Έριξε το μπαλάκι σε Αστυνομία η Προκοπίου για το Πρόγραμμα Μαρτύρων, υπεραμύνεται η Εισαγγελία

Μετά τα απανωτά δικαστικά χαστούκια τον τελευταίο χρόνο, όπου μέσα από αποφάσεις πρωτόδικων Δικαστηρίων αλλά και του Ανωτάτου, αναδεικνύεται σοβαρό ζήτημα σε σχέση με το Πρόγραμμα Μαρτύρων της ΥΚΑΝ και τις αναστολές ποινές που δίδονται σε μάρτυρες που καταδικάστηκαν σε πολυετές ποινές φυλάκισης και ο ρόλος τους στη διακίνηση μεγάλων ποσοτήτων ναρκωτικών ήταν καθοριστικός.

Σημειώνεται πως ο εκάστοτε υπεύθυνος για τη λειτουργία του Προγράμματος Προστασίας Μαρτύρων, είναι ο διοικητής της ΥΚΑΝ, πάντα κάτω από την ομπρέλα και σε συνεργασία με τον Γενικό Εισαγγελέα. Εάν μελετήσει κανείς τις τελευταίες αποφάσεις που εκδόθηκαν μέσα σε ένα περίπου χρόνο και αφορά πολύκροτες υποθέσεις των τελευταίων χρόνων, θα καταλήξει στο συμπέρασμα πως το όλο σύστημα είναι τρύπιο, αφού μεταξύ άλλων αναδεικνύονται παραδοξότητες που αφορούν τον τρόπο διαχείρισης διακινητών και εμπόρων, οι οποίοι καταλήγουν ελεύθεροι, ανεξαρτήτως αν διαπιστώνεται πως η μαρτυρία τους, την οποία για να εξασφαλίσουν οι Αρχές έδωσαν ανταλλάγματα, ήταν ψευδής, με αποτέλεσμα να καταρρεύσει μια δίκη σε βάρος άλλου.

Κάτι που καταγράφεται σε αποφάσεις, σε μία από τις οποίες το Ανώτατο κούνησε το δάκτυλο στη Εισαγγελία σε σχέση με την αναστολή ποινών που δίνεται κατηγορούμενους, δημιουργώντας ανισότητες μεταξύ των παραβατών για σοβαρές υποθέσεις, που χαρακτηρίστηκαν μάλιστα ως πρωτοφανής από την Αστυνομία.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΔΩ: Δικαστικό χαστούκι σε ΥΚΑΝ και Εισαγγελία για υπόθεση ναρκωτικών-Παραλήψεις, ανταλλάγματα και... φιάσκο

Τα παραδείγματα είναι αρκετά, με την τελευταία απόφαση, αυτή του Κακουργιοδικείου Λεμεσού, να δείχνει μια σειρά από σοβαρά λάθη και παραλείψεις, κάτι που συνεπάγεται με πλημμελή διερεύνηση, αφού η ΥΚΑΝ άφησε εκτός διερεύνησης σημαντικά στοιχεία και τεκμήρια που θα έπρεπε να εξεταστούν ώστε να διαπιστωθούν οι ισχυρισμοί του βασικού μάρτυρα κατηγορίας που εντάχθηκε στο πρόγραμμα αλλά κρίθηκε αναξιόπιστος, όσο και σε βάρος δεύτερου καταδικασθέντα. Αντί όμως να διερευνηθούν, η Αστυνομία και η Νομική Υπηρεσία τον απάλλαξε σε αριθμό σοβαρών κατηγοριών για υπόθεση 35 κιλά ναρκωτικών, ενώ παράλληλα τονίζεται ότι ενώ ήταν υπό κράτηση από την Αστυνομία είχε στο κινητό του τηλέφωνο και ενδεχομένως να συνεννοείτο με τον συγκατηγορούμενο του.

Άλλη υπόθεση, που χαρακτηρίστηκε πρωτοφανή, είναι αυτή των 640 κιλών σε φουκούδες, με τον ένα εκ των κατηγορουμένων, να τυγχάνει αναστολής ποινής, με το Ανώτατο να μιλά για άνιση μεταχείριση, παρά το γεγονός, όπως παραδέχθηκε η ίδια η Νομική Υπηρεσία ενώπιον του Ανωτάτου, είχε σχεδόν τον ίδιο ρόλο με τον συγκατηγορούμενο του. Μάλιστα, χαρακτηριστική ήταν η κατάληξη του Ανωτάτου, το οποίο υποχρεώθηκε να παρέμβει για να μειώσει την ποινή στον καταδικασθέντα, «μόνο και μόνο για να μετριασθεί το αίσθημα αδικίας που προκάλεσε η άνιση μεταχείριση των δύο παραβατών λόγω της αναστολής ποινικής δίωξης εναντίον του ενός».

Επιπρόσθετα, υπάρχει η απόφαση Δικαστηρίου που έκρινε τον βασικό μάρτυρα αναξιόπιστο, λέγοντας μάλιστα πως είπε ψεύδη για να τύχει ευνοϊκής μεταχείρισης και μειωμένης ποινής, ωστόσο λίγες μέρες μετά, αναστάλθηκε η ποινή φυλάκισης του.

Σε άλλη υπόθεση, η Νομική Υπηρεσία άσκησε έφεση, επί της «ανεπαρκούς ποινής», όπως υποστήριξε ενώπιον Ανωτάτου, των δεκαέξι ετών που επιβλήθηκε σε βασικό κατηγορούμενο για 15 κιλά κοκαΐνης, εντούτοις μερικούς μήνες μετά, επίσης ανέστειλε την ποινή του.

Όλα αυτά αποδεικνύουν, το πασιφανές, πως στο Πρόγραμμα Προστασίας Μαρτύρων, κάτι δεν πάει καλά, αφού ενδεχομένως να υπάρχει κατάχρηση, από τη στιγμή που κατηγορούμενοι που μετατρέπονται σε μάρτυρες κατηγορίας, τελικά επιβραβεύονται με αναστολή ποινής, ανεξαρτήτως της έκβασης της υπόθεσης για την οποία χρησιμοποιήθηκαν ως μάρτυρες και ανεξαρτήτως με το πόσα χρόνια καταδικάστηκαν και πόσα εξέτισαν. Κάτι που δικηγόροι χαρακτήρισαν στο παρελθόν ως παρέμβαση στη Δικαιοσύνη.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΔΩ: Κούνησε το δάκτυλο σε Εισαγγελέα το Ανώτατο-Άνιση μεταχείριση εμπόρων ναρκωτικών

Το ερώτημα που τίθεται, είναι με ποια κριτήρια λαμβάνονται οι αποφάσεις για το πότε μπαίνει και πότε βγαίνει κάποιος από το Πρόγραμμα Προστασίας Μαρτύρων και αν πρέπει να βγει ή να επιβραβευθεί από τη στιγμή που κρίνεται αναξιόπιστος.

Το δεύτερο ερώτημα έχει να κάνει με τις ενέργειες που γίνονται από τους εμπλεκομένους, από τη στιγμή που τα Δικαστήρια, τονίζουν με κάθε ευκαιρία τα προβλήματα λειτουργίας του Προγράμματος. Σε αυτό το πλαίσιο νομικοί κύκλοι υποστηρίζουν πως θα έπρεπε, μετά τις κατσάδες των Δικαστηρίων, να διαταχθεί μια έρευνα από ανεξάρτητο ποινικό ανακριτή που θα διερευνήσει τις συγκεκριμένες υποθέσεις και να αξιολογήσει τους χειρισμούς, ειδικά από την ΥΚΑΝ και αν προκύπτει ζήτημα κατάχρησης, πλημμελή διερεύνησης και διάφορα άλλα ζητήματα που αναδεικνύονται μέσα από τις δικαστικές αποφάσεις.

Ωστόσο, παρά τα όσα καταγράφονται στις τελευταίες δικαστικές αποφάσεις, ειδικότερα σε αυτή που εκδόθηκε πριν μερικές μέρες από το Κακουργιοδικείο Λεμεσού που χαρακτηρίζεται καταπέλτης και δείχνει σοβαρές παραλήψεις από την ΥΚΑΝ που οδήγησαν μάλιστα στην απόφαση να ανασταλούν σοβαρές κατηγορίες σε ένα εκ των κατηγορουμένων, δεν διατάχθηκε οποιαδήποτε έρευνα ώστε να εξεταστούν τα διάφορα ζητήματα που προκύπτουν και οδήγησαν σε ένα φιάσκο.

Παρόλα αυτά, θα πρέπει να διευκρινιστεί πως το εν λόγω Πρόγραμμα είναι μια πρακτική που ακολουθείται σε αρκετές χώρες κάτω από αυστηρές προϋποθέσεις και προς εξυπηρέτηση του δημόσιου συμφέρον. Ως εκ τούτου, το ζήτημα είναι το Πρόγραμμα να αξιοποιείται με τρόπο προς αυτή την κατεύθυνση και σε καμία περίπτωση να μην μετατρέπεται σε πόρτα εξόδου για εμπόρους και διακινητές.

Και αυτό διότι, με την τροπή που έχουν πάρει τα τελευταία χρόνια τα πράγματα, διαπιστώνεται πως, μόνο από αυτές τις αποφάσεις, επωφελήθηκε αριθμός προσώπων που εμπλέκονταν σε εμπορία ναρκωτικών.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΔΩ: Ανέστειλε την ποινή του ενός καταδικασθέντα για τα 645kg ναρκωτικά η Εισαγγελία

Έριξε το μπαλάκι στην Αστυνομία η Προκοπίου

Πάντως, παρά το γεγονός ότι δεν έχει διαταχθεί κανενός είδους έρευνα, παρά την ύπαρξη αποφάσεων που αφήνουν εκτεθειμένες τις Αρχές, στον απόηχο της απόφασης του Κακουργιοδικείου και στα όσα καταγράφονται, κλήθηκε να τοποθετηθεί η υπουργός Δικαιοσύνης, Άννα Προκοπίου, ως πολιτική προϊστάμενη της Αστυνομίας.

Ερωτηθείσα σε σχέση με τους λανθασμένους χειρισμούς που καταγράφονται στην απόφαση, την απόσυρση κατηγοριών και τις αναστολές ποινής, όπως αυτά προκύπτουν μέσα από μια σειρά από αποφάσεις των Δικαστηρίων, η κ. Προκοπίου έριξε το μπαλάκι στην Αστυνομία, αναφέροντας πως είναι ζητήματα που αφορούν το Σώμα.

«Αυτό είναι θέμα της Αστυνομίας και πρέπει να απευθύνεται το ερώτημα στην Αστυνομία. Η δουλειά μας δεν είναι να εμπλακούμε σε υποθέσεις που αφορούν την δικαστική εξουσία, την Εισαγγελία και την Αστυνομία», είπε η κ. Προκοπίου.

Σε σχέση με το Πρόγραμμα Μαρτύρων της ΥΚΑΝ, επίσης η κ. Προκοπίου υπέδειξε πως είναι ζήτημα που αφορά την Αστυνομία.

«Το Πρόγραμμα Μαρτύρων είναι κάτι που αφορά την Αστυνομία και δεν είναι κάτι που συζητείται δημόσια», ήταν η απάντηση της υπουργού Δικαιοσύνης.

«Στόχος να συμμαζέψουμε το Πρόγραμμα»

Η Νομική Υπηρεσία από την πλευρά της, παρά το γεγονός πως έχει εμπλοκή στις αποφάσεις, αφού σε αυτή το Πρόγραμμα Μαρτύρων είναι υπό την ομπρέλα του εκάστοτε Γενικού Εισαγγελέα, διαμηνύει ότι πλέον θα εφαρμόσει κριτήρια για το ποιοι εντάσσονται σε αυτό, σε συνεννόηση με το Υπουργείο Δικαιοσύνης, τα οποία θα προωθηθούν στη Βουλή. Μόνο και μόνο, το γεγονός, ότι η Νομική Υπηρεσία προσανατολίζεται σε αλλαγές, καταδεικνύει πως υπάρχει ζήτημα, που επιβάλλεται να λυθεί.

Μιλώντας στον REPORTER o Βοηθός Γενικός Εισαγγελέας, Σάββας Αγγελίδης, παραδέχθηκε πως, «είναι γεγονός, ότι δυστυχώς την ώρα που αποφασίζεται για είτε η αναστολή, είτε η μείωση κατηγοριών, για να χρησιμοποιηθεί μάρτυρας εναντίον κάποιου άλλου, είναι μονόδρομος, επειδή δεν έχεις μαρτυρία εναντίον κάποιου άλλου, που οι πληροφορίες καταδεικνύουν πιο ενεργό ρόλο στη διάπραξη ενός εγκλήματος. Αυτό είναι διαχρονικό».

Την ίδια ώρα ανέφερε πως η Νομική Υπηρεσία, πραγματοποιεί μελέτη με ομάδα δικηγόρων, ώστε να «συμμαζευτεί», όπως είπε χαρακτηριστικά, το Πρόγραμμα. Η μελέτη βρίσκεται σε προχωρημένο στάδιο και ο στόχος της είναι, να μπουν κριτήρια τέτοιας φύσεως που να υπάρχει μέχρι και ένα στάδιο, μία εξηγημένη διαδικασία, που να την ξέρει το Δικαστήριο και οι άλλοι κατηγορούμενοι. «Να ξέρουν», ανέφερε ο κ. Αγγελίδης, «ότι υπάρχει μία διαδικασία, βάσει της οποίας ο ένας κατηγορούμενος οικειοθελώς ήρθε και μας είπε ότι θέλει να μαρτυρήσει και ζητά προστασία. Να φαίνονται κάπου αυτά on the records. Αυτή τη στιγμή δεν υπήρχε κάτι τέτοιο, ήταν μόνο προφορικό».

Και πρόσθεσε: «Εδώ θα είναι και η διαφορά, επειδή ένας Δικαστής, την ώρα που ξεκινά τη δίκη, δεν θα σκέφτεται για ποιο λόγο είναι στο πρόγραμμα, έγινε παράλειψη κλπ, θα ξέρει το λόγο της συμφωνίας. Θα υπάρχει ενημέρωση από πριν. Είναι η διαδικασία που θα ακολουθείται, που μεταξύ άλλων είναι αν πρέπει να βγει μετά από κάποια περίοδο ο μάρτυρας, αν πρέπει να προστατευτεί η οικογένεια του μάρτυρα, αν πρέπει να πάει ο μάρτυρας στο εξωτερικό, να δούμε και τους κινδύνους που ελλοχεύουν μετά την μαρτυρία, επειδή είδαμε θανάτωση του πατέρα ενός μάρτυρα, είδαμε το θάνατο του ίδιου του μάρτυρα».

«Αναλόγως της περίπτωσης», κατέληξε ο Βοηθός Γενικός Εισαγγελέας, «θα υπάρχει μία επιτροπή που θα αξιολογεί τον κίνδυνο», ενώ πρόσθετε πως αυτό είναι ένα από τα μέτρα που θα ληφθούν από τη Νομική Υπηρεσία, αφού όπως είπε, «είδαμε ότι υπάρχουν προβλήματα και θέλουμε να τα διορθώσουμε, όμως θα το κάνουμε μέσω του Υπουργείου Δικαιοσύνης, επειδή εμείς δεν μπορούμε να πάρουμε μόνοι μας νομοσχέδιο στη Βουλή».

Την ίδια ώρα, δεν παρέλειψε να αναφερθεί στις ευθύνες του Υπουργείου Δικαιοσύνης και της Αστυνομίας. «Άλλα μέτρα», εξήγησε, «που δεν αφορούν εμάς, άλλα το Υπουργείο Δικαιοσύνης και την Αστυνομία, είναι να μπουν σωστές δομές, που να είναι αντίστοιχες των Κεντρικών Φυλακών και να υπάρχουν κανονισμοί, ώστε όπως δύναται η Διεύθυνση των Φυλακών να μειώσει μία ποινή, επειδή επιδεικνύεται καλή διαγωγή κλπ, με βάση τους κανονισμούς των Φυλακών, να υπάρχει κάτι αντίστοιχο και να μειώνεται η έκτιση μίας ποινής, αν μαρτύρησε ή όχι. Δηλαδή να μπουν κάποια κριτήρια, σε συνδυασμό με τις κατάλληλες υποδομές».

Διευκρινίζεται, πως οι υπό προστασία μάρτυρες που εντάσσονται στο Πρόγραμμα Μαρτύρων της ΥΚΑΝ, με βάση τη νομοθεσία, παραμένουν κρατούμενοι των Κεντρικών Φυλακών και έχουν τα ίδια δικαιώματα και υποχρεώσεις με τους υπόλοιπους κρατούμενους που εκτίουν την ποινή τους εντός των Φυλακών. Συνεπώς, και οι υπό προστασία μάρτυρες τυγχάνουν τα ωφελήματα, όπως για παράδειγμα της μείωσης ποινής.

Ο Σάββας Αγγελίδης, σημείωσε πως, «το πότε αναστέλλεται μια ποινή, μπορεί να φαίνεται από την αρχή. Υπάρχουν διάφορες σχολές. Ακολουθούμε κάποια βασικές αρχές και κατευθυντήριες γραμμές από την Αγγλία, άλλα από άλλες δικαιοδοσίες και το τρίτο είναι η νοοτροπία. Πρέπει να καταλάβουν κάποιοι, ότι κάποιος παίρνει αντάλλαγμα, για να μαρτυρήσει εναντίον κάποιου, όχι για να πει ψέματα. Αυτό θα το αποφασίσει το Δικαστήριο. Είναι κάτι που γίνεται σε όλες τις χώρες. Είναι μονόδρομος και αν δεν έχεις κάποια μαρτυρία για μία υπόθεση αυτό».

Αναφερόμενος σε πρόσφατη απόφαση του Δικαστηρίου, που έδειξε σοβαρές παραλήψεις και λάθη, ανέφερε πως σε αυτή αναφέρεται πως έγιναν λάθη από την Αστυνομία και τη Νομική Υπηρεσία. Υπερασπιζόμενος την Υπηρεσία του ανέφερε πως, «την ίδια ώρα θα μπορούσε να μπει ένα ΄΄δεν έκανε λάθος΄΄, αν ήθελαν να αντιληφθούν το πλαίσιο».

Και πρόσθεσε: «Υπήρχαν δύο κατηγορούμενοι και με τις πληροφορίες που υπήρχαν, ο ιθύνων νους ήταν ένας τρίτος. Οι δύο κατηγορούμενοι, ο ένας παραδέχθηκε όλες τις κατηγορίες, ο άλλος τη δική του συνδρομή και υπήρχε και ένας τρίτος και δεν μαρτυρούσε εκείνος που ήξερε για τον τρίτο, εκτός και αν αντιμετωπιζόταν με αυτό το τρόπο, τότε θα είχαμε τους δύο και δεν θα είχαμε τη δίκη που στο τέλος χάσαμε. Θα μπορούσαμε να μην έχουμε αυτή τη δίκη και να μην είχαμε ποτέ κατηγορούμενο, επειδή δεν θα είχαμε μαρτυρία. Είναι απώλεια, αλλά μετά από μία απόφαση που αν δεν λαμβανόταν δεν θα ήταν ποτέ ενώπιον της δικαιοσύνης».

Ερωτηθείς, εάν θα έπρεπε να διοριστεί κάποιος ανεξάρτητος ανακριτής που να διερευνήσει τα λάθη και τις παραλείψεις που οδήγησαν στις συγκεκριμένες αποφάσεις των Δικαστηρίων, καθώς και να διαπιστωθεί εάν έγιναν παρατυπίες, αφού στην απόφαση γίνεται λόγος για κατοχή κινητού από τον ύποπτο, μέσω του οποίου ενδεχομένως να υπήρχε προσυνεννόηση, χωρίς ωστόσο να διερευνηθεί, ο κ. Αγγελίδης εμφανίστηκε αρνητικός

«Ανεξάρτητος ανακριτής σημαίνει ότι έχουμε πληροφορίες ότι η Αστυνομία σκόπιμα αποκρύπτει κάποιες μαρτυρίες. Προς το παρόν, δεν έχουμε. Μακάρι, αν έχουμε έτσι μαρτυρίες ή υποψίες ή κάποιος που ασχολείται με αυτό το θέμα και το ψάχνει, συγκεντρώσει στοιχεία και μας τα φέρει, όχι ένα αλλά δέκα ανακριτές θα βάλουμε», ανέφερε ο κ. Αγγελίδης.