Ο έλεγχος του πολιτικού αφηγήματος, τα λάθη και η λανθασμένη διαχείριση

Ζητήματα επικοινωνιακής διαχείρισης προκύπτουν για την Κυβέρνηση κατά τους πρώτους μήνες της στην εξουσία. Παρά το γεγονός πως προσπάθησε να παράγει πολιτικό έργο, ενώ βρίσκεται σε περίοδο προσαρμογής, και ήδη καταγράφηκαν τα πρώτα δείγματα γραφής, φαίνεται πως η προσοχή στρέφεται σε πολύ μεγαλύτερο βαθμό στα όσα αρνητικά της αποδίδουν.

Ως αποτέλεσμα, οι χειρισμοί για τους συνεργάτες των κυβερνητικών αξιωματούχων κατάφεραν τελικά να επισκιάσουν τα όσα θετικά έχουν γίνει, κυρίως επειδή η Κυβέρνηση απέτυχε να ανταποκριθεί σωστά, παρουσίασε δείγματα ασυνεννοησίας και φάνηκε να μην μπορεί να διαχειριστεί αποτελεσματικά την κριτική. Τόσο ο Υφυπουργός Τουρισμού όσο και ο Υφυπουργός Πολιτισμού φάνηκε να φάσκουν και να αντιφάσκουν και να πρέπει να διορθώνουν τις διορθωτικές τους δηλώσεις, καθιστώντας πολύ γρήγορα εμφανές πως είναι οι αδύναμοι κρίκοι του κυβερνητικού σχήματος, αντί να περάσουν εύκολα τις πρώτες τους εβδομάδες στα νέα τους καθήκοντα. Ο στόχος έχει τοποθετηθεί στην πλάτη τους και θεωρείται σχεδόν βέβαιο ότι τους επόμενους μήνες, όταν εξαντληθεί η όποια περίοδος χάριτος που έχει δοθεί και ενταθεί η αντιπολίτευση, θα στρέφονται πολύ εύκολα τα πυρά εναντίον τους.

Το ζήτημα, όμως, δεν είναι προσωπικό και δεν αφορά αποκλειστικά δύο μέλη του Υπουργικού Συμβουλίου. Αφορά μία Κυβέρνηση που φάνηκε να έχει χαμηλά αντανακλαστικά και να μην ήταν έτοιμη να αντιμετωπίσει την καθημερινότητα της πολιτικής. Η πολιτική είναι μια συνεχής μάχη επικράτησης και κάθε μικρό ή μεγάλο λάθος του αντιπάλου είναι αναμενόμενο ότι θα τύχει εκμετάλλευσης στο πλαίσιό της. Γι’ αυτό όλοι θα πρέπει να αναμένουν, ανά πάσα στιγμή, την επόμενη κίνησή του. Στην περίπτωση της Κυβέρνησης αυτό σημαίνει πως πρέπει να είναι σε θέση να προβλέψει τι αντιδράσεις θα υπάρχουν για οποιοδήποτε ζήτημα προκύψει και να είναι έτοιμη να τις αντιμετωπίσει.

Εδώ είναι που εντοπίζεται μία από τις μεγάλες της αδυναμίες. Η απειρία που χαρακτηρίζει τόσο τα περισσότερα μέλη του Υπουργικού Συμβουλίου όσο και αρκετά από τα πρόσωπα που στελεχώνουν το Προεδρικό, φαίνεται να τους εμποδίζει από τη δυνατότητα της πρόβλεψης και κατ’ επέκταση της σωστής ανταπόκρισης. Προφανώς και το να είναι άπειρος κάποιος δεν είναι κακό, αφού όλοι από κάπου ξεκινούν. Προσφέρει, ωστόσο, συγκριτικό πλεονέκτημα στον πολιτικά έμπειρο αντίπαλο.

Εδώ είναι που ελέγχεται η πολιτική απόφαση του Νίκου Χριστοδουλίδη να αφήσει εκτός των σημαντικών αυτών θέσεων τους έμπειρους κομματικούς, στήνοντας ένα περιβάλλον που αποτελείται κυρίως από άτομα της εμπιστοσύνης του, εκ των οποίων τα περισσότερα έχουν ελάχιστη ή καθόλου τριβή με την καθημερινή ενάσκηση πολιτικής σε αυτό το επίπεδο, τους τακτικισμούς και τα party politics ευρύτερα. Και όχι απλώς έμειναν εκτός τα έμπειρα στελέχη των κομμάτων, αλλά φάνηκε πως δεν υπήρχε επαρκής συντονισμός μεταξύ τους, με αποτέλεσμα να μην μπορούν να προστατέψουν την Κυβέρνηση ούτε μετά την έναρξη των επιθέσεων, αφού δεν είχαν προηγούμενη γνώση ή ενιαία γραμμή.

Η έλλειψη συντονισμού βρίσκεται σε πορεία διόρθωσης, με τις τακτικές συναντήσεις που αποφασίστηκαν μεταξύ του Προέδρου και στελεχών της Κυβέρνησης με τους πολιτικούς αρχηγούς, τους Κοινοβουλευτικούς Εκπροσώπους και τους εκπροσώπους Τύπου του ΔΗΚΟ, της ΕΔΕΚ και της ΔΗΠΑ. Ωστόσο αυτές οι επαφές δεν είναι καθημερινές και δεν πραγματοποιούνται ως αποτέλεσμα της όποιας επίθεσης αλλά αφορούν κυρίως τις προτεραιότητες, την εβδομαδιαία ατζέντα και συγκεκριμένα ζητήματα. Γι’ αυτό και κάποιοι θεωρούν πως ενδεχομένως δεν θα συμβάλουν και τόσο στην άμεση και ενιαία ανταπόκριση, που φάνηκε πως λείπει.

Επιθέσεις θα υπάρχουν καθημερινά. Κάποιες θα είναι δίκαιες και κάποιες άδικες. Θα υπάρχουν επίσης σκάνδαλα, προβλήματα και διάφορα ζητήματα που προκύπτουν κατά την καθημερινή ειδησεογραφία και χρειάζονται προσεκτική διαχείριση. Είναι σημαντικό για την οποιαδήποτε Κυβέρνηση να μην αφήνει την αντιπολίτευση να ελέγχει το αφήγημα. Όσο συχνή και αν είναι η κριτική, να μην επισκιάζει τα επιτεύγματά της, ώστε να μπορεί να διατηρεί τις απαραίτητες ισορροπίες στα μάτια των πολιτών. Η περίπτωση με τους συνεργάτες είναι ενδεικτική, γιατί αυτά τα λάθη ή οι παραλείψεις δεν ήταν πιο σημαντικές από τη συμφωνία για την ΑΤΑ ή την απόφαση για τις προσφυγικές πολυκατοικίες κι όμως συζητήθηκαν περισσότερο.

Τα λάθη είναι σαφέστατα μέσα στο πρόγραμμα. Αλλά η λανθασμένη διαχείριση μετά τη γνωστοποίησή τους δεν είναι απαραίτητη ή αναπόφευκτη. Απαιτεί, όμως, οργάνωση και διορατικότητα. Και χρειάζεται την απαραίτητη επικοινωνιακή ικανότητα, την οποία, αν δεν διαθέτουν τα στελέχη της Κυβέρνησης, θα πρέπει πολύ γρήγορα να αποκτήσουν.