To κλείσιμο της Ανοιχτής Φυλακής λόγω υπερπληθυσμού, οι αντιδράσεις και οι απαντήσεις για Κενάν
15:08 - 12 Ιουνίου 2023
Το πλάνο της, για την αποσυμφόρηση των Κεντρικών Φυλακών, καθώς και τις ενέργειες για την υποστελέχωση και τα αιτήματα των δεσμοφυλάκων, ανέλυσε ενώπιον της Επιτροπής Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, η υπουργός Δικαιοσύνης. Την ίδια ώρα, η Διεύθυνση του σωφρονιστικού ιδρύματος αναφέρθηκε λεπτομερώς στις δικές τις ενέργειες, όσον αφορά στην υπόθεση του Κενάν Αγιάζ, απορρίπτοντας τα όσα της καταλογίστηκαν περί απομόνωσης και απαγόρευσής του, για προαυλισμό.
Η Άννα Προκοπίου καλέστηκε ενώπιον της Βουλής και της καθ’ ύλη αρμόδιας Επιτροπής της Βουλής, αναφορικά με τα δικαιώματα των κρατουμένων και θέλησε να εξηγήσει πως είναι σημαντικό να ακούσει τις εισηγήσεις και απόψεις των βουλευτών, δεδομένου ότι η συζήτηση για τις Φυλακές θα διαρκέσει και δεν πρόκειται να κλείσει μόνο σε μία συνεδρία. Η υπουργός Δικαιοσύνης ξεκαθάρισε πως η λέξη κλειδί και η λύση είναι η ισορροπία, εξηγώντας πως το θέμα της διασφάλισης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων είναι κάτι που έχουν θίξει αρκετές φορές τόσο σε συναντήσεις με τους δεσμοφύλακες, όσο και σε συναντήσεις με τους συγγενείς των κρατουμένων.
Εξήγησε πως μέσα σε τρεις μήνες δεν μπορούν να λύσουν τα προβλήματα που εδώ και δεκαετίες παρατηρούνται στις Φυλακές και υπέδειξε πως το σημαντικό είναι πως εντοπίστηκε η βάση των προβλημάτων. Αναφερόμενη στο πλάνο του Υπουργείου Δικαιοσύνης, ώστε να επιλυθεί το πρόβλημα της συμφόρησης και του υπερπληθυσμού, η Άννα Προκοπίου τόνισε πως εστιάζεται στις κτιριακές εγκαταστάσεις, που προκαλούν αρκετά προβλήματα για τους κρατούμενους και τους δεσμοφύλακες. Την ερχόμενη Πέμπτη, υπέδειξε η υπουργός, θα οδηγηθεί ενώπιον του Υπουργικού Συμβουλίου πλάνο που προνοεί την μετατροπή των ανοιχτών φυλακών σε κλειστές και την μετακίνηση των ανοιχτών σε άλλο χώρο εντός του σωφρονιστικού ιδρύματος.
Εξηγώντας την εν λόγω πρόνοια, η κα. Προκοπίου τόνισε πως οι Ανοιχτές Φυλακές, αυτή τη στιγμή, έχουν χωρητικότητα πέραν των 200 ατόμων, ωστόσο βρίσκονται εκεί 20-25 άτομα και αυτό τους οδήγησε να λάβουν την απόφαση να προτείνουν την τροποποίηση αυτή. Ξεκαθάρισε, δε, πως πρόκειται για μία άμεση λύση, ενώ υπάρχουν και σκέψεις για μακροπρόθεσμη διαχείριση της κατάστασης, τονίζοντας παράλληλα πως υπάρχουν στο τραπέζι κι άλλες προτάσεις, τις οποίες ωστόσο δεν θέλησε να δώσει περισσότερες λεπτομέρειες, καθώς δεν έχουν συζητηθεί σε βάθος.
Αναφορικά με τις θέσεις των δεσμοφυλάκων και τα αιτήματά του, σχετικά με την υποστελέχωση, η Άννα Προκοπίου τόνισε πως το Υπουργείο Δικαιοσύνης έχει εξασφαλίσει την έγκριση για 50 θέσεις δεσμοφυλάκων, υπό τον όρο ότι θα προχωρήσει η αναδιαμόρφωση. Επεσήμανε, παράλληλα, ότι το Υπουργείο έχει πετύχει να ικανοποιήσει το αίτημα για να αποδεσμευτούν οι εξετάσεις των δεσμοφυλάκων από τις εξετάσεις για δημόσια υπηρεσία, εξηγώντας πως κάποιοι παρακάθονταν στις εξετάσεις, γίνονταν για λίγο καιρό δεσμοφύλακες και όταν άρχιζαν οι δυσκολίες μετακινούνταν στη δημόσια υπηρεσία. «Είναι μία δυσάρεστη και δύσκολη δουλειά και επικίνδυνη. Προχωρούμε, έχουμε λάβει υπόψη τα αιτήματα των δεσμοφυλάκων και θα προσπαθήσουμε να πληρωθούν οι θέσεις. Έχουμε λάβει υπόψη και το αίτημα για επιμόρφωση των δεσμοφυλάκων, επειδή θεωρούμε είναι σημαντικό».
Η υπουργός Δικαιοσύνης ανέφερε, στη συνέχεια, πως ενώπιον τους έχει φτάσει και μία πρόταση, για να υπάρχει ανεξάρτητο παρατηρητήριο για τις Φυλακές και εξήγησε πως θα είναι ένα σώμα που θα εξετάζει ανεξάρτητα, τα παράπονα των φυλακισμένων και των συγγενών και θα κάνει διαβήματα προς το Υπουργείο Δικαιοσύνης για να βρίσκονται λύσεις.
Αναφορικά με την υπόθεση του Κενάν Αγιάζ, η υπουργός Δικαιοσύνης εξήγησε πως υπήρχε μία λανθασμένη εντύπωση, σημειώνοντας πως δεν ήταν ποτέ σε απομόνωση, αφού ήταν σε ένα κελί με τρία άτομα και όταν ξεκίνησε απεργία πείνας, τα τρία αυτά άτομα μετακινήθηκαν αλλού. Η κα. Προκοπίου ξεκαθάρισε πως ο κ. Αγιάζ έπαιζε σκάκι με συγκρατούμενους, είχε τηλεόραση, δεν υπήρξε οποιαδήποτε άρνηση από τη Διεύθυνση σχετικά με τον αυλισμό του, ενώ παρακολουθείτο και από ιατρό.
Οι απαντήσεις της Διεύθυνσης των Φυλακών
Παίρνοντας το λόγο, ο αναπληρωτής διευθυντής των Κεντρικών Φυλακών, Ιωάννης Καπνουλλάς απέρριψε επίσης τα περί απομόνωσης, ξεκαθαρίζοντας πως ουδέποτε τέθηκε σε απομόνωση και υπάρχουν μαρτυρίες μέσα από τις κάμερες των Φυλακών. Αναφέρθηκε στο ιστορικό της υπόθεσης, τονίζοντας πως ο κ. Αγιάζ εισήλθε στις Φυλακές στις 19/4 με ένταλμα Δικαστηρίου και ειδοποιήθηκε η Διεύθυνση, στις 4/5, ότι θα προχωρήσει σε απεργία πείνας, μέσω του τύπου, σημειώνοντας πως ήταν κάτι που τους εξέπληξε.
Σημείωσε πως ο αδελφός του Κενάν Αγιάζ τους παρέδωσε μία επιστολή ανυπόγραφη και ζητήθηκε από τον κ. Αγιάζ να την υπογράψει. Η απεργία πείνας τέθηκε σε ισχύ το μεσημέρι της ίδιας ημέρας, όταν αρνήθηκε να λάβει τροφή και ο κ. Καπνουλλάς σημείωσε πως ήρθε ιατρική ομάδα για παρακολούθηση, ωστόσο ο ίδιος αρνήθηκε. Παρόλα αυτά, ανέφερε ο αναπληρωτής Διευθυντής των Φυλακών, ο κ. Αγιάζ παρακολουθείτο καθημερινά και στενά, ενώ αρνείτο και τα τέσσερα γεύματα που τους προσέφεραν.
Αναφορικά με τον αυλισμό, ο κ. Καπνουλλάς υπέδειξε πως ακόμη και για άτομα που βρίσκονται στην απομόνωση, δίνεται το δικαίωμα στον αυλισμό και σημείωσε πως ο κ. Αγιάζ ήταν σε συγκεκριμένο κελί και επανέλαβε, επίσης, ότι έπαιζε σκάκι με τους συγκρατούμενους του, με τους οποίους είχε και επαφή. «Θα ήταν αφελές εκ μέρους μου, όταν γνώριζα πως είχα μία τόσο μεγάλης προβολής υπόθεση να μην είμαι διαβασμένος», τόνισε.
Όσον αφορά στην ιατρική εξέταση του Κενάν Αγιάζ, ο κ. Καπνουλλάς επεσήμανε πως είχε κάνει παράπονο ο κ. Αγιάζ για πόνους στην πλάτη και ξεκίνησαν τις διαδικασίες νωρίς, παρά το γεγονός ότι γνώριζαν πως θα εκδοθεί στις 25/5. Σημείωσε πως η εξέταση με τον αξονικό τομογράφο ορίστηκε στις 30/5 και ξεκίνησε ένας αγώνας από το Υπουργείο Δικαιοσύνης, για να ανασταλεί η έκδοσή του, ώστε να λάβει ιατρική φροντίδα. Ο κ. Καπνουλλάς επεσήμανε πως η εξέταση με τον αξονικό τομογράφο ορίστηκε από το Γενικό Νοσοκομείο Λευκωσίας και μετά τις ακτινογραφίες, ο κ. Αγιάς παρακολουθείτο από ειδικό ιατρό και τα αποτελέσματα των εξετάσεων είχαν κοινοποιηθεί προφορικά στο δικηγόρο του.
«Στις 31/5 είχε ληφθεί αίτημα από τον κ. Αγιάζ για να λάβει ιατρική φροντίδα. Την 1η Ιουνίου, η γιατρός των Φυλακών συνάντησε το δικηγόρο του και του εξήγησε πως δεν θα υπάρξει οποιοδήποτε εμπόδιο για εξέταση και του είπε να ξεκινήσουν τις διαδικασίες. Ήρθε αίτημα από τον Κενάν Αγιάζ για ιατρική εξέταση. Αμέσως, προσπάθησα να ενημερώσω το δικηγόρο του και λάβαμε επιστολή από την Επίτροπο Διοικήσεως. Στις 2/6 έγινε η εξέταση. Μέχρι σήμερα δεν έχω γνωμάτευση από ιδιώτη ιατρό. Θεωρώ ότι κάναμε παραπάνω από εκείνα που έπρεπε και στοχοποιηθήκαμε ως Φυλακές».
Ο αναπληρωτής Διευθυντής των Φυλακών, σημείωσε, δε, ότι όταν έφτασε στην Κύπρο η CPT, ήταν την περίοδο που ο Κενάν Αγιάζ απεργούσε και σημείωσε πως ήταν τρεις ημέρες στις Φυλακές και όταν έφυγαν δεν είχαν καμία αρνητική υπόδειξη, για τη συγκεκριμένη υπόθεση.
Ξεκαθαρίζει για τα περί απομόνωσης η Επίτροπος Διοικήσεως
Από πλευράς της, η εκπρόσωπος της Επιτρόπου Διοικήσεως, θέλησε να ξεκαθαρίσει πως ουδέποτε λέχθηκε από το γραφείο τους ότι ο Κενάν Αγιάζ ήταν σε απομόνωση και αυτό που λέχθηκε ήταν ότι βρισκόταν περιορισμένος στο κελί, επιρρίπτοντας με αυτό τον τρόπο ευθύνες στα ΜΜΕ για παρερμηνεία. Σημείωσε, παράλληλα, πως από την πρώτη στιγμή που λήφθηκαν παράπονα, σε σχέση με την υπόθεση, τα ερεύνησαν αμέσως, σε συνεργασία με τις Κεντρικές και τόνισε πως είχαν κάνει αιφνιδιαστική επίσκεψη στις Κεντρικές Φυλακές, μετά από αίτημα που έλαβαν ενημέρωση για την απεργία πείνας.
«Στην έκθεση είπαμε πως όπως διαπιστώθηκε κατά την επίσκεψη, είναι ότι ο χρόνος που δόθηκε στον κ. Αγιάζ να είναι μόνος του στην απεργία πείνας, δεν περιλάμβανε τον αυλισμό, όπως προνοεί η νομοθεσία. Μόλις αποστάλθηκαν οι εισηγήσεις μας, λάβαμε απάντηση από τις Κεντρικές, ότι παραχωρήθηκε χρόνος για προαυλισμός. Μετά την παρέμβαση μας έγινε ο προαυλισμός. Είναι περιορισμός στο κελί, δεν ήταν ποτέ σε απομόνωση».
Διαφωνούν με το πλάνο της υπουργού οι δεσμοφύλακες
Στην Επιτροπή, το παρόν τους έδωσαν και εκπρόσωποι των δεσμοφυλάκων και πρώτος το λόγο πήρε ο Κωνσταντίνος Μούζουρος, εκ μέρους της ΠΑΣΥΔΥ. Όπως σημείωσε, τα προβλήματα που αντιμετωπίζει ο κλάδος είναι διαχρονικά και όλες οι κυβερνήσεις τα αντιμετωπίζουν επιδερμικά. Σημείωσε πως εργάζονται σε ένα πολύ δύσκολο και στρεσογόνο και εξήγησε πως αυτό που θέλουν είναι να εργαστούν σε συνθήκες ασφαλείας, να αλλάξει η κατάσταση απέναντι στους κρατουμένους και να μπορούν να εφαρμόσουν το ρόλο που απαιτεί η κοινωνία. «Είχαμε συνάντηση πρόσφατα με την υπουργό και νιώθω ότι μετά από 36 χρόνια εργασίας στις Φυλακές ότι υπάρχει προοπτική για να εργαστούμε με ασφάλεια».
Από πλευράς του, ο εκπρόσωπος της Ισότητας, σημείωσε πως το σημαντικότερο πρόβλημα είναι οι κτιριακές εγκαταστάσεις και επιμένουν στην άποψή τους ότι πρέπει να κτιστούν νέες φυλακές. Όσον αφορά στο πλάνο του Υπουργείου Δικαιοσύνης για τις Ανοιχτές Φυλακές, εξέφρασε τη διαφωνία της συντεχνίας, εξηγώντας πως θα δημιουργήσει κι άλλα προβλήματα, παρά λύσεις αφού ο χώρος που είναι το υφιστάμενο κτίριο είναι κοντά σε δημόσιο δρόμο και δίπλα υπάρχουν σπίτια. «Αντιλαμβάνεστε ότι δημιουργούνται πολλά προβλήματα για μετατροπή της ανοιχτής φυλακής σε κλειστή φυλακή; Είναι με τούβλα κτισμένες και νομίζω θα δημιουργείται πρόβλημα θα παραχωρείται σε πιο λίγα άτομα δικαίωμα στην ανοιχτή φυλακή. Θα τους στερηθεί αυτό το δικαίωμα. Οι κρατούμενοι θα στερούνται βασικών δικαιωμάτων στην ανοιχτή φυλακή. Δεν θα μπορούν να αυλίζονται, θα είναι λες και είναι σε κλουβί».
Φωνάζουν οι συγγενείς
Από πλευράς της, η πρόεδρος του Συνδέσμου Προστασίας των Δικαιωμάτων Φυλακισμένων και Αποφυλακισμένων, Άννα Αντωνίου σημείωσε πως εδώ και χρόνια φωνάζουν για τον υπερπληθυσμό στις Φυλακές και ότι το πρόβλημα παρουσιάζεται επί καιρού Χατζηδημητρίου. Σημείωσε πως υπάρχουν αρκετές λύσεις, όπως είναι το βραχιολάκι και το parole, επισημαίνοντας πως πρέπει να λειτουργήσει το parole επί καθημερινής βάσεως.
Αναφερόμενη στην προεδρική χάρη, η κα. Αντωνίου τα έβαλε με το Γενικό Εισαγγελέα, τονίζοντας πως έκανε ό,τι ήθελε και δήλωσε πως θα δημοσιοποιήσει άτομα που είχαν βεβαρημένο μητρώο και έλαβαν χάρη. «Έβγαλαν άτομο που καταδικάστηκε για 100 κιλά κοκαΐνης και είναι μέσα άτομα για 5 γραμμάρια. Υπάρχουν αμόρφωτοι άνθρωποι που δεν ξέρουν να γράψει ή να διαβάσει».
Όσον αφορά στο πλάνο του Υπουργείου Δικαιοσύνης, η κα. Αντωνίου σημείωσε πως δεν θα λυθεί το πρόβλημα. «Και νέες φυλακές να χτίσουμε, με τον τρόπο που λειτουργούν τα Δικαστήρια, θα θέλουμε νέες φυλακές. Βγαίνουν έξω, έχουν πάνω τους μόνο μία ταμπέλα. Όπου και να πάνε θέλουν λευκό ποινικό μητρώο. Αυτή τη στιγμή, οι περισσότεροι που είναι μέσα είναι κλέφτες και βαποράκια. Τώρα για ποιο λόγο είναι μέσα τα βαποράκια και οι έμποροι έξω είναι άλλη υπόθεση».