Με φόντο τις συστάσεις της PEGA, ξάνα στο μικροσκόπιο της Βουλής οι παρακολουθήσεις

Μετά από αρκετό καιρό, το θέμα των παρακολουθήσεων που απασχόλησε ιδιαίτερα το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο το οποίο μάλιστα προχώρησε και στη σύσταση ειδικής επιτροπής που διερεύνηση τα σκάνδαλα παρακολούθησης με τη χρήση κακόβουλων λογισμικών, και που κατέληξε σε συγκεκριμένα συμπεράσματα και συστάσεις προς τα κράτη μέλη, το θέμα αναμένεται να απασχολήσει σήμερα και την κυπριακή Βουλή.

Στη συζήτηση που τιτλοφορείται «η εμπλοκή της Κύπρου στην παραγωγή και διάθεση λογισμικών που ενδέχεται να χρησιμοποιούνται για παράνομες παρακολουθήσεις», προσκλήθηκαν να συμμετάσχουν ο Γενικός Εισαγγελέας, οι υπουργοί Ενέργειας και Δικαιοσύνης, ο υφυπουργός καινοτομίας, ο Αρχηγός Αστυνομίας, οι Επίτροποι Προστασίας Προσωπικών Δεδομένων και Επικοινωνιών, ο Διευθυντής του Τμήματος Τελωνείων και η Έφορος Εταιρειών. Ωστόσο δεν είναι γνωστό εάν θα παραστούν αυτοπροσώπως ή αν θα στείλουν λειτουργούς των υπηρεσιών και των υπουργείων τους, για να τους εκπροσωπήσουν.

Στον απόηχο της ψήφισης της έκθεσης και των συστάσεων του Ευρωκοινοβουλίου, το θέμα θα απασχολήσει την επιτροπή Νομικών, μετά από εισήγηση των βουλευτών του ΑΚΕΛ, Άριστου Δαμιανού, Γιώργου Κουκουμά και Ανδρέα Πασιουρτίδη, για αυτεπάγγελτη εξέταση, των δεδομένων. Οι βουλευτές, αναμένεται να ενημερωθούν για τις συστάσεις του Ευρωκοινοβουλίου προς την Κύπρο για το θέμα των παρακολουθήσεων, αναμένεται να ζητήσουν τις θέσεις των προσκεκλημένων που ουσιαστικά είναι οι αρμόδιοι για να της εφαρμόσουν.

Η τελευταία φορά που το θέμα των παρακολουθήσεων συζητήθηκε στην επιτροπή Νομικών της Βουλής, ήταν τον Νοέμβριο του 2022, όταν στον απόηχο της επίσκεψης της επιτροπής PEGA στην Κύπρο, δηλαδή και πάλι μετά από τη δημόσια πίεση που ασκήθηκε από την απόφαση των Ευρωβουλευτών να επισκεφθούν την Κύπρο, η Βουλή ασχολήθηκε με το θέμα.

Και αυτή τη φορά, μετά την ολοκλήρωση του έργου της επιτροπής του Ευρωκοινοβουλίου, η Βουλή καταπιάνεται εκ νέου με το θέμα και το ερώτημα που προκύπτει, είναι μέχρι που θέλει και που μπορεί να φτάσει. Άλλωστε είναι η πλέον αρμόδια για να πιάσει τις συστάσεις του Ευρωκοινοβουλίου και να ασκήσει πιέσεις και στην Κυβέρνηση αλλά και στους ανεξάρτητους θεσμούς που εμπλέκονται, για να εφαρμόσουν τις συστάσεις.

Εάν θέλει δηλαδή η Βουλή, να ανάκτηση λίγο από το απολεσθέν κύρος της, να αφήσει κατά μέρους τους θεατρινισμούς, τη μάχη των εντυπώσεων και της ατάκας που κυριαρχούν σε κάποιες συνεδρίες Επιτροπών και να επικεντρωθεί στην ουσία. Την ουσία που δεν είναι άλλη από την εφαρμογή των συστάσεων, έτσι ώστε, αφενός να μπει μια τάξη και να διασφαλιστεί ότι η Κύπρος δεν θα αποτελεί πια «κόμβο εξαγωγών κακόβουλων λογισμικών», όπως κατηγορείται στην έκθεση της PEGA, αλλά αφετέρου θα ρίχνει άπλετο φως στις υποθέσεις που απασχόλησαν ή απασχολούν τις κυπριακές Αρχές, την κοινωνία αλλά και τους ευρωπαϊκούς θεσμούς.

Βέβαια η εμπειρία έχει αποδείξει ότι η Βουλή και ειδικά οι συζητήσεις που γίνονται στα πλαίσια των συνεδριάσεων των επιτροπών λίγα μπορούν να προσφέρουν και τις περισσότερες περιπτώσεις, περιορίζονται σε επιφανειακές προσεγγίσεις, με τους βουλευτές να δίνουν μεγαλύτερη βαρύτητα στις εντυπώσεις και τους προσκεκλημένους να είναι σε θέσεις άμυνας, αποφεύγοντας να απαντήσουν για ζητήματα ουσίας.

Εξ αρχής άλλωστε -και ήταν κάτι που και η ίδια η Εισηγήτρια της επιτροπής PEGA έχει διαπιστώσει- η πίεση θα πρέπει να είναι προς την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, η οποία έχει τα εργαλεία και τα μέσα για να ασκήσει πίεση προς τα κράτη μέλη ώστε να συμμορφωθούν με τις υποδείξεις της Επιτροπής. Κανείς ωστόσο δεν διασφαλίζει, ότι και στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή «καίγονται» και πολύ για να υπάρξει πλήρης διαφάνεια στο θέμα των παρακολουθήσεων.

Υπενθυμίζεται πως μεταξύ άλλων η επιτροπή PEGA περιέλαβε στην έκθεση και τις συστάσεις της συγκεκριμένες αναφορές για την Κύπρο με πιο σημαντικές, εκείνη για την υπόθεση του μαύρου βαν, για την οποία ζήτησε αλλά δεν πήρε από τη Νομική Υπηρεσία το πόρισμα του Ηλία Στεφάνου, ενώ ζήτησε όπως γίνει επανέλεγχος όλων των αδειών εξαγωγής που δόθηκαν και εκεί όπου υπάρχουν παρατυπίες, αυτές να καταργηθούν. Επιπλέον ζητά από τις κυπριακές αρχές να αυστηροποιήσουν το πλαίσιο και την εποπτεία της εμπορίας τέτοιων λογισμικών, αφού όπως επισημαίνεται η χώρα μας αποτελεί ελκυστικό προορισμό για εταιρείες, κυρίως προερχόμενες από το Ισραήλ.