Κραυγή απόγνωσης για τους αγνοούμενους-«Ήμασταν παιδιά και μεγαλώσαμε, πότε θα μάθουμε;»
Πέτρος Πετρή 06:00 - 10 Μαΐου 2023
Η κλεψύδρα της υπομονής έχει αδειάσει πλέον για τους συγγενείς και τις οικογένειες των αγνοούμενων, οι οποίοι μετά από 49 ολόκληρα χρόνια από την αποφράδα ημέρα της τουρκικής εισβολής, ακόμη ψάχνουν τα ίχνη των δικών τους ανθρώπων, χωρίς ωστόσο να υπάρχει κάποιο αποτέλεσμα, ενώ την ίδια ώρα, οι έρευνες και οι ανασκαφές βρίσκονται σε εξέλιξη για τον εντοπισμό αγνοουμένων.
Τα όσα ακούστηκαν ενώπιον της Επιτροπής Προσφύγων της Βουλής, εγείρουν αρκετά ερωτήματα, αλλά και προβληματισμούς, καθώς πέραν των αριθμών που ακούστηκαν και για τις ανασκαφές που πραγματοποιούνται στην παρούσα φάση (Διαβάστε σχετικό ρεπορτάζ ΕΔΩ), οι οργανώσεις των συγγενών αγνοουμένων, εξέφρασαν για πολλοστή φορά το παράπονό τους, για τις άκαρπες έρευνες, αλλά και για την καθυστέρηση που παρατηρείται. Μάλιστα, χαρακτηριστική ήταν η αναφορά του εκπροσώπου της Παγκύπριας Οργάνωσης Συγγενών Αδήλωτων Αιχμαλώτων και Αγνοουμένων, κ. Γιαννάκη Κολιού, ο οποίος φανερά προβληματισμένος είπε ότι, «ήμασταν παιδιά και μεγαλώσαμε, πότε θα μάθουμε;».
Το έργο της Διερευνητικής Επιτροπής Αγνοουμένων, ξεκίνησε από το 2004, και έχουν περάσει τόσα χρόνια και δεν έχουν ταυτοποιηθεί οι μισοί, ανέφερε ο κ. Κολιού, για να προσθέσει ότι, «ενώ υπάρχουν αρκετές πληροφορίες, δεν βλέπουμε να ερευνώνται. Έχουμε επίσης, Τ/κ στις οικοδομές και δεν τους ρωτήσαμε ποτέ αν έχουν καμιά πληροφορία, διότι δεν θέλουμε να ενοχλήσουμε τους Τ/κ. Πότε θα μάθουμε εμείς όμως; Έγινε μεγάλος αγώνας για να φθάσουμε σήμερα εδώ, δεν ξέρω όμως τι θα γίνει στη συνέχεια με το θέμα των αγνοουμένων».
Μάλιστα, εκτίμηση του κ. Κολιού, είναι ότι η καθυστέρηση φαίνεται να οφείλεται και στο ψευδοκράτος, καθώς βάζει εμπόδια σε αυτές τις έρευνες. «Δυστυχώς, φεύγουν οι μάρτυρες σιγά σιγά και αλλάζει και το έδαφος στα κατεχόμενα. Όσον αφορά επίσης τους φακέλους των αγνοουμένων, δεν ξέρω αν γίνεται έρευνα για τους μάρτυρες και αν ψάχνουν να βρουν στοιχεία ακόμη».
Οι πληροφορίες υπάρχουν, αλλά δεν γίνονται έρευνες
Την ίδια ώρα, σοβαρές ήταν οι καταγγελίες από πλευράς του προέδρου της Επιτροπής Συγγενών Αγνοουμένων, Χάρη Συμεωνίδη, ο οποίος ανέφερε ότι υπάρχουν πάρα πολλές πληροφορίες για χώρους ταφής Ε/κ, αλλά και Τ/κ, αλλά το πρόβλημα εστιάζεται στο γεγονός ότι δεν προχωρούν οι αρμόδιοι στη διερεύνηση αυτών των πληροφορίων. «Ο κάθε μάρτυρας που δίνει μια πληροφορία έχει και μια έγνοια για το τι γίνεται. Ταυτόχρονα οι ερευνητές, είτε είναι εθελοντές, είτε επαγγελματίες, έχουν ανάγκη να αξιοποιήσουν τις πληροφορίες αυτές, γιατί υπάρχει και συνέχεια. Όταν κάνουμε τρία χρόνια όμως, για να πάρουμε μια απάντηση, τότε απελπίζεται και ο πληροφοριοδότης και ο ερευνητής. Είναι πολύ σημαντικό αυτό. Είναι τουλάχιστον σε μένα γνωστό ότι υπάρχει μεγάλη καθυστέρηση και γνωρίζουν όλοι ότι αργούν πάρα πολύ».
Φέροντας ως παράδειγμα μια περίπτωση ο κ. Συμεωνίδης, είπε ότι, «συγκεκριμένη υπόθεση άρχισε πριν έξι μήνες που ήρθε ένας και μας είπε ότι σε συγκεκριμένο χωράφι έθαψαν πέντε στρατιώτες. Ακόμη θα διερευνηθεί το θέμα. Εμείς είπαμε ότι μπορούμε να φέρουμε και άνθρωπο δικό μας για να μας πει τις γνώσεις του γιατί ήταν ένα χωριό στα κατεχόμενα. Να σκαφτεί ένας λάκκος με νέα μηχανήματα και θα πάρει μόλις μερικές μέρες. Δεν δέχομαι ότι κατατάσσονται σε μια λίστα οι πληροφορίες και γίνονται σιγά σιγά».
Άλλη περίπτωση είναι ο εντοπισμός ενός άγνωστου προσώπου, δώδεκα χρόνια μετά που ολοκληρώθηκαν οι εκταφές. Όπως σημείωσε από την πλευρά του, ο εκπρόσωπος της Επιτροπής Συγγενών Αγνοουμένων Άσσιας, Γιάννος Δημητρίου, «καταντήσαμε γραφικοί να παρακαλούμε να γίνουν έρευνες, που ξεκίνησαν λόγω του αγνώστου, ο οποίος ανάγκασε τη ΔΕΑ να κάνει έρευνες και για άλλους άγνωστους. Μέχρι σήμερα υπάρχουν οστά που δεν έχουν ταυτοποιηθεί. Μαζί με τους 70 αγνοούμενους, υπήρχαν άλλοι 30 που μεταφέρθηκαν από την Άσσια. Ήταν με μαρτυρίες που υπήρξαν αυτές οι πληροφορίες. Υπάρχει θέμα στη λειτουργία της ΔΕΑ και καταντήσαμε να νιώθουμε ότι μιλάμε σε τοίχους. Το πρόγραμμα σήμερα φαίνεται να κινείται με ρυθμούς χελώνας και πρέπει κάτι να γίνει για να γίνονται πιο γρήγορα οι έρευνες».
«Η τακτική κωλυσιεργίας της τουρκικής πλευράς επεκτείνεται»
Παράλληλα, σε επιστολή της που παρέδωσε ενώπιον της Βουλής η Παγκύπρια Οργάνωση Συγγενών Αδήλωτων Αιχμαλώτων και Αγνοουμένων, αναφέρει ότι σαράντα εννιά χρόνια μετά την τουρκική εισβολή και το ανθρωπιστικό πρόβλημα των αγνοουμένων συνεχίζει να παραμένει άλυτο, κρατώντας σε αγωνία και αναστάτωση εκατοντάδες οικογένειες.
«Πολλές και διάφορες οι προσπάθειες για λύση του προβλήματος όλα αυτά τα πέτρινα χρόνια. Δυστυχώς όμως, η τουρκική πλευρά διαχρονικά τήρησε μια αρνητική και άτεγκτη στάση, απορρίπτοντας κάθε εισήγηση για συνεργασία, προφανώς φοβούμενη πως μια έρευνα θα έφερε στο φως εγκλήματα πολέμου με φυσικό και ηθικό αυτουργό τον τουρκικό στρατό εισβολής και κατ’ επέκταση την Τουρκία. Η μόνη άξια αναφοράς εξέλιξη στο θέμα ήταν η αποδοχή από μέρους της τουρκικής πλευράς, που υποχρεώθηκε μετά τις παρεμβάσεις και πιέσεις του διεθνούς παράγοντα να δεχθεί τη δημιουργία μιας Διερευνητικής Επιτροπής υπό την αιγίδα των Ηνωμένων Εθνών, τη ΔΕΑ».
Στα είκοσι περίπου χρόνια εργασίας της, σημειώνει η Παγκύπρια Οργάνωση Συγγενών Αγνοουμένων, «η ΔΕΑ κατάφερε να ανεύρει λιγότερους από το ήμισυ του συνολικού αριθμού των αγνοουμένων. Είναι κοινώς αποδεκτό πως η Επιτροπή είχε και έχει να αντιμετωπίσει δυσκολίες στο έργο της, πρακτικές, αλλά κυρίως τη στάση της τουρκικής πλευράς που τηρεί μια ένοχη σιωπή για στοιχεία και πληροφορίες που αποδεδειγμένα κατέχει, αναφορικά με χώρους ταφής και μετακίνηση οστών, που θα μπορούσαν να βοηθήσουν στην ανεύρεση εκατοντάδων αγνοουμένων. Η τακτική κωλυσιεργίας της τουρκικής πλευράς επεκτείνεται και στους περιορισμούς στη διακίνηση της ΔΕΑ και τις χρονοβόρες διαδικασίες που επιβάλλει, όσον αφορά εκταφές σε στρατιωτικές περιοχές, που να σημειωθεί πως έχει χαρακτηρίσει το 70% των κατεχόμενων εδαφών».
Πάντως, οι συγγενείς, στέκονται δίπλα στη ΔΕΑ για να βοηθηθεί να επιτύχει στο έργο της. «Θέλουμε να ελπίζουμε πως θα υπάρξουν ενέργειες τόσο από με τους της ίδιας της Επιτροπής, αλλά και από το διεθνή παράγοντα, ώστε να πεισθούν όλα τα εμπλεκόμενα μέρη να αντιμετωπίσουν το θέμα ως καθαρά ανθρωπιστικό και να επιδείξουν το αναγκαίο πνεύμα συνεργασίας. Θέλουμε να πιστεύουμε πως μετά από 49 χρόνια, ο διεθνής παράγων θα λειτουργήσει πιο αποφασιστικά, ώστε να βοηθήσει να διακριβωθεί η τύχη του κάθε αγνοουμένου και όλων των αγνοουμένων της Κύπρου. Τον καλούμε να ενεργήσει προς την τουρκική πλευρά, που κρατεί το κλειδί για τη λύση του θέματος, να συνεργασθεί επιτέλους ειλικρινά στα πλαίσια της ΔΕΑ, ώστε να μπορέσει να εκπληρώσει την ανθρωπιστική αποστολή της».