Άφησε θετικές εντυπώσεις η πρόταση ΥΠΑΝ για το σύστημα αξιολόγησης-Τα βασικά ερωτήματα

Με θετικό μάτι είδαν την πρόταση της υπουργού Παιδείας, όσον αφορά στο σύστημα αξιολόγησης, οι βουλευτές της αρμόδιας Επιτροπής της Βουλής, οι οποίοι με ικανοποίηση άκουσαν ότι είναι μία πρόταση βασισμένη σε παιδαγωγικές αξίες, έπειτα από αρκετή μελέτη. Την ίδια ώρα, οι εμπλεκόμενοι στην παιδεία φορείς παρουσιάστηκαν θετικοί για την εν λόγω πρόταση, που καταρτίστηκε έπειτα από διαβουλεύσεις με την υπουργό.

Η Αθηνά Μιχαηλίδου, αφού έλαβε έγκριση από το Υπουργικό Συμβούλιο, έσπευσε στην Επιτροπή Παιδείας, για να παρουσιάσει την πρόταση που ετοίμασε, για το σύστημα αξιολόγησης, που θα αντικαταστήσει τις εξετάσεις τετραμήνων. Η υπουργός Παιδείας, στην αρχική της τοποθέτηση υπέδειξε πως η εφαρμογή του συγκεκριμένου θεσμού, που ισχύει αυτή τη στιγμή, δεν πέτυχε το σκοπό του, δηλαδή την ολόπλευρη και διαμορφωτική αξιολόγηση, αφού δόθηκε περισσότερη έμφαση στην συγκριτική αξιολόγηση (σ.σ. τελική αξιολόγηση και διαγωνίσματα), ενώ δεν είναι ολοκληρωμένη η επιμόρφωση των εμπλεκόμενων.

Μάλιστα, όπως επέδειξε η κα. Μιχαηλίδου, με το υφιστάμενο σύστημα έχει μειωθεί σημαντικά ο διδακτικός χρόνος, δεν έγινε μείωση της διδακτέας ύλης, ώστε να είναι ανάλογη με τον διδακτικό χρόνο και δεν υπάρχει ουσιαστική ανατροφοδότηση στους μαθητές.

Η υπουργός τόνισε πως το νέο σύστημα αξιολόγησης που προωθεί, έχει βασικό στόχο να παρέχει συνεχή πληροφόρηση για διάγνωση, συνεχή, συντρέχουσα και διαμορφωτική αξιολόγηση, ανατροφοδότηση, ενίσχυση και τελική αξιολόγηση των μαθητών. Υπέδειξε πως προωθείται η αυθεντική αξιολόγηση, που διασυνδέεται άμεσα με την επαγγελματική ανάπτυξη των εκπαιδευτικών.

Αναφερόμενη στις πρακτικές πτυχές του συστήματος αξιολόγησης, η υπουργός Παιδείας τόνισε πως το σχολικό έτος θα χωρίζεται σε δύο τετράμηνα, για σκοπούς καλύτερης οργάνωσης της διδασκαλίας και αξιολόγησης και κάθε Ιανουάριο και Μάιο, τα παιδιά θα παίρνουν βαθμούς. Όπως εξήγησε, δίνεται έμφαση στην διαμορφωτική αξιολόγηση, που θα είναι συνεχής και καθημερινή και προωθείται η τράπεζα υλικού ανά μάθημα, που θα περιέχει ασκήσεις, οδηγό για επίλυση ασκήσεων, αλλά και ύλη, η οποία θα ανανεώνεται συνεχώς. Μάλιστα, η υπουργός τόνισε πως η εν λόγω τράπεζα θεμάτων πάντα υπήρχε και ήταν στη διάθεση των παιδιών, ωστόσο δεν είχε ποτέ οργανωθεί σωστά.

Αναφορικά με την αξιολόγηση, τόνισε πως δεν θα γίνεται μόνο μέσω διαγωνισμάτων και τελικών εξετάσεων, αλλά θα υπάρχουν κι άλλες μορφές αξιολόγησης, όπως:

- διαγωνίσματα

- προφορική συμμετοχή στην τάξη

- κατ’ οίκον εργασίες και συζήτησή τους

- κουίζ - σύντομες γραπτές δημιουργικές εργασίες

- δραστηριότητες αυτοαξιολόγησης και ετεροαξιολόγησης

- άλλες

Η υπουργός τόνισε ως θα αξιοποιηθούν περισσότερο τα project, ώστε να αναπτυχθούν περισσότερες δεξιότητες για τους μαθητές. Ξεκαθάρισε πως είναι υπόψη του Υπουργείου ότι υπάρχουν λογισμικά, που τα παιδιά μπορούν να βάλουν λέξεις κλειδιά και να έχουν έτοιμες εργασίες και είπε πως για να το γλιτώσουν αυτό, θα δοθούν οδηγίες και εργαλεία στους καθηγητές. «Θα βάζουμε τους μαθητές να τα παρουσιάσουν και να αναλύσουν τις συγκεκριμένες εργασίες. Συστήνεται η διαγνωστική αξιολόγηση. Δεν θα είναι κάτι που θα φορτώσει το πρόγραμμα. Επαφύεται στους εκπαιδευτικούς. Δεν θέλουμε τα πάντα να κατευθύνονται από το κέντρο. Θέλουμε να μπορεί και ο καθηγητής να έχει λόγο για να διευκολύνεται η δουλειά του».

Όσον αφορά στην τελική εξέταση, η κα. Μιχαηλίδου τόνισε πως θα ετοιμάζεται κεντρικά και θα γίνεται μόνο μία φορά, στο τέλος του δεύτερου τετραμήνου. Αναφορικά με τα εξεταζόμενα μαθήματα, η υπουργός ξεκαθάρισε πως θα είναι μειωμένα στη Α’ Γυμνασίου και μόνο, για να είναι πιο εύκολη η μετάβαση από το Δημοτικό στο Γυμνάσιο, ενώ υπέδειξε πως δεν επηρεάζονται παράλληλες δράσεις για τις φυσικές επιστήμες. Συνεχίζοντας, η υπουργός τόνισε πως τα εξεταζόμενα μαθήματα για Α’ Γυμνασίου θα είναι Νέα Ελληνικά και Μαθηματικά, ενώ για τη Β’ και Γ’ Γυμνασίου θα είναι Νέα Ελληνικά, Μαθηματικά, Φυσικές Επιστήμες και Ιστορία, όπως ισχύει και σήμερα.

Αναφερόμενη στην βαθμολογία των μαθητών, η υπουργός Παιδείας επεσήμανε πως θα είναι βασισμένος τόσο στην προφορική εξέταση, όσο και τη γραπτή, των projects, των εργασιών, ενώ η βαρύτητα της τελικής εξέτασης θα είναι στο 30%, σε ύλη που θα καθορίζεται και η οποία θα είναι μειωμένη, συνήθως στο 60%.

Συγκεκριμένα, όπως είπε η υπουργός:

-Βαθμός τετραμήνου:

Βαθμός Συντρέχουσας Αξιολόγησης (π.χ. συμμετοχή στην τάξη, κατ’ οίκον εργασίες, projects, διαγωνίσματα, κ.ά.)

-Τελικός βαθμός

Βαθμός Α΄ τετραμήνου * 35% +

Βαθμός Β΄ τετραμήνου * 35% +

Βαθμός Τελικής Γραπτής Εξέτασης * 30%

Όσον αφορά στον αριθμό των διαγωνισμάτων, στα εξεταζόμενα μαθήματα, στόχος είναι να υπάρχουν ένα ή δύο διαγωνίσματα 45 λεπτών (κοινά όπου είναι εφικτό) ή εργασία project, καθώς και μία ή δύο ασκήσεις κουίζ (ανάλογα των περιόδων διδασκαλίας), ενώ για τα μη εξεταζόμενα, να υπάρχει ένα διαγώνισμα 45 λεπτών (κοινό όπου είναι εφικτό και χωρίς να είναι υποχρεωτικό) ή εργασία project και μία άσκηση κουίζ (χωρίς να είναι υποχρεωτική).

Η υπουργός, καταλήγοντας, ξεκαθάρισε πως δεν χρειάζονται δύο κεντρικές εξετάσεις. «Ο στόχος μας επιτυγχάνεται με μία κεντρική εξέταση και με αυτό τον τρόπο κερδίζεται πολύτιμος διδακτικός χρόνος».

Στη συνέχεια, απαντώντας σε ερωτήσεις βουλευτών, η κα Μιχαηλίδου υπέδειξε πως όπως έγινε αντιληπτό, λόγω των πολύ πιεστικών χρονοδιαγραμμάτων από την πρώτη στιγμή, ασχολήθηκε με το σύστημα αξιολόγηση, ενώ τόνισε πως έχουν αντιληφθεί ότι αυτό το σύστημα αξιολόγησης συνδέεται άμεσα με πολλές άλλες στρεβλώσεις στο εκπαιδευτικό σύστημα. Τόνισε, δε, ότι μέσα από την προσπάθεια που ξεκινά τώρα, πρέπει να επιλυθούν αυτές οι στρεβλώσεις, σημειώνοντας πως θα συνεχιστούν οι επαφές και διαβουλεύσεις, όπως γινόταν μέχρι σήμερα.

Αναφερόμενη στην κατάσταση που επικρατεί αυτή τη στιγμή, η κα. Μιχαηλίδου ξεκαθάρισε πως το εκπαιδευτικό σύστημα είναι συγκεντρωτικό. «Εδώ και χρόνια όλοι οι οίκοι από το εξωτερικό μας το λένε, το λένε και οι εσωτερικοί έλεγχοι. Χαιρόμαστε να πηγαίνουμε από το 8 στα 9/20. Πρέπει να κάνουμε κάτι».

Τόνισε πως δεν πρέπει να αυξηθούν οι κεντρικές εξετάσεις, αλλά να αυξηθούν οι γνώσεις και γι’ αυτό πρέπει να μπουν οι εργασίες στους μαθητές, για να παρουσιάσουν και να επιχειρηματολογήσουν, κάτι που δεν υπάρχει αυτή τη στιγμή και ξεκαθάρισε πως είναι μία στροφή σε παιδαγωγικά σωστή προσέγγιση, που θα επιτρέψει στα παιδιά να αποκτήσουν γνώση, ουσιαστική και προαπαιτούμενη.

Σημείωσε, παράλληλα, πως το Υπουργείο Παιδείας δουλεύει, ταυτόχρονα, στο να βελτιώσει τι διδάσκεται στα σχολεία και πώς και εξήγησε πως πρέπει να υπάρχει στήριξη προς τους εκπαιδευτικούς. Η υπουργός σημείωσε ότι δεν πρόκειται για εξετάσεις πρόσβασης και παγκύπριες. «Είναι απλά σχολικές εξετάσεις, να το πω απλά. Εσωτερικές του συστήματος, για να μπορούν να αξιολογήσουν την πορεία των μαθητών και πώς μπορούν να παρέμβουν οι εκπαιδευτικοί. Τόσα χρόνια, οι εκπαιδευτικοί δεν μπορούσαν να παρέμβουν».

Η Αθηνά Μιχαηλίδου επεσήμανε πως δεν θα λυθούν όλα τα προβλήματα, αυτό είναι σίγουρο, όμως με αυτή την προσπάθεια, ανοίγει διάλογος για άλλα θέματα, ώστε να λυθούν οι πλείστες στρεβλώσεις. Αναφερόμενη για τη συμμετοχή όλων των εμπλεκόμενων φορέων στο διάλογο, η υπουργός ξεκαθάρισε ότι όλοι θα συμμετέχουν, αφού τους χρειάζονται κοντά τους και δίπλα τους.

Όσον αφορά στο θέμα της θεματοθέτησης, αλλά και στα προβλήματα που είδαν το φως της δημοσιότητας το προηγούμενο διάστημα (σ.σ. πρόβλημα με ασκήσεις εκτός ύλης στα εξεταστικά δοκίμια), η κα. Μιχαηλίδου σημείωσε πως πάντα θα υπάρχουν προβλήματα, αλλά πρέπει να μπουν δικλίδες ασφαλείας, για να μειωθεί στο ελάχιστο αυτά τα περιστατικά και να μπορεί το Υπουργείο να έχει άμεση παρέμβαση και να τα λύνει. Σημείωσε, δε, ότι από τον Σεπτέμβριο θα υπάρχει εκπαίδευση των θεματοιθετών και των βαθμολογητών.

Η υπουργός αναφέρθηκε και στη νομοθεσία για τη στασιμότητα, που προώθησε ο τέως υπουργός Παιδείας, λίγο καιρό πριν αποχωρήσει από το Υπουργείο, τονίζοντας πως μελετάται ξανά και δεν έχει αλλάξει κάτι, για να μην αναστατωθεί το σύστημα, αλλά είναι στη διαδικασία συζήτησης του θέματος.

Οι τοποθετήσεις των εμπλεκόμενων φορέων

Παίρνοντας το λόγο, η εκπρόσωπος του συνδέσμου Επιθεωρητών σημείωσε πως η νέα πρόταση της υπουργού τους βρίσκει σύμφωνους και χαίρονται για τις αλλαγές που θα γίνουν. Επεσήμανε πως στην υφιστάμενη νομοθεσία δεν υπάρχει οδηγός θεματοθέτησης και πρέπει να ρυθμιστούν θέματα που αφορούν το συγκεκριμένο ζήτημα, όπως ο αριθμός των θεματοθετών που θα συμμετέχουν στην Επιτροπή, καθώς και τα κριτήρια επιλογής τους. Τόνισε, δε, ότι πρέπει να υπάρχει αποκέντρωση, καθώς αυτή τη στιγμή όλα τα γραπτά αποστέλλονται στο Υπουργείο Παιδείας. Μάλιστα, δεν παρέλειψε να ψέξει το γεγονός ότι δεν συμμετείχε ο σύνδεσμός τους στην κατάρτιση της συγκεκριμένης πολιτικής, σημειώνοντας πως οι επιθεωρητές έχουν σημαντικό ρόλο στην εφαρμογή της οποιασδήποτε εφαρμογής, καθώς είναι ο συνδετικός κρίκος ανάμεσα σε Υπουργείο και καθηγητές. «Παρατηρήθηκε στο παρελθόν και στην ανάπτυξη της συγκεκριμένης πολιτικής να μην συμμετέχουν οι επιθεωρητές και να δέχονται τα πυρά όλων. Θα εκτιμούσαμε ιδιαίτερα να λαμβάνονται υπόψη οι θέσεις μας».

Από πλευράς του, ο πρόεδρος της ΟΕΛΜΕΚ, Κωνσταντίνος Κωνσταντινόπουλος τόνισε πως η πρόταση και αυτά που παρουσιάστηκαν από το Υπουργείο Παιδείας, συνάδουν με τις εισηγήσεις που είχε καταθέσει η οργάνωση και αναγράφονται σε επιστολή που απέστειλαν στις 10 Μαρτίου, ενώ σημείωσε πως συνάδουν και με πρακτικές που εφαρμόζονται σε όλο τον ευρωπαϊκό χώρο. Ο κ. Κωνσταντινόπουλος υπογράμμισε πως θεωρούν ότι είναι στη σωστή κατεύθυνση οι πρόνοιες όπως η κατάργηση της ενδιάμεσης εξέτασης, η ποσόστοση του 30% και άλλες πτυχές και είναι έτοιμοι να συνδράμουν στο διάλογο, για να υπάρξει ένα καλό σύστημα αξιολόγησης, με σωστά αποτελέσματα.

Ο πρόεδρος της ΟΛΤΕΚ, Παναγιώτης Λυσάνδρου, στη δική του τοποθέτηση εξέφρασε εκ νέου τη διαφωνία της οργάνωσης για την κατάργηση της ενδιάμεσης εξέτασης, σημειώνοντας πως εξακολουθούν να πιστεύουν ότι ο υφιστάμενος θεσμός, όπως εφαρμοζόταν, χρειαζόταν αλλαγές και όχι κατάργηση της ενδιάμεσης εξέτασης. Τόνισε πως θα καταθέσουν εισηγήσεις, για να βελτιωθεί η πρόταση, ενώ ζωτικής σημασίας ζήτημα για την ΟΛΤΕΚ είναι το θέμα του αδιάβλητου των εξετάσεων, σημειώνοντας πως πρέπει να είναι κεντρικό το γραπτό και να είναι κλειστά τα ονόματα, για να είναι δίκαιη η αξιολόγηση των μαθητών.

Ο πρόεδρος της ΠΣΕΜ, Αλέξανδρος Παχίτης, επεσήμανε πως ως μαθητές δεν διαφωνούν με την πρόταση στην ολότητά της, όμως πρέπει να διασφαλιστεί πως οι μορφές αξιολόγησης, που παρουσίασε η υπουργός θα υπάρχουν και θα λαμβάνονται υπόψη στην αξιολόγηση του μαθητή.

Στη δική του τοποθέτηση, ο πρόεδρος των οργανωμένων γονέων Μέσης Εκπαίδευσης, Λοΐζος Κωνσταντίνου, επεσήμανε πως είναι επίσης θετικοί για τη συγκεκριμένη πρόταση, ωστόσο πρέπει να ξεκαθαριστεί η διαδικασία της θεματοθέτησης, θέτοντας ως εισήγηση να εφαρμοστούν οι διαδικασίες που υπάρχουν στις Παγκύπριες.

Είδαν με θετικό μάτι την πρόταση οι πλείστοι βουλευτές

Πάντως, από τις τοποθετήσεις τους, διαφάνηκε πως οι πλείστοι βουλευτές της Επιτροπής Παιδείας, είδαν με θετικό μάτι την πρόταση της υπουργού, οι οποίοι δεν παρέλειψαν να τονίσουν πως είναι βασισμένη σε παιδαγωγικές αξίες. Ωστόσο, κάποιοι δεν κατάφεραν να συγκρατήσουν την πικρία τους προς τον προκάτοχο της κας. Μιχαηλίδου, αφού υπήρξαν αναφορές ότι οι εξετάσεις τετραμήνων ήταν παιδαγωγικό έγκλημα με πολλά θύματα και ότι ο θεσμός σκότωσε τα όνειρα πολλών νέων. Μάλιστα, υπήρχε αναφορά ότι παρουσιάστηκαν στην Επιτροπή μεροληπτικά στοιχεία.

Από την άλλη, υπάρχει και η άποψη ότι η μείωση της βαρύτητας της τελικής εξέτασης σε 30% δεν είναι ικανοποιητική και πρέπει να αυξηθεί τουλάχιστον στο 50%.