Τουρκία - Προεδρικές και Βουλευτικές εκλογές! Μια διαφορετική προσέγγιση

Οι εκλογές σε κάθε χώρα έχουν την ιδιαίτερη σημασία τους και είναι καθοριστικές για το παρόν και το μέλλον. Πόσο μάλλον όταν μιλάμε για την Τουρκία η οποία διεκδικά ένα δικό της πρωταγωνιστικό ρόλο ως περιφερειακή δύναμη, τόσο στην περιοχή, όσο και ευρύτερα. Πρόκειται για χώρα ισχυρό παίκτη στην ευρύτερη γεωπολιτική, γεωστρατηγική και γεωοικονομική σκακιέρα. Κυρίως οι εκλογές είναι καταλυτικές και για τον ίδιο τον λαό, τους εργαζομένους και τα φτωχά λαϊκά στρώματα.

Ο Α’ γύρος των εκλογών στις 14 Μαΐου κατέδειξαν ότι ο Ταγίπ Ερτογάν είναι πολύ σκληρός για να θεωρείται ότι έχει ξοφλήσει. Αντιθέτως τα αποτελέσματα φανερώνουν ότι ο Ταγίπ Ερτογάν και Λαϊκή Συμμαχία, διαθέτουν ισχυρά λαϊκά ερίσματα, κυρίως στα φονταμελιστικά στοιχεία, τις συντηρητικές δυνάμεις, καθώς και την ακροδεξιά και τους εθνικιστικές.

Η εξασφάλιση 326 εδρών στην Βουλή από την Λαϊκή Συμμαχία προσφέρει την δυνατότητα αλλά και το εφαλτήριο για να διατηρεί προβάδισμα στον Β΄ γύρο των Προεδρικών εκλογών που θα γίνουν στις 28 Μαΐου.

Η Εθνική Συμμαχία υπό τον Κεμάλ Κιλιτσντάρογλου δεν κατορθώνει τουλάχιστον μέχρι αυτή την στιγμή για να δημιουργήσει συνθήκες και δεδομένα για την μεγάλη ανατροπή. Έχουν ήδη απωλέσει τον έλεγχο στη Βουλή, γεγονός που αδυνατίζει την θέση τους και φυσιολογικά μειώνει τις πιθανότητες για μια νικηφόρα πορεία. Εκ των πραγμάτων και να καταφέρει να είναι νικητής των Προεδρικών εκλογών ο

Κεμάλ Κιλιτσντάρογλου θα βρίσκεται υπό την ομηρεία της Λαϊκής Συμμαχίας υπό τον Ταγίπ Ερτογάν και δεν θα είναι σε θέση να κυβερνήσει ομαλά και φυσιολογικά. Ούτε ασφαλώς θα μπορούν να προωθήσουν οποιεσδήποτε αλλαγές στο Σύνταγμα που θα αφορούσαν ένα νέο θεσμικό πλαίσιο δημοκρατικών ελευθεριών και ανθρωπίνων δικαιωμάτων.

Φαίνεται κατ’ αρχή ότι ο Κεμάλ Κιλιτσντάρογλου και η Εθνική Συμμαχία δεν έχουν πείσει. Πρόκειται για ετερόκλητη συνεργασία που αποτελείται από ένα συνοθύλευμα Κομμάτων με διαφορετικές πολιτικές και ιδεολογικές θέσεις και προσεγγίσεις. Πως μπορούν να συνυπάρχουν δυνάμεις από την σοσιαλδημοκρατία, τους νεοφιλελεύθερους του Παπαντζιά, την ακροδεξιά της Ακσενέρ και το Κουρδικό Κίνημα, μόνο οι ίδιοι μπορούν να το εξηγήσουν. Το μόνο που τους ενώνει είναι η απαλλαγή από τον Ταγίπ Ερτογάν που όμως δεν μπόρεσαν όλο αυτό το διάστημα να το εξηγήσουν και να το τεκμηριώσουν αρκούντως στον λαό.

Επί του εδάφους τώρα φαίνεται ότι δεν είναι διακριτές οι θέσεις και οι προτάσεις τους, το όραμα τους για την Τουρκία. Αυτό που στην ουσία κυριαρχεί είναι η επιδίωξη της αστικής τάξης της Τουρκίας, Ισλαμικής και Κεμαλικής, να ισχυροποιήσει την θέση της και εδώ γίνεται ένας διαγκωνισμός για την «γεωπολιτική αναβάθμιση» του Τουρκικού κεφαλαίου την ίδια ώρα που ο Τουρκικός λαός ματώνει καθημερινά, υποφέρει από τις αντιλαϊκές και αντεργατικές πολιτικές. Σε κανένα δεν πρέπει να διαφεύγει της προσοχής ότι οι εκλογές διεξάγονται σε συνθήκες έντονων διεργασιών και ζυμώσεων, σε άμεση διασύνδεση με τους οξυμένους καπιταλιστικούς ανταγωνισμούς εντός και εκτός συνόρων. Στο επίκεντρο της πολιτικής αντιπαράθεσης κύρια βρίσκεται ο ανταγωνισμός των δύο μονομάχων για το πως και ποιος μπορεί καλύτερα να υπηρετήσει τον στόχο για την γεωπολιτική και γεωστρατηγική αναβάθμιση της Τουρκίας και κυρίως του μεγάλου κεφαλαίου, στο πλαίσιο των συνθέσεων και σκληρών παζαριών που συντελούνται στην περιοχή και ευρύτερα σ’ άλλα απώτερα σημεία, της Μέσης και Εγγύς Ανατολής μέχρι και την Αφρικανική Ήπειρο.

Δεν είναι τυχαίο που σήμερα η Τουρκία έχει γίνει περιζήτητη νύμφη, τόσο από την Ανατολή, όσο και από την Δύση. Οι Αμερικανοί και το ΝΑΤΟ στάζουν μέλια προκειμένου να διατηρήσουν μάλιστα και με αναβαθμισμένο ρόλο την Τουρκία στους κόλπους του ΝΑΤΟ.

Είναι χαρακτηριστικές οι δηλώσεις του Αναπληρωτή Εκπροσώπου του Στέιτ Ντιπάρτμεντ, Β. Πατέλ, ο οποίος τόνισε ότι η Τουρκία αποτελεί σημαντικό σύμμαχο στο ΝΑΤΟ και έχει διαδραματίσει ένα αναντικατάστατο ρόλο σε θέματα τα οποία είναι σημαντικά για τις ΗΠΑ και συνέχισε ότι με οποιοδήποτε αποτέλεσμα, ΗΠΑ και Τουρκία θα εργαζόμαστε από κοινού με οποιαδήποτε Κυβέρνηση και να εκλεγεί, να βαθαίνουμε τις σχέσεις μας, να εργαζόμαστε για ένα σύνολο πεδίων και κοινών προτεραιοτήτων.

Το ίδιο και η Ρωσία, η οποία δεν έκρυψε ποτέ τις στενές σχέσεις που έχει με την Τουρκία και τις τεράστιες επιχειρήσεις και επενδύσεις που έχουν μεταξύ τους.

Σ’ ότι αφορά το Κυπριακό και τα Ελληνοτουρκικά, διεθνείς αναλυτές υποστηρίζουν ότι τα θέματα αυτά θα παραμείνουν δύσκολα. Το γεγονός ότι και οι δύο υποψήφιοι εξαρτώνται από υπερεθνικιστές, ο Τ. Ερτογάν από τον Ν. Μπαχτσελί, και ο Κ. Κιλιτσντάρογλου από το καλό Κόμμα της Ακσενέρ δεν επιτρέπουν αισιοδοξία και μεγάλες προσδοκίες για σημαντικές αλλαγές στην επιθετική στάση και συμπεριφορά της Τουρκίας. Χαραμάδα φωτός θα είναι το ενδεχόμενο να επιστρέψει η Τουρκία σ’ ένα είδος επαγγελματικού διαλόγου αντί να προβαίνει σε απειλές και πολεμικές ιαχές στην περιοχή.

Η επόμενη μέρα, όποια Κυβέρνηση κι αν σχηματιστεί, το πρόγραμμα τους είναι δεδομένο και εχθρικό απέναντι στον λαό, γιατί ακριβώς δεσμεύεται στους επιχειρηματικούς κύκλους, το μεγάλο κεφάλαιο, το ΝΑΤΟ και τους Αμερικανούς να αφεντεύουν την χώρα και την Ρωσία από την άλλη να διατηρήσει το ρήγμα στις σχέσεις ΝΑΤΟ – Τουρκίας.

*Γιώργος Τ. Γεωργίου

Μέλος Πολιτικού Γραφείου ΑΚΕΛ

18/5/2023