Η (αν)ακριβής στόχευση και η αντιμετώπιση της ακρίβειας

Για άλλη μία φορά μπήκαμε στην εποχή που η μεγαλύτερη πηγή τρόμου για τους πολίτες βρίσκεται στα γραμματοκιβώτιά τους. Οι λογαριασμοί ρεύματος του καλοκαιριού -αυτού που έσπασε το ρεκόρ παρατεταμένου καύσωνα και που κατά τη διάρκειά του το Υπουργείο Υγείας προέβαινε σε συστάσεις για χρήση κλιματισμού- πληρώνονται αυτή την περίοδο και μαζί τους φεύγει, για πάρα πολλούς Κύπριους, ένα μεγάλο κομμάτι του μηνιαίου εισοδήματος. Τον ίδιο μήνα που πολλοί ψώνισαν σχολικά και που ξαναξεκίνησαν τις κούρσες των παιδιών τους και κατ’ επέκταση τις συχνότερες επισκέψεις στα βενζινάδικα, καλούνται να πληρώσουν και τη διαχρονική έλλειψη διορατικότητας αυτού του κράτους αλλά και την αδυναμία της Κυβέρνησης να προσφέρει ανακουφιστικές λύσεις.

Όταν καθίσταται κοινή συζήτηση σε τραπέζια και πηγαδάκια το «εσάς πόσα σας ήρθε το ρεύμα;» είναι πάντα καλή ένδειξη ότι υπάρχει σοβαρό πρόβλημα. Δείχνει πως το ρεύμα βρίσκεται πολύ ψηλά στις ανησυχίες των πολιτών και τους απασχολεί ακόμη και την ώρα που κοινωνικοποιούνται. Με εξαίρεση αν υπάρχει καμιά βλάβη, είναι πολύ σπάνια συζήτηση το πόσα ήρθε το νερό για παράδειγμα. Όμως όλοι συζητούν τώρα το ρεύμα, επειδή οι λογαριασμοί της ΑΗΚ «σκοτώνουν» τις τσέπες τους.

Η Κυβέρνηση είχε δικαιολογήσει την απόφασή της να μην επεκτείνει την επιδότηση του ηλεκτρικού ρεύματος και των καυσίμων, λέγοντας ότι έλαβε υπόψιν της τις μειωμένες τιμές των καυσίμων. Ωστόσο οι τιμές αυξάνονται και αναμένονται κι άλλες αυξήσεις το επόμενο διάστημα, άρα κάτι τέτοιο δεν υφίσταται αυτή τη στιγμή. Σε ό,τι αφορά το ρεύμα, θεωρούσαν ότι οι επιδοτήσεις των ευάλωτων νοικοκυριών θα ήταν αρκετές, επειδή θα είχαν στοχευμένο χαρακτήρα.

Παράλληλα η Κυβέρνηση αποφάσισε να μηδενίσει τον ΦΠΑ σε ένα αριθμό ειδών πρώτης ανάγκης, ώστε να αντισταθμίσει το κύμα της ακρίβειας. Σε αυτά συμπεριλαμβάνεται το ψωμί, το γάλα, τα αυγά, οι παιδικές τροφές, οι πάνες παιδιών και ενηλίκων και τα προϊόντα γυναικείας υγιεινής, ενώ πρόσφατα ανακοίνωσε πως στη λίστα θα προστεθούν και ο καφές και η ζάχαρη. Παρόλο που η Υπηρεσία Προστασίας του Καταναλωτή θεωρεί πως το μέτρο αυτό λειτουργεί, καθώς συγκρατούνται οι τιμές στο 75% των προϊόντων από τον Μάιο, διαφορετική άποψη έχει ο Σύνδεσμος Καταναλωτών Κύπρου, που έκανε τις συγκρίσεις με τις τιμές πριν ανακοινωθεί η πρόθεση της Κυβέρνησης και όχι με την περίοδο αμέσως πριν την εφαρμογή του μέτρου, και υποστηρίζει πως υπήρξαν «τεχνητές αυξήσεις». Έτσι, παρόλο που δεν διαφωνεί με την Υπηρεσία σε ό,τι αφορά τη συγκράτηση, αναφέρει ότι τον Μάιο υπήρχαν ήδη αυξημένες τιμές στο 83% των προϊόντων σε σχέση με τον Απρίλη και, ως εκ τούτου, οι μειώσεις δεν ήταν τόσο μεγάλες ή τόσο αισθητές για τους πολίτες.

Όποια μεθοδολογία κι αν ακολουθείται κι όποια νούμερα κι αν υιοθετούνται, η αλήθεια που βιώνουν οι πολίτες είναι πως η Κύπρος βρίσκεται σε ένα κλοιό ακρίβειας που όλο και σφίγγει. Αυτό αισθάνονται και αυτό τους ανησυχεί. Και οι προβλέψεις είναι δυσοίωνες, καθώς οι εμπλεκόμενοι εκτιμούν ότι το ράλι στις διεθνείς τιμές του πετρελαίου θα φέρει νέο κύμα ακρίβειας στις τιμές των καυσίμων και στα καταναλωτικά αγαθά.

Αν και ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας δεν απέκλεισε τις οποιεσδήποτε εξαγγελίες νέων μέτρων, σε περίπτωση που διαπιστωθεί ότι υπάρχει ανάγκη, διευκρίνισε πως η Κυβέρνηση δεν είναι θιασώτης των οριζόντιων μέτρων αλλά των πιο στοχευμένων, για εκείνους τους συμπατριώτες μας που αντιμετωπίζουν περισσότερα προβλήματα. Τόνισε, δε, πως θα πρέπει να έχουμε υπόψη τα δημοσιονομικά δεδομένα της χώρας. Αν και προφανώς θα ήταν επικίνδυνο η Κυβέρνηση να προβεί σε επιπόλαιες κινήσεις, χωρίς να λάβει υπόψιν τις πραγματικές της δυνατότητες και να θέσει σε κίνδυνο την Οικονομία, το κοινό αίσθημα είναι ότι οι ενέργειες των τελευταίων μηνών δεν βοήθησαν τους πολίτες πραγματικά να αντιμετωπίσουν τις συνέπειες της ακρίβειας και, ως εκ τούτου, ίσως να πρέπει να μελετηθούν νέες επιλογές για κάποιες ανακουφιστικές κινήσεις, που θα αφορούν την ευρεία μάζα.

Η Κύπρος έχει καεί στο παρελθόν και κανείς δεν επιθυμεί να τεθεί σε κίνδυνο η σταθερότητα της Οικονομίας από αλόγιστες ενέργειες της Κυβέρνησης. Γι’ αυτό και η συνετή πολιτική είναι επιβεβλημένη. Ωστόσο, την ίδια στιγμή, οι πολίτες αναζητούν ανακούφιση. Κάποιες ανάσες που θα διευκολύνουν τη ζωή τους, μετά από απανωτά χτυπήματα. Που θα βελτιώσουν την ποιότητα ζωής τους και θα τους περιορίσουν κάπως το άγχος που αισθάνονται από τα συσσωρευμένα προβλήματα. Το πολύ ακριβό ρεύμα, τα ακριβά καύσιμα, τα ακριβά προϊόντα, τα ακριβά επιτόκια πρέπει με κάποιο τρόπο και στον βαθμό που επιτρέπεται να εξισορροπηθούν. Και εδώ είναι που βρίσκεται το μεγάλο στοίχημα για τους κυβερνώντες που ανήλθαν στην εξουσία με υποσχέσεις πως ο άνθρωπος θα βρίσκεται στο επίκεντρο. Να βρουν τους τρόπους να θέσουν αυτό τον απλό, τον μέσο πολίτη στο επίκεντρο. Που δεν είναι ευάλωτος αλλά δεν περνά εύκολα. Που κατάντησε να αποτελεί το βενζινάδικο και το σουπερμάρκετ πηγή άγχους γι’ αυτόν. Που ενώ δουλεύει, δεν μπορεί να καταστήσει οικονομικά ευκολότερη τη ζωή του.

Αυτή πρέπει να είναι η στόχευση για αντιμετώπιση της ακρίβειας. Να μπορέσει ο απλός άνθρωπος να πάρει ανάσες, χωρίς να τίθενται σε κίνδυνο τα δημόσια οικονομικά. Και εδώ είναι που θα δοκιμαστεί και η μαεστρία της Κυβέρνησης.