Η γυναίκα του Καίσαρα, η 19χρονη σύμβουλος του Υφυπουργού και η επίκληση της νομιμότητας

Ο σάλος που ξέσπασε αναφορικά με τον διορισμό μίας 19χρονης, χωρίς πτυχίο πανεπιστημίου, στη θέση συμβούλου του Υφυπουργού Τουρισμού, Κώστα Κουμή, άνοιξε για άλλη μια φορά τη συζήτηση για την αξιοκρατία σε αυτόν τον τόπο. Γιατί είναι πρόδηλο πως ένα άτομο αυτής της ηλικίας, χωρίς ακαδημαϊκούς τίτλους και εξειδικευμένες γνώσεις ή πείρα, δεν μπορεί να συμβουλεύσει έναν Υπουργό επί του αντικειμένου του και, ως εκ τούτου, για κάποιον άλλο λόγο επιλέχθηκε και τοποθετήθηκε σε αυτή τη θέση. Και στο μυαλό όλων ο λόγος σχετίζεται με την πάγια πρακτική που ακολούθησαν όλες ανεξαιρέτως οι Κυβερνήσεις: Να «κανονίζουν» τους δικούς τους.

Εννοείται πως δεν είναι ένδειξη πολιτισμού να στοχοποιείται προσωπικά μία 19χρονη, να διαρρέουν τα προσωπικά της δεδομένα και να την ειρωνεύονται δεξιά και αριστερά και η όποια στοχοποίησή της ουδόλως εξυπηρετεί την πολιτική ουσία των όσων σχετίζονται με τον διορισμό της και κυρίως τους υπεύθυνους γι’ αυτόν. Όπως είναι προκλητικό κόμματα που έκαναν τα ίδια και πολύ χειρότερα, τώρα να καταδικάζουν σαν αθώες περιστερές πολιτικές πρακτικές τις οποίες τα ίδια εφηύραν και εφάρμοζαν για δεκαετίες και από τις οποίες ουδέποτε φρόντισαν να προστατέψουν το κράτος, επειδή κάτι τέτοιο θα λειτουργούσε αποτρεπτικά στις πελατειακές σχέσεις που ανέπτυσσαν μια ζωή με τους ψηφοφόρους.

Σε επίπεδο πολιτικής ουσίας και όχι κουτσομπολιού και κυνηγιού πολιτικών likes, η ευθύνη βαραίνει καθαρά την Κυβέρνηση, που ξέχασε πολύ νωρίς τις προεκλογικές της υποσχέσεις και βάδισε την πεπατημένη. Και θα κληθεί να λογοδοτήσει επίσημα για τις ενέργειές της, καθώς ήδη επισημάνθηκε παρανομία από την Ελεγκτική Υπηρεσία, η οποία απειλεί και με καταγγελία για διαφθορά, εάν υπάρξει σχετική δαπάνη.

Είναι σαφές πως οι πελατειακές σχέσεις και το βόλεμα ημετέρων βρίσκονται στην καρδιά του πολιτειακού μας συστήματος. Όμως ο Νίκος Χριστοδουλίδης εμφανιζόταν ως πολέμιός τους. Παρουσιαζόταν ως άτομο που είχε αφουγκραστεί την αγανάκτηση των πολιτών και που ήθελε να βάλει τέλος σε αυτές τις πρακτικές, που ουδεμία σχέση έχουν με την ισότητα και την αξιοκρατία. Γι’ αυτό και θα πρέπει τώρα να εξηγήσει είτε πώς μια 19χρονη χωρίς σχετικά προσόντα είναι το πλέον κατάλληλο πρόσωπο στην Κύπρο για να συμβουλεύει τον Υφυπουργό Τουρισμού, είτε τι είδους μη εξειδικευμένα καθήκοντα ασκεί, για τα οποία δεν χρειάζεται πανεπιστημιακή μόρφωση αλλά δεν μπορούσαν να καλυφθούν ενδοϋπηρεσιακά και χρειαζόταν αυτού του είδους διορισμός.

Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, ωστόσο, δεν έκανε τίποτα από αυτά. Δήλωσε πως «τίποτα μα τίποτα δεν θα γίνει που ξεφεύγει του πλαισίου της νομιμότητας. Γνωρίζω πάρα πολύ καλά τις αποφάσεις του Υπουργικού Συμβουλίου». Ακολούθως, ορθώς πρόσθεσε πως «από εκεί και πέρα, εάν υπάρχει οποιαδήποτε κριτική, η οποία είναι καλοδεχούμενη, θα πρέπει να γίνεται στην Κυβέρνηση και στην εκτελεστική εξουσία και να μην γίνεται κανιβαλισμός εναντίον ατόμων».

Ακόμη, όμως, κι αν έχουν άδικο ο Γενικός Ελεγκτής και κάποια κόμματα και είναι τυπικά νόμιμη η πρόσληψη της εν λόγω συμβούλου, ο κ. Χριστοδουλίδης δεν μπήκε στη διαδικασία να το εξηγήσει, ούτε να διαψεύσει τις κατηγορίες πως πρόκειται για ευνοιοκρατικό διορισμό, στο πλαίσιο πελατειακών σχέσεων και να διασκεδάσει τις εντυπώσεις που έχουν δημιουργηθεί, κάτι που όφειλε να πράξει, αφού είναι, όπως λέει, εσφαλμένες. Κι αυτό πολιτικά είναι πρόβλημα, επειδή εμπίπτει στις πρακτικές που υποσχόταν ο ίδιος να καταπολεμήσει. Και κυρίως επειδή γνωρίζει πως ό,τι είναι νόμιμο δεν είναι πάντοτε και απαραίτητα ηθικό και πως η γυναίκα του Καίσαρα δεν αρκεί να είναι τίμια, πρέπει και να φαίνεται τίμια.

Για την ιστορία, στο προεκλογικό πρόγραμμα του Προέδρου της Δημοκρατίας, αναφέρονταν, μεταξύ άλλων, πως «η διαφθορά, ως σύνθετο φαινόμενο, βρίσκεται σε μια αμφίδρομη σχέση αλληλοτροφοδότησης με τις πελατειακές σχέσεις». «Οι πελατειακές σχέσεις υποβαθμίζουν το ίδιο το Κράτος Δικαίου και την αίσθηση του ισότιμου ανήκειν στο κοινωνικό σύνολο. Ως αντίδραση, στο επίπεδο της κοινωνίας παρατηρείται απογοήτευση με αποτέλεσμα οι πολίτες, ανάμεσα σε άλλα, να απομακρύνονται από τα πολιτικά δρώμενα του τόπου», δήλωνε.

Δεν υπάρχει καμία αμφιβολία ότι ο κ. Χριστοδουλίδης αναγνωρίζει το μέγεθος του προβλήματος που δημιουργούν οι πελατειακές σχέσεις. Ούτε πως προεκλογικά έδινε την εντύπωση στους πολίτες πως επιθυμεί να τις καταπολεμήσει. Το είπε με πολλούς τρόπους, πολλές φορές. Αλλά διόρισε στην ΕΔΥ, για λίγες ώρες, άτομο τα ακαδημαϊκά προσόντα του οποίου αμφισβητούνται, για να ελέγχει τα προσόντα άλλων και ακολούθως μια 19χρονη να συμβουλεύει την Κυβέρνησή του. Ακόμη κι αν ήταν νόμιμοι και οι δύο διορισμοί, η επίκληση στη νομιμότητα δεν αποκαθιστά το περί δικαίου αίσθημα. Ούτε στέλνει οποιοδήποτε μήνυμα πως τα πράγματα θα γίνονται αλλιώς. Αντιθέτως, δείχνει πως άλλαξε μόνο το περιτύλιγμα. Γι’ αυτό και η Κυβέρνηση πρέπει να δώσει απαντήσεις. Να θεσμοθετήσει το συντομότερο διαδικασίες, να θωρακίσει το κράτος νομοθετικά. Να διαμηνύσει προς πάσα κατεύθυνση πως, παρά αυτά τα πρώτα στραβοπατήματα, έχει τη διάθεση να φέρει την αλλαγή και πως δεν θα βυθιστεί κι αυτή στην άβυσσο των προεκλογικών «θα». Έχει ακόμη τον χρόνο μπροστά της. Πρέπει να αποδείξει πως έχει και τη βούληση.