Τρεις εξουσίες, πολλά μέτωπα-Τα ζητήματα που θα πρωταγωνιστήσουν τους επόμενους μήνες

Πολλά είναι τα ανοιχτά μέτωπα, για τα οποία αναμένονται εξελίξεις κατά τους φθινοπωρινούς μήνες και όσο πλησιάζουμε στο τέλος του χρόνου. Η Κυβέρνηση αφήνει πίσω της αυτά που κληρονόμησε από τους προκατόχους της και αναμένεται να επικεντρωθεί στην υλοποίηση του δικού της κυβερνητικού έργου, ενώ δύσκολους στόχους έχει θέσει και η Βουλή. Την ίδια στιγμή, εξελίσσεις αναμένονται σε άλλες, μη πολιτικές διαδικασίες, κάποιες εκ των οποίων δικαστικές, οι οποίες αναμένεται, αναλόγως της έκβασής τους, να έχουν και πολιτικές προεκτάσεις.

Σε ό,τι αφορά το Κυπριακό, αν και η προσπάθεια τώρα είναι να ανατραπούν οι τουρκικοί σχεδιασμοί για δημιουργία νέων τετελεσμένων στην Πύλα και να αποκλιμακωθεί η ένταση, ο μεγάλος στόχος παραμένει το ξεκλείδωμα της διαπραγματευτικής διαδικασίας, ώστε να μπορέσουν να δημιουργηθούν προοπτικές για λύση μετά το παρατεταμένο τέλμα. Ορόσημο γι’ αυτή τη διαδικασία θεωρείται η μετάβαση του Προέδρου της Δημοκρατίας στη Νέα Υόρκη στα μέσα Σεπτεμβρίου και οι επαφές που θα έχει εκεί, συμπεριλαμβανομένης αυτής με τον ΓΓ των Ηνωμένων Εθνών. Παρά την ετοιμότητα που εκφράζει ο Νίκος Χριστοδουλίδης και την εποικοδομητική στάση που τηρεί, προσκρούει στην αδιαλλαξία της τουρκικής πλευράς, η οποία θέτει απαράδεκτα προαπαιτούμενα για επιστροφή στον διάλογο. Ο Ερσίν Τατάρ αποφεύγει να συναντηθεί με τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας, ενώ προβάλλει τις αδιάλλακτες θέσεις του με κάθε ευκαιρία, σε μία προσπάθεια να τορπιλίσει την πιθανότητα εξελίξεων στο Κυπριακό.

Ο Σεπτέμβρης θα είναι, όμως, κρίσιμος μήνας και για την εσωτερική διακυβέρνηση, καθώς θα κατατεθούν ενώπιον του Προέδρου της Δημοκρατίας τα σχέδια δράσης του κάθε Υπουργού και Υφυπουργού, τα οποία θα περιλαμβάνουν τους στόχους και τον ορίζοντα εφαρμογής τους. Αυτό θα επιτρέψει στον κ. Χριστοδουλίδη να αξιολογήσει τη δουλειά που έχει γίνει μέχρι στιγμής, καθώς και τον βαθμό στον οποίο το πρόγραμμα διακυβέρνησής του τίθεται σε τροχιά υλοποίησης. Την ίδια στιγμή, δεν αποκλείεται να οδηγήσει και σε διορθωτικές κινήσεις από μέρους του, εάν διαπιστωθεί ότι κάποια μέλη της Κυβέρνησης δεν περνούν τον πήχη. Σε ένα τέτοιο ενδεχόμενο, αναμένεται ότι θα ακολουθήσει ανασχηματισμός κάποια στιγμή πριν από τα Χριστούγεννα, η έκταση του οποίου δεν είναι ξεκάθαρη σε αυτό το στάδιο.

Το μόνο σίγουρο είναι πως με τα σχέδια δράσης του κάθε Υπουργείου συνδέονται και οι προϋπολογισμοί και αυτή θα είναι η πρώτη φορά που η νέα Κυβέρνηση θα καταθέσει Κρατικό Προϋπολογισμό ενώπιον της Βουλής, στη βάση των δικών της εκτιμήσεων και του δικού της οράματος για τον τόπο. Μέσα από τον Προϋπολογισμό, η Κυβέρνηση θα δώσει τη δική της κατεύθυνση σε ό,τι αφορά την ανάπτυξη, την πρόνοια και τις προτεραιότητές της για την επόμενη χρονιά.

Οι προϋπολογισμοί θα τεθούν στο μικροσκόπιο της Βουλής, η οποία αναμένει μια μόνιμη λύση και για το πολύκροτο ζήτημα των εκποιήσεων, το οποίο θα επανέλθει τους φθινοπωρινούς μήνες. Δεδομένου ότι η Κυβέρνηση δεν έχει επαρκή πλειοψηφία, θα πρέπει -όπως γίνεται στις πλείστες περιπτώσεις- να αναζητήσει υποστήριξη στον χώρο της αντιπολίτευσης. Οι προσπάθειές της αναμένεται να στραφούν κυρίως προς την κατεύθυνση του ΔΗΣΥ, όμως θα φανεί τι χειρισμοί θα γίνουν σε ζητήματα με τα οποία το μεγαλύτερο κόμμα της αντιπολίτευσης διαφωνεί.

Προκλήσεις ενώπιον της έχει και η ίδια η Βουλή, η οποία, πέραν των εκκρεμοτήτων που άφησε και πρέπει να προωθήσει, πριν από το καλοκαίρι φρόντισε να ανεβάσει τον πήχη των προσδοκιών, καθώς παρουσιάστηκε αποφασισμένη να προβεί σε διορθωτικές κινήσεις, σε ό,τι αφορά τους Θεσμούς, με στόχο να αυξήσει τη διαφάνεια και μειώσει τις εξουσίες και το ανέλεγκτο αξιωματούχων. Το ζήτημα είναι περίπλοκο, καθώς απαιτείται τροποποίηση του Συντάγματος, ενώ κάποιες μεταρρυθμίσεις αναμένεται να προωθηθούν και από την εκτελεστική εξουσία, όπως ο διαχωρισμός των αρμοδιοτήτων στη Νομική Υπηρεσία, ώστε να είναι πλέον διακριτοί οι ρόλοι του Νομικού Συμβούλου του κράτους και του Δημόσιου Κατήγορου. Πρόκειται για μια προοπτική με την οποία διαφωνεί η ίδια η Νομική Εισαγγελία, αλλά φαίνεται να αντικρίζεται θετικά από ολόκληρο το πολιτικό φάσμα, τόσο στη συμπολίτευση όσο και στην αντιπολίτευση. Θα πρέπει να σημειωθεί πως δεν αναμένονται οι αλλαγές αυτές τους επόμενους μήνες, αλλά να τεθούν οι βάσεις για να προωθηθούν, καθώς πρόκειται για ζητήματα που είναι πολύπλοκα τόσο νομικά όσο και πολιτικά.

Πέραν της Βουλής και της Κυβέρνησης, όμως, η Νομική Υπηρεσία βρίσκεται στο επίκεντρο και της Αρχής κατά της Διαφθοράς, η οποία αυτό το διάστημα εξετάζει τις καταγγελίες που έχει ενώπιον της αναφορικά με τους ίδιους τους επικεφαλής της Υπηρεσίας και το επόμενο διάστημα αναμένεται να υπάρξουν πορίσματα. Σε περίπτωση που μέσα από τις έρευνες αυτές προκύψουν ζητήματα για τον Γενικό ή τον Βοηθό Γενικό Εισαγγελέα, θα πρέπει σε πολιτικό επίπεδο ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας να επιδείξει αντανακλαστικά για να διαχειριστεί το όποιο εύρημα.

Τα βλέμματα θα είναι στραμμένα στον τομέα της Δικαιοσύνης και για άλλους λόγους. Αναμένεται να επαναρχίσει η δίκη για τις αποκαλύψεις του δικτύου Al Jazeera, στην οποία δύο από τους κατηγορούμενους είναι ο πρώην Πρόεδρος της Βουλής και πρώην βουλευτής. Αναμένεται, επίσης, η οικογένεια του Θανάση Νικολάου να προχωρήσει με την καταχώρηση των ιδιωτικών ποινικών διώξεων, αφού δεν το έπραξε το κράτος. Ταυτόχρονα, η Αστυνομία θα πρέπει να ολοκληρώσει την έρευνα που διατάχθηκε αναφορικά με το «ορφανό» θανατηφόρο του 2012, να ολοκληρώσει την πειθαρχική έρευνα κατά του Μιχάλη Κατσουνωτού, καθώς και να θέσει σε εφαρμογή τις αποφάσεις για πάταξη της βίας στους αθλητικούς χώρους. Αναλόγως της έκβασης όλων αυτών των υποθέσεων και ερευνών, ενδεχομένως να κληθεί η Κυβέρνηση να προβεί σε κινήσεις, καθώς πρόκειται για ζητήματα τα οποία δημιουργούν σκιές στο ίδιο το κράτος.