Απολογισμός εκατό ημερών με το βλέμμα στα επόμενα βήματα-Στόχοι, αστοχίες και μηνύματα
06:00 - 21 Ιουνίου 2023
Την πρώτη ευκαιρία για μια μακροσκελή και αναλυτική ανασκόπηση της μέχρι στιγμής πορείας του στην εξουσία είχε την Τρίτη ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας. Μιλώντας ενώπιον κοινού δημοσιογράφων, τις ερωτήσεις των οποίων κλήθηκε να απαντήσει, και απευθυνόμενος στον κυπριακό λαό, ο Νίκος Χριστοδουλίδης ανέλυσε τα πεπραγμένα των πρώτων εκατό ημερών της διακυβέρνησής του, προέβη σε παραδοχές για αστοχίες και αναφέρθηκε στους σχεδιασμούς και τα επόμενα βήματα για όλο το φάσμα του κυβερνητικού έργου. «Έχω εκλεγεί από την πλειοψηφία του κυπριακού λαού και θεωρώ ότι και η Βουλή και τα κόμματα σέβονται τις επιλογές του κυπριακού λαού», είπε αναφορικά με την προώθησή του, στέλνοντας μηνύματα και στις πολιτικές δυνάμεις. Διευκρίνισε ότι προσεγγίζει όλα τα κόμματα, κι αυτά που τον στήριξαν κι αυτά που δεν τα έπραξαν, ως συνεργάτες στην αντιμετώπιση των προκλήσεων.
Αν και ο Πρόεδρος στη δική του εισαγωγή επέλεξε να ρίξει το βάρος σε ζητήματα κοινωνικά και θέματα εσωτερικής διακυβέρνησης, όπως επέλεγε να κάνει και προεκλογικά, μεγάλο μέρος της συνολικής παρουσίασης αναλώθηκε στο Κυπριακό, για το οποίο ζητήθηκε σειρά διευκρινίσεων. Σε αυτό το πλαίσιο, είχε την ευκαιρία να αποσαφηνίσει πτυχές της πρωτοβουλίας του αλλά και να επαναλάβει πως ένα είναι το σχέδιο μας και είναι η ανάγκη επίλυσης του Κυπριακού το συντομότερο.
Σύμφωνα με τον Νίκο Χριστοδουλίδη, το σπάσιμο του αδιεξόδου και η επανέναρξη των διαπραγματεύσεων από εκεί που έμειναν στο Κραν Μοντανά αποτελεί προτεραιότητα για την Κυβέρνηση. Χαρακτήρισε τη διπλωματική του πρωτοβουλία τεράστια και ξεκαθάρισε πως επιδίωξή του είναι, μέσα από την ενεργότερη εμπλοκή της ΕΕ, να ενισχυθεί η προσπάθεια που καταβάλλεται από τα ΗΕ. Διασκεδάζοντας τις σχετικές ανησυχίες, είπε πως, σε περίπτωση που η Τουρκία ανταποκριθεί, η ΕΕ διαθέτει συγκεκριμένα εργαλεία για να δοθούν κίνητρα, τα οποία δεν διαθέτουν τα ΗΕ. Αλλά διευκρίνισε πως είμαστε οι τελευταίοι που θέλουμε να ξεφύγει το Κυπριακό από την αιγίδα του ΟΗΕ. «Στόχος η ανάδειξη μιας αμοιβαία επωφελούς κατάστασης πραγμάτων για όλους τους εμπλεκόμενους, μέσα από μία ενδεχόμενη πρόοδο των ευρωτουρκικών θεμάτων», εξήγησε, αναφέροντας πως υπάρχει κινητικότητα γύρω από την πρωτοβουλία του.
Ξεκαθάρισε, παράλληλα, ότι για το θέμα της ενέργειας, η βασική θέση της τουρκικής πλευράς είναι η ανάγκη αναγνώρισης της κυριαρχικής ισότητας, η οποία παραπέμπει σε λύση δύο κρατών και από τη στιγμή που στο τραπέζι μπαίνει θέμα αναγνώρισης από δικής μας πλευράς κυριαρχικής ισότητας, «δεν πρόκειται να αποδεχθώ, γιατί ξεφεύγει του συμφωνημένου πλαισίου επίλυσης».
Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας έθεσε τρία σημαντικά ορόσημα αναφορικά με το Κυπριακό. Πρώτο ορόσημο είναι το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο που θα πραγματοποιηθεί στα τέλη Ιουνίου και στόχος της Κυβέρνησης είναι να δημιουργηθεί δυναμική σε αυτό το πλαίσιο. Το δεύτερο είναι η Σύνοδος του ΝΑΤΟ, στην οποία θα τεθεί το Κυπριακό, με τον κ. Χριστοδουλίδη να εκφράζει την ελπίδα ο Ταγίπ Ερντογάν να ανταποκριθεί στις διμερείς συναντήσεις. Τρίτο ορόσημο αποτελεί η Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ τον Σεπτέμβριο.
Σε ό,τι αφορά την τ/κ κοινότητα, ο Νίκος Χριστοδουλίδης δήλωσε πως είχε συνάντηση με ομάδα Τ/κ, ενώ έλαβε και κάποιες εισηγήσεις από τον Στέφανο Στεφάνου. Υπάρχουν, όπως είπε, θέματα που τους αφορούν και εξέφρασε την ελπίδα να μπορεί να προβεί σε ανακοινώσεις μέχρι τον Σεπτέμβριο, διευκρινίζοντας ότι θα είναι μονομερείς ενέργειες.
Κυβερνητικό έργο
«Με ικανοποίηση και αισιοδοξία στέκομαι ανάμεσά σας και δηλώνω ότι σε σύντομο χρονικό διάστημα έχουμε, στη βάση του προεκλογικού μου προγράμματος, του Κοινωνικού Συμβολαίου με τον κυπριακό λαό, παράξει έργο σε όλους τους βασικούς πυλώνες και πολιτικές προτεραιότητές μας», δήλωσε ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, αναφερόμενος στα όσα έχουν γίνει τις πρώτες εκατό μέρες της διακυβέρνησής του. Ξεκαθάρισε πως «είμαστε μόνο στην αρχή μιας πολύ μεγάλης προσπάθειας» και ανέφερε πως μοναδικός του στόχος είναι να ανταποκριθεί με επιτυχία στις προσδοκίες της κοινωνίας.
Ο κ. Χριστοδουλίδης παραδέχθηκε ότι σημειώθηκαν αστοχίες, παραλείψεις και συμπεριφορές εκτός πλαισίου, οι οποίες, όπως υποστήριξε, διορθώθηκαν αμέσως. Ερωτηθείς για το ενδεχόμενο ανασχηματισμού, είπε πως θα προβεί σε αξιολόγηση τον Σεπτέμβριο, αφού δει τα σχέδια δράσης κάθε Υπουργού και, εάν προκύψει μια τέτοια ανάγκη, θα πάρει τις σχετικές αποφάσεις. Διευκρίνισε, ωστόσο, πως δεν τον απασχολεί κάτι τέτοιο αυτή τη στιγμή. «Δεν με ενοχλεί καθόλου η κριτική», τόνισε, ενώ χαριτολογώντας δήλωσε πως έχει αναπτύξει «αντισώματα». Πρόσθεσε πως αν χρειαστεί να πει mea culpa, θα το κάνει χωρίς δισταγμό. Έστειλε, ταυτόχρονα, το μήνυμα πως θα συνεχίσει να είναι σε επαφή με τον κόσμο, γιατί έτσι αντιλαμβάνεται καλύτερα ποια είναι τα δεδομένα.
Σε σχέση με την ανασύνταξη του κράτους, αναφέρθηκε στη σύσταση Γραμματείας Μηχανισμού Παρακολούθησης του κυβερνητικού έργου και Μονάδας Εσωτερικού Ελέγχου στην Προεδρία της Δημοκρατίας, καθώς και στην ετοιμασία του νομοσχεδίου για τους συμβούλους-συνεργάτες των μελών της Κυβέρνησης.
Σε ό,τι αφορά την αντιμετώπιση των κρίσεων που ταλανίζουν τους θεσμούς, έστειλε σαφές μήνυμα πως «από πλευράς εκτελεστικής εξουσίας, θα δώσουμε όλα τα εχέγγυα, ώστε όλες οι έρευνες να προχωρήσουν». Διαβεβαίωσε ότι η Κυβέρνηση θα πράξει ό,τι είναι δυνατόν για να διευκολυνθούν και να προχωρήσουν οι έρευνες.
Ο Πρόεδρος προανήγγειλε επίσης πως, πέραν της αναμενόμενης δημιουργίας του Υφυπουργείου Μετανάστευσης, θα προχωρήσει το επόμενο διάστημα και σε διορισμό Υφυπουργού παρά τω Προέδρω με αρμοδιότητα τις Ευρωπαϊκές Υποθέσεις, ενόψει της ανάληψης της Προεδρίας του Συμβουλίου της ΕΕ από την Κύπρο το 2026, ενώ ήδη έχει συσταθεί Υπουργική Επιτροπή για προετοιμασία.
Χαρακτήρισε ιδιαίτερα σημαντική τη σύσταση του Συμβουλίου Εθνικής Ασφάλειας, ως συμβουλευτικού οργάνου του Προέδρου και του Υπουργικού Συμβουλίου, η οποία εκτιμά ότι θα συμβάλει και στην αναβάθμιση του ρόλου του Εθνικού Συμβουλίου. Την ίδια στιγμή, ο Πρόεδρος διευκρίνισε πως σύντομα θα ανακοινωθεί το Γνωμοδοτικό Συμβούλιο και σε πρώτη φάση θα αφορά τους διορισμούς στους ημικρατικούς οργανισμούς.
Όσα έγιναν κι όσα έρχονται
Μεγάλο μέρος της παρουσίασης του Προέδρου Χριστοδουλίδη απασχόλησαν τα όσα πρόλαβαν να γίνουν μέχρι στιγμής από κυβερνητικής πλευράς, καθώς και σειρά αποφάσεων που θα προωθηθούν το επόμενο διάστημα. Μεταξύ άλλων, αναφέρθηκε στην κατάθεση πρότασης για το νέο σύστημα αξιολόγησης των μαθητών με στόχο να αντιμετωπιστούν οι στρεβλώσεις και προανήγγειλε την επέκταση των προαιρετικών ολοήμερων σχολείων.
Ιδιαίτερη έμφαση έδωσε στον τομέα της υγείας, κάνοντας λόγο για μέτρα βελτίωσης και ενίσχυσης των ΤΑΕΠ, αναβάθμιση των εξωτερικών ιατρείων και των απογευματινών χειρουργείων και λειτουργία προγραμμάτων πρόληψης. Η Κυβέρνηση θα διαφυλάξει το ΓεΣΥ, αναβαθμίζοντάς το, με βασικό στόχο την ενίσχυση των προσφερόμενων υπηρεσιών, τόνισε.
Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας ανακοίνωσε και την αύξηση του επιδόματος χαμηλοσυνταξιούχων κατά 5% από την 1η Ιουνίου. Στο πλαίσιο της κοινωνικής πολιτικής σημείωσε πως αυξήθηκαν οι κοινωνικές παροχές για τους πολύτεκνους αλλά και στην αναβάθμιση του συστήματος αξιολόγησης αναπηρίας, όπως και την αύξηση της οικονομικής βοήθειας σε άτομα με αναπηρίες για την αγορά τροχοκαθίσματος.
Σε ό,τι αφορά την αντιμετώπιση του κυκλοφοριακού, ο κ. Χριστοδουλίδης αναφέρθηκε στην υλοποίηση του park & ride στο ΓΣΠ, σε συνδυασμό με συχνές γραμμές λεωφορείων προς το κέντρο της Λευκωσίας, λέγοντας πως εξετάζεται η εφαρμογή του και στο Μακάρειο στάδιο, καθώς και σε χώρους στη Λεμεσό και στη Λάρνακα.
Ένα από τα μεγάλα επιτεύγματα της Κυβέρνησης μέχρι στιγμής ήταν το σχέδιο «κτίΖΩ», το οποίο, όπως είπε ο Πρόεδρος, προσφέρει ολιστικές λύσεις σε δικαιούχους διαμερισμάτων 358 υφιστάμενων πολυκατοικιών, παρέχοντας χορηγίες για επιδιόρθωση, ενίσχυση ή αναδόμηση. Στο πλαίσιο της ευρύτερης προσφυγικής πολιτικής, προανήγγειλε ανακοινώσεις το επόμενο διάστημα. Ανέφερε ότι την Κυβέρνηση απασχολεί έντονα η παροχή προσιτής στέγασης και μέχρι τον Σεπτέμβριο θα ολοκληρωθεί το σχέδιο δράσης, με τον σχεδιασμό να απευθύνεται τόσο στους χαμηλά αμειβόμενους πολίτες όσο και στη μεσαία τάξη.
Σε σχέση με την ενέργεια, ο κ. Χριστοδουλίδης επιβεβαίωσε ότι είναι στόχος και η κατασκευή τερματικού και αγωγού για έλευση ισραηλινού φυσικού αερίου στην Κύπρο και μετέπειτα εξαγωγή του στην Ευρώπη και η κατασκευή αγωγού για μεταφορά ηλεκτρικής ενέργειας μέχρι να ανακαλυφθούν κι άλλες ποσότητες φυσικού αερίου και συνέστησε να αναμένουμε τα αποτελέσματα των διαβουλεύσεων με το Ισραήλ.
Στον τομέα της Οικονομίας, ο Πρόεδρος τόνισε πως το όραμά του είναι να εξελιχθούμε σε ένα κράτος-πρότυπο, με ευνοϊκές συνθήκες για την προσέλκυση ποιοτικών επενδύσεων και την προώθηση της επιχειρηματικότητας, ενώ επανέλαβε πως το τρίπτυχο της οικονομικής του πολιτικής είναι η δημοσιονομική πειθαρχία, το σταθερό χρηματοπιστωτικό σύστημα και οι διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις.
Αναφορικά με τις εκποιήσεις, ξεκαθάρισε πως δεν είναι διατεθειμένος να προωθήσει πρόταση που να παρέχει πέπλο προστασίας στους στρατηγικούς κακοπληρωτές ή να ανατρέπει την εικόνα της Κύπρου και τις αξιολογήσεις. Διευκρίνισε πως θα συνεχιστεί η προσπάθεια της Κυβέρνησης για αντιμετώπιση και ουσιαστική μείωση των ΜΕΔ, λέγοντας ότι επεξεργάζεται σειρά μέτρων.
Ο Πρόεδρος δήλωσε ακόμη πως η Κυβέρνηση δεν είναι υπέρ των οριζόντιων μέτρων και πρέπει να τα δει πιο στοχευμένα. Ερωτηθείς αν θα καταργηθούν τα μέτρα στήριξης στα καύσιμα και στο ρεύμα, είπε ότι η απόφαση θα ανακοινωθεί στις 30 Ιουνίου, ενώ ανέφερε ως προτεραιότητα τη φορολογική μεταρρύθμιση.
Σε ό,τι αφορά τις διεθνείς κυρώσεις, τόνισε πως δεν έχει κάποια πληροφόρηση για πιθανή επιβολή νέων κυρώσεων σε φυσικά πρόσωπα ή νομικές οντότητες στην Κύπρο, ενώ υπογράμμισε πως η Κυβέρνηση επιδεικνύει μηδενική ανοχή.