Άτομα με νοητική αναπηρία μας σερβίρουν καφέ και γλυκό στο νέο στέκι της Λευκωσίας
Μαρία Θεμιστοκλέους 06:00 - 08 Απριλίου 2023
Το μήνυμα στο e-mail ήλθε μέσα στα πρώτα της μέρας - πρωινό Τετάρτης - και ήταν υπεραρκετό για να μας φτιάξει την ίδια τη μέρα και την επόμενη κι είμαστε σίγουροι πως οι ομορφότερες έρχονται. Αποστολέας: socialwcsjf@cytanet.com.cy. Θέμα: Εθελοντική προσφορά στο Ίδρυμα Χρίστου Στέλιου Ιωάννου (ΙΧΣΙ). Και το κείμενο: «Αγαπητοί φίλοι εθελοντές καλημέρα σας. Είναι με μεγάλη χαρά που επικοινωνώ μαζί σας. Πέρασε ένα μεγάλο διάστημα, που λόγω κορωνοϊού, δεν μπορούσαμε να δραστηριοποιηθούμε και να κάνουμε όλα αυτά που θέλαμε. Αρχίσαμε όμως πάλι να βρίσκουμε τους ρυθμούς μας και σας θέλουμε κοντά μας». Υπογραφή: Νατάσα Νικολάου, Κοινωνική Λειτουργός. Μαζί με την Προϊστάμενη Προγραμμάτων Αποκατάστασης, Σάντρα Κακογιάννη, είναι οι βασικοί σύνδεσμοι των εθελοντών με το Ίδρυμα, το προσωπικό και τους εκπαιδευόμενους στη διαδικασία της συνεννόησης για τα πού, τα πώς και τα πότε, που διαμορφώνουν την προσφορά από τα έξω προς τα μέσα σε μια σχέση με συνέχεια, που καταλήγει να γίνεται τόσο αμφίδρομη, ώστε να λειτουργεί το ίδιο ευεργετικά κι από μέσα προς τα έξω.
Πρωί της Πέμπτης ήμασταν εκεί, ως REPORTER, αλλά και ως άτομα που είχαμε τη χαρά και την ευλογία να αγαπήσουμε και να εισπράξουμε το μεγαλείο μιας άδολης αγάπης, όπως δεν το είχαμε βιώσει πριν από την εμπειρία του εθελοντισμού. Και τώρα… οι πύλες άνοιξαν ξανά. Και το σμίξιμο ήταν υπέροχο, γιατί ήταν αλλιώτικο. Η αρχή είχε άρωμα καφέ, γεύσεις από αλμυρό - γλυκό, πολλά χαμόγελα και καλή συντροφιά. Στην παρέα μας, προσηνείς και φιλόξενοι, ο διευθυντής του ΙΧΣΙ, Ανδρέας Θεοδώρου, αλλά και η Δέσποινα Πιτσιλλή, Προϊστάμενη Προγραμμάτων Αποκατάστασης.
The View Café: Σ’ αυτό το καφέ γυρνάμε ξανά και ξανά
Το ραντεβού εύκολα έγινε ρεπορτάζ σ’ ένα περιβάλλον χαλαρό και καθ’ όλα οικείο, με την άπλετη θέα να ανοίγει τους ορίζοντες και να μετατρέπει σε έμπνευση το φραπέ από τα χέρια του Οδυσσέα - εκπαιδευόμενος μεν, barista δε με όση σοβαρότητα απαιτεί η αποστολή του - με τον Αυγουστίνο να μην προλαβαίνει να εξυπηρετεί και να χαιρετά και να απαντά με λόγια μετρημένα, ως άλλος επαγγελματίας, στις κουβέντες των δυο συνεργατών, Ντίνου και Σταύρου, που εργάζονται εξ αποστάσεως αντί στο γραφείο, μετατρέποντας το The View Café στο ΙΧΣΙ σε χώρο εργασίας. Και για να είμαστε ειλικρινείς, το ίδιο σκεφτόμαστε να κάνουμε πότε - πότε κι εμείς. Δεν χρειάστηκε και πολύ για να μας πείσουν οι άνθρωποι και τα έργα τους. Εξάλλου, η διεύθυνση του ιδρύματος σκοπεύει να διευρύνει τη φιλοσοφία και τις εγκαταστάσεις της καφετέριας, ώστε να ενισχύει τον ρόλο της ως χώρου εργασίας για άτομα που το επιθυμούν, λειτουργώντας από τις 8.30 το πρωί έως και τις 8.30 το βράδυ τις καθημερινές και από τις 10:00 το πρωί μέχρι τις 6.30 το απόγευμα τα Σάββατα, με διακοπή μόνο τις Κυριακές και με εξαίρεση σε μέρες κι ώρες στις περιπτώσεις γενεθλίων ή άλλων συναφών διοργανώσεων, για τις οποίες μπορεί κανείς να ενημερωθεί στο 99245939.
Ο Οδυσσέας στο φραπέ κι ο Αυγουστίνος στο σερβίρισμα
«Φραπέ με γάλα και δυο ζαχαρίνες», η δική μας παραγγελία, και ο Οδυσσέας πανέτοιμος. Οι οκτώ εκπαιδευόμενοι φτιάχνουν μόνο φραπέ, καθώς η μηχανή του καφέ τους δυσκολεύει. Κατά τα άλλα σερβίρουν, καθαρίζουν, μας καλωσορίζουν. Από δίπλα εκ περιτροπής οι Λειτουργοί Αποκατάστασης, Κυριάκος Βορκάς και Χάρις Γεωργίου, για να καθοδηγούν όπου χρειάζεται και για να δίνουν οδηγίες, ώστε όλα να λειτουργούν, όπως σε κάθε καφετέρια που σέβεται τους πελάτες της. Και παραπάνω, λέμε εμείς, καθώς στο The View Café θα μας σερβίρει ο Αυγουστίνος, ο οποίος νιώθει απέραντη χαρά που είμαστε εκεί και τη μεταδίδει σε μας. Με τη σειρά μας τον ευχαριστούμε που είναι τόσο άψογος, παρόλη τη σκολίωση που τον δυσκολεύει, εξάλλου του έχουν φτιάξει στα εργαστήρια του Iδρύματος ειδικό δίσκο για να διευκολύνουν το έργο του. Και ο δίσκος του έχει καφέδες από τους καλύτερους - espresso, freddo, latte, στιγμιαίο, φραπέ, κυπριακό, milkshakes και τα συναφή - που συνδυάζονται με φρεσκότατα αλμυρά και γλυκά σνακ.
Μια προσέγγιση με ειδικές δυνατότητες
«Η κοινωνικού χαρακτήρα αυτή επιχείρηση, όπως και το εργαστήριο ζαχαροπλαστικής του ΙΧΣΙ - Πες το μ’ Ένα Γλυκό -, συμβάλλουν στην πραγμάτωση του στόχου μας για κοινωνική και επαγγελματική αποκατάσταση των εκπαιδευομένων μας με νοητική αναπηρία. Στο πλαίσιο αυτό λειτουργούν εργαστήρια και προγράμματα εκπαίδευσης, απασχόλησης, αποκατάστασης, θεραπευτικά αλλά και ψυχαγωγικά», αναφέρει ο κ. Θεοδώρου. Για να προσθέσει η κα Πιτσιλλή ότι «επιδίωξη μας είναι να αποκτήσουν οι εκπαιδευόμενοί μας αυτονομία στον μεγαλύτερο δυνατό βαθμό, έχοντας αναπτύξει τις δυνατότητες, τις προσωπικές τους ικανότητες και ταλέντα». Ειδικές δυνατότητες θα λέγαμε κι εμείς με τη σειρά μας, έχοντας υπόψη αυτό που κρατήσαμε από τον κ. Βορκά: «Ο κάθε εκπαιδευόμενος με τη δική του προσέγγιση και προσωπικότητα καταφέρνει να κερδίζει τον κόσμο που μας προτιμά, γι’ αυτό και οι πλείστοι επιστρέφουν στην καφετέριά μας ξανά και ξανά». Και μια ελάχιστη απόδειξη για του λόγου το αληθές, ο Αυγουστίνος εύχεται να μας ξαναδεί σύντομα, όταν μας φτάνει στην πόρτα φεύγοντας, για να μας προσφέρει ένα cookie φτιαγμένο από τα χέρια της αδελφής του Παρασκευής. Είναι η μια από τους εννέα εκπαιδευόμενους που απαρτίζουν την ομάδα του εργαστηρίου, Πες το μ’ Ένα Γλυκό, όπου ο εκπαιδευτής τους και ζαχαροπλάστης, Νίκος Ηρακλέους, κατάφερε να λειτουργούν όλα σ’ ένα περιβάλλον που θα μπορούσε εύκολα κανείς να παρομοιάσει με μελίσσι.
Πες το μ’ Ένα Γλυκό: To μελίσσι που δεν φοβάται τη δουλειά
Νέοι ορίζοντες άνοιξαν στα προγράμματα επαγγελματικής αποκατάστασης εκπαιδευομένων του Ίδρύματος με τη δημιουργία του επαγγελματικού εργαστηρίου που στήθηκε στους χώρους του ΙΧΣΙ. Περπατώντας προς τα εκεί, παρέα πάντα με τον κ. Θεοδώρου και την κα Πιτσιλλή, εξηγούν πως χορηγοί και συμπαραστάτες στην όλη προσπάθεια, με την κάλυψη των εξόδων αγοράς του εξοπλισμού, τη διαρκή αρωγή και στήριξη, είναι ο Σύνδεσμος Γονέων και ο Σύνδεσμος Φίλων του Iδρύματος. Το εργαστήριο, Πες το μ’ Ένα Γλυκό, προμηθεύει με τα προϊόντα του το The View Café και εξυπηρετεί πελάτες, μέσω παραγγελιών. Το μελίσσι δεν φοβάται τη δουλειά. Τηρώντας, όπως και η καφετέρια, τους κανόνες ασφάλειας και υγείας που προνοούνται από τη νομοθεσία, αποτελεί μια εντυπωσιακά οργανωμένη ομάδα έτοιμη ακόμα και για τα δυσκολότερα, όπως μια μεγάλη παραγγελία: «Ετοιμάσαμε κεραστικά - καρυδάτα ακόμα και για γάμο των δυόμισι χιλιάδων ατόμων», μας αφήνει άφωνους ο κ. Ηρακλέους, τον οποίο βρήκαμε στο εργαστήριο με το μελίσσι του να φτιάχνουν και πάλι κεραστικά - νουκατίνες αυτή τη φορά - που προορίζονταν για γενέθλια. Στο μεταξύ είχαν φουρνίσει από ώρα κουλούρια, τα οποία είχαμε την εξαιρετική τύχη να δοκιμάσουμε αχνιστά και μοσχομυριστά, κερασμένα με περηφάνια - και όχι άδικα - από την ομάδα. Ήταν από τα έκτακτα προϊόντα που σε τακτά χρονικά διαστήματα προστίθενται στον μόνιμο κατάλογο των ειδών που προσφέρει το εργαστήριο.
Το μεγάλο στοίχημα που κερδίζεται κάθε μέρα
Το 22481666 απαντά για παραγγελίες από τις 8.30 το πρωί μέχρι τις 2.30 το μεσημέρι. Παραλαμβάνονται από τους χώρους του ΙΧΣΙ στις προαναφερθείσες ώρες ή πιο αργά από το The View Café, εάν αυτό βολεύει τον πελάτη. Προσπάθεια είναι οι τιμές να κρατιούνται πιο κάτω από εκείνες της ευρύτερης αγοράς και στις επιλογές περιλαμβάνονται είδη, όπως: Βουτήματα, κεραστικά, κέικ, muffins, cupcakes, American cookies, αλμυρά ατομικά και με το κιλό. Στην ιστοσελίδα https://ioannoufoundation.org μπορεί κανείς να δει τον τιμοκατάλογο, να διαλέξει και από εκεί και πέρα αναλαμβάνει η ομάδα που έχει ήδη κερδίσει ένα μεγάλο στοίχημα: «Βάλαμε στόχο να το κερδίσουμε αν και δεν ήταν εύκολη υπόθεση, καθώς έπρεπε να οργανώσουμε μια ομάδα από άτομα με νοητική αναπηρία που να εργάζεται αρμονικά. Σήμερα, μπορώ να πω ότι έχει δέσει απόλυτα, καθώς το κάθε μέλος της αξιοποιείται ανάλογα με τις ικανότητες, την ιδιοσυγκρασία και τα ταλέντα του. Συνάμα, ήταν και παραμένει μεγάλη η ευθύνη για θέματα ασφάλειας που άπτονται των εργασιών σε μια κουζίνα. Οι διαδικασίες έχουν όμως μπει σε μια σειρά και συνεχίζουμε με κέφι», διαβεβαιώνει ο διευθυντής του ΙΧΣΙ και δεν μας αφήνει περιθώρια να αμφιβάλλουμε, καθώς μιλάνε τα έργα αλλά και οι ίδιοι οι άνθρωποι. Οι δυο Μαρίες, η Παρασκευή, ο Χρίστος και ο άλλος Χρίστος, ο Γιώργος, η Ελένη και η Σωτηρούλα που ξυπνάνε το πρωί με χαρά, για να είναι στο εργαστήριο στην ώρα τους, καθώς εκεί «περνάνε τέλεια», όπως λένε και όπως είδαμε να συμβαίνει σε μια παρέα με ειδικές και μοναδικές δυνατότητες να πλάθει και να προσφέρει την αγάπη σε δόσεις χωρίς περιορισμούς σε μια σχέση ανεπιτήδευτη, αυθεντική άρα και σπάνια.
Οι άνθρωποι και τα έργα σε αριθμούς
- Στο μητρώο του ΙΧΣΙ είναι εγγεγραμμένα 202 άτομα με νοητική αναπηρία, στα οποία παρέχονται διάφορες υπηρεσίες.
- Από τα άτομα αυτά 12 είναι στην Υπηρεσία Εκπαίδευσης και 190 στην Υπηρεσία Απασχόλησης - Αποκατάστασης.
- Από τα 190 άτομα με αναπηρία που είναι στην Υπηρεσία Απασχόλησης - Αποκατάστασης, 107 εκπαιδεύονται στα Εργαστήρια Δημιουργικής Απασχόλησης, 9 στο εργαστήριο ζαχαροπλαστικής, Πες το μ’ Ένα Γλυκό, 2 είναι αποκατεστημένα εντός του Ιδρύματος και 72 στην ανοικτή αγορά εργασίας (Πρόγραμμα Εργοδότησης με Στήριξη).
- Παράλληλα, 8 εκπαιδευόμενοι από τα εργαστήρια, εκ περιτροπής, εκπαιδεύονται στο The View Cafe, ενώ άλλοι 8 λαμβάνουν μέρος στο πρόγραμμα Δοκιμαστικής Απασχόλησης, που γίνεται στους χώρους εταιρείας συσκευασίας προϊόντων.
- Στο ΙΧΣΙ εργοδοτούνται 58 άτομα, από τα οποία τα 9 υπάγονται στη διοίκηση, τα 26 ανήκουν στο μηνιαίο προσωπικό, τα 17 στο ωρομίσθιο και τα 6 είναι λειτουργοί του οικοτροφείου.