Οι λεπτομέρειες της κυπριακής πρότασης για αγωγό-Πώς την εισέπραξαν σε Ισραήλ και Αίγυπτο

Ως πολύ έξυπνη κίνηση χαρακτήρισε ο πρώην πρέσβης του Ισραήλ στην Κύπρο, Μικαελ Χαράρι, την κίνηση της Κυβέρνησης να διενεργήσει το εργαστήρι με τις εταιρείες που δραστηριοποιούνται στην κυπριακή Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη, όπου ο υπουργός Ενέργειας παρουσίασε το πλάνο και την πρόταση της Κυβέρνησης, για δημιουργία αγωγού από τα κοιτάσματα της περιοχής, προς την Κύπρο.

Στο εργαστήρι που ολοκληρώθηκε χθες, με τίτλο «The Cyprus Gateway: Natural Gas to Power and Liquefaction», με διοργανωτή το Υπουργείο Ενέργειας και την Εταιρεία Υδρογονανθράκων Κύπρου ουσιαστικά το κράτος ξεδίπλωσε στους εκπροσώπους των εταιρειών την πρόταση του, στο πλαίσιο που έχει περιγράψει τις τελευταίες ημέρες, που εδράζεται στην άρση της ενεργειακής απομόνωσής της Κύπρου, με τη χρήση του φυσικού αερίου της ανατολικής Μεσογείου, για την εσωτερική αγορά.

Η πρόταση

Ουσιαστικά η πρόταση προβλέπει τη μεταφορά μέσω αγωγού, φυσικού αερίου που θα προέρχεται από τα κοιτάσματα στην ανατολική Μεσόγειο, κυρίως από το Ισραήλ και ενδεχομένως και από τα κυπριακά, εάν και εφόσον συμφωνηθεί το πλάνο εκμετάλλευσης. Το φυσικό αέριο θα χρησιμοποιείται για χρήση στη συμβατική παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας στην Κύπρο, ενώ παράλληλα με την εγκατάσταση πλατφόρμας FLNG, στην περιοχή του Βασιλικού, το ΦΑ θα υγροποιείται στην Κύπρο για να μεταφέρεται με καράβια στις ευρωπαϊκές αγορές, συμβάλλοντας και στην απεξάρτηση της ΕΕ από τη Μόσχα.

Σύμφωνα με ανάλυση που φιλοξενεί η σελίδα middleeasteye, ενά τέτοιο σενάριο θα ευνοούσε και το Ισραήλ, το οποίο εξετάζει τρόπους ώστε να μειώσει την εξάρτηση του από την Αίγυπτο, στην οποία διοχετεύει και προβλέπεται να διοχετεύει στο μέλλον, μεγαλύτερες ποσότητες φυσικού αερίου. Η πρόταση της Κύπρου, δίνει μια νέα ώθηση για να εδραιώσει τους ενεργειακούς δεσμούς με το Ισραήλ, την ώρα που Ελλάδα και Τουρκία, βρίσκονται εν μέσω εκλογών, καθορίζοντας με αυτόν τον τρόπο την ατζέντα των επόμενων χρόνων.

Μάλιστα, στον ίδιο ιστότοπο μίλησε και ειδικός στις ελληνο-ισραηλινές σχέσεις Γαβριήλ Χαρίτος, ο οποίος εκτίμησε πως, «η Κύπρος θέλει ξεκάθαρα να θέσει την πολιτική ατζέντα στην Ανατολική Μεσόγειο πριν από το σχηματισμό νέων κυβερνήσεων στην Τουρκία και την Ελλάδα».

«Smoke and mirrors»

Από την άλλη πλευρά, πάντα σύμφωνα με το δημοσίευμα του middleeasteye η Κύπρος καλείται να πείσει τις δύσπιστες εταιρείες που δραστηριοποιούνται στην κυπριακή ΑΟΖ, μετά από μια δεκαετία ανεπιτυχών προσπαθειών, για να αξιοποιήσουν το φυσικό αέριο, καθώς επίσης και να προσπεράσει τα όποια γραφειοκρατικά προβλήματα, αλλά και να προσελκύσει το ενδιαφέρον επενδύσεων.

«Έχουμε ξαναδεί αυτή την ιστορία από τους Κύπριους», είπε άλλος ειδικός στα θέματα ενέργειας της Μεσογείου, χρησιμοποιώντας μάλιστα την έκφραση «smoke and mirrors», θέλοντας ουσιαστικά να καταδείξει πως μπορεί η πρόταση να μοιάζει ωραία, ωστόσο δεν είναι εφαρμόσιμη και έγινε μόνο για να κεντρίσει το ενδιαφέρον. Ωστόσο ο ίδιος αναλυτής που μίλησε στην ισραηλινή ιστοσελίδα υπό το καθεστώς της ανωνυμίας, πρόσθεσε, «θα μπορούσε αυτή να είναι μια στιγμή που αλλάζει το παιχνίδι; Μπορεί», είπε.

Οι λεπτομέρειες

Πάντως οι Ισραηλινοί παρουσιάζουν και λεπτομέρειες της κυπριακής πρότασης για αγωγό, τον οποίο μάλιστα παρουσιάζουν ως υποκατάστατο του EastMed, σημειώνοντας πως ο αγωγός που θα ένωνε το Ισραήλ, με την Κύπρο, την Ελλάδα και την Ιταλία θα είχε μήκος 1900 χιλιομέτρων και κόστος πέραν των έξι δις, ενώ αναφέρει πως η κυπριακή πρόταση αφορά αγωγό 320 χιλιομέτρων που θα κοστίσει κοντά στα 490 εκ. δολάρια, ενώ το τερματικό υγροποίησης υπολογίζεται πως θα έχει κόστος κοντά στο ένα δις.

Την ίδια ώρα ο Μιχάλης Μαθιουλάκης, Διευθυντής του Ελληνικού Ενεργειακού Φόρουμ, εκτίμησε πως η δημιουργία ενός πλωτού τερματικού σταθμού στην Κύπρο, ενδεχομένως να είναι και η πιο συμφέρουσα επιλογή για το Ισραήλ, αφού θα του προσφέρει, έστω και με πιο μικρές ποσότητες, τα οφέλη αποστολής φυσικού αέριου προς τα κράτη της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Βέβαια στο άρθρο παρουσιάζεται και η αντίθετη άποψη από τον Leslie Palti-Guzman, Διευθύνων Σύμβουλος της Gas Vista, ο οποίος εκτίμησε πως η κυπριακή πρόταση, δεν μπορεί να ανταγωνιστεί τις πιο συμφέρουσες επιλογές του Ισραήλ .

«Η Κύπρος δεν έχει αρκετό φυσικό αέριο για να το κάνει από μόνη της, επομένως χρειάζεται εξαγορά από ισραηλινές εταιρείες», είπε, «αλλά αυτές επισημάνει ότι προτεραιότητά τους είναι πρώτα η ισραηλινή εγχώρια αγορά, και στη συνέχεια οι εξαγωγές στην Ιορδανία και την Αίγυπτο», ανέφερε το στέλεχος της GasVista.

Γκρίνια στην Αίγυπτο

Την ίδια ώρα η κυπριακή πρόταση φαίνεται πως προκάλεσε γκρίνες στο Κάιρο, το οποίο αυτή τη στιγμή, είναι η μοναδική χώρα στην περιοχή που διαθέτει δύο τερματικά, όπου διοχετεύεται και μέρος του φυσικού αερίου του Ισραήλ.

«Αυτή τη στιγμή για την Αίγυπτο, το status quo είναι τέλειο», δήλωσε ανώτερος περιφερειακός διπλωμάτης υπό τον όρο της ανωνυμίας. «Η Αίγυπτος δεν θέλει πρόσθετο ανταγωνισμό», ήταν το σχόλιο του, παρά το γεγονός, ότι η εκτίμηση που υπάρχει είναι πως οικονομικά για το ισραήλ, η κυπριακή πρόταση είναι πιο ελκυστική.

Μάλιστα στην εξίσωση μπαίνει και μια άλλη παράμετρος, αυτή της πολιτικής αστάθειας της Αιγύπτου.

«Εάν αύριο ο Πρόεδρος της Αιγύπτου ελ-Σίσι ανατραπεί, η επόμενη μέρα θα είναι εφιάλτης και για τις τρεις χώρες, και ειδικά για το Ισραήλ», ανέφερε σχετικά ο Γαβριήλ Χαρίτος στο middleeasteye. «Το Ισραήλ χρειάζεται μια άλλη επιλογή», πρόσθεσε. «Η Κυπριακή Δημοκρατία είναι η μόνη χώρα της Μέσης Ανατολής που δεν είναι αραβική και δεν έχει μουσουλμανική πλειοψηφία».

Ο ελέφαντα στο δωμάτιο

Την ίδια ώρα ο πρώην πρέσβης του Ισραήλ στην Κύπρο, Μίκαελ Χαράρι, έβαλε στο τραπέζι και το θέμα της Τουρκίας, υποδεικνύοντας πως αποτελεί τον ελέφαντα στο δωμάτιο. «Η κυπριακή επιλογή είναι πιο ελκυστική για το Ισραήλ, αλλά ακόμα κι αν η κυβέρνηση αποφασίσει να την προχωρήσει, νομίζω ότι θα πρέπει να ενορχηστρώσουν κάποιου είδους τουρκική ανάμειξη», είπε ο Χαράρι.