Μέσα από παράλληλη συζήτηση θεσπίζουν κανονισμούς για τους συμβούλους

Συνεχίζεται σήμερα, ενώπιον της Επιτροπής Θεσμών της Βουλής, η συζήτηση σε ό,τι αφορά τη νομοθετική ρύθμιση των συμβούλων και συνεργατών των μελών της Κυβέρνησης, έτσι ώστε να θεσπιστούν κριτήρια. Υπενθυμίζεται πως, όπως προέκυψε κατά την έναρξη της συζήτησης, πριν από ένα μήνα, για τη ρύθμιση του ζητήματος υπάρχει βούληση από όλες τις πλευρές, οι οποίες φαίνεται να κινούνται στην ίδια λογική, αλλά προκύπτουν κάποιες διαφωνίες ως προς τις λεπτομέρειες.

Η θέσπιση κανονισμών σε ό,τι αφορά τους συνεργάτες των μελών της Κυβέρνησης κρίθηκε απαραίτητη, μετά από κάποιες πρόδηλα άστοχες επιλογές που έγιναν από τη νέα Κυβέρνηση, στην απουσία ενός ξεκάθαρου πλαισίου και επικρίθηκαν πάρα πολύ τόσο από την αντιπολίτευση, όσο και από την κοινή γνώμη. Η Κυβέρνηση αναγνώρισε τους λανθασμένους χειρισμούς που έγιναν και ο ίδιος ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, μιλώντας κατά την ανασκόπηση των πρώτων 100 ημερών της διακυβέρνησής του, κατέταξε την κατάθεση του νομοσχεδίου στον τομέα της ανασύνταξης του κράτους και της θεμελίωσης των αρχών της χρηστής διακυβέρνησης.

Επί τάπητος βρίσκεται το νομοσχέδιο που κατέθεσε στη Βουλή η Κυβέρνηση και η πρόταση νόμου που κατατέθηκε από πλευράς του ΑΚΕΛ. Στην προηγούμενη συνεδρία συζητήθηκαν ατύπως ταυτόχρονα, καθώς δεν είχε γίνει επίσημη κατάθεση από πλευράς Κυβέρνησης στην Ολομέλεια, αν και είχε διανεμηθεί στους βουλευτές το κείμενο, ώστε να είναι ενήμεροι για το περιεχόμενό του. Αυτή τη φορά, η συζήτηση θα γίνει ταυτόχρονα και επισήμως.

Στη Βουλή έχουν προσκληθεί να παραστούν ο Υπουργός Οικονομικών, η Υφυπουργός παρά τω Προέδρω, εκπρόσωποι του Τμήματος Δημόσιας Διοίκησης και Προσωπικού, ο Γενικός Ελεγκτής, η Επίτροπος Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα, εκπρόσωποι της Νομικής Υπηρεσίας, καθώς και εκπρόσωποι συνδικαλιστικών οργανώσεων.

Σημειώνεται ότι η πρόταση του νόμου του βουλευτή του ΑΚΕΛ Γιώργου Λουκαΐδη, η οποία τιτλοφορείται «ο περί Συμβούλων ή Άλλων Συνεργατών Καθορισμένων Αξιωματούχων της Δημοκρατίας (Κριτήρια Επιλογής για την Παροχή Υπηρεσιών) και περί Συναφών Θεμάτων Νόμος του 2023», έχει ως σκοπό τη θέσπιση νομοθετικού πλαισίου, το οποίο να διέπει την επιλογή συμβούλων ή άλλων συνεργατών από αξιωματούχους, για την εξασφάλιση συμβουλευτικών, εξειδικευμένων ή άλλων υποστηρικτικών υπηρεσιών. Η ρύθμιση αφορά τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας, τους Υπουργούς και Υφυπουργούς, τον Κυβερνητικό Εκπρόσωπο ή άλλους αξιωματούχους, οι οποίοι διορίζονται από τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας στην Προεδρία στο πλαίσιο πολιτικών διορισμών.

Σε ό,τι αφορά το κυβερνητικό νομοσχέδιο, ως σκοπός αναφέρεται «η ρύθμιση θεμάτων που αφορούν στη δυνατότητα εργοδότησης συμβούλων-συνεργατών από τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας, τους Υπουργούς, τους Υφυπουργούς παρά τω Προέδρω, τον Κυβερνητικό Εκπρόσωπο, μέσω της σύναψης σύμβασης απασχόλησης ιδιωτικού δικαίου. Με το παρόν νομοσχέδιο διαμορφώνεται ένα νέο πλαίσιο απασχόλησης των συμβούλων-συνεργατών, το οποίο διέπεται από συγκεκριμένα κριτήρια και προϋποθέσεις απασχόλησης».

Γίνεται, συνεπώς, κατανοητό, πως τόσο η πρωτοβουλία των βουλευτών όσο και το νομοσχέδιο της Κυβέρνησης κινούνται προς την ίδια κατεύθυνση και έχουν ακριβώς τους ίδιους στόχους, γι’ αυτό και δεν προκύπτει διαφωνία επί της αρχής. Όπως, όμως, αναδείχθηκε κατά τη διάρκεια της προηγούμενης συζήτησης, υπάρχουν διαφορές στις ρυθμίσεις που εισηγούνται, αν και δεν φαίνεται να είναι ανυπέρβλητες. Κάποια στιγμή αναμένεται πως η Βουλή θα επικεντρωθεί στο κυβερνητικό νομοσχέδιο, προβαίνοντας ενδεχομένως σε κάποιες τροπολογίες, καθώς αφενός συνήθως αυτό συμβαίνει όταν έρχεται ρύθμιση από την εκτελεστική εξουσία και αφετέρου εκφράστηκαν κάποιες ανησυχίες για αντισυνταγματικές πρόνοιες στην πρόταση νόμου.

Σημειώνεται ότι η Ελεγκτική Υπηρεσία τάσσεται υπέρ της λογικής της σύμβασης εργοδότησης ιδιωτικού δικαίου που προβλέπεται στο νομοσχέδιο, επειδή εάν επρόκειτο για αυτοεργοδοτούμενους συνεργάτες, υπάρχει ήδη νομικό πλαίσιο γι’ αυτό, μέσω του νόμου των Δημοσίων Συμβάσεων, αλλά κυρίως επειδή κατ’ αυτόν τον τρόπο διασφαλίζεται πως δεν θα βρεθούν αυτά τα πρόσωπα εσαεί δημόσιοι υπάλληλοι από την πίσω πόρτα, όπως συνέβη με τις συνεργάτιδες του τέως Προέδρου, που πρόσφατα κέρδισαν στο Δικαστήριο. Αναφέρεται, μάλιστα, επί λέξει πως «η σύμβαση δεν δημιουργεί οποιαδήποτε δημοσιοϋπαλληλική σχέση και ούτε προκύπτουν άλλα δικαιώματα ή υποχρεώσεις πέραν αυτών που προκύπτουν από την σύμβαση και σε ουδεμία περίπτωση μπορεί να μετατραπεί σε σύμβαση αορίστου χρόνου».

Σε ό,τι αφορά τις υπόλοιπες διαφορές που προκύπτουν μεταξύ των δύο κειμένων που βρίσκονται ενώπιον της νομοθετικής εξουσίας, η μία αφορά το ζήτημα της συγγένειας, που αποσκοπεί στην αποφυγή φαινομένων βολέματος ημετέρων και νεποτισμού. Στην πρόταση νόμου του κ. Λουκαΐδη αναφέρεται πως πρέπει το πρόσωπο που διορίζεται «να μην έχει συγγένεια εξ’ αίματος ή εξ’ αγχιστείας πρώτου βαθμού με τον οικείο αξιωματούχο της Δημοκρατίας ή με άλλο καθορισμένο αξιωματούχο της Δημοκρατίας». Στο κυβερνητικό νομοσχέδιο, απαγορεύεται η πρόσληψη όταν υπάρχει συγγένεια εξ’ αίματος ή εξ’ αγχιστείας μέχρι τρίτου βαθμού αλλά μόνο με το μέλος της Κυβέρνησης που θα υπογράφει τη σύμβαση. Διαφορά υπάρχει και στο ζήτημα των απολαβών, καθώς η Κυβέρνηση θέτει μόνο κατώτερο όριο, ενώ στην πρόταση νόμου υπάρχει ως οροφή το ποσό που δίδεται για ανάλογη θέση στη δημόσια υπηρεσία.

Τα ζητήματα αυτά αναμένεται να τεθούν κατά τη διάρκεια και της σημερινής συζήτησης, όπως επίσης και το θέμα της δημοσιοποίησης, για σκοπούς διαφάνειας, προσωπικών δεδομένων που αφορούν τους συνεργάτες και συμβούλους, ένα ζήτημα για το οποίο υπάρχει πρόνοια τόσο στο νομοσχέδιο όσο και στην πρόταση νόμου.