Μια πομπώδης δήλωση και το πιο μεγάλο στοίχημα του Χριστοδουλίδη
Μιχάλης Πολυδώρου 06:00 - 17 Ιουνίου 2023
Πολύς λόγος, με γερές δόσεις κριτικής και ελάχιστα εύσημα συνόδεψαν τις πρώτες εκατό ημέρες της Κυβέρνησης. Κριτική για τις αποφάσεις του Υπουργείου Οικονομικών, κριτική για τους διορισμούς, κριτική για την επικοινωνιακή διαχείριση μιας σειράς ζητημάτων, κριτική ακόμα και για την πρόταση του Προέδρου της Δημοκρατίας για το Κυπριακό.
Ειδικά για το τελευταίο, υπήρξε από πλευράς της αντιπολίτευσης μιας προσπάθεια για να υποβαθμιστεί η πρόταση του Προέδρου της Δημοκρατίας, για ξεκλείδωμα της διαδικασίας μέσω Βρυξελλών. Για επανέναρξη δηλαδή των διαπραγματεύσεων, μέσω κινήτρων που θα δοθούν στην Τουρκία, ώστε να αφήσει πίσω της τους εκτός πλαισίου όρους που κατέθεσε περί κυριαρχικής ισότητας και αναγνώρισης του ψευδοκράτους και να επιστρέψει στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων.
Μπορεί αυτή η πρόταση του Προέδρου της Δημοκρατίας να εφαρμοστεί; Είναι αρκετά τα κίνητρα που του προσφέρονται, ώστε να τον πείσουν να αλλάξει για ακόμα μια φορά κατά 180 μοίρες την πολιτική του και να επιστρέψει στην πραγματικότητα;
Αναμφίβολα ο ίδιος ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας καλλιέργησε προσδοκίες και τόσο μέσα από τις δηλώσεις του όσο και μέσα από τις πληροφορίες που διαρρέουν από τον λόφο του Προεδρικού, δίδεται η εικόνα πως υπάρχει πίστη και αισιοδοξία, πως ο Νίκος Χριστοδουλίδης είναι αποφασισμένος να κερδίσει το στοίχημα και να διαψεύσει όσους σήμερα μειδιούν υποτιμητικά στις δηλώσεις του για το Κυπριακό.
Το αποκορύφωμα της καλλιέργειας προσδοκιών, δεν ήταν άλλο από την απόλυτη δήλωση του για το Κυπριακό, από το βήμα του Ευρωκοινοβουλίου στο Στρασβούργο, όπου δήλωσε πως μπορεί να είναι ο Πρόεδρος της λύσης. Πρόκειται για μια δήλωση που και πάλι ακούστηκε ως ιδιαίτερη βαρύγδουπη και πάλι αποδοκιμάστηκε στο εσωτερικό.
Έχει ενδιαφέρον πάντως και η προσέγγιση των κομμάτων που στηρίζουν την Κυβέρνηση Χριστοδουλίδη και ιδιαίτερα του ΔΗΚΟ και της ΕΔΕΚ που υπό άλλες συνθήκες θα έσπευδαν να εκδώσουν ανακοινώσεις, να εκφράσουν την ανησυχία τους και να ζητήσουν σύγκληση του Εθνικού Συμβουλίου, ζητώντας ενημέρωση για το Κυπριακό. Μέχρι στιγμής τα δύο κόμματα παραμένουν σε στάση αναμονής, ενώ σκληροπυρηνικά στελέχη τους, ήδη εκφράζουν ανησυχίες για τα κίνητρα που προτείνονται για να δοθούν στον Ερντογάν, υπενθυμίζεται πως όσες φορές δόθηκε κάτι ως κίνητρο στην Τουρκία, της έμεινε, χωρίς να ικανοποιηθούν οι όροι της συμφωνίας σε σχέση με το Κυπριακό.
Το σκηνικό άλλωστε να πείθονται για μια νέα προσπάθεια στο Κυπριακό οι ξένοι, ακόμα και οι Τούρκοι, αλλά να υπάρχουν φωνές στο εσωτερικό, δεν θα είναι καθόλου πρωτοφανές. Επαναλήφθηκε ουκ ολίγες φορές, μόνο που αυτή τη φορά, οι συγκεκριμένοι που ενδεχομένως να φωνάζουν, είναι αυτοί που στήριξαν την εκλογή του Προέδρου της Δημοκρατίας, παρά το γεγονός, ότι οι μεταξύ τους διαφωνίες στην προσέγγιση του Κυπριακού, ήταν γνωστές εξ αρχής και κατά την προεκλογική περίοδο κρύφθηκαν κάτω από το χαλί.
Επιστρέφοντας πίσω στο πεδίο προσπαθειών του Νίκου Χριστοδουλίδη, μπορεί κανείς να διαγνώσει και θετικά και αρνητικά. Σίγουρα στα θετικά πιστώνεται στον Πρόεδρο της Δημοκρατίας, η στάση που τηρεί έναντι του κατοχικού ηγέτη και του Τούρκου Προέδρου. Δεν σχολιάζει τις δηλώσεις του, δεν δίνει συνέχεια στην κόντρα που επιζητούν και επικεντρώνεται στη θετική ατζέντα της διπλωματικής του προσπάθειας. Το μήνυμα που στέλνει η Λευκωσία, εντός και εκτός συνόρων είναι πως αν η επιδίωξη της ήταν να λαϊκίσει και να συσπειρώσει τους πολίτες, θα έπιανε από τα μαλλιά τις εμπρηστικές δηλώσεις των Τούρκων και θα απαντούσε με αντίστοιχες πομπώδεις δηλώσεις, στον ίδιο τόνο για να συσπειρώσει το εσωτερικό.
Αντιθέτως επιλέγει τη λιγότερο δημοφιλή τακτική των δηλώσεων με θετικό πρόσημο και των ενεργειών στο παρασκήνιο, όπου σύμφωνα με επιβεβαιωμένες πληροφορίες, ήδη κινούνται σε ικανοποιητικό ρυθμό τα πράγματα και σύμφωνα με τους σχεδιασμούς. Στη βάση αυτών των σχεδιασμών έγιναν τα πρώτα ταξίδια σε Παρίσι και Βερολίνο, η επίσκεψη στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, όπου ουσιαστικά εξασφαλίστηκε η θετική θέση των τριών μεγαλύτερων ευρώ-ομάδων και ακολούθησε και το ταξίδι στη Βιέννη, η οποία βλέπει με διστακτικότητα το ενδεχόμενο παροχής κινήτρων στην Τουρκία.
Στην ίδια βάση θα ακολουθήσουν και τα επόμενα βήματα που θα γίνουν με ορίζοντα τον ερχόμενο Σεπτέμβριο στη Νέα Υόρκη και το περιθώριο της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ. Σε ότι αφορά το επόμενο τρίμηνο, η Λευκωσία έχει ήδη καθορίσει τα βήματα που θα πρέπει να γίνουν. Ήδη έχει υπάρξει επικοινωνία του Αντόνιο Γκουτέρες με τον Νίκο Χριστοδουλίδη, ενώ δεν αποκλείεται να υπάρξει ανακοίνωση για νέα επίσκεψη κάποιου εκ των βοηθών του στην Κύπρο, σε μια προσπάθεια να κλείσει το θέμα διορισμού απεσταλμένου για το Κυπριακό. Άλλωστε εκρεμεί και η Σύνοδος για το Κλίμα στο Παρίσι στην οποία θα συμμετάσχει ο Αντόνιο Γκουτέρες και υπάρχει το σενάριο να πάει και ο Νίκος Χριστοδουλίδης, την άλλη βδομάδα.
Το ενδιαφέρον όμως και η ουσία της όλης προσπάθειας βρίσκεται σε ένα άλλο επίπεδο. Αυτό των διαύλων επικοινωνίας με τον Ταγίπ Ερντογάν. Ήδη έχει γίνει γνωστό πως τουλάχιστον τέσσερις ηγέτες, οι δύο της Γερμανίας και της Γαλλίας αλλά κα οι δύο πρόεδροι των Ευρωπαϊκών Θεσμών, Λάιεν και Μισέλ, όταν σήκωσαν το τηλέφωνο για να συγχαρούν τον Τούρκο Πρόεδρο για την επανεκλογή του, διερεύνησαν και τις προθέσεις του για το Κυπριακό.
Η επόμενη σημαντική ημερομηνία για το Κυπριακό, είναι αυτή της Συνόδου του ΝΑΤΟ στο Βίλνιους τον ερχόμενο μήνα, όπου αναμένεται πως στη σκιά των σοβαρόν θεμάτων της Βορειοατλαντικής Συμμαχίας και ειδικά το θέμα ένταξης της Σουηδίας, για ακόμα μια φορά οι ενδιαφερόμενοι ηγέτες θα θίξουν για ακόμα μια φορά το θέμα στον Ερντογάν.
Ο Τούρκος Πρόεδρος, πάντως, αν και φροντίζει σε κάθε δημόσια τοποθέτηση του να επαναλαμβάνει τα γνωστά περί κυριαρχικής ισότητας και αναγνώρισης, άφησε μιλώντας σε Τούρκους δημοσιογράφους σε off the record ενημέρωση, ένα παραθυράκι, λέγοντας πως ο νέος Πρόεδρος της Κύπρου, δεν προκαλεί όπως τους προηγούμενους. Αυτό από μόνο του, ίσως να σημαίνει και κάτι, ίσως και τίποτα. Ο χρόνος είναι αυτός που θα δείξει, αν η Τουρκία μπλοφάρει μέχρι εκεί που την παίρνει και μπροστά στα οικονομικά δώρα ή κίνητρα όπως λέγονται πιο κομψά, των Βρυξελλών, θα αναδιατυπώσει τις θέσεις της για το Κυπριακό και θα παρουσιαστεί έτοιμη να επιστρέψει στον διάλογο.
Τότε θα διαφανεί και αν ο Νίκος Χριστοδουλίδης, θα δικαιωθεί για τα όσα έλεγε από την περίοδο της προεκλογικής, ότι έχει συγκεκριμένο σχέδιο, προκαλώντας τα σχόλια, στα όρια της υποτίμησης των πολιτικών του αντιπάλων. Από τη στιγμή μάλιστα, που το σχέδιο Χριστοδουλίδη, δεν μπορεί να υφίσταται επ' άπειρον, μέχρι το τέλος του χρόνου, αφού συμπληρωθούν και τα τρία ορόσημα που ο ίδιος έθεσε, πλέον θα είναι όλοι σε θέση να εξάγουν το τελικό τους συμπέρασμα για το αν πέτυχε ή απέτυχε ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας στη δέσμευσή του για επανέναρξη των συνομιλιών.