Έδωσε εξηγήσεις το ΙΚΥΚ για ενοικίαση κτιρίου από δικηγορικό για 500 ευρώ-Τα θολά σημεία
Φοινιώ Σάββα 14:52 - 04 Μαΐου 2023
Εξηγήσεις, για το συμβόλαιο που έχει με δικηγορικό γραφείο, βάσει του οποίου του ενοικιάζει ακίνητο για 500 ευρώ, εδώ και δέκα χρόνια, κλήθηκε να δώσει το Ίδρυμα Κρατικών Υποτροφιών, ενώπιον της Επιτροπής Ελέγχου, ενώ το ίδιο καλέστηκε να κάνει και το δικηγορικό γραφείο, που έχει συνάψει τη συμφωνία. Αν και η συνεδρία κύλησε ομαλά, δεν έλειψαν κάποιες στιγμής έντασης, ανάμεσα στις δύο πλευρές.
Το θέμα έφερε στην επιφάνεια ο βουλευτής του Δημοκρατικού Κόμματος, Χρίστος Ορφανίδης, ο οποίος σημείωσε πως τον είχε απασχολήσει και το 2018. Όπως εξήγησε, είχε ζητήσει ενημέρωση από τον υπουργό Οικονομικών, αναφορικά με τις δωρεές που έγιναν προς το Ίδρυμα των Κρατικών Υποτροφιών, για να λάβει απάντηση πως έχει γίνει μόνο μία δωρεά και προέρχεται από μία οικογένεια, το 2000, που παραχώρησε στο Ίδρυμα την ιδιοκτησία ενός συγκεκριμένου κτιρίου, με τον όρο ότι όσα έσοδα από την ενοικίασή του, θα παραχωρούνται σε υποτροφίες παιδιών που το έχουν ανάγκη. Ο κ. Ορφανίδης εξήγησε πως ο ένοικος που υπήρχε, μέχρι το 2009, πλήρωνε 325 ευρώ το μήνα και όταν ζητήθηκε αύξηση του ενοικίου, εκείνος το εγκατέλειψε.
Στη συνέχεια, ακολουθήθηκε μία πορεία από το Διοικητικό Συμβούλιο του Ιδρύματος Κρατικών Υποτροφιών (ΙΚΥΚ), ώστε να αξιοποιηθεί το συγκεκριμένο κτίριο και σύμφωνα με αποφάσεις που είχαν ληφθεί από το τότε ΔΣ υποβλήθηκε προσφορά από δικηγορικό γραφείο, υπό όρους, για ενοικίαση όλου του κτιρίου. Τελικά, το 2013 το κτίριο ενοικιάστηκε από το εν λόγω δικηγορικό γραφείο, το οποίο κατάβαλλε 500 ευρώ το μήνα για δέκα χρόνια, με τον βουλευτή να ζητά ενημέρωση για τους όρους του συμβολαίου, για το ποιος συνέταξε το συμβόλαιο ενοικίασης, δεδομένου πως το συγκεκριμένο ήταν ο νομικός σύμβουλος του ΙΚΥΚ την δεδομένη στιγμή, αλλά και πόσες ανανεώσεις που έγιναν μέχρι σήμερα. Πάντως, αυτό που προκάλεσε και την εντύπωση του βουλευτή είναι το χαμηλό ύψος του ενοικίου, ενώ σημείωσε πως μετά την ενοικίαση του κτιρίου από το συγκεκριμένο γραφείο, έγιναν κάποιες εργασίες συντήρησης στο κτίριο, που κόστισαν 250,000 ευρώ, ωστόσο δεν καταβλήθηκαν αποδείξεις, με τον κ. Ορφανίδη να ζητά το λόγο που δεν έγινε αυτό.
Οι απαντήσεις του ΙΚΥΚ
Το Ίδρυμα Κρατικών Υποτροφιών εκπροσώπησε ο νυν πρόεδρος του Διοικητικού Συμβουλίου, Γιώργος Σκαλιάς, ο οποίος επεσήμανε αρκετές φορές ότι είχε προσκομίσει ένα φάκελο, με πέραν των 200 σελίδων και περιείχε το ενοικιαστήριο, αλλά και όλα τα πρακτικά της συγκεκριμένης υπόθεσης. Όπως σημείωσε, το παρόν Διοικητικό Συμβούλιο, αλλά και το προηγούμενο, δεν είχαν καμία ανάμειξη με το συμφωνητικό ενοικίασης, που έγινε το 2013, αφού χρονολογείται δέκα χρόνια πίσω. Ανέφερε, δε, πως τότε πρόεδρος ήταν ο Θάσος Μιχαηλίδης, πρώην βουλευτής.
Στη συνέχεια, ο κ. Σκαλιάς άρχισε χρονολογικά να απαριθμεί τα γεγονότα, σημειώνοντας πως η δωρεά του κτιρίου έγινε στις 18/2/2000 στο Κτηματολόγιο και την αποδέχθηκε ο τότε πρόεδρος του Ιδρύματος Κρατικών Υποτροφιών. Λίγα χρόνια μετά, ο πρόεδρος και τα μέλη του Ιδρύματος, τότε, διαπίστωσαν πως ο ήδη ενοικιαστής δεν μπορεί να συνεχίσει να καταβάλλει ενοίκια και είχε φύγει και τους άφησε. Όπως εξήγησε, νομικοί σύμβουλοι του Ιδρύματος, ήταν το Δικηγορικό γραφείου Αρτεμίου, Πιερή και συνεργάτες ΔΕΠΕ και το ΔΣ έκρινε πως το κτίριο έπρεπε να αξιοποιηθεί για τους σκοπούς που το έδωσε η ιδιοκτήτρια, που βάσει των όρων ήταν να ενοικιάζεται και να δίνονται τα λεφτά για υποτροφίες. Μάλιστα, σημείωσε πως κάθε χρόνο δίνονται δύο υποτροφίες με τα συγκεκριμένα λεφτά.
Ο κ. Σκαλιάς εξήγησε πως το Διοικητικό Συμβούλιο του ΙΚΥΚ είχε αναθέσει στους νομικούς του συμβούλους να εξεύρει τον καλύτερο ενοικιαστή και τόνισε πως υπάρχουν μαρτυρίες, έγγραφα που δείχνουν ότι οι νομικοί σύμβουλοι κατέβαλαν προσπάθεια για να βρουν ενοικιαστές, όμως δεν ήταν ωφέλιμοι οι όροι των ενοικιαστών. Ωστόσο, επεσήμανε πως το τότε ΔΣ είχε εξουσιοδοτήσει εν λευκώ τους νομικούς του συμβούλους για να βρεθεί ενοικιαστής.
«Η συνήθης πρακτική που γίνεται για ακίνητα του δημοσίου, που βγαίνουν για να ενοικιαστούν, πρέπει να λάβει άδεια από το ΥΠΟΙΚ, να βγουν προσφορές στις εφημερίδες και ΜΜΕ, ότι υπάρχει το τάδε ακίνητο και να δοθούν πληροφορίες. Αυτά δεν ακολουθήθηκαν στη συγκεκριμένη περίπτωση», σημείωσε, ενώ πρόσθεσε πως το δικηγορικό γραφείο, αφού είδε και απόειδε, έκανε πρόταση στο Ίδρυμα ότι θέλει να ενοικιάσουν οι ίδιοι το χώρο και να τον κάνουν δικηγορικό γραφείο.
Συνεχίζοντας, ο κ. Σκαλιάς σημείωσε πως όταν ανέλαβε ως αντιπρόεδρος του ΔΣ το 2016 (σ.σ. δύο χρόνια πριν αναλάβει την προεδρία), διάβασε το συμβόλαιο και του φάνηκε παράξενο, αφού υπάρχει άτρωτος όρος, που καταστεί τον ενοικιαστή τον άτυπο ιδιοκτήτη του κτιρίου και εξήγησε πως το Ίδρυμα καταχωρεί στον ενοικιαστή το δικαίωμα, αν ο ενοικιαστής θέλει να ανανεώνει επ’ άπειρο το συμβόλαιο. Τόνισε πως όταν το δικηγορικό γραφείο είχε μπει στο κτίριο, διαπίστωσε πως υπήρχαν αρκετές ατέλειες και απευθύνθηκαν σε κάποια εταιρεία, που ασχολείται με εκτιμήσεις αποκατάστασης σπιτιών και τους είπε πως για να μπορούν να χρησιμοποιήσουν το κτίριο, θα έπρεπε να βάλουν από την τσέπη τους 250,000 ευρώ.
«Το δικηγορικό γραφείο ισχυρίζεται ότι έδωσε 250,000 ευρώ για να συντηρηθεί αυτό το οίκημα. Εύλογα διερωτάται κάποιος, όταν πάω να ενοικιάσω κάτι, το βρίσκω της αρεσκείας μου. Δεν υπογράφω το συμβόλαιο και μετά λέω στον εκμισθωτή ότι υπάρχουν όλα αυτά τα προβλήματα. Το Ίδρυμα δεν έχει καμία απολύτως εικόνα του κτιρίου, δεν έκανε καμία εκτίμηση της αποκατάστασης της οικίας, απεδέχθη παθητικά αυτά που ελέχθησαν από το μισθωτή και υπάρχουν και όροι να μην πληρώσουν κάποιους μήνες».
Ο Γιώργος Σκαλιάς τόνισε πως όταν ανέλαβε την προεδρία του ΔΣ, το 2018, σε συνεργασία με τους νομικούς συμβούλους του Ιδρύματος, απευθύνθηκε στον υπουργό Οικονομικών, το Γενικό Ελεγκτή, τον τέως Γενικό Εισαγγελέα, αλλά και το νυν Γενικό Εισαγγελέα, για γνωμάτευση, ώστε να δουν ποια μπορούν να είναι τα επόμενά τους βήματα. Σημείωσε πως ο Γενικός Ελεγκτής συνέταξε μία έκθεση, βάσει των στοιχείων που κατείχε από τους νομικούς συμβούλους του Ιδρύματος, ενώ ο Γενικός Εισαγγελέας έστειλε στις 11 Απριλίου την απάντησή του, για το συγκεκριμένο θέμα.
Παίρνοντας το λόγο, ο νομικός σύμβουλος του ΙΚΥΚ, Κρις Τριανταφυλλίδης, σημείωσε πως όταν ανέλαβαν και είδαν την κατάσταση έδωσαν κάποιες γνωματεύσεις, ενώ έλαβαν και αυτή του Γενικού Εισαγγελέα, με κοινό σημείο και των τριών να είναι ότι είναι εφικτό να γίνει προσφυγή στο Δικαστήριο, για το συμβόλαιο, ωστόσο δεν είναι εύκολη διαδικασία, αφού υπάρχει εν ισχύ ενοικιαστήριο. Σημείωσε πως, ως νομικοί σύμβουλοι, έδωσαν στο ΙΚΥΚ άλλες λύσεις για να αντιμετωπιστεί η κατάσταση και υπέδειξε πως ο μόνος τρόπος για να αποδεσμευτεί το Ίδρυμα από αυτή την ενοικίαση είναι να κατεδαφιστεί το ακίνητο και να δοθεί προειδοποίηση τεσσάρων μηνών πριν στους ενοικιαστές και να ανεγερθεί νέο. Εξήγησε πως από τα ενοίκια που θα λαμβάνει το Ίδρυμα, μέρος θα πηγαίνει για τις υποτροφίες και ένα άλλο μέρος θα πηγαίνει για εξόφληση του δανείου, που θα χρειαστεί να πάρει το Ίδρυμα, για την κατεδάφιση. Ο κ. Τριανταφυλλίδης σημείωσε πως είχε σταλεί μία προειδοποίηση για κατεδάφιση στους ενοικιαστές, ο οποίος επικοινώνησε μαζί τους και τους ανέφερε πως θέλει τα λεφτά που είχε ξοδέψει για την συντήρηση του κτιρίου.
Οι εξηγήσεις του δικηγορικού γραφείου
Στη συνεδρία της Επιτροπής Ελέγχου, το παρόν του έδωσε και ο δικηγόρος Αρτέμης Αρτεμίου, που εκπροσωπούσε το δικηγορικό γραφείο, με τις δικές του εξηγήσεις να αντικρούουν σε κάποια σημεία, τα όσα ανέφερε ο κ. Σκαλιάς.
Στη δική του τοποθέτηση, ο δικηγόρος ανέφερε πως θέλει να αναφερθεί στα γεγονότα, δεδομένου ότι η υπόθεση θα οδηγηθεί στο Δικαστήριο και δεν ήθελε να αποκαλύψει όλα τα όπλα του. Όπως σημείωσε, το 2009 το ΙΚΥΚ αποφάσισε να κάνει αίτηση στον ενοικιαστή του κτιρίου, για να αυξηθεί το ενοίκιο από 325 ευρώ, σε 500. Εξήγησε πως ο ενοικιαστής ήταν ένας εκατομμυριούχος και ο λόγος που δε δέχθηκε την αύξηση, ήταν επειδή λόγω της κατάστασης του κτιρίου δεν άξιζε να δίνει 500 ευρώ και γι’ αυτό αποχώρησε.
Συνεχίοντας επεσήμανε πως το ΔΣ του ΙΚΥΚ απευθύνθηκε στο Υπουργείο Οικονομικών, με δύο προτάσεις, που έκαναν λόγο να μεταφερθούν εκεί τα γραφεία του ή να αναπτυχθεί το κτίριο, για να λάβει την απάντηση ότι εκτός από ασύμφορο, είναι και ενάντια στους όρους δωρεάς και το Υπουργείο Οικονομικών κάλεσε το Ίδρυμα να συνεχίσει την ενοικίαση. Επεσήμανε πως το Διοικητικό Συμβούλιο συνέχισε την ενοικίαση και απευθύνθηκε σε ιδιωτική εταιρεία για εκτίμηση του ενοικίου και πήρε απάντηση πως το ακίνητο έπρεπε να ενοικιάζεται στα 1,500 ευρώ, αν ήταν σε καλή κατάσταση.
Αναφερόμενος στη διαδικασία για εξεύρεση των ενδιαφερόμενων ενοικιαστών, ο κ. Αρτεμίου επεσήμανε πως είχε δημοσιευτεί το 2010, σε τρεις εφημερίδες μία αγγελία για ενοικίαση και πέραν από μία εταιρεία, δεν υπήρξε άλλο ενδιαφέρον. Στην εν λόγω αγγελία, εξήγησε, είχε αναφερθεί ότι το ενοίκιο θα ήταν ύψους 1,500 ευρώ και στη συνέχεια η εταιρεία αποσύρθηκε, αφού δεν ενδιαφερόταν να πληρώσει αυτό το ποσό. Μετά από αυτό, το ΙΚΥΚ είχε αναρτήσει νέα προσφορά σε τρεις εφημερίδες, χωρίς να υπάρχει τιμή ενοικίου και τότε έλαβαν εννέα προσφορές, που είχαν σταλεί στο δικηγορικό γραφείο, που είχε εξουσιοδοτηθεί από το ΔΣ του Ιδρύματος.
Όπως εξήγησε, το δικηγορικό γραφείο κατήρτισε τον κατάλογο με τους ενδιαφερόμενους, μέσα σε σαράντα ημέρες από την ημέρα που έλαβαν τις προσφορές και τις παρέδωσε στο Διοικητικό Συμβούλιο, για να προχωρήσει με τη σύναψη κάποιας συμφωνίας. Ο κ. Αρτεμίου αναφέρθηκε και σε κάποιες περιπτώσεις που ήρθαν κοντά στην υπογραφή, σημειώνοντας πως μία περίπτωση που είχε απορριφθεί, ο ενδιαφερόμενος ήθελε να μετατρέψει το κτίριο σε φοιτητικές εστίες, ωστόσο ήταν αντίθετο τους όρους προσφοράς. Σε άλλη περίπτωση, η ενδιαφερόμενη ήθελε να κάνει το κάτω μέρος εργαστήρι τέχνης και το πάνω κάτι άλλο και στη συγκεκριμένη περίπτωση, το ΙΚΥΚ είχε ετοιμάσει συμβόλαιο για υπογραφή, ωστόσο τελικά η ενδιαφερόμενη έκανε πίσω. Σε μία τρίτη περίπτωση, που πάλι το ΙΚΥΚ είχε φτάσει κοντά στο να υπογράψει συμβόλαιο ενοικίασης, ο ενδιαφερόμενος είχε βρει καλύτερη προσφορά αλλού και αποσύρθηκε.
«Τρία χρόνια δεν κατάφεραν να βρουν ενοικιαστή. Στις 7/1/2013 όταν ναυάγησαν όλες οι προσπάθειες για ενοικίαση, από το Νοέμβριο του προηγούμενου έτους, υπέβαλα μία επιστολή για ενοικίαση και τους είπα να απευθυνθούν σε άλλους δικηγόρους, για νομική συμβουλή, λόγω σύγκρουσης συμφέροντος», εξήγησε ο κ. Αρτεμίου.
Μάλιστα, υπέδειξε πως το συμβόλαιο ενοικίασης είχε ετοιμάσει ο δικηγόρος Κλέαρχος Χριστοφή. Όσον αφορά στις επισκευές, ο κ. Αρτεμίου υπέδειξε πως πλήρωσε πάνω από 300,000 ευρώ και υπήρχε ο όρος για δέκα χρόνια να μην αυξηθεί το ενοίκιο πάνω των 500 ευρώ. Όταν ερωτήθηκε για ποιο λόγο δεν έγινε αύξηση, μετά το πέρας των δέκα χρόνων, ο ίδιος εξέφρασε άγνοια, πετώντας το μπαλάκι στο ΙΚΥΚ.
Ανέβηκαν οι τόνοι για τις αποδείξεις
Όταν η συζήτηση έφτασε στο σημείο της καταβολής των αποδείξεων, ο κ. Αρτεμίου επανέλαβε πως έχει όλες τις αποδείξεις, όμως ενώπιον της Βουλής δεν ήθελε να τις καταθέσει, δεδομένου ότι θα υπάρχει νομική διαδικασία, ενώπιον Δικαστηρίου και ήταν ένα από τα όπλα τους.
Αυτό δεν άρεσε στον κ. Σκαλιά, ο οποίος διέκοψε τον κ. Αρτεμίου, τονίζοντας πως ως η πλευρά που έχει συνάψει συμβόλαιο ενοικίασης, ζήτησε αυτές τις αποδείξεις και έπρεπε η άλλη πλευρά να τις παραδώσει.
Ο Γενικός Ελεγκτής Οδυσσέας Μιχαηλίδης, επεσήμανε ότι ο ενοικιαστής ισχυρίζεται ότι οι δαπάνες γίνονταν με ανταλλαγή υπηρεσιών, χωρίς να υπάρχουν έγγραφα και αποδείξεις. Δηλαδή, όπως είπε ως παράδειγμα, το δικηγορικό γραφείο προχωρούσε στην ανακαίνιση με εργολάβους, υδραυλικούς, ηλεκτρολόγους και άλλους, αναλαμβάνοντας να τους παρέχει νομικές υπηρεσίες.
Ο Πρόεδρος της Επιτροπής Ζαχαρίας Κουλίας και βουλευτές της Επιτροπής υπέδειξαν ότι η πρακτική αυτή αποτελεί παρανομία, αφού ο καθένας που πληρώνει για οικοδομικές και άλλες εργασίες είναι υποχρεωμένος να εκδίδει αποδείξεις, ακόμη και στην ανταλλαγή υπηρεσιών.
Όπως αναφέρθηκε στην επόμενη συνεδρία θα κληθούν ο Γενικός Εισαγγελέας και το Τμήμα Ανιχνεύσεως Εγκλημάτων, για να συνεχίσουν την εξέταση της υπόθεσης, ενώ ζητήθηκε ο φάκελος που έχει στην κατοχή του ο Πρόεδρος του ΔΣ του ΙΚΥ ώστε να την μελετήσουν οι Βουλευτές.
Oι δηλώσεις βουλευτών
Η Βουλευτής του ΔΗΣΥ, Ρίτα Σούπερμαν, στις δηλώσεις της είπε πως το ζήτημα υφίσταται από το 2009. «Είναι θέση μας ότι πρέπει να εξαντληθούν όλα τα περιθώρια για να προσβληθεί η σύμβαση και να ανακτηθεί η κυριότητα το κτιρίου από το Ίδρυμα Κρατικών Υποτροφιών Κύπρου, έτσι ώστε να αξιοποιηθεί προς όφελος του δημοσίου συμφέροντος. Τόσο το Υπουργείο Οικονομικών όσο και το νυν Δ.Σ. του ιδρύματος, οφείλουν ν’ ακολουθήσουν πιστά τις κατευθύνσεις του Γενικού Εισαγγελέα της Δημοκρατίας», ανέφερε.
Η βουλευτής του ΑΚΕΛ, Ειρήνη Χαραλαμπίδου, ανέφερε στις δηλώσεις της πως φαίνεται ότι το ΔΣ που είχε συνάψει τις συμβάσεις έχει να δώσει εξηγήσεις στην Επιτροπή και για αυτό η συζήτηση θα συνεχιστεί και θα κληθεί το τότε ΔΣ για να πει στη βάση ποιας λογικής προχώρησε με τους συγκεκριμένους όρους.
Απαντώντας σε ερώτηση είπε πως με βάση τα όσα ακούστηκαν, υπάρχουν ευνοϊκοί όροι και θα πρέπει να εξηγήσει το ΔΣ γιατί δεν ακολουθήθηκε η διαδικασία προσφορών, όπως γίνεται στις δημόσιες συμβάσεις. Κληθείσα να σχολιάσει το γεγονός πως ο τότε Πρόεδρος του ΔΣ του ΙΚΥ ήταν πρώην Βουλευτής του ΑΚΕΛ, είπε πως δεν είχε εντοπίσει αυτή τη λεπτομέρεια.
Ο βουλευτής του ΔΗΚΟ και εισηγητής του θέματος, Χρίστος Ορφανίδης ,στις δηλώσεις του είπε πως έχει διαφανεί ότι το συγκεκριμένο κτίριο το οποίο βρίσκεται σε γη που αξίζει πολλές εκατοντάδες χιλιάδες ευρώ, παραχωρήθηκε για ενοικίαση στο δικηγορικό γραφείο, νομικό σύμβουλο τότε του ΙΚΥ. Είπε πως τότε το ΔΣ ενώ είχαν προσφορές πέραν του ποσού που νοικιάζεται σήμερα το ακίνητο, τις απέρριψε και προχώρησε στην ενοικίαση του στους νομικούς του συμβούλους. Στη συνέχεια, το Δικηγορικό επενοικίασε το κτίριο σε ένα εκ των μετόχων του, χωρίς να υπάρχουν πουθενά οι όροι της επενοικίασης αυτής.
«Θα συζητούν και άλλες λεπτομέρειες γιατί το όλο θέμα θα απασχολήσει ξανά την Επιτροπή Ελέγχου», είπε ο κ. Ορφανίδης.
Ο Βουλευτής των Οικολόγων, Σταύρος Παπαδούρης είπε πως κάτι πήγε λάθος καθώς δύο οικίες, μια ισόγειος και μια ανώγιος εκτιμήθηκαν για 500 ευρώ στο σύνολο και οι δύο, και τότε δεν εκπληρώνεται ο σκοπός της δωρεάς. Είπε πως το ζήτημα έχει δύο άξονες. Ο πρώτος αφορά την διόρθωση της στρέβλωσης που υπάρχει σήμερα, είτε μέσω Δικαστηρίου, είτε μέσω μιας συμβιβαστικής λύσης.
Ο δεύτερος άξονας αφορά την αναζήτηση ευθυνών εκεί και όπου υπάρχουν, ώστε αυτές οι ευθύνες να αποδοθούν. «Θα επιφυλαχθώ μέχρι την επόμενη φορά που θα πάρουμε ολόκληρο τον φάκελο από το ΙΚΥ», είπε.
Εξέφρασε, τέλος, την απορία πώς είναι δυνατόν διπλανά τεμάχια με ισάξιες κατασκευές το ένα να έχει εκτιμηθεί στις 600 χιλιάδες και το άλλο στις 800 χιλιάδες ενώ το κτίριο του ΙΚΥ να εκτιμάται λίγο πιο πάνω από 200 χιλιάδες.