Η νομική ανάγνωση για το διακριτό πειθαρχικό για σεξουαλικά στην Αστυνομία-«Συμβολική αλλαγή»

Πέραν της τελευταίας καταγγελίας σεξουαλικής παρενόχλησης γυναίκας αστυνομικού, η οποία κατονόμασε και ενέπλεξε στην υπόθεση τρία μέλη της Δύναμης που εργάζονται σε νευραλγικά πόστα, συχνά πυκνά καταγράφηκαν κι άλλες παρόμοιες υποθέσεις, που είτε είδαν το φως της δημοσιότητας, είτε όχι.

Σε μία προσπάθεια να ενδυναμωθεί η φωνή των γυναικών και να ενθαρρυνθούν να προβούν σε καταγγελία, η υπουργός Δικαιοσύνης προώθησε ενώπιον του Υπουργικού Συμβουλίου πρόταση, την οποία υιοθέτησε, ώστε να θεωρείται διακριτό πειθαρχικό παράπτωμα η σεξουαλική παρενόχληση σε Αστυνομία και Πυροσβεστική.

Μάλιστα, η ίδια δήλωσε πως μέχρι σήμερα τέτοιου είδους συμπεριφορά κρινόταν ως ανάρμοστη, αλλά δεν ήταν διακριτή όταν εξετάζονταν πειθαρχικά παραπτώματα και με τη συγκεκριμένη πρόταση, η Κυβέρνηση θέλει να ξεκαθαρίσει πως επιδεικνύεται μηδενική ανοχή σε τέτοια φαινόμενα.

Από νομικής σκοπιάς υπάρχει μία δεύτερη ανάγνωση, όσον αφορά στη συγκεκριμένη πρόταση, αφού στην ουσία, όπως εξηγείται, δεν αλλάζει κάτι, ενώ εκφράζεται η θέση πως πρόκειται για «συμβολικό» παράπτωμα. Μάλιστα, εκφράζεται η άποψη ότι εκείνο που θα έπρεπε να προωθήσει η υπουργός Δικαιοσύνηςμ είναι μία διαφορετική πρόταση, η οποία θα προνοεί την αύξηση της ποινής, για παράδειγμα απόλυση, όπως συμβαίνει και με τις υποθέσεις διαφθοράς.

Για την εν λόγω απόφαση, τοποθετείται ο δικηγόρος Δημήτρη Απαισιώτης, ο οποίος, αναφέρει ως πρώτη επισήμανση, πως «η σεξουαλική παρενόχληση είναι ποινικό αδίκημα», παραπέμποντας στη σχετική νομοθεσία, περί Ίσης Μεταχείρισης Ανδρών και Γυναικών στην Απασχόληση και στην Επαγγελματική Εκπαίδευση Νόμος του 2002 - 205(I)/2002, άρθρο 12 με τίτλο «Παρενόχληση και σεξουαλική παρενόχληση» και στον νόμο περί της Πρόληψης και της Καταπολέμησης της Βίας κατά των Γυναικών και της Ενδοοικογενειακής Βίας και περί Συναφών Θεμάτων Νόμος του 2021 - 115(I)/2021, άρθρο 7 με τίτλο «Σεξουαλική παρενόχληση».

Όπως αναφέρει, «το αδίκημα της σεξουαλικής παρενόχλησης έχει ευρεία έννοια, ενδεικτικά αναφέρεται ότι το προαναφερόμενο άρθρο 7 την καθορίζει ως ακολούθως:

Πρόσωπο, το οποίο προβαίνει σε ανεπιθύμητη από τη γυναίκα συμπεριφορά σεξουαλικής φύσεως η οποία εκφράζεται με λόγια ή με πράξεις και έχει ως σκοπό ή αποτέλεσμα την προσβολή της αξιοπρέπειας της γυναίκας, ιδιαίτερα όταν μέσω αυτής της συμπεριφοράς, το εν λόγω πρόσωπο δημιουργεί εκφοβιστικό, εχθρικό, υποβαθμιστικό, ταπεινωτικό ή προσβλητικό κλίμα προς τη γυναίκα αυτή, είναι ένοχο αδικήματος και, σε περίπτωση καταδίκης του, υπόκειται σε ποινή φυλάκισης που δεν υπερβαίνει τα πέντε (5) έτη ή σε χρηματική ποινή που δεν υπερβαίνει τις δέκα χιλιάδες ευρώ (€10.000) ή και στις δύο αυτές ποινές».

Παράλληλα, ο δικηγόρος σημειώνει πως ως ποινικό αδίκημα εμπίπτει ταυτόχρονα και στον πειθαρχικό κώδικα της Αστυνομίας και Πυροσβεστικής Υπηρεσίας, ως το πειθαρχικό παράπτωμα της ανάρμοστης συμπεριφοράς το οποίο καθορίζει πως “αν μέλος της Αστυνομίας ενεργεί κατά τρόπο απρεπή ή επιζήμιο για την πειθαρχία ή κατά τρόπο που εύλογα είναι δυνατόν να δυσφημήσει την Αστυνομία”».

Ως δεύτερη επισήμανση, ο κ. Απαισιώτης αναφέρει πως, «ως ποινικό αδίκημα, η υπόθεση εκδικάζεται από Δικαστήριο και σε περίπτωση καταδίκης του υπόπτου, (εάν είναι μέλος της Αστυνομίας ή Πυροσβεστικής υπηρεσίας) ενεργοποιείται ο πειθαρχικός κώδικας της Αστυνομίας και Πυροσβεστικής με το πειθαρχικό παράπτωμα της “Καταδίκης από Δικαστήριο”, το οποίο καθορίζει πως “αν μέλος της Αστυνομίας καταδικαστεί για ποινικό αδίκημα από Δικαστήριο, εκτός από περιπτώσεις καταδίκης για μη σοβαρό τροχαίο αδίκημα, κατά την κρίση του Αστυνομικού Διευθυντή. Δηλαδή με απλά λόγια όταν μέλος της Αστυνομίας ή Πυροσβεστικής καταδικαστεί από ποινικό Δικαστήριο για ποινικό αδίκημα, τότε θα αντιμετωπίζει και πειθαρχικό παράπτωμα της καταδίκης από Δικαστήριο”».

Ο δικηγόρος συμφώνησε με τις δηλώσεις της υπουργού ότι «μέχρι σήμερα τέτοιου είδους συμπεριφορά, δηλαδή της σεξουαλικής παρενόχλησης, κρινόταν ως ανάρμοστη, αλλά δεν ήταν διακριτή όταν εξετάζονταν πειθαρχικά παραπτώματα», ωστόσο προσθέτει πως, «θα αναμενόταν, όμως. αντί απλά να προστεθεί ένα “συμβολικό” παράπτωμα στους πειθαρχικούς κώδικες, το οποίο ήδη καλύπτεται ως αναφέρθηκε πιο πάνω, να προστεθεί μεν αλλά να καθοριστεί ότι σε περίπτωση πειθαρχικής καταδίκης το μέλος της Αστυνομίας ή Πυροσβεστικής υπηρεσίας θα αντιμετωπίζει τη ποινή της απόλυσης ή της υποχρεωτικής αφυπηρέτησης, όπως δηλαδή συμβαίνει στο ποινικό αδίκημα της διαφθοράς».

Ο κ. Απαισιώτης παραπέμπει στον Κανονισμό 16(4) των περί Αστυνομίας (Πειθαρχικών) Κανονισμών ο οποίος προβλέπει τα ακόλουθα:

«Σε μέλος της Αστυνομίας που καταδικάστηκε από Δικαστήριο για ποινικό αδίκημα διαφθοράς, η Επιτροπή, ανεξάρτητα από την ποινή που επιβλήθηκε από το Δικαστήριο, επιβάλλει την ποινή της απόλυσης ή της υποχρεωτικής αφυπηρέτησης».

Όπως εξηγεί από νομικής πλευράς, «με αυτό τον τρόπο θα έφερε βαρύτητα η δήλωση της υπουργού που ανέφερε πως ''πιστεύω ότι είναι πάρα πολύ σημαντικό να τονίζουμε ότι η σεξουαλική παρενόχληση είναι κάτι στο οποίο θα δείχνουμε μηδενική ανοχή και ως Υπουργείο και ως Αστυνομία και ως Πυροσβεστική Υπηρεσία''. Επειδή σήμερα με αυτή την απόφαση του Υπουργικού Συμβουλίου δεν επήλθε οποιαδήποτε αλλαγή, ήταν απλά «συμβολική». Εν όψει των πιο πάνω διαφωνώ με την θέση της Υπουργού όπου δήλωσε ''πιστεύω ότι είναι κάτι που πρακτικά θα ενδυναμώσει την φωνή των γυναικών, οι οποίες κατά κύριο λόγο είναι τα θύματα σεξουαλικής παρενόχλησης, και οι οποίες νοιώθουν την ανάγκη να καταγγείλουν συμπεριφορές που δεν εμπίπτουν μέσα στα πλαίσια του επαγγελματισμού στον χώρο εργασίας”».

Τέλος, ο κ. Απαισιώτης αναφέρει πως «συμβολικά πειθαρχικά παραπτώματα δεν βοηθούν κανένα θύμα σεξουαλικής παρενόχλησης όταν μπορεί ο ένοχος να του επιβληθεί η πειθαρχική ποινή της "επίπληξης", που ούτε καν σημειώνεται στον προσωπικό φάκελο του δράστη».