Ποιον μπορούν να εμπιστεύονται οι πολίτες σε αυτόν τον τόπο;

Οι πρόσφατες θεσμικές συγκρούσεις που ξέσπασαν, καθώς και τα τελευταία γεγονότα, για άλλη μια φορά κλονίζουν την εμπιστοσύνη των πολιτών απέναντι στους θεσμούς. Αντί να λειτουργούν ως πυλώνες πάνω στους οποίες να στηρίζεται με ασφάλεια το κράτος και η κοινωνία, συχνά επιδεικνύουν ανικανότητα, αμετροέπεια και έπαρση και δίνουν την εντύπωση πως θεωρούν ότι ο κόσμος δεν έχει κρίση ή δεν καταλαβαίνει. Ως αποτέλεσμα, η απόσταση που χωρίζει τους θεσμούς από τον λαό μεγαλώνει και αποξενώνονται περισσότερο, διευρύνοντας την καχυποψία.

Δυστυχώς οι θεσμοί μέρα με τη μέρα απογοητεύουν όλο και πιο πολύ τους πολίτες, οι οποίοι θεωρούν ότι είναι επιφορτισμένοι με τη διασφάλιση σημαντικών, μη υλικών, συλλογικών αναγκών, όπως είναι η ασφάλεια, η δικαιοσύνη, η διαφάνεια και διάφορα άλλα δομικά στοιχεία ενός υγιούς κράτους και μιας ισορροπημένης και σωστής κοινωνίας και αναμένουν να κάνουν σωστά και ξεκάθαρα τη δουλειά τους χωρίς εκπτώσεις.

Εν μέρει αυτή η απογοήτευση είναι αποτέλεσμα μιας βαθιά ριζωμένης και διαχρονικής αδιαφορίας, που κάνει άτομα σε θέσεις εξουσίας να πιστεύουν ότι δεν έχουν υποχρέωση να λογοδοτούν στον λαό για τις πράξεις και τις αποφάσεις τους ή τους ελλιπείς χειρισμούς τους. Ή ότι κατέχουν την απόλυτη αλήθεια και το σύνολο της γνώσης και, ως εκ τούτου, κάθε κριτική που τους ασκείται είναι εκ των πραγμάτων κακεντρεχής και εκπηγάζει από αλλότρια κίνητρα. Κι αυτή είναι μια νοοτροπία που πρέπει να αλλάξει για να αποκατασταθεί η εμπιστοσύνη του κόσμου.

Όμως φταίει και το ίδιο το κράτος που δεν έχει τους μηχανισμούς να αντιδρά άμεσα και αποτελεσματικά, όταν κάποιοι δεν κάνουν σωστά τη δουλειά τους, παραφέρονται ή αιωρούνται σκιές από πάνω τους. Ξεκάθαρο παράδειγμα είναι οι καταγγελίες του Γενικού Ελεγκτή κατά των Εισαγγελέων στην Ανεξάρτητη Αρχή κατά της Διαφθοράς, οι οποίες αντί να ξεκινήσουν να εξετάζονται αμέσως, αφέθηκαν να πληθαίνουν και να στοιβάζονται και μόλις τώρα αποφασίστηκε πως πρέπει να δοθεί προτεραιότητα σε αυτές τις έρευνες. Εάν οι Εισαγγελείς είναι αθώοι και δεν διέπραξαν κανένα αδίκημα διαφθοράς, τότε πρέπει να αποκατασταθεί το όνομα και η υπόληψη της Νομικής Υπηρεσίας. Αν όμως δεν είναι, τότε είναι τρομακτικό που βρίσκονται ακόμα στη θέση τους. Ιδιαίτερα επειδή τέτοια είναι η στρέβλωση, που θα λάβουν αποφάσεις για τον χειρισμό της υπόθεσης, εάν εντοπιστούν ποινικά από την Αρχή, οι ίδιοι οι κατηγορούμενοι.

Αυτές οι σκιές σίγουρα δεν πρέπει να αφήνονται να αιωρούνται επ’ αόριστον πάνω από μια υπηρεσία η οποία ήδη ελέγχεται από την κοινή γνώμη για σειρά αποφάσεών της, όπως οι χειρισμοί στην υπόθεση Θανάση Νικολάου ή το απροσδιόριστο δημόσιο συμφέρον στην υπόθεση Κατσουνωτού. Όπως και δεν πρέπει οι μόνοι που αντιδρούν γι’ αυτά τα ζητήματα να είναι οι απλοί πολίτες στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και στα καφενεία. Η ανάγκη για διαφάνεια και λογοδοσία δεν διασυνδέεται με τις καταγγελίες για διαφθορά και θα πρέπει ανεξάρτητα να αντιμετωπιστεί, ώστε να δίνονται οι απαραίτητες απαντήσεις στον κόσμο και να μην αντιμετωπίζουν με καχυποψία τη Νομική Υπηρεσία.

Την ίδια στιγμή υπάρχει η προσμονή οι πολίτες με κάποιο τρόπο να εμπιστεύονται μία αστυνομική δύναμη που είναι εδώ και πολλούς μήνες έρμαιο των χούλιγκανς. Οι Κυβερνήσεις αλλάζουν, λαμβάνουν νέα μέτρα, αλλά η Αστυνομία σταθερά δεν μπορεί να αντιμετωπίσει τα φαινόμενα χουλιγκανισμού. Μάλιστα, μετά τα νέα έκτροπα που στιγμάτισαν τον τελικό κυπέλλου, πριν, κατά τη διάρκεια και μετά, η Αστυνομία εξέφρασε την… ικανοποίησή της, επειδή, όπως υποστήριξε «το επιχειρησιακό σχέδιο λειτούργησε πολύ αποτελεσματικά». Είναι, δηλαδή, ικανοποιημένη η υπηρεσία που είναι επιφορτισμένη με τη δημόσια τάξη, όχι όταν αποτρέπει τα επεισόδια και ή αντιμετωπίζει αμέσως εξάρσεις βίας και παραβατικής συμπεριφοράς, αλλά όταν δεν πέθανε κανένας; Εκεί έχει τοποθετήσει τον πήχη της ασφάλειας και αναμένει από τους πολίτες να την εμπιστεύονται και να της επιδεικνύουν σεβασμό;

Οι χούλιγκανς, πάντως, δεν είναι το μόνο πρόβλημα του ποδοσφαίρου μας, το οποίο δεν μπορούν ή δεν θέλουν να αντιμετωπίσουν οι Αρχές. Σύμφωνα με τα όσα αναφέρθηκαν την Τετάρτη στη Βουλή, σε διάστημα 18 μηνών αποστάλθηκαν από την UEFA 16 κόκκινοι φάκελοι για έντονη στοιχηματική δραστηριότητα, οι οποίοι ήταν εν γνώσει της Αρχής Δεοντολογίας και της ΚΟΠ, και κάποιοι εκ των οποίων παραπέμφθηκαν και στη Νομική Υπηρεσία, αλλά ούτε και μία υπόθεση δεν οδηγήθηκε ενώπιον της Δικαιοσύνης.

Το κράτος άφησε άναυδους τους πολίτες και με τους χειρισμούς που έκανε στο ζήτημα του Κούρδου αγωνιστή Κενάν Αγιάς, αφού βοήθησε στην προώθηση της ατζέντας του κατακτητή. Όλοι φάνηκαν ανίκανοι να συνταχθούν με την κοινή λογική, προκαλώντας αγανάκτηση στην κοινωνία. Η Κυβέρνηση επέδειξε σύγχυση για το κατά πόσον το θέμα ήταν πολιτικό ή όχι και το αποτέλεσμα ήταν να έχουμε ένα πολιτικό κρατούμενο, εν έτει 2023, ο οποίος πραγματοποιούσε απεργία πείνας στις δικές μας Φυλακές, όπως την εποχή του αγώνα της ΕΟΚΑ κατά της αποικιοκρατίας! Το δε Δικαστήριο, παρά τον έκδηλο παραλογισμό της έκδοσης ενός αγωνιστή της ελευθερίας στην κατοχική Τουρκία μέσω Γερμανίας για να υποστεί πολιτική δίωξη, αρνήθηκε να προσφέρει προστασία σε έναν βασανισμένο άνθρωπο, που αγάπησε τον τόπο μας σαν δικό του. Κι όταν ούτε τα Δικαστήρια δεν μπορούν να ικανοποιήσουν το περί δικαίου αίσθημα και όταν δίνουμε τους φίλους μας στον εχθρό μας για να τους παραβιάσει τα δικαιώματα, είναι σαφές πως έχουμε πρόβλημα σε πάρα πολλά επίπεδα.

Αλλά ακόμη και η Εκκλησία έδειξε τις προηγούμενες μέρες την ασέβειά της προς τα ανθρώπινα δικαιώματα, καθώς σε μια άκρως προβληματική ανακοίνωση της Ιεράς Συνόδου υπήρξε προσπάθεια να διασυνδεθεί το ζήτημα των ψευδοθεραπειών «μεταστροφής» ομοφυλοφίλων με την θρησκευτική ελευθερία. Αντί η Ιερά Σύνοδος να καταδικάσει δημόσια τα λίγα εκείνα μέλη του κλήρου που ασκούν ψυχολογική βία σε μέλη της ΛΟΑΤΚΙ κοινότητας και να ζητήσει από το κράτος να επιληφθεί ώστε να σταματήσει η ντροπιαστική δράση τους, εξέφραζε ανησυχία ότι η ποινικοποίηση του ζητήματος θα περιορίσει τον ποιμενικό ή συμβουλευτικό της ρόλο. Κατά τα άλλα η Εκκλησία αναμένει τους ανθρώπους να στρέφονται προς αυτήν όταν αντιμετωπίζουν προβλήματα και να της δείχνουν εμπιστοσύνη, ενώ εμφανίζεται απρόθυμη ή θέτει προσκόμματα στην ποινικοποίηση πρακτικών που εφαρμόζονται από μεμονωμένους ιερείς και συνιστούν βασανιστήρια.

Οι πολίτες έτσι κι αλλιώς δεν εμπιστεύονται τους πολιτικούς. Έχουν φανεί πάρα πολλές φορές κατώτεροι των περιστάσεων μέσα στα χρόνια, ανεξαρτήτως ποιος ήταν στην Κυβέρνηση και ποιος στην αντιπολίτευση. Γι’ αυτό και μέρα με την μέρα απομακρύνονται από αυτούς. Όμως πολύ συχνά εναπόθεταν τις ελπίδες τους στους ανεξάρτητους κρατικούς θεσμούς ή τους κοινωνικούς θεσμούς, θεωρώντας ότι θα πράξουν στο ακέραιο την αποστολή τους, χωρίς σκοπιμότητες. Και είναι άκρως απογοητευτικό όταν σε διάστημα μερικών ημερών δείχνουν να μην κατανοούν, να μην αφουγκράζονται ή να μην ενδιαφέρονται για την κοινή γνώμη και τις ανάγκες της. Με τη στάση τους να στέλνουν ότι δεν απέμεινε πια κανένας να εμπιστεύονται οι πολίτες…