Δεν εξέτασε την ουσία της προσφυγής της Αγλαντζιάς το Ανώτατο-Το σκεπτικό που την απέρριψε

Χωρίς να μπει στην ουσία της υπόθεσης και χωρίς να εξετάσει τις θέσεις των δύο πλευρών για το αν έχει δικαιοδοσία η Βουλή να θέτει τα όρια των Δήμων ή για το αν έπρεπε να γίνουν δημοψηφίσματα πριν τη ψήφιση της Μεταρρύθμισης της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, το Ανώτατο Δικαστήριο απέρριψε ομόφωνα την προσφυγή του Δήμου Αγλαντζιάς.

Όπως αναφέρεται στην απόφαση που ανέγνωσε ο πρόεδρος του Ανωτάτου Δικαστηρίου, «η προσφυγή πρέπει να απορριφθεί και απορρίπτεται ως εκπρόθεσμη. Ως εκ τούτου δεν είναι δυνατό για το Ανώτατο Δικαστήριο να αποφανθεί σε σχέση με το επίδικο θέμα». Το θέμα που απασχόλησε το Δικαστήριο, είναι πότε ξεκινά η περίοδος των 30 ημερών που προβλέπεται από τον Νόμο και δίδεται η δυνατότητα κατάθεσης προσφυγής. Για το συγκεκριμένο θέμα οι δικηγόροι του Δήμου Αγλαντζιάς και ο δικηγόρος της Βουλής, κατέθεσαν διαφορετικές απόψεις.

Οι θέσεις των δύο πλευρών

Η Βουλή των Αντιπροσώπων, που εκπροσωπήθηκε στη διαδικασία από τον δικηγόρο Πόλυ Πολυβίου, προέβαλε τη θέση ότι ότι η προσφυγή είναι εξ υπ΄ αρχής άκυρη και θα πρέπει να απορριφθεί, διότι μεταξύ άλλων είναι εκπρόθεσμη. Επιπλέον, ότι δεν έχει καταδειχθεί ότι η Βουλή των Αντιπροσώπων, δια της ψήφισης του Νόμου για τη Μεταρρύθμιση της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, έχει υπεισέλθει με οποιονδήποτε τρόπο, στη σφαίρα εξουσιών του Δήμου Αγλαντζιάς ή άσκησε οποιαδήποτε άλλην εξουσία, πέραν από αυτήν της Νομοθετικής, κατά τρόπο που να υφίσταται ζήτημα σύγκρουσης ή αμφισβήτησης εξουσιών ή αρμοδιοτήτων, ώστε να στοιχειοθετείτε επίκληση του Άρθρου 139 του Συντάγματος.

Ως προς την προδικαστική ένσταση του εκπρόθεσμου ο κ. Πολυβίου, παρουσίασε τη θέση ότι η εναρκτήρια ημερομηνία για σκοπούς εξέτασής του εκπρόθεσμου θα πρέπει να εκληφθεί αν όχι η 3/3/2022 κατά την οποία η Βουλή ψήφισε τον Νόμο ή η 7/4/2022 όταν η Βουλή εξέτασε την αναπομπή του Προέδρου ή τουλάχιστον η 31/3/2022 κατά την οποία ο Δήμος Αγλαντζιάς με επιστολή του προς τη Βουλή, συνοδευόμενη από Νομική γνωμάτευση, έθεσε ευθέως ζήτημα σύγκρουσης και αμφισβήτησης εξουσιών.

Από την άλλη πλευρά, οι δικηγόροι του Δήμου Αγλαντζιάς, προέβαλαν τη θέση ότι εναρκτήρια ημερομηνία θα πρέπει να θεωρείται η ημερομηνία δημοσίευσης του Νόμου στην επίσημη εφημερίδα της Δημοκρατίας που ήταν η 15/4/2022. Σημειώνεται πως τον Δήμο Αγλαντζιάς εκπροσώπησαν οι δικηγόροι Στ. Μαξιούτη για το δικηγορικό γραφείο Τάσσος Παπαδόπουλος και Συνεργάτες ΔΕΠΕ, Χαράλαμπος Προύντζος για το γραφείο Προύντζος & Προύντζος ΔΕΠΕ και ο Στέλιος Αμερικάνος.

Η θέση του Ανωτάτου

Το Δικαστήριο αναφέρει στην απόφαση που αναγνώστηκε από τον Πρόεδρο του Ανωτάτου πως, «το ζήτημα του εκπρόθεσμου μας απασχόλησε κατά προτεραιότητα, δεδομένης της καθαριστικής σημασίας του για την έκβαση της υπό κρίση περίπτωσης και του γεγονότος ότι άπτεται και της δικαιοδοσίας του παρόντος Δικαστηρίου να επιληφθεί της προσφυγής και της δημόσιας τάξης γενικότερα».

Και προσθέτει: Η προθεσμία όπως και στην περίπτωση του Άρθρου 146,3 του Συντάγματος σε σχέση με διοικητικές προσφυγές, τίθεται αυστηρά ως ζήτημα δημόσιας τάξης. Δεν είναι διαδικαστικό ή τυπικό, αλλά ουσιαστικό και ιδιαίτερης συνταγματικής διάστασης. Εν προκειμένω, μάλιστα, εφόσον εγείρονται κατ΄ εξοχής ζητήματα πολιτειακής τάξης, είναι πρόδηλη η σημασία της έγκαιρης επίλυσης τους, όπως προκύπτει και από τη συντομότερη προθεσμία που προβλέπεται στο Άρθρο 139, καθότι η σύγκρουση ή αμφισβήτηση εξουσιών μεταξύ Αρχών και Οργάνων της Δημοκρατίας, δεν είναι θέμα το οποίο μπορεί να αναμένει επ αόριστόν για να εγερθεί. Αντίθετα, θα πρέπει να εγείρεται και να αποφασίζεται προς όφελος του δημοσίου συμφέροντος, το συντομότερο δυνατού, εξ ου και η προθεσμία των 30 ημερών για καταχώρηση προσφυγής.

Σε ότι αφορά το χρονικό σημείο, από το οποίο αρχίζουν να μετρούν οι τριάντα ημέρες, θέμα στο οποίο διαφώνησαν οι δύο πλευρές, το Ανώτατο Δικαστήριο σημειώνει στην απόφαση του πως, «καθοριστικό χρονικό σημείο έναρξης της προθεσμίας των τριάντα ημερών, είναι κατά συνταγματική επιταγή, η ημέρα κατά την οποία προκύπτει αποκρυστάλλωση της αμφισβήτησης εξουσίας ή αρμοδιότητας. Εν προκειμένω η εξέλιξη κρίσιμων γεγονότων συνιστά κοινό έδαφος.

Όπως εξηγεί το Ανώτατο ο προσβαλλόμενος Νόμος ψηφίστηκε από τη Βουλή στις τρεις Μαρτίου και αποστάλθηκε στον Πρόεδρο της Δημοκρατίας για έκδοση του . Στις 28 Μαρτίου ο ΠτΔ τον ανέπεμψε για επανεξέταση από τη Βουλή. Η Βουλή στις επτά Απριλίου αφού επανεξέτασε τον Νόμο αποφάσισε να εμείνει στην προηγούμενη απόφαση της, ενημερώνοντας σχετικά τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας, ο οποίος τον υπέγραψε. «Όπως ήδη λέχθηκε», αναφέρει το Ανώτατο Δικαστήριο, «ακολούθησε η δημοσίευση στην επίσημη εφημερίδα στις 15 Απριλίου. Εν τω μεταξύ από τις 31 Μαρτίου ο Δήμος Αγλαντζιάς με επιστολή προς τη Βουλή εξέφραζαν αντίθεση προς τη ψήφιση του Νόμου, επικαλούμενοι μεταξύ άλλων παραβίαση της αρχής της διάκρισης των εξουσιών, αλλά και του Ευρωπαϊκού Χάρτη της Τοπικής Αυτοδιοίκησης.

Ουσιαστικά το Ανώτατο ξεκαθαρίζει πως η εξουσία της Βουλής, ασκήθηκε οριστικά με την ψήφιση του Νόμου όποτε και αποκρυσταλλώθηκε, το υπόβαθρο για οποιοδήποτε ζήτημα σύγκρουσης ή αμφισβήτησης εξουσιών ή αρμοδιοτήτων.

Η Βουλή, αναφέρει το Ανώτατο, τελούσε υπό αμφισβήτηση, καθόλα τη διάρκεια που ο Νόμος συζητείτο. Μάλιστα, αναφέρει το Ανώτατο, «ο Δήμος Αγλαντζιάς με πλήρη γνώση όλων των κρίσιμων στοιχείων, αμφισβήτησαν ευθέως από τις 31 Μαρτίου 2022 για τους ίδιους λόγους που τέθηκαν ενώπιον μας την εξουσία, ή αρμοδιότητα της Βουλής να προχωρήσει στη ψήφιση του Νόμου. Υπό τις συνθήκες, η μεταγενέστερη υπογραφή από τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας και ακολούθως η δημοσίευση του Νόμου στην Επίσημη Εφημερίδα, είναι άνευ σημασίας για σκοπούς της Συνταγματικής επιταγής του Άρθρου 139.4, προς άσκηση δηλαδή προσφυγής εντός της προβλεπόμενης προθεσμίας των 30 ημερών.

Την ίδια ώρα σημειώνεται στην απόφαση πως θα ήταν διαφορετική η προσέγγιση, «αν εξουδετέρωνε την ως άνω συνταγματική επιταγή και θα έπληττε τους λόγους δημοσίου συμφέροντος που εξυπηρετεί».

«Κατά συνέπεια η παρούσα προσφυγή πρέπει να απορριφθεί και απορρίπτεται ως εκπρόθεσμη. Ως εκ τούτου δεν είναι δυνατό για το Ανώτατο Δικαστήριο να αποφανθεί σε σχέση με το επίδικο θέμα», καταλήγει στην απόφαση του το Ανώτατο Δικαστήριο.

Απογοήτευση Δημάρχου Αγλαντζιάς

Σε δηλώσεις το μετά την ανάγνωση της απόφασης του Ανώτατου Δικαστηρίου και εμφανώς απογοητευμένος, ο δήμαρχος Αγλαντζιάς, Ανδρέας Κωνσταντίνου, ανέφερε πως «η απόφαση του Δικαστηρίου έχει σκορπίσει για ακόμη μία φορά απογοήτευση, στο Δημοτικό Συμβούλιο, σε εμένα προσωπικά αλλά και σε όλους τους δημότες της Αγλαντζιάς». Πρόσθεσε πως «η προσφυγή μας δεν έχει εξεταστεί καν, όπως ακούσατε. Θεωρεί το Ανώτατο Δικαστήριο ότι έπρεπε να κάνουμε την προσφυγή μας πιο γρήγορα, μετά τη ψήφιση του Νόμου στη Βουλή κι όχι μετά από την υπογραφή από τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας. Θεωρούμε ότι είναι μία ασάφεια».

Αναφερόμενος στα επόμενα βήματα, ο κ. Κωνσταντίνου σημείωσε πως «χάσαμε», τονίζοντας ότι «ο Δήμος Αγλαντζιάς θα συνεχίσει κανονικά τις διεργασίες για να μετατραπεί σε διαμέρισμα του Δήμου Λευκωσίας. Αυτός ο ένας χρόνος που απομένει θα κάνουμε ό,τι μπορούμε για να κρατήσουμε τον Δήμο Αγλαντζιάς όπως τον έχουμε αφήσει, Δήμο πρότυπο, σημείο αναφοράς για ολόκληρη την Κύπρο και ευελπιστούμε η μεταρρύθμιση να είναι αυτό που μας έχουν υποσχεθεί. Να γίνει προς όφελος των δημοτών, των πολιτών και να διαψεύσει τον Δήμο Αγλαντζιάς που πιστεύει ότι έγινε μία μεταρρύθμιση πίσω από κλειστές πόρτες, με προσωπικές ατζέντες και πολιτικά συμφέροντα».

Ερωτηθείς αναφορικά με το ενδεχόμενο για περαιτέρω νομικές ενέργειες, ο δήμαρχος δήλωσε πως «ο Δήμος Αγλαντζιάς δεν έχει επόμενα νομικά βήματα. Θεωρώ ότι θα συνεχίσουμε την προσπάθεια για να υλοποιηθεί η μεταρρύθμιση. Ο Δήμος Αγλαντζιάς δεν την σταμάτησε, αυτόν τον ένα χρόνο λαμβάνουμε κανονικά μέρος στις προεργασίες που γίνονται. Δεν έχουμε άλλο όπλο. Εξαντλήσαμε την κάθε πιθανότητα που είχαμε. Και συνεχίζουμε ως διαμέρισμα της Λευκωσίας».

Η ανακοίνωση του Δήμου

Στο ίδιο μήκος κύματος κινήθηκε και η ανακοίνωση που εξέδωσε λίγη ώρα αργότερα ο Δήμος. «Η απόφαση του Ανωτάτου Δικαστηρίου με την οποία κρίθηκε εκπρόθεσμη η προσφυγή του Δημοτικού Συμβουλίου Αγλαντζιάς είναι απολύτως σεβαστή, παρά την απογοήτευση που φυσιολογικά προκαλεί σε κάθε δημότη της Αγλαντζιάς», υπογράμμισε στην ανακοίνωση.

Ο Δήμος διευκρίνισε ότι ουδέποτε ήταν πρόθεση του Δημοτικού Συμβουλίου Αγλαντζιάς να αμφισβητήσει τη μεταρρύθμιση της Τοπικής Αυτοδιοίκησης και να οδηγήσει τον τόπο σε περιπέτειες. «Ως δημοτική αρχή καταβάλαμε έντονες προσπάθειες να πείσουμε στις διαβουλεύσεις που προηγήθηκαν ότι γεωγραφικά, αλλά και οικονομικά θα ήταν παράδοξο να ενταχθεί η Αγλαντζιά μαζί με τα δημοτικά διαμερίσματα Έγκωμης και Αγίου Δομετίου στον Δήμο Λευκωσίας. Προτάξαμε το επιχείρημα ότι η Αγλαντζιά θα μπορούσε να προσθέσει περισσότερα στο σχήμα Γερίου – Λατσιών, κάτω υπό την ομπρέλα του Δήμου Αθαλάσσας. Δυστυχώς δεν εισακουστήκαμε από τον τέως Υπουργό κ. Νίκο Νουρή και το σύνολο των κομμάτων», ανέφερε, εξηγώντας το σκεπτικό της ένστασής του.

«Είμαστε πεπεισμένοι ότι αυτή η μεταρρύθμιση δεν προχώρησε με κριτήριο το καλώς νοούμενο συμφέρον της Τοπικής Αυτοδιοίκησης αλλά στη βάση άλλων κριτηρίων και προσωπικών συμφερόντων, ενώ αδιαμφισβήτητα ούτε από πλευράς Δήμου εξαντλήθηκαν προηγουμένως όλα τα περιθώρια για να αποφευχθούν μονομερείς αποφάσεις σε βάρος της Αγλαντζιάς», σημείωσε περαιτέρω ο Δήμος στην ανακοίνωσή του.

Προστίθεται ότι, μη έχοντας άλλη επιλογή, ομόφωνα το Δημοτικό Συμβούλιο έκρινε επιβεβλημένη την προσφυγή στη δικαιοσύνη με δύο βασικά νομικά επιχειρήματα:

• Τη σύγκρουση εξουσιών μεταξύ εκτελεστικής και νομοθετικής εξουσίας και
• την παραβίαση άρθρων του Ευρωπαϊκού Χάρτη της Αυτοδιοίκησης που προνοεί διαβούλευση με τις τοπικές κοινωνίες και δημοψηφίσματα.

«Το Ανώτατο Δικαστήριο δεν εξέτασε την ουσία της προσφυγής, ωστόσο έκρινε ότι αυτή είναι εκπρόθεσμη. Η απόφασή του είναι τελεσίδικη και προφανώς είναι σεβαστή. Από την πλευρά μας θα συνεχίσουμε να εργαζόμαστε για να έρθουν καλύτερες μέρες στην Τοπική Αυτοδιοίκηση και να λειτουργούμε ως πρότυπο για όλους τους υπόλοιπους Δήμους», κατέληξε ο Δήμος Αγλαντζιάς.