να αντιδράσουν».

Και προσθέτουν: «Όσον αφορά τον εργασιακό εκφοβισμό, η κατ' εξακολούθηση σε εργασιακό χώρο εκδηλούμενη ηθική παρενόχληση (mobbing) και ψυχολογική χειραγώγηση (gaslighting), όροι οι οποίοι έχουν τεκμηριωμένα καθιερωθεί ως όροι αποδίδοντες τον εργασιακό εκφοβισμό είτε με πράξεις είτε με άλλες μεθόδους συστηματική και με πρόθεση συνήθως από θέση εξουσίας, προκαλεί ανυπολόγιστες συνέπειες σε όλα τα επίπεδα. Στις πλείστες δε των περιπτώσεων τέτοια συμβάντα παραμένουν εν κρυπτώ από ντροπή και δημιουργία αισθημάτων αυτοενοχοποίησης του θύματος».

Ως εκ τούτου, καταλήγουν οι δύο βουλευτές, «τόσο ο εργασιακός εκφοβισμός όσο και ο εκφοβισμός στο στράτευμα χρήζουν αποτελεσματικής κατασταλτικής αντιμετώπισης και προς τούτο προτείνεται η ποινικοποίηση τέτοιων πράξεων ποινών, νοουμένου ότι σε κάθε περίπτωση η οικεία πράξη δεν τιμωρείται βάσει των διατάξεων του Ποινικού Κώδικα ή άλλοι ειδικοί νόμοι με ποινή βαρύτερη της προβλεπόμενης από τις διατάξεις του προτεινόμενου με την παρούσα πρόταση νόμου Νόμου».

Οι ποινές

Σύμφωνα με την πρόταση Νόμου, οποιοσδήποτε μαθητής ασκεί σχολικό εκφοβισμό είναι ένοχος του αδικήματος του σχολικού εκφοβισμού και, σε περίπτωση καταδίκης του υπόκειται σε ποινή φυλάκισης μέχρι δώδεκα μήνες ή σε χρηματική ποινή μέχρι δύο χιλιάδες ευρώ ή και στις δύο αυτές ποινές υπό την επιφύλαξη της μη τιμωρίας της συγκεκριμένης πράξης σχολικού εκφοβισμού βάσει των διατάξεων των υπόλοιπων σχετικών Νόμων.

Σε σχέση με τον εκφοβισμό σε χώρο εργασίας, ο Νόμος προβλέπει πως, όποιος ως εκ της θέσεώς του ως εργοδότης, προϊστάμενος, επικεφαλής τμήματος ή κλάδου ή υπηρεσίας, εργοδοτούμενος, ασκεί εργασιακό εκφοβισμό οποιουδήποτε είδους κατά εργοδοτουμένου, είναι ένοχος του αδικήματος του εργασιακού εκφοβισμού και, σε περίπτωση καταδίκης του υπόκειται σε ποινή φυλάκισης μέχρι δύο έτη ή σε χρηματική ποινή μέχρι πέντε χιλιάδες ευρώ ή και στις δύο αυτές ποινές.