«Δεν θα κινηθούμε εναντίον κανενός»-Παρουσιάστηκε το μάθημα σεξουαλικής διαπαιδαγώγησης

«Δεν θα κινηθούμε εναντίον κανενός», ανέφερε η υπουργός Παιδείας, Αθηνά Μιχαηλίδου, απαντώντας σε ερώτηση το κατά πόσον σκέφτονται να κινηθούν εναντίον προσώπων που παραπληροφόρησαν το κοινό, όσον αφορά το περιεχόμενο της ύλης τους μαθήματος της σεξουαλικής διαπαιδαγώγησης στα σχολεία.

Η κα Μιχαηλίδου, η πρόεδρος του Συμβουλίου «Φωνή», Αναστασία Παπαδοπούλου και ο Γενικός Διευθυντής του Υπουργείου, Νεόφυτος Παπαδόπουλος, παραχώρησαν σήμερα δημοσιογραφική διάσκεψη για το θέμα ώστε να κατευνάσουν τις ανησυχίες που έχουν προκύψει από γονείς, παρουσιάζοντας το περιεχόμενο του μαθήματος από τη προδημοτική μέχρι και την Γ΄Λυκείου και Τεχνικών Σχολών.

Απαντώντας σε ερωτήσεις των δημοσιογράφων για το πώς απαντάνε σε όσους παραπληροφόρησαν την κοινή γνώμη μέσα από αναρτήσεις στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και ποια θεωρεί ότι μπορεί να είναι τα κίνητρά τους, η κα Μηχαηλίδου είπε πως, απάντηση είναι η αυτή η διάσκεψη. «Κάνουμε ότι κάνουμε για την ορθή ενημέρωση της πλειοψηφίας των γονέων, αλλά και των δικών μας ανθρώπων που ανησυχούν, όπως είναι οι εκπαιδευτικοί».

Προτιμώντας να μην μπει σε λεπτομερείς για τα κίνητρα των συγκεκριμένων προσώπων η κα Μιχαηλίδου είπε πως, μπορεί να είναι πολλαπλά, είτε για να επηρεάσουν υπέρ συγκεκριμένων καταστάσεων, δηλαδή το να ενταχθούν θεματικές εκεί που δεν υπάρχει λόγος είτε για να αφαιρεθούν. «Εμείς ξεκαθαρίσουμε με κάθε διαφάνεια ότι διδάσκουμε αυτά που λέμε. Επιμορφώνουμε τους εκπαιδευτικούς μας για αυτά τα ζητήματα και θα είναι ευχής έργο, να καλλιεργήσουμε από νωρίς αυτές τις ικανότητες και δεξιότητες στα παιδιά, ώστε ως ενήλικοι πλέον στην κοινωνία να μπορούν να προστατευθούν, αλλά και να προστατεύουν τους άλλους».

Σημείωσε δε πως «έχουν μεταφερθεί ανησυχίες από γονείς κυρίως, για υλικό που δεν έχει καμία σχέση με αυτό που διδάσκουμε στο σχολείο ή έννοιες οι οποίες δεν καλλιεργούνται στο σχολείο και θέλουμε να ξεκαθαρίσουμε ότι ο στόχος μας δεν έχει αλλάξει τα τελευταία δέκα χρόνια. Ήταν και παραμένει η προστασία των παιδιών και να βοηθήσουμε τα παιδιά να προστατευθούν, αλλά και να βοηθήσουμε και τους εκπαιδευτικούς, εάν χρειαστεί και πρέπει, να παρέμβουν».

Από πλευράς της η κα Παπαδοπούλου είπε πως μπορεί να έχει προκύψει σύγχυση από τους γονείς για το τι περιλαμβάνει το μάθημα. Εξήγησε πως στην Μέση Εκπαίδευση, υπάρχει ενότητα που διδάσκει στα παιδιά τον σεβασμό και την αποδοχή των άλλων. «Ο σεβασμός θεωρώ πως είναι μια βασική αρχή του μαθήματος, αλλά και στάση ζωής την οποία πρέπει να κατέχουν. Σίγουρα δεν μαθαίνουμε στα παιδιά μας πώς να γίνουν κάτι που δεν είναι, εάν δεν είναι».

Όσον αφορά στη διδασκαλία της σεξουαλικής διαπαιδαγώγησης στα σχολεία επισημαίνονται τα ακόλουθα:

• Η σεξουαλική διαπαιδαγώγηση στην Προσχολική, Δημοτική και Μέση Εκπαίδευση (Γυμνάσιο) υπήρχε στα Αναλυτικά μας Προγράμματα, ήταν υποχρεωτική και θεσμοθετημένη και διδασκόταν κανονικά, χωρίς προβλήματα, από τη σχολική χρονιά 2010-2011. Η Βουλή, με τη Νομοθεσία της, ζήτησε από το Υπουργείο Παιδείας, Αθλητισμού και Νεολαίας (ΥΠΑΝ) να υπάρξει συγκεκριμένος χρόνος στο Ωρολόγιο Πρόγραμμα της κάθε τάξης για το θέμα αυτό και επιπλέον να εισαχθεί και στο Λύκειο και στην Τεχνική Εκπαίδευση.
• Το σχολείο έχει ουσιαστικό ρόλο να επιτελέσει στη διασφάλιση της υγείας των μαθητών/τριών. Η εκπαίδευση για θέματα που αφορούν την υγεία αποτελεί ανθρώπινο δικαίωμα για τον/την κάθε μαθητή/μαθήτρια και πρέπει να διασφαλίζεται κατά τη διάρκεια των σχολικών του/της χρόνων. Η Αγωγή Υγείας στο σχολείο συμβάλλει στην αντιμετώπιση αριθμού κοινωνικών προβλημάτων που σχετίζονται με το κάπνισμα, το αλκοόλ, την παραβατικότητα, τη σεξουαλική κακοποίηση, την οδική ασφάλεια, τον ρατσισμό, τα σεξουαλικώς μεταδιδόμενα νοσήματα, τις ανεπιθύμητες εγκυμοσύνες, καθώς και την κοινωνική ανισότητα. Παράλληλα, η Αγωγή Υγείας στον χώρο της εκπαίδευσης υποστηρίζει συμμετοχικές και δημοκρατικές διαδικασίες, προωθεί την ενεργητική και βιωματική μάθηση και ανοίγει νέες διόδους συνεργασίας σχολείου, οικογένειας και κοινότητας, συντελώντας ουσιαστικά στη δημιουργία θετικού κλίματος στο σχολείο και στην εκπλήρωση των εκπαιδευτικών και κοινωνικών του στόχων. Επιπλέον, συμβάλλει με τρόπο, ώστε οι μαθητές και μαθήτριες να νιώθουν θετικά για το σχολείο, γεγονός που μειώνει τις πιθανότητες ανάπτυξης επικίνδυνων συμπεριφορών που σχετίζονται άμεσα με την υγεία και πιθανόν τους βοηθά να επιτυγχάνουν καλύτερα μαθησιακά αποτελέσματα.
• Το περιεχόμενο του Αναλυτικού Προγράμματος Αγωγής Υγείας διασφαλίζει την ολιστική έννοια της υγείας, αφού προωθείται η διασύνδεση μεταξύ των θεματικών ενοτήτων. Η πολυδιάστατη και ολιστική αντιμετώπιση της υγείας στο προτεινόμενο Αναλυτικό Πρόγραμμα εκφράζεται μέσα από τέσσερις βασικούς άξονες: α) την ανάπτυξη και ενδυνάμωση του εαυτού, β) την ανάπτυξη ενός ασφαλούς και υγιούς τρόπου ζωής, γ) τη δημιουργία και βελτίωση του κοινωνικού εαυτού και δ) τη δημιουργία του ενεργού πολίτη. Η έμφαση σε μία θεματική ενότητα του Αναλυτικού Προγράμματος Αγωγής Υγείας επιδρά ταυτόχρονα καταλυτικά και στις άλλες. Εξάλλου, οι παράγοντες κινδύνου που σχετίζονται με την υγεία (π.χ. κάπνισμα, σεξουαλική κακοποίηση, βία, στερεότυπα, διαδικτυακός εκφοβισμός, HIV/AIDS, παραβατικότητα κ.ά.) και με τους οποίους καταπιάνεται η Αγωγή Υγείας, παραμένουν σε μεγάλο βαθμό οι ίδιοι (π.χ. τόπος διαμονής, νομικό πλαίσιο, κοινωνική τάξη, φύλο, εκπαίδευση, κρατικές υπηρεσίες, συνθήκες διαβίωσης κ.λπ.). Η συσχέτιση των θεμάτων της Αγωγής Υγείας με το άμεσο και ευρύτερο περιβάλλον του/της μαθητή/τριας και την ανάπτυξη δεξιοτήτων ζωής που αφορούν τη διεκδίκηση βελτιωμένων συνθηκών ζωής (και συνεπώς υγείας) είναι κοινή σε όλες τις θεματικές ενότητες του Αναλυτικού Προγράμματος. Για παράδειγμα, η δεξιότητα της «διεκδίκησης», η ικανότητα της κριτικής επεξεργασίας των παραγόντων που επηρεάζουν την υγεία ή τις υγιείς συμπεριφορές και τον ρόλο του ατόμου σε μια κοινωνία με συγκρουόμενες αξίες ζωής, αποτελούν στόχο και περιλαμβάνονται σε όλες τις ενότητες.
• Στο πλαίσιο του Αναλυτικού Προγράμματος της Αγωγής Υγείας οι μαθητές/τριες διδάσκονται θέματα που αφορούν την ολιστική σεξουαλική διαπαιδαγώγηση από τη σχολική χρονιά 2010-2011. Τα θέματα που σχετίζονται με τη σεξουαλική διαπαιδαγώγηση περιλαμβάνονται κυρίως στη θεματική υποενότητα: «Οικογενειακός Προγραμματισμός, Σεξουαλική και Αναπαραγωγική Υγεία» της θεματικής ενότητας Δημιουργία και Βελτίωση Κοινωνικού Εαυτού. Η υποενότητα περιλαμβάνει επιγραμματικά θέματα που αφορούν τα στάδια ανάπτυξης του ατόμου, τον κανόνα του εσωρούχου, τη φιλία, την επίλυση συγκρούσεων σε σχέση με τις σχέσεις/φιλίες, τη διαχείριση συναισθημάτων που εμπίπτουν ευρύτερα στις σχέσεις, τους μηχανισμούς αντιμετώπισης της βίας, τα στερεότυπα φύλου, την υπεύθυνη χρήση των ψηφιακών τεχνολογιών και του διαδικτύου κ.ά. Τα θέματα που αφορούν τη σεξουαλική αγωγή προσεγγίζονται διαθεματικά μαζί με άλλες θεματικές ενότητες της Αγωγής Υγείας, όπως η ανάπτυξη και εξέλιξη του εαυτού, η συναισθηματική υγεία, η ασφάλεια, η ανάπτυξη κοινωνικών δεξιοτήτων, τα δικαιώματα και υποχρεώσεις, οι αξίες ζωής, η χρήση και κατάχρηση ουσιών, οι συνθήκες διαβίωσης, η αποδοχή και διαχείριση της διαφορετικότητας κ.ά. Με λίγα λόγια, η υποενότητα που αφορά τη σεξουαλική διαπαιδαγώγηση δεν προσεγγίζεται ανεξάρτητα, αλλά προσφέρεται η δυνατότητα για συσχετίσεις με άλλες θεματικές ενότητες του Αναλυτικού Προγράμματος, ώστε να διασφαλίζεται η ολιστική διαπραγμάτευση των θεμάτων σεξουαλικής υγείας. Για παράδειγμα, η σεξουαλική συμπεριφορά του/της εφήβου συνδέεται με τη χρήση ουσιών εξάρτησης, το κάπνισμα, θέματα ασφάλειας, την ανάπτυξη κοινωνικών δεξιοτήτων, τα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις του/της, αξίες κ.ά. Επομένως, οι μαθητές και οι μαθήτριες έχουν την ευκαιρία να κατανοήσουν ότι η σεξουαλικότητα και η σεξουαλική συμπεριφορά σχετίζονται με τη ζωή τους ευρύτερα, τις ζωές των άλλων και της κοινωνίας ως συνόλου.
• Το Αναλυτικό Πρόγραμμα που αφορά τη σεξουαλική διαπαιδαγώγηση αποτελούσε και συνεχίζει να αποτελεί ευθύνη του ΥΠΑΝ. Βάσει του Προγράμματος αυτού γίνονται συνεχείς επιμορφώσεις και ενδυνάμωση εκπαιδευτικών όλων των βαθμίδων από το Παιδαγωγικό Ινστιτούτο, την επιθεώρηση και άλλους φορείς. Επιπλέον, αναπτύχθηκε εκπαιδευτικό υλικό, το οποίο είναι αναρτημένο στην ιστοσελίδα του ΥΠΑΝ. Συγκεκριμένα, το υλικό για τη Δημοτική Εκπαίδευση είναι αναρτημένο στην ιστοσελίδα: https://agogyd.schools.ac.cy/index.php/el/ και για τη Μέση Εκπαίδευση στην ιστοσελίδα: https://oikiam.schools.ac.cy/index.php/el/yliko/didaktiko-yliko

Οι θεματολογία του μαθήματος για κάθε τάξη