Η τραγωδία στην Ελλάδα, η οπαδική βία και η ανάγκη για πολιτική βούληση

Υπό το βάρος του τραγικού θανάτου του οπαδού της ΑΕΚ, ο οποίος σκοτώθηκε από τα χέρια εισαγόμενων χούλιγκανς στη Νέα Φιλαδέλφια, η Κυβέρνηση της Ελλάδας έδρασε άμεσα. Εν μέσω έντονων επικρίσεων και πάρα πολλών «γιατί», καρατόμησε επτά υψηλόβαθμα στελέχη της Αστυνομίας, τα οποία έπρεπε να ήταν σε θέση να αποτρέψουν μια τέτοια εξέλιξη, αλλά δεν το έπραξαν.

Η αποτυχία των αρχών ασφαλείας στην Ελλάδα θα γραφτεί στην ιστορία. Ενώ ήταν σε ισχύ απαγόρευση μετακίνησης οπαδών, το κομβόι των Κροατών εισήλθε στη χώρα και διένυσε τη μισή Ελλάδα οδικώς χωρίς να τους πάρει κανένας χαμπάρι. Ακολούθως, χρησιμοποίησαν ένοπλοι και κουκουλοφόροι τα μέσα μαζικής μεταφοράς, έσμιξαν με ντόπιους χούλιγκανς που φαίνεται να τους τροφοδότησαν με «πολεμικό υλικό» και έφτασαν στο σημείο των συμπλοκών ανενόχλητοι, όπου ξεκίνησε ο μεγάλος κύκλος βίας. Κανένας δεν τους σταμάτησε σε καμία φάση, κανένας δεν πρόβλεψε τις κινήσεις τους, ενώ η Αστυνομία είχε από πριν σχετικές πληροφορίες. Σύμφωνα με υπηρεσιακά έγγραφα που είδαν το φως της δημοσιότητας, ήξεραν από αξιόπιστες πηγές ότι οπαδοί της Dinamo Zagreb θα προσπαθούσαν να ταξιδέψουν στην Ελλάδα, με τη βοήθεια οπαδών του Παναθηναϊκού και ήξεραν, μάλιστα, και πού θα έμεναν. Ωστόσο κανείς δεν έκανε τίποτα και κανένας δεν τους σταμάτησε.

Μετά το κακό, η Ελληνική Αστυνομία προχώρησε σε δεκάδες συλλήψεις. Δεν έκανε όμως τίποτα πριν. Αυτό παραδέχθηκε και ο ίδιος ο Υπουργός Προστασίας του Πολίτη, Γιάννης Οικονόμου, δηλώνοντας πως «το γεγονός είναι ανεπίτρεπτο και απαράδεκτο, καθώς και σαφώς κατώτερο των δυνατοτήτων και της αποδεδειγμένης ικανότητας της ΕΛ.ΑΣ., η οποία ναι μεν προχώρησε γρήγορα στην προσαγωγή και σύλληψη 98 ατόμων, στον τομέα όμως της πρόληψης και της αποτροπής απέτυχε».

Ακολούθως, ο κ. Οικονόμου, ανακοίνωσε ότι έδωσε εντολή στον Αρχηγό της Αστυνομίας να απομακρύνει τον προϊστάμενο της Υποδιεύθυνσης Αντιμετώπισης Βίας στους Αθλητικούς Χώρους, καθώς και έξι επικεφαλής του Τμήματος Τροχαίας. «Εξυπακούεται, φυσικά, ότι οι απομακρύνσεις και οι μετακινήσεις, εξαιτίας του συγκεκριμένου περιστατικού, δεν θα σταματήσουν εδώ. Για αυτό και, παράλληλα, έδωσα εντολή στον Αρχηγό της ΕΛ.ΑΣ. για την τάχιστη διεξαγωγή και περάτωση εσωτερικής έρευνας για την πλήρη διακρίβωση των συμβάντων, από την είσοδο των οπαδών στην Ελλάδα και ύστερα, ώστε να εντοπισθούν και να αποδοθούν οι δέουσες ευθύνες, σε κάθε επίπεδο και με οποιαδήποτε μορφή», τόνισε ο Υπουργός.

Δεν προηγήθηκαν έρευνες επί ερευνών, χρονοτριβή, καθυστέρηση και περίπλοκες διαδικασίες. Όσοι αποδεδειγμένα από τα ίδια τα γεγονότα απέτυχαν επιχειρησιακά, έχουν ήδη απομακρυνθεί προληπτικά από τα καθήκοντά τους, μέχρι να γίνουν οι απαραίτητες έρευνες. Και ενδεχομένως στην πορεία αυτών των ερευνών, να προκύψουν κι άλλα πρόσωπα που θα ελεγχθούν για τον ρόλο που διαδραμάτισαν σε αυτή την τεράστια αστυνομική αποτυχία.

Ο Γιάννης Οικονόμου δεν επιχείρησε να καλύψει αυτούς που άφησαν το κράτος του εκτεθειμένο στη βία. Δεν περίμενε να περάσουν μήνες ή χρόνια, ώστε να ολοκληρωθούν οι έρευνες για να δράσει, ενώ είχε ενώπιον του οφθαλμοφανή γεγονότα. Εξέφρασε, αντιθέτως, ισχυρή πολιτική βούληση, «η ΕΛ.ΑΣ. να ανταποκριθεί στις απαιτήσεις της κοινωνίας στον τομέα της οπαδικής βίας».

Αυτός είναι ένας τομέας στον οποίο έχουμε σοβαρό πρόβλημα και στην Κύπρο. Μάλιστα, οι χούλιγκανς βγήκαν από τα γήπεδα και επεκτάθηκαν στους δρόμους και τις πλατείες, με την κορύφωση του φαινομένου να καταγράφεται τον Ιανουάριο, στο μνημόσυνο του Γρίβα, όταν οπαδοί διαφορετικών ομάδων πλακώθηκαν μέρα μεσημέρι μέσα στους δρόμους της Λεμεσού, ενώ η Αστυνομία είχε πάρα πολλές ημέρες να αξιολογήσει την κατάσταση και να προετοιμαστεί, καθώς υπήρχαν πληροφορίες από πριν για τις προθέσεις τους. Παρά την αποδεδειγμένη επιχειρησιακή αποτυχία, δεν υπήρξε καμιά αποφασιστικότητα από την τότε Κυβέρνηση να μπει μια τάξη.

Λίγες μέρες μετά την ανάληψη των καθηκόντων της νέας Κυβέρνησης, ήταν η σειρά των δρόμων της Λευκωσίας να βιώσουν το τέρας του χουλιγκανισμού ένα απόγευμα Κυριακής, με τα γραφεία του Οργανισμού Λεωφορείων Λευκωσίας να γίνονται στάχτη, μετά τη λήξη του αγώνα καλαθόσφαιρας Απόλλωνα-Ανόρθωσης, στο στάδιο Τάσσος Παπαδόπουλος-Ελευθερία, που βρίσκεται απέναντι. Αν και η Κυβέρνηση παρουσιάστηκε πολύ πιο ενοχλημένη από τους προκατόχους της και έδειξε μεγαλύτερη διάθεση για αλλαγές, στην πραγματικότητα πολλά από τα μέτρα που ανακοινώθηκαν δεν έγινε ακόμη κατορθωτό να τεθούν σε εφαρμογή, καθώς για πολλά από αυτά χρειάζονται νομοθεσίες και υποδομές.

Ευτυχώς στην Κύπρο δεν φτάσαμε στο σημείο να θρηνήσουμε θύματα από τα κρούσματα οπαδικής βίας των τελευταίων ετών. Φτάσαμε όμως πολύ κοντά, έξω από το Αντώνης Παπαδόπουλος. Και πρέπει να φροντίσουμε η δική μας Αστυνομία να μην καταγράψει μια αντίστοιχη αποτυχία με την ΕΛ.ΑΣ. Να είναι επιχειρησιακά έτοιμη, να αξιολογεί σωστά τις πληροφορίες και να ενεργεί χωρίς χρονοτριβή. Ενόψει της επανέναρξης του πρωταθλήματος και τις προκλήσεις που αυτό φέρνει, το κράτος οφείλει να φροντίσει να μην είναι εκτεθειμένο στη βία. Και κυρίως να βρει τους τρόπους εκείνους να αντιμετωπίσει το φαινόμενο στη ρίζα του. Δεν χρειάζεται μια τραγωδία, όπως αυτήν στην Ελλάδα, για να επιδειχθεί πολιτική βούληση.