Αποφασίζει για Λοττίδη η Βουλή-Πώς έγινε η διαδικασία στο Υπουργικό για επαναδιορισμό
06:00 - 06 Απριλίου 2023
Η Ολομέλεια της Βουλής θα αποφασίσει, κατά τη σημερινή της συνεδρία, κατά πόσον αποδέχεται ή όχι τον επαναδιορισμό της Μαρίας Στυλιανού Λοττίδη στη θέση της Επιτρόπου Διοικήσεως και Προστασίας Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων. Αυτή είναι μία από τις ελάχιστες περιπτώσεις που η Βουλή καλείται να εγκρίνει ή να απορρίψει πρόταση διορισμού προερχόμενη από την εκτελεστική εξουσία.
Το θέμα συζητήθηκε κατά τη συνεδρία της Κοινοβουλευτικής Επιτροπής Θεσμών την Τετάρτη, η οποία εξελίχθηκε διαφορετικά από ό,τι αναμενόταν, λόγω της εκτός πλαισίου παρουσίας του Γενικού Ελεγκτή και της Επιτρόπου Διοικήσεως, κατόπιν σχετικού αιτήματος βουλευτών. Μάλιστα, παρόλο που τους επιτράπηκε η παραμονή μόνο στο πρώτο μέρος της συνεδρίας και ακολούθως τους ζητήθηκε να αναχωρήσουν μαζί με τους συνεργάτες τους, οι αναφορές τους στην ουσία επισκίασαν τη συζήτηση. Η επόμενη πράξη θα παιχτεί στην Ολομέλεια, όπου, εάν η Κοινοβουλευτική Ομάδα του ΔΗΣΥ ταχθεί υπέρ, όπως αφέθηκε να νοηθεί κατά τη διάρκεια της συζήτησης, αφού, σε αντίθεση με το ΑΚΕΛ, θεωρούν ότι δεν είναι δουλειά της νομοθετικής εξουσίας η διαδικασία αξιολόγησης, τότε μαζί με τα κόμματα της συμπολίτευσης θα εγκρίνουν τον διορισμό.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΔΩ: Στην Ολομέλεια ο διορισμός Λοττίδη-Το Γνωμοδοτικό, ο σεξισμός και η σύγκρουση με Ελεγκτή
Ο Οδυσσέας Μιχαηλίδης θεωρεί λανθασμένη τη διαδικασία που προνοείται, πιστεύοντας ότι χρειάζεται ένα ενδιάμεσο στάδιο, όπως το Γνωμοδοτικό Συμβούλιο, για να κάνει «κοσκίνισμα» των υποψηφίων και να μπορεί το Υπουργικό Συμβούλιο να λαμβάνει τις καταλληλότερες αποφάσεις. Την ίδια στιγμή, φαίνεται πως ο ίδιος έθεσε ενώπιον του Υπουργικού κάποιες καταγγελίες που έλαβε για υποψήφιο για τη θέση του Επιτρόπου Διοικήσεως, οι οποίες δεν τέθηκαν ενώπιον του Συμβουλίου κατά τη λήψη της απόφασης για επαναδιορισμό της κ. Λοττίδη. Μάλιστα για το θέμα εξέδωσε και ανακοίνωση, λέγοντας ότι όπως προκύπτει από τα πρακτικά, «δυστυχώς η επιστολή της Ελεγκτικής Υπηρεσίας δεν τέθηκε ενώπιον του Υπουργικού Συμβουλίου, το οποίο αν και έχει εκ του Νόμου αρμοδιότητα, δεν είχε ενώπιον του όλα τα στοιχεία όπως θα έπρεπε και όπως επιβάλλουν οι αρχές της διαφάνειας και χρηστής διοίκησης».
Από την πλευρά της, η Επίτροπος Διοίκησης, αφού απέρριψε την κριτική που ασκήθηκε εναντίον της από διάφορες πλευρές, λέγοντας ότι διεθνείς οργανισμοί έχουν αξιολογήσει τον θεσμό με καθεστώς Α, ενώ το 2015 ήταν στο Β με πολλές παρατηρήσεις, βγήκε στην αντεπίθεση, υποστηρίζοντας ότι εναντίον της εκτοξεύονται σεξιστικά σχόλια, τα οποία συνδέονται με την ιδιότητα του συζύγου της και τις θρησκευτικές της πεποιθήσεις και ότι την χλευάζουν γι’ αυτά. «Σήμερα ήταν η κορύφωση μιας σεξιστικής συμπεριφοράς των τελευταίων έξι χρόνων. Ήταν μια συμπεριφορά που διέβλεπε σ’ εμένα απλώς ότι είμαι σύζυγος συζύγου και όχι γυναίκα ως αυθύπαρκτη προσωπικότητα», ανέφερε. Μίλησε, επίσης, για τα tweets που έκανε ο Γενικός Ελεγκτής, λέγοντας ότι την χλεύαζε, ενώ σημείωσε και την έλλειψη νομικής παιδείας του Οδυσσέα Μιχαηλίδη.
«Όχι» για βιογραφικά στη Βουλή
Μετά την αποχώρηση των Μιχαηλίδη και Λοττίδη, οι βουλευτές είχαν την ευκαιρία να συζητήσουν το ζήτημα της διαδικασίας που ακολουθήθηκε τόσο με την Υπουργό Δικαιοσύνης, Άννα Κουκκίδη Προκοπίου, όσο και με την γραμματέα του Υπουργικού Συμβουλίου, Πηνελόπη Παπαβασιλείου. Η κ. Προκοπίου μίλησε για τη διαδικασία με αναφορές στη νομοθεσία. Όπως είπε, υποβλήθηκαν 20 αιτήσεις και ήταν και οι 20 έγκυρες και επιλέχθηκε η κ. Λοττίδη ως καταλληλότερη με βάση τα προσόντα και την πείρα της. Επεσήμανε, επίσης, πως ο ΟΗΕ επαναξιολόγησε τη διαδικασία διορισμού στην Κύπρο και έδωσε τη διαπίστευση με καθεστώς Α.
Η Υπουργός Δικαιοσύνης αναφέρθηκε στα προσόντα της Επιτρόπου Διοικήσεως, ενώ επεσήμανε σε δηλώσεις της ότι κινήθηκαν εντός του πλαισίου του Συντάγματος, της νομοθεσίας και ακολούθησαν τα κριτήρια της απόφασης του Υπουργικού Συμβουλίου του 2022. Διευκρίνισε, επίσης, ότι δεν ακολουθήθηκε διαδικασία μέσω του Γνωμοδοτικού Συμβουλίου, όπως εισηγείται ο Γενικός Ελεγκτής, επειδή η διαδικασία για τη δημιουργία του βρίσκεται σε εξέλιξη και λήγει η θητεία της κ. Λοττίδη.
Από την πλευρά της, η κ. Παπαβασιλείου επεσήμανε πως ακολουθήθηκε η διαδικασία, όπως αυτή υιοθετήθηκε από το Υπουργικό Συμβούλιο τον Ιούνιο του 2022. Όπως είπε, έγινε η δημοσίευση σχετικής πρόσκλησης στις 20 Φεβρουαρίου στον Τύπο και η προθεσμία υποβολής ενδιαφέροντος ήταν μέχρι τις 13 Μαρτίου. Συνολικά παραλήφθηκαν εμπρόθεσμα 20 αιτήσεις. Καταρτίστηκε κατάλογος, αξιολογήθηκε το περιεχόμενο των αιτήσεων, ώστε να διαπιστωθεί αν συνάδουν με τις απαιτήσεις του Νόμου. Όλες οι αιτήσεις συνοδεύονταν από βιογραφικό και διαπιστώθηκε ότι όλοι οι αιτητές πληρούσαν το κριτήριο της ηλικίας, της μόρφωσης και της πείρας. Υπήρχαν εννέα αιτήσεις οι οποίες δεν συνοδεύονταν από υπεύθυνη δήλωση και κατόπιν νομικής γνωμάτευσης, τους ζητήθηκε να την παραθέσουν. Ετοιμάστηκε σημείωμα και τέθηκε ενώπιον του Υπουργικού Συμβουλίου, το οποίο αποφάσισε για τη Μαρία Στυλιανού Λοττίδη.
Ακολούθως, ο βουλευτής του ΑΚΕΛ Ανδρέας Πασιουρτίδης ρώτησε πώς έγινε η αξιολόγηση των υποψηφίων και διατύπωσε την άποψη ότι ο ρόλος της Βουλής δεν είναι η τυπική επικύρωση ή απόρριψη, αλλά να κρίνει αν και εφόσον η σύσταση πρέπει να εγκριθεί ή να απορριφθεί και θα πρέπει να έχει ενώπιον της όλα τα δεδομένα. Ζήτησε, μεταξύ άλλων, να κατατεθούν στη Βουλή όλα τα βιογραφικά που τέθηκαν ενώπιον του Υπουργικού Συμβουλίου. Ο πρόεδρος της Επιτροπής, Δημήτρης Δημητρίου, επεσήμανε ότι δεν μπορεί η Βουλή να κάνει ούτε την επιτροπή αξιολόγησης, ούτε το Γνωμοδοτικό Συμβούλιο.
Ο κ. Πασιουρτίδης επανήλθε σε δηλώσεις του, λέγοντας ότι στην πρώτη πράξη διορισμού ανεξάρτητου αξιωματούχου ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας υπαναχώρησε από την προεκλογική του δέσμευση ότι θα εισαχθούν ειδικά κριτήρια και θα δημιουργηθεί Γνωμοδοτικό Συμβούλιο. Ανέφερε πως το ΑΚΕΛ εισηγήθηκε το θέμα να πάει πίσω στο Υπουργικό Συμβούλιο για να γίνει σωστά η διαδικασία με τη συμμετοχή Γνωμοδοτικού Συμβουλίου αλλά η εισήγηση απορρίφθηκε από την πλειοψηφία των μελών της Επιτροπής Θεσμών.
Από την πλευρά της, η βουλεύτρια των Οικολόγων, Αλεξάνδρα Ατταλίδου, ζήτησε επίσης περισσότερες λεπτομέρειες από τη γραμματέα του Υπουργικού Συμβουλίου αναφορικά με τη διαδικασία λήψης της απόφασης για επαναδιορισμό από το Υπουργικό, ενώ αναφέρθηκε αναλυτικά και στη διαδικασία που ακολουθείται σε ευρωπαϊκό επίπεδο για τον διορισμό του ευρωπαίου ombudsman.
Η κ. Παπαβασιλείου απάντησε πως η ίδια, ως γραμματέας, είδε ένα ένα τα βιογραφικά και κατάρτισε τον κατάλογο, συμπεριλαμβάνοντας και τα 20, αφού πληρούσαν τα κριτήρια. Ακολούθως έγινε συζήτηση και λήφθηκε η απόφαση. Εξήγησε ότι δεν μπορεί να δώσει τα βιογραφικά στη Βουλή, λόγω προσωπικών δεδομένων, καθώς η πρόσκληση ανέφερε πως θα τύχουν εμπιστευτικής διαχείρισης. Επεσήμανε, δε, ότι δεν προνοείται από τον Νόμο μια τέτοια διαδικασία.
Η βουλεύτρια του ΔΗΣΥ Φωτεινή Τσιρίδου ανέφερε πως το σύστημα είναι προεδρικό και παρόλο που προβλέπεται η σύμφωνη γνώμη της Βουλής, δεν πρέπει να παρεμβαίνουν ξανακάνοντας τη διαδικασία που ακολουθείται από το Υπουργικό Συμβούλιο. Στην ίδια γραμμή κινήθηκε ο βουλευτής του ΔΗΣΥ Γιώργος Κάρουλλας.
Ο βουλευτής του ΔΗΚΟ, Παύλος Μυλωνάς, σχολίασε ότι όποιος κι αν ήταν Πρόεδρος της Δημοκρατίας, «η γυναίκα του Καίσαρα δεν πρέπει να είναι μόνο νόμιμη αλλά και να φαίνεται». Από την πλευρά του, ο βουλευτής του ΔΗΚΟ Πανίκος Λεωνίδου ανέφερε ότι στο πλαίσιο της συζήτησης για τη δικαστική μεταρρύθμιση υπέβαλε πρόταση για συνταγματική μεταρρύθμιση για τους διορισμούς του Υπουργικού Συμβουλίου με τη σύμπραξη της Βουλής και ζήτησε να προστατευτούν οι θεσμοί και η διαδικασία.
Ο ανεξάρτητος βουλευτής Ανδρέας Θεμιστοκλέους υποστήριξε, από πλευράς του, ότι η Βουλή δεν έχει κανένα δικαίωμα ούτε βιογραφικά να ζητά, ούτε να κάνει αξιολόγηση, επισημαίνοντας ότι όλοι οι διορισμοί του Προέδρου της Δημοκρατίας είναι πολιτικοί και αναλαμβάνουν την πολιτική ευθύνη. Κατά τις αναφορές του ανέβηκαν οι τόνοι, καθώς ήρθε σε αντιπαράθεση με την Αλεξάνδρα Ατταλίδου και τον Ανδρέα Πασιουρτίδη.
«Θεωρώ ότι δεν πρέπει μόνοι μας να εξευτελίζουμε τους θεσμούς, διότι θεσμός είμαστε κι εμείς, κι όπως εξευτελίζουμε άλλους, κάποιοι άλλοι εξευτελίζουν εμάς», δήλωσε ο βουλευτής της ΔΗΠΑ Μαρίνος Μουσιούττας, επισημαίνοντας ότι η Βουλή πρέπει να αποφασίσει αν συμφωνεί ή όχι με την πρόταση.