Προτάσεις για ενίσχυση των μέτρων κατά της διαφθοράς προωθεί η Κομισιόν

Πακέτο προτάσεων για καλύτερη καταπολέμηση της διαφθοράς παρουσίασε η Κομισιόν, σύμφωνα  με ανακοίνωση, εστιάζοντας στις προσπάθειες να ενσωματωθεί η πρόληψη της διαφθοράς στον σχεδιασμό των πολιτικών και των προγραμμάτων της ΕΕ, και στην ενεργό στήριξη του έργου των κρατών μελών για θέσπιση ισχυρών πολιτικών και νόμων για την καταπολέμηση της διαφθοράς.

Όπως αναφέρεται στη σχετική ανακοίνωση, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα συνεχίσει να παρακολουθεί τις μεταρρυθμίσεις κατά της διαφθοράς σε εθνικό επίπεδο μέσω των ετήσιων Εκθέσεων για το Κράτος Δικαίου (η επόμενη αναμένεται τον Ιούλιο).

Μεταξύ άλλων η δέσμη προτάσεων περιλαμβάνει πρόταση οδηγίας για καταπολέμηση της διαφθοράς την οποία θα πρέπει να επεξεργαστούν και να εγκρίνουν το Συμβούλιο της ΕΕ και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, καθώς και νέο καθεστώς κυρώσεων στο πλαίσιο της Κοινής Εξωτερικής Πολιτικής και Πολιτικής Ασφάλειας για την αντιμετώπιση σοβαρών πράξεων διαφθοράς παγκοσμίως το οποίο θα πρέπει να εγκρίνει το Συμβούλιο της ΕΕ.

Ειδικότερα, με κοινή ανακοίνωσή τους η Κομισιόν και ο Ύπατος Εκπρόσωπος προωθούν τη δημιουργία ενός δικτύου κατά της διαφθοράς σε επίπεδο ΕΕ στο οποίο θα συμμετέχουν οι αρχές επιβολής του νόμου, οι δημόσιες αρχές, οι επαγγελματίες, η κοινωνία των πολιτών και άλλα ενδιαφερόμενα μέρη, και το οποίο θα λειτουργεί ως καταλύτης για την πρόληψη της διαφθοράς σε ολόκληρη την ΕΕ και θα αναπτύσσει βέλτιστες πρακτικές και πρακτική καθοδήγηση.

Μεταξύ άλλων, στην ανακοίνωση της Κομισιόν και του Ύπατου Εκπροσώπου περιγράφονται λεπτομερώς κανόνες δεοντολογίας, ακεραιότητας και διαφάνειας που ισχύουν για την πρόληψη της διαφθοράς στα θεσμικά όργανα της ΕΕ, με την προοπτική το πλαίσιο αυτό να εφαρμόζεται αλλά και να επικαιροποιείται συνεχώς.

Η πρόταση της Κομισιόν για νέα οδηγία για καταπολέμηση της διαφθοράς αφορά τον εκσυχρονισμό του υφιστάμενου νομικού πλαισίου της ΕΕ για πρόληψη της διαφθοράς και οικοδόμηση νοοτροπίας ακεραιότητας, μέσω εκστρατειών ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης, καθώς και ερευνών και εκπαιδευτικών προγραμμάτων για τη μείωση των κινδύνων και των αδικημάτων διαφθοράς.

Προβλέπει, επίσης, υποχρέωση των κρατών μελών να θεσπίσουν, για σκοπούς λογοδοσίας, αποτελεσματικούς κανόνες σχετικά με την ανοιχτή πρόσβαση σε πληροφορίες δημόσιου συμφέροντος, με τη δημοσιοποίηση και τη διαχείριση συγκρούσεων συμφερόντων στον δημόσιο τομέα, με τη δημοσιοποίηση και την επαλήθευση των περιουσιακών στοιχείων των δημόσιων λειτουργών και με τη ρύθμιση της αλληλεπίδρασης μεταξύ ιδιωτικού και δημόσιου τομέα.

Προβλέπεται, ακόμη, η σύσταση εξειδικευμένων φορέων κατά της διαφθοράς και εξασφάλιση επαρκών πόρων και κατάρτισης για τις αρχές που είναι αρμόδιες για την πρόληψη και την καταπολέμηση του φαινομένου.

Στην οδηγία περιέχονται πρόνοιες για εναρμόνιση των ορισμών των ποινικών αδικημάτων που διώκονται ως διαφθορά ώστε να καλύπτουν όχι μόνο τη δωροδοκία αλλά και την υπεξαίρεση, την αθέμιτη χρήση επιρροής, την κατάχρηση εξουσίας, καθώς και την παρεμπόδιση της δικαιοσύνης και τον παράνομο πλουτισμό που σχετίζεται με αδικήματα διαφθοράς.

Ακόμα, τα κράτη μέλη θα καλούνται να διασφαλίζουν πως οι αρχές επιβολής του νόμου και οι εισαγγελείς θα διαθέτουν κατάλληλα ερευνητικά εργαλεία για την καταπολέμηση της διαφθοράς, και πως θα καθορίζονται εκ των προτέρων με νόμο οι διαδικασίες άρσης ασυλίας κατά τις έρευνες για διαφθορά, αλλά και να θεσπίσουν ελάχιστους κανόνες σχετικά με την προθεσμία παραγραφής, ώστε να εξασφαλίζεται επαρκής χρόνος για την παραπομπή των αδικημάτων διαφθοράς στη δικαιοσύνη.

Τέλος, η πρόταση του Ύπατου Εκπροσώπου για επέκταση της δυνατότητας κυρώσεων στο πλαίσιο της Κοινής Εξωτερικής Πολιτικής και της Πολιτικής Ασφαλείας, ώστε να καλύπτει σοβαρές πράξεις διαφθοράς, έχει στόχο να δώσει στην ΕΕ την ικανότητα να θέτει στο στόχαστρο σοβαρές πράξεις διαφθοράς παγκοσμίως, οπουδήποτε και αν διαπράττονται.

Πηγή: ΚYΠΕ