Ο άθλος του Save Madagascar από τους δύο Κύπριους-Θέλουν να σώσουν παιδιά που θυσιάζονται
Γιώργος Χατζηπαναγή 06:00 - 10 Ιουνίου 2023
Πριν τέσσερα χρόνια, χειμώνας ήταν καθόμασταν σε μια καφετέρια στην Λευκωσία με την Μαρία Χριστοφή και τον Στέλιο Στυλιανού, δύο νεαρά παιδιά που είχαν αποφασίσει ότι θα άλλαζαν την ζωή χιλιάδων ανθρώπων με τα δυό τους χέρια. Κι όχι κάπου κοντά, αλλά στη μακρινή Μαδαγασκάρη. Τα όνειρά τους ήταν μεγάλα και δύσκολα, τα εμπόδια ψηλά και θεόρατα, μα δεν τα έβαλαν κάτω.
Τέσσερα χρόνια μετά, όχι μόνο πέτυχαν όσα ονειρεύτηκαν, με μοναδικό στόχο να προσφέρουν σε ανθρώπους που το είχαν ανάγκη, αλλά σίγουρα έκαναν πολύ περισσότερα απ' όσα στόχευαν μέχρι σήμερα και φαίνεται ότι στο μέλλον θα κάνουν ακόμα περισσότερα.
Χάρη στην πίστη τους, αλλά κυρίως την ψυχική τους δύναμη, σήμερα κατάφεραν με τη βοήθεια της Μητρόπολης Νότιας Μαδαγασκάρης και εθελοντών να φτιάξουν τέσσερα χωριά-οικισμούς, λόγω της δημιουργίας πηγαδιών, σχολείων και δεξαμενών νερού που δημιουργήθηκαν στην περιοχή. Έχουν ουσιαστικά αναμορφώσει μια περιοχή που πριν τέσσερα χρόνια ήταν η απόλυτη έρημος...
Η Μαρία, με αφορμή το πρώτο ταξίδι εθελοντών, τον ερχόμενο Αύγουστο, μίλησε στον REPORTER για τις δυσκολίες που είχαν να αντιμετωπίσουν, τις ιστορίες που τους έμειναν βαθιά χαραγμένες στο μυαλό, αλλά και τους στόχους τους στο μέλλον.
Γυρίζοντας τον χρόνο πίσω στα πρώτα τους βήματα, διαπιστώνει ότι είναι πάντοτε πολύ δύσκολο να παλεύεις για τη δημιουργία της ελπίδας. Αυτό όμως έκαναν τα τελευταία τέσσερα χρόνια στη Νότιο Μαδαγασκάρη, πάντα σε συνεργασία με τη Μητρόπολη Τολιάρας και Νοτίου Μαδαγασκάρης, είναι κάτι πέρα από τη δημιουργία της ελπίδας.
«Είναι έργο με σχολεία, πρόσβαση σε καθαρό νερό, πρόσβαση σε ιατροφαρμακευτική περίθαλψη, εκπαίδευση. Θα λέγαμε είναι ένα έργο θεμελίων για το μέλλον, όχι απλά ένα όνειρο ελπίδας. Χειροπιαστά, η δράση συνεχίζει να δημιουργεί πυρήνες όπως ήταν το αρχικό πλάνο ανάπτυξης της. Πέραν των 4 χωριών- οικισμών, έχουν αναπτυχθεί εξαιτίας των πηγαδιών και των σχολείων που κτίστηκαν εκεί. Μετά από 4 χρόνια στη Νότια Μαδαγασκάρη έγινε εφικτή η υλοποίηση πέραν των 8 σχολείων, 12 πηγαδιών, 6 δεξαμενών νερού σε σημεία που η εύρεση υπόγειων υδάτων ήταν αδύνατη . Όλα αυτά ξεπέρασαν κατά πολύ, όχι μόνο το πρώτο μας όνειρο αλλά και τους πρώτους μας στόχους. Σήμερα, τέσσερα χρόνια μετά, συνεχίζουμε με τον ίδιο ζήλο και προσήλωση να υπηρετούμε τον αρχικό μας στόχο και να συμβαδίζουμε με τις ανάγκες του κάθε χωριού μας, όπως αυτές καταγράφονται και μας επικοινωνούνται, από τους ανθρώπους -εργαζόμενους που είναι μόνιμα στη Νότια Μαδαγασκάρη».
«Τα ουσιαστικά εμπόδια είναι κυρίως ψυχολογικά»
Συνεχώς αντλούσαν δύναμη για να συνεχίσουν, απ' όσα αντίκριζαν καθημερινά στην περιοχή. Η νοοτροπία και αυτό που οι ντόπιοι θεωρούσαν «φυσιολογικό», ήταν αυτό που τους έκανε ακόμα και στις δύσκολες στιγμές να μην λυγίζουν και να μην σκέφτονται να τα παρατήσουν.
Θεωρούσαν για παράδειγμα «φυσιολογικό», την πώληση μικρών κοριτσιών κάτω των 5 χρονών σε βιαστές πλούσιους για την επιβίωση της υπόλοιπης οικογένειας, την παιδική εργασία, τη θανάτωση νεογέννητων παιδιών στο βωμό των δεισιδαιμονιών.
«Τα πρακτικά ζητήματα ή τα οικονομικά ζητήματα αν θέλετε, καταφέραμε μέσα στα χρόνια να τα λύσουμε. Ο κόσμος ανταποκρίθηκε σε κάθε έκκληση μας, κάθε προσπάθεια και κάθε ανάγκη μας άλλοι με μεγάλα ποσά και άλλοι με μικρότερα ποσά. Τα ουσιαστικά εμπόδια που αντιμετωπίσαμε και συνεχίζουμε να αντιμετωπίζουμε είναι κυρίως ψυχολογικά. Το βάρος της ευθύνης του κόσμου που θέλουμε να φτιάξουμε σε ένα κόσμο απόλυτου παραλογισμού και πόνου. Άλλοτε λυγίσαμε και άλλοτε κλάψαμε μπροστά σε αυτά, χωρίς όμως ποτέ να σταματήσουμε ούτε λεπτό. Ανασυγκροτούσαμε πάντα τις δυνάμεις μας και κυνηγούσαμε το ακατόρθωτο. Αυτό το “My name is Karene, how are you?” (Το όνομα μου είναι Καρινέ, πως είσαι;) από τα παιδιά μας που φοιτούσαν σε σχολεία της περιοχής, αυτό το γέλιο όταν μετά από πολλές ώρες παιχνίδι μπορούσαν πλέον να πιούν καθαρό νερό. Μπροστά σε αυτά η σκληρότητα που συναντούσαμε έσβηνε.
Υπάρχουν εξάλλου δύο ήδη ανθρώπων στη ζωή. Αυτοί που λένε γιατί και αυτοί που λένε γιατί όχι. Νομίζω η δική μας ομάδα ευτύχησε να έχει φτιαχτεί μόνο με άτομα που ανήκουν στη δεύτερη κατηγορία ανθρώπων. Αυτών που στις δυσκολίες δεν έφυγαν ποτέ αλλά προσπάθησαν ακόμα περισσότερο. Σίγουρα υπήρξαν στιγμές που λυγίσαμε. Ποιος δεν κουράζεται να κολυμπά συνεχώς αντίθετα στο ρεύμα; Ποτέ όμως δεν σταματήσαμε. Βλέπεις νομίζω ότι η ευθύνη ενός τέτοιου σκοπού δεν σου επιτρέπει να διαμαρτύρεσαι, να λυγίζεις ή να σταματάς. Πάντα σκέφτεσαι πόσο μικρός είσαι μπροστά σε όλο το έργο που οφείλεις να κάνεις για το συνάνθρωπό σου και αυτό σου θυμίζει πως πρέπει να συνεχίζεις».
Στα σκαριά ορφανοτροφείο για να σταματήσουν οι θυσίες παιδιών!
Πλέον τρέχουν ένα νέο project για την υλοποίηση και συντήρηση ενός ορφανοτροφείου. Του ορφανοτροφείου των «δεύτερων» όπως το ονομάζουν.
Ουσιαστικά, στο χωριό Mananjary της Νότιας Μαδαγασκάρης, μετά από κάποια γονιδιακή μετάλλαξη, οι γυναίκες γεννάνε μόνο δίδυμα εδώ και πάρα πολλά χρόνια. Υπάρχει λοιπόν η πεποίθηση, ότι εάν σφαγιαζόταν το δεύτερο κατά σειρά γέννησης δίδυμο παιδί αμέσως μετά τη γέννα, η φυλή θα εξαγνιζόταν από κάποια κατάρα των προγόνων τους.
«Αντιλαμβάνεστε ότι η επεξήγηση σε βιολογικούς όρους του τρόπου που πραγματοποιείται μια δίδυμη κύηση σε ένα λαό που δεν ξέρει καν πως να διαβάζει, είναι αδύνατη. Η προσπάθεια μας λοιπόν, μετά από συνεννόηση με τον μητροπολίτη Τολιάρας και Νοτίου Μαδαγασκάρης, Πρόδρομο, είναι η συλλογή του ποσού για τη συντήρηση του έργου αυτού, μιας και τα χρήματα για την ανέγερση του έχουν ήδη μαζευτεί μέσα από μια μεγάλη δωρεά. Το έργο θα είναι ένα πρότυπο ορφανοτροφείο που θα χτιστεί σε περιφραγμένη γη. Θα παρέχει ένα ασφαλές περιβάλλον, όπου τα παιδιά αυτά θα μεγαλώνουν και θα μορφώνονται χωρίς κανένα κίνδυνο για τη ζωή τους.
Το σύνολο της ανάπτυξης θα συμπεριλαμβάνει σχολείο, κλινική, χώρο αθλοπαιδιών, χώρο ανάπτυξης δεξιοτήτων και τριβής με τη γη και τη φύση. Ο χρόνος κατασκευής του έργου έχει υπολογισθεί στον ένα χρόνο καθώς τα τούβλα που θα χρησιμοποιηθούν πρέπει να κατασκευαστούν επί τόπου με τοπικό χώμα. Το πρώτο λοιπόν ορφανοτροφείο της Νοτίου Μαδαγασκάρης για τα παιδιά που είχαν την ατυχία να έρθουν δεύτερα στη ζωή για κάποια δευτερόλεπτα, είναι το επόμενό μας έργο».
Προετοιμάζονται παράλληλα και για την πρώτη μεταφορά εθελοντών στην περιοχή, που θα γίνει τον ερχόμενο Αύγουστο, αφού πρώτα δημιουργήθηκαν οι υποδομές και υπάρχει πλέον ασφάλεια στους χώρους της Μητρόπολης για να διαμείνει αριθμός προσώπων.
«Η ανακοίνωση για το ταξίδι είχε πραγματοποιηθεί μέσω των σελίδων κοινωνικής δικτύωσης της δράσης και είχε τηρηθεί σειρά προτεραιότητας για το ποια άτομα θα ακολουθήσουν τα μέλη της δράσης στο ταξίδι αυτό. Δημιουργήθηκε πρόγραμμα, με σκοπό οι εθελοντές να μπορέσουν να βοηθήσουν στην κατασκευή τμημάτων του ορφανοτροφείου, στη συντήρηση των σχολείων πριν την νέα ακαδημαϊκή χρονιά, αλλά και να μπορέσουν να γνωρίσουν τον κόσμο μας, τα χωριά μας και το έργο μας. Η δράση ανακοινώνει στις σελίδες της τα νέα της ταξίδια και σκοπεί σε πολλά άλλα. Για το ταξίδι του Αυγούστου η ομάδα έχει ήδη κλείσει. Ωστόσο, όποιος ενδιαφέρεται ή όποιοι έμειναν στη μεγάλη λίστα αναμονής λόγω του περιορισμένου αριθμού θέσεων μας, μπορεί να ακολουθεί τη δράση στις σελίδες της στο Instagram και Facebook «Save Madagascar» για την ανακοίνωση του επόμενου της ταξιδιού».
«Φυλακισμένοι είχαν για πιάτο σκουριασμένους κουβάδες...»
Η Μαρία σε αυτή τη διαδρομή που έκανε μέχρι σήμερα συνάντησε περιστατικά και συνθήκες που θα της μείνουν βαθιά χαραγμένες στο μυαλό της. Φύλαξε εικόνες που έχει στόχο να μην υπάρξουν ποτέ ξανά στην Μαδαγασκάρη, κάτι που θα επιτευχθεί μόνο εάν συνεχίσει με την ομάδα της την απίστευτη δουλειά που κάνουν μέχρι σήμερα στην χώρα.
Θα μπορούσε λέει, να διηγείται ιστορίες για πάρα πολλές ώρες, όμως επέλεξε μόνο δύο, θέλοντας να δώσει το στίγμα της κατάστασης που επικρατεί στη χώρα.
«Η πρώτη ιστορία εκτυλίχθηκε στη μέση της ερήμου, δίπλα σε ένα ποτάμι με τα πιο μολυσμένα νερά που είχαμε συναντήσει ποτέ στη ζωή μας. Μέσα στη ζέστη του καλοκαιριού και ενώ εμείς αποφεύγαμε κάθε σταγόνα νερού να έρθει σε επαφή με το σώμα μας, ξαφνικά μια μάνα βούτηξε το παιδί της μέσα στο ποτάμι για να το βοηθήσει να ξεδιψάσει. Αυτό μπορούσε να σκεφτεί ως την πιο σωστή επιλογή για το παιδί της αυτή η μάνα. Αυτή η εικόνα μας στοίχειωσε για αρκετές ημέρες. Ιδιαίτερα όταν ξυπνούσαμε το πρωί και πλέναμε τα δόντια μας με εμφιαλωμένο νερό από μπουκάλια, αποφεύγοντας ακόμη και το τρεχούμενο νερό της βρύσης.
Η δεύτερη ιστορία αφορούσε την εμπειρία των φυλακών. Σε μια προσπάθεια να συμβάλουμε στη σίτιση των φυλακισμένων είχαμε πάει για το μοίρασμα φαγητού. Στην είσοδο μας στη φυλακή, αντικρίσαμε συνθήκες χειρότερες και από αυτές που είχαμε ήδη δει εκτός φυλακών. Συνθήκες που ο ανθρώπινος νους δεν μπορεί να φανταστεί. Πέραν των 300 τρoφίμων σε αίθουσες που χωρούσαν μόλις 10, να περιμένουν να σερβιριστούν καθισμένοι σε στοίχιση στον ήλιο, κρατώντας στα χέρια τους κουβάδες σκουριασμένους τέτοιους, που ούτε στο σκυλί μας οι ευρωπαίοι δεν δίνουμε μέσα να πιει νερό. Και εκεί που προσπαθήσαμε να αγνοήσουμε την εικόνα και να εστιάσουμε στο γρήγορο σερβίρισμα των φυλακισμένων, δύο νέα χαστούκια μας ήρθαν. Το πρώτο ήταν ότι οι πρώτοι φυλακισμένοι που σερβίραμε σε μια φυλακή ενηλίκων, ήταν παιδιά που φυλακίστηκαν γιατί έκλεψαν ένα καρβέλι. Η ιστορία του Γιάννη Αγιάννη ξαναγεννήθηκε μπροστά μας μετά από τόσα χρόνια. Και όμως ήταν ακόμη επίκαιρη. Και ακόμα πιο τραγική στην τραγικότητα της. Το δεύτερο χαστούκι ήρθε αφού σερβίραμε και τον τελευταίο άνθρωπο. Εκείνη τη στιγμή συνειδητοποιήσαμε ότι μετά το σερβίρισμα και του τελευταίου άρχισαν όλοι να τρώνε. Η δική μας ανικανότητα να σερβίρουμε πιο γρήγορα το βαρύ λασπωμένο τους ρύζι, τους κόστισε περισσότερα λεπτά πείνας. Καρτερικά όμως, με σεβασμό, υπόμειναν μέχρι να μπορέσουν όλοι να έχουν φαγητό στο πιάτο τους για να φάνε. Δυο καθημερινά γεγονότα στη Νότιο Μαδαγασκάρη, που όμως στο αντίκρισμα τους ταρακουνούν τόσο θεμελιώδης αξίες ζωής όπως η φροντίδα της μάνας, η προσοχή, η ανοχή, η υπομονή, ο σεβασμός στον συνάνθρωπο».
«Τα όνειρα απέχουν ένα θέλω από την πράξη»
Εν κατακλείδι, θέλησε να μιλήσει για τα όνειρά της ομάδας της στο άμεσο μέλλον, τα οποία μεταξύ άλλων αφορούν την ολοκλήρωση του ορφανοτροφείου, την εγγραφή της δράσης «Save Madagascar» σε πέραν των δύο ηπείρων ως μη κερδοσκοπικός οργανισμός, ως επίσης και σειρά περιοδειών τόσο σε Ευρώπη όσο και στην Αμερική, με απώτερο στόχο την συσπείρωση περισσότερων ατόμων που να μπορούν να βοηθήσουν στο έργο τους.
«Μεγάλος στόχος είναι η δημιουργία συστήματος απογραφής πληθυσμού για τον πιο εύκολο έλεγχο των αναγκών του κόσμου μας, την μελλοντική δυνατότητα υιοθέτησης παιδιών ή προγράμματος πανεπιστημιακής μόρφωσης. Βλέπεις, μετά από τέσσερα χρόνια έχοντας τις βασικές ακόμη ανάγκες για πολλά άλλα σημεία και χωριά μας, για όσα έχουν ήδη επωφεληθεί από τις ενέργειες που έχουν γίνει, αρχίζουμε να συζητάμε για επόμενα βήματα μόρφωσης, για την άλλη ημέρα, για τη νέα γενιά. Ακόμα και αν το ένστικτο της επιβίωσης είναι ακόμα τόσο έντονο, που στο μοίρασμα ρούχων αντί να τα φοράνε για να ζεσταθούν τα πουλάνε για να μπορέσουν να επιβιώσουν, η μόρφωση φαίνεται να χτίζει μια νέα γενιά που υπόσχεται περισσότερα από το απλό ένστικτο της επιβίωσης. Και αυτό, είναι κάτι που πέτυχε μόλις σε 4 χρόνια παρουσίας τόσο δικής μας όσο και του μητροπολίτη Πρόδρομου, και με την αγάπη όλων και τη στήριξη που δείξατε σε αυτό το έργο. Ένα μεγάλο ευχαριστούμε λοιπόν και ας συνεχίσουμε ενωμένοι να αλλάξουμε ότι μπορούμε από το σκοταδισμό τούτου του όμορφου τόπου που λέγεται Νότιος Μαδαγασκάρη. Γιατί όπως είχαμε πει και στην πρώτη μας συνέντευξη πριν από περίπου 3 χρόνια στην εφημερίδα σας, τα όνειρα απέχουν ένα θέλω από την πράξη. Και όλοι μαζί μπορέσαμε γιατί θέλαμε να κάνουμε αυτό το όνειρο πράξη».