Τεταμένη η κατάσταση στην Τουρκία-Οι φόβοι για ρωσική εμπλοκή και για επίθεση κατά Κιλιτσντάρογλου

Κάθε άλλο παρά δεδομένη πρέπει να θεωρείται η εσωτερική γαλήνη στην Τουρκία καθώς εντείνονται τις τελευταίες ώρες οι φόβοι για τεταμένη πολιτική και κοινωνική κατάσταση στο εγγύς μέλλον με υπόνοιες και σκιές να έχουν κυκλώσει την πολιτική ζωή της χώρας παραμονή των εκλογών και στον απόηχο της απόσυρσης από την προεδρική κούρσα του υποψηφίου Μουχαρέμ Ιντζέ πυροδοτώντας τα σενάρια για ρωσικό δάκτυλο, στις εκλογές.

Υπό το φόβο των απειλών, με αλεξίσφαιρο γιλέκο εμφανίστηκε χθες σε προεκλογική του συγκέντρωση ο υποψήφιος για την Προεδρία και ηγέτης του Ρεπουμπλικανικού Λαϊκού Κόμματος, Κεμάλ Κιλιτσντάρογλου, δύο ημέρες πριν από τις προεδρικές και βουλευτικές εκλογές στην Τουρκία, καθώς υπήρχαν «πληροφορίες ότι θα μπορούσε να γίνει στόχος επίθεσης», όπως ανέφερε κομματική πηγή του CHP.

Στα πλάνα που μεταδόθηκαν, οι σωματοφύλακες του Κιλιτσντάρογλου κρατούν αυτόματα τουφέκια και βρίσκονται μαζί του πάνω στο βάθρο απ’ όπου εκφώνησε την ομιλία του, κάτι που συμβαίνει για πρώτη φορά στην προεκλογική εκστρατεία του. Σημειωτέον ότι από την έναρξη της προεκλογικής περιόδου, ο Κιλιτσντάρογλου έχει πραγματοποιήσει δεκάδες ομιλίες σε πόλεις της γειτονικής χώρας, στοχεύοντας να επισκεφθεί 81 οικισμούς, χωρίς, ωστόσο, να υπάρχει η παραμικρή ένδειξη ανησυχίας για τη ζωή του.

Μια πηγή προσκείμενη στο Ρεπουμπλικανικό Λαϊκό Κόμμα (CHP) μετέδωσε πως ο 74χρονος ηγέτης της αντιπολίτευσης φόρεσε το αλεξίσφαιρο και η ασφάλειά του ενισχύθηκε καθώς υπήρχαν πληροφορίες ότι θα μπορούσε να γίνει στόχος επίθεσης, χωρίς να δώσει περισσότερες διευκρινίσεις. Ο Κεμάλ Κιλιτσντάρογλου, που προηγείται με μικρή διαφορά στις δημοσκοπήσεις, εκφώνησε την προεκλογική ομιλία του στη Σαμψούντα της Μαύρης Θάλασσας, για τις ανάγκες της οποίας αναγκάστηκε να λάβει έκτακτα μέτρα προστασίας.

Υπενθυμίζεται ότι σε συνέντευξή του χθες, Παρασκευή, στο πρακτορείο Reuters, ο Κιλιτσντάρογλου δήλωσε αισιόδοξος για τη νίκη του στις αυριανές εκλογές. Ταυτόχρονα, η αναβάθμιση των μέτρων προστασίας δεν είναι η μοναδική εντυπωσιακή κίνηση του Κεμάλ Κιλιτσντάρογλου, καθώς άφησε σοβαρές υπόνοιες για τυχόν εμπλοκή της Ρωσίας στις τουρκικές εκλογές, με φόντο την παραίτηση του Μουχαρέμ Ιντζέ. Ο εκπρόσωπος του Κρεμλίνου Ντμίτρι Πεσκόφ απέρριψε την κατηγορία σε ενημέρωση της Παρασκευής, αποκαλώντας όσους διαδίδουν τέτοιες φήμες «ψεύτες», όπως μετέδωσε το CNN. «Η Ρωσία δεν παρεμβαίνει στις εσωτερικές υποθέσεις και τις εκλογικές διαδικασίες άλλων χωρών», δήλωσε ο Πεσκόφ.

Περνώντας στην αντεπίθεση, ο Τούρκος Πρόεδρος, Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν παραδέχτηκε πως αντιμετωπίζει δυσκολίες να πείσει τη νέα γενιά να τον ακολουθήσει. Ωστόσο, χθες προσπάθησε πάρα πολύ προσωπικά να συσπειρώσει τη βάση του, δύο ημέρες πριν από τις κρίσιμες προεδρικές εκλογές, τις πιο αμφίρροπες που αντιμετωπίζει εδώ και δύο δεκαετίες που βρίσκεται στην εξουσία.

«Βαρύ τίμημα»

Από την απόλυτη αφετηρία του, όντας σε μια κατά παράδοση συντηρητική συνοικία της Κωνσταντινούπολης, ο Ερντογάν απευθύνθηκε χθες το απόγευμα στους υποστηρικτές του και στη συνέχεια εγκαινίασε ένα τζαμί – ένα από τα χιλιάδες που έχουν ανεγερθεί επί της προεδρίας του σε όλη τη χώρα. Στην ομιλία του προειδοποίησε ότι η χώρα «θα πληρώσει βαρύ τίμημα» εάν κερδίσει τις εκλογές η αντιπολίτευση, μια εξακομματική συμμαχία που διψά για «εκδίκηση», όπως είπε.

Οι δημοσκοπήσεις, πάντως, δείχνουν ότι ο κύριος αντίπαλός του, ο Κεμάλ Κιλιτσντάρογλου του Ρεπουμπλικανικού Λαϊκού Κόμματος (CHP) προηγείται με μικρή διαφορά. Εν τω μεταξύ, προχθές απέσυρε την υποψηφιότητά του ο ένας από τους τέσσερις υποψηφίους, ο Μουχαρέμ Ιντζέ, γεγονός που σύμφωνα με τους παρατηρητές ευνοεί τον Κιλιτσντάρογλου. Εάν κανένας από τους υπόλοιπους τρεις δεν καταφέρει την Κυριακή να συγκεντρώσει ποσοστό μεγαλύτερο του 50%, οι δύο πρώτοι θα αναμετρηθούν μεταξύ τους στον δεύτερο γύρο, στις 28 Μαΐου.

Σε κάθε περίπτωση, ο Ερντογάν, η δημοτικότητα του οποίου διαβρώθηκε από την οικονομική κρίση στην Τουρκία, εμφανίστηκε ασυνήθιστα επιφυλακτικός προχθές το βράδυ, αναφερόμενος στα αποτελέσματα. «Θα μας το πουν οι κάλπες την Κυριακή», απάντησε σε μια δημοσιογράφο που τον ρώτησε αν πιστεύει ότι θα νικήσει. Παραδέχτηκε επίσης ότι δυσκολεύεται να πείσει τους νέους (5,2 εκατομμύρια Τούρκοι θα ψηφίσουν σε αυτές τις εκλογές για πρώτη φορά) οι οποίοι, όπως είπε, δεν έχουν βιώσει το χάος και τη διαφθορά των κυβερνήσεων συνασπισμού. «Υπάρχει μια γενιά στη χώρα μας που δεν γνώρισε καμία σκοτούρα από εκείνες που μας έκαναν να υποφέρουμε», συνόψισε. «Δυσκολευόμαστε να εξηγήσουμε τις αξίες μας σε αυτή τη νέα γενιά. Επειδή οι νέοι μας δεν κάνουν τη σύγκριση με την παλιά Τουρκία αλλά με χώρες που έχουν καλύτερες συνθήκες», είπε σήμερα.

Σύμφωνα με τις δημοσκοπήσεις, πάνω από τους μισούς νέους θα προτιμούσαν να ψηφίσουν τον Κιλιτσντάρογλου. Όσον αφορά τους Κούρδους, που επίσης χαιρέτιζαν τις προσπάθειες εκδημοκρατισμού κατά τα πρώτα χρόνια της κυριαρχίας του Ερντογάν, τώρα θα στήριζαν επίσης τον αντίπαλό του.

Οι παρατηρητές εκτιμούν ότι το διακύβευμα της Κυριακής είναι το δημοκρατικό μέλλον της Τουρκίας. «Είτε θα χάσει ο Ερντογάν, δίνοντας στην Τουρκία μια πιθανότητα να αποκαταστήσει τη δημοκρατία, είτε θα κερδίσει και ενδεχομένως θα παραμείνει στην εξουσία για το υπόλοιπο της ζωής του», σχολίασε ο Σονέρ Τσαγκαπτάι, ερευνητής στο Washington Institute.

Απέναντι στη δυσαρέσκεια που εκφράζει ένα μέρος της κοινωνίας, ο Κιλιτσντάρογλου βάσισε την εκστρατεία του σε θετικά μηνύματα, αποφεύγοντας τις προσωπικές επιθέσεις στον Ερντογάν για να επικεντρωθεί στις υποσχέσεις για την αποκατάσταση της οικονομικής σταθερότητας και των ελευθεριών. Περιβάλλεται επίσης από οικονομολόγους που χαίρουν της εμπιστοσύνης των Δυτικών επενδυτών, αλλά και πρώην συμμάχων του Ερντογάν, ώστε να προσελκύσει το εθνικιστικό και συντηρητικό τμήμα των ψηφοφόρων.

Ο ηγέτης της αντιπολίτευσης τονίζει με κάθε ευκαιρία ότι προτεραιότητά του είναι η επιστροφή στο κοινοβουλευτικό σύστημα, ώστε να κλείσει το κεφάλαιο της προεδρίας που απέκτησε παντοδυναμία μετά τη συνταγματική μεταρρύθμιση του 2017. Για να γίνει αυτό, η αντιπολίτευση θα πρέπει να κερδίσει και τις βουλευτικές εκλογές, ωστόσο οι δημοσκοπήσεις δίνουν προβάδισμα στη συντηρητική συμμαχία του Ερντογάν. Το CHP θα μπορούσε πάντως να εξασφαλίσει την πλειοψηφία στο κοινοβούλιο, εάν στηριχθεί από το φιλοκουρδικό κόμμα και τα κόμματα της αριστεράς.